- 12 Temmuz 2006
- 2.066
- 66
BURKULMALARDA İLK YARDIM
BURKULMA NEDİR?
Bir eklemin etrafındaki bağların, eklem kapsülü ve diğer yumuşak doku yapılarının; eklemin normal hareket genişliğinin ötesinde zorlanmasına BURKULMA denir. Eklemde şişlik, ağrı, morluk olur. Bu yapılar normalden fazla gerilebilir. Hatta yırtılabilir. Hareketler ağrılıdır.
Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz.
O eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz.
Burkulmuş ayağın üzerine basılmaz. Koltuk değneği kullanınız.
Burkulmuş ayağın altına 4-5 yastık koyarak kalp seviyesinin üzerine kaldırınız. Burkulmuş yeri sarkıtmayınız. Şişlik, kanama ve ağrı olabilir.
Burkulma kolda ise, kolu kalp seviyesi üzerinde olacak şekilde tülbentle kolu boyuna asınız. Kesinlikle sıcak havlu yada termofor uygulamayınız. Şişliğin artmasına yol açacaktır. Burkulan eklemi ovmayınız. Dinlendiriniz.
Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız.
Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalıştırınız.
Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin azalmasına çalışınız.
Her burkulmanın altından bir kırık, çıkık ya da eklem bağı yırtığı çıkabileceğini unutmayınız.
Bir ortopedi ve travmatoloji kliniğine götürünüz ...
KANAMALARDA İLK YARDIM
KANAMA NEDİR?
Çeşitli nedenlerle kanın damar dışına çıkmasına KANAMA denir. Yetişkin bir insanda 5-6 kg. kan vardır. 1-1.5 kg. kan kaybeden bir insanın hayatı tehlikeye girer.
O HALDE KANAMALARI HEMEN DURDURMAK GEREKİR.
İÇ KANAMALAR:
İç organlardaki dokuları besleyen kan damarlarının yırtılması ,zedelenmesi sonucu kanın damarlardan vücut boşluklarına akmasıdır.
İç kanamalar 2 şekilde olur.
Gözle görülebilen : Akciğer, mide, bağırsaklar, böbrekler vb. kanamalar.
Gözle görülmeyen: Karaciğer, dalak, pankreas vb. kanamalar.
İç kanamalar kişiyi ölüme götürebilir.
Bulguları:
- Baygınlık hali, baş dönmesi vardır.
- Huzursuzluk vardır.
- Yüzde, dudaklarda ve parmak uçlarında solukluk vardır.
- Deri, nemli ve soğuktur.
- Susama hissi vardır.
- Nabız hızlı ve zayıftır. Güçlükle hissedilir.
- Solunum hızlıdır.
- Sanki hava alamıyormuş gibi his (hava açlığı) olur.
- Şuur azalır ve en sonunda şuur kaybolur.
YAPILACAK İLKYARDIM:
- Yaralı sırt üstü yatırılır.
- Baş yana çevrilir.
- Şoka karşı tedbir alınır.
- Ağızdan içecek madde verilmez.
- Sarsmadan ambulans veya sedye ile hastaneye götürülür.
DIŞ KANAMALAR:
Kanın damardan vücut dışına çıkmasıdır. Genellikle yaralanmalar sonucu olur. Atardamar, toplardamar, kılcal damar kanamaları şeklindedir.
DIŞ KANAMALARI DURDURUCU YÖNTEMLER:
Parmakla Basınç Yapma : Yara ufak ve kanama az ise, yara üzerine temiz bir bez ya da pansumanla BASTIRIN
KALP KRİZİ ve ilk yardımı
Kalp krizi yaşamı tehdit eden acil bir durumdur. Kalbi besleyen ana damarların daralması veya tıkanmasına bağlı olarak kalbin bir bölümüne yeterli kan ve oksijen gitmemesi sonucu oluşur. Eğer bu kan ve oksijen yetersizliği uzun sürerse kalp kaslarının bir bölümü ölür.
Kalp krizi belirtileri, aşağıdakilerden birkaçını ya da hepsini içerebilir. Santral göğüs bölgesinde aniden gelen ve ezici bir basınçla hissedilen, sabit, 20 dakika veya daha uzun süren, kola, omuza, boyuna, çeneye, sırt ortası ve mideye vuran göğüs ağrısı, aşırı terleme, bulantı, kusma, yoğun halsizlik, akıntı, korku, soluk mavimsi gri deri rengi, mavi tırnaklar ve nefes darlığı. Kalp ağrısı hazımsızlıkla karıştırılabilir. Eğer ağrınızın sebebinden emin değilseniz güvende olmak için kalp krizi gibi ele alın. En yakın acil sağlık kuruluşunu arayın ve aşağıda verilen ilkyardım talimatlarını uygulayın.
Kalp krizi tedavisi, hastanın bilincinin kapalı ya da açık olmasına göre değişir.
Bilinci Kapalı, Nefes Almayan Hasta:
En yakın acil sağlık kuruluşunu arayın, daha sonra müdahaleye başlayın. Kişiyi sert, rahat bir yere sırtüstü yatırın. Elinizi hastanın çenesine koyup yukarı kaldırırken diğer elinizi hastanın alnına koyup aşağı bastırarak başını arkaya yatırın.
Hastanın alnındaki elinizin baş parmağınız ve işaret parmağınızla hastanın burun deliklerini kapatın. Derin bir nefes alın. Ağzınızı hastanın ağzı üzerine sıkıca bastırın ve iki yavaş, derin nefes verin. Arada tekrar derin bir nefes alın ki hastaya taze hava verebilesiniz. Göğüs kafesinin yükseldiğini görene dek hava üflemeye devam edin.
Hastanın göğsü yükseldiğinde hava vermeyi durdurun. Ağzınızı çekin ve başınızı hastanın göğsüne doğru çevirin. Böylece kulağınız hastanın ağzının üzerinde olacaktır. Hastanın akciğerlerinden hava çıkışını kulağınızla hissedin ve dinleyin ayrıca göğsün alçaldığını gözlemleyin. Bu solunum işlemini her 5 saniyede 1 nefes vererek sürdürün.
Kişinin bilek ya da boyun atardamarını 5-10 saniye boyunca nabız için kontrol edin. Eğer nabız yoksa, kalp masajı eğitimi aldıysanız kalp masajına başlayın. Suni solunum kalp masajı sırasında da sürdürülmelidir. Bu işlemi tıbbi yardım gelinceye ya da hasta nefes almaya başlayıncaya kadar sürdürün.
Bilinci Açık Hasta:
En yakın acil sağlık kurumunu arayın, ilgiliye olası bir kalp krizini ve oksijen ihtiyacını iletin.
Hastayı nazikçe oturtun ya da yan oturur pozisyona getirin. Yatmak nefes almayı zorlaştırır.
Özellikle boyun çevresindekiler olmak üzere giysileri gevşetin. Hastayı bir battaniye ya da palto ile sararak sıcak tutun.
Hastayı sakinleştirin ve rahatlatın ama herhangi bir şey yedirip içirmeyin.
Eğer ambulans bulunamıyorsa hastayı en yakın hastanenin acil servisine götürün.
Bilinçsiz hasta kendine gelirse ve solunumu başlarsa yukardaki adımları izleyebilirsiniz.
BURKULMA NEDİR?
Bir eklemin etrafındaki bağların, eklem kapsülü ve diğer yumuşak doku yapılarının; eklemin normal hareket genişliğinin ötesinde zorlanmasına BURKULMA denir. Eklemde şişlik, ağrı, morluk olur. Bu yapılar normalden fazla gerilebilir. Hatta yırtılabilir. Hareketler ağrılıdır.
Burkulmuş eklemi hareket ettirmeyiniz.
O eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz torbası koyunuz.
Burkulmuş ayağın üzerine basılmaz. Koltuk değneği kullanınız.
Burkulmuş ayağın altına 4-5 yastık koyarak kalp seviyesinin üzerine kaldırınız. Burkulmuş yeri sarkıtmayınız. Şişlik, kanama ve ağrı olabilir.
Burkulma kolda ise, kolu kalp seviyesi üzerinde olacak şekilde tülbentle kolu boyuna asınız. Kesinlikle sıcak havlu yada termofor uygulamayınız. Şişliğin artmasına yol açacaktır. Burkulan eklemi ovmayınız. Dinlendiriniz.
Elastik sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız.
Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalıştırınız.
Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin azalmasına çalışınız.
Her burkulmanın altından bir kırık, çıkık ya da eklem bağı yırtığı çıkabileceğini unutmayınız.
Bir ortopedi ve travmatoloji kliniğine götürünüz ...
KANAMALARDA İLK YARDIM
KANAMA NEDİR?
Çeşitli nedenlerle kanın damar dışına çıkmasına KANAMA denir. Yetişkin bir insanda 5-6 kg. kan vardır. 1-1.5 kg. kan kaybeden bir insanın hayatı tehlikeye girer.
O HALDE KANAMALARI HEMEN DURDURMAK GEREKİR.
İÇ KANAMALAR:
İç organlardaki dokuları besleyen kan damarlarının yırtılması ,zedelenmesi sonucu kanın damarlardan vücut boşluklarına akmasıdır.
İç kanamalar 2 şekilde olur.
Gözle görülebilen : Akciğer, mide, bağırsaklar, böbrekler vb. kanamalar.
Gözle görülmeyen: Karaciğer, dalak, pankreas vb. kanamalar.
İç kanamalar kişiyi ölüme götürebilir.
Bulguları:
- Baygınlık hali, baş dönmesi vardır.
- Huzursuzluk vardır.
- Yüzde, dudaklarda ve parmak uçlarında solukluk vardır.
- Deri, nemli ve soğuktur.
- Susama hissi vardır.
- Nabız hızlı ve zayıftır. Güçlükle hissedilir.
- Solunum hızlıdır.
- Sanki hava alamıyormuş gibi his (hava açlığı) olur.
- Şuur azalır ve en sonunda şuur kaybolur.
YAPILACAK İLKYARDIM:
- Yaralı sırt üstü yatırılır.
- Baş yana çevrilir.
- Şoka karşı tedbir alınır.
- Ağızdan içecek madde verilmez.
- Sarsmadan ambulans veya sedye ile hastaneye götürülür.
DIŞ KANAMALAR:
Kanın damardan vücut dışına çıkmasıdır. Genellikle yaralanmalar sonucu olur. Atardamar, toplardamar, kılcal damar kanamaları şeklindedir.
DIŞ KANAMALARI DURDURUCU YÖNTEMLER:
Parmakla Basınç Yapma : Yara ufak ve kanama az ise, yara üzerine temiz bir bez ya da pansumanla BASTIRIN
KALP KRİZİ ve ilk yardımı
Kalp krizi yaşamı tehdit eden acil bir durumdur. Kalbi besleyen ana damarların daralması veya tıkanmasına bağlı olarak kalbin bir bölümüne yeterli kan ve oksijen gitmemesi sonucu oluşur. Eğer bu kan ve oksijen yetersizliği uzun sürerse kalp kaslarının bir bölümü ölür.
Kalp krizi belirtileri, aşağıdakilerden birkaçını ya da hepsini içerebilir. Santral göğüs bölgesinde aniden gelen ve ezici bir basınçla hissedilen, sabit, 20 dakika veya daha uzun süren, kola, omuza, boyuna, çeneye, sırt ortası ve mideye vuran göğüs ağrısı, aşırı terleme, bulantı, kusma, yoğun halsizlik, akıntı, korku, soluk mavimsi gri deri rengi, mavi tırnaklar ve nefes darlığı. Kalp ağrısı hazımsızlıkla karıştırılabilir. Eğer ağrınızın sebebinden emin değilseniz güvende olmak için kalp krizi gibi ele alın. En yakın acil sağlık kuruluşunu arayın ve aşağıda verilen ilkyardım talimatlarını uygulayın.
Kalp krizi tedavisi, hastanın bilincinin kapalı ya da açık olmasına göre değişir.
Bilinci Kapalı, Nefes Almayan Hasta:
En yakın acil sağlık kuruluşunu arayın, daha sonra müdahaleye başlayın. Kişiyi sert, rahat bir yere sırtüstü yatırın. Elinizi hastanın çenesine koyup yukarı kaldırırken diğer elinizi hastanın alnına koyup aşağı bastırarak başını arkaya yatırın.
Hastanın alnındaki elinizin baş parmağınız ve işaret parmağınızla hastanın burun deliklerini kapatın. Derin bir nefes alın. Ağzınızı hastanın ağzı üzerine sıkıca bastırın ve iki yavaş, derin nefes verin. Arada tekrar derin bir nefes alın ki hastaya taze hava verebilesiniz. Göğüs kafesinin yükseldiğini görene dek hava üflemeye devam edin.
Hastanın göğsü yükseldiğinde hava vermeyi durdurun. Ağzınızı çekin ve başınızı hastanın göğsüne doğru çevirin. Böylece kulağınız hastanın ağzının üzerinde olacaktır. Hastanın akciğerlerinden hava çıkışını kulağınızla hissedin ve dinleyin ayrıca göğsün alçaldığını gözlemleyin. Bu solunum işlemini her 5 saniyede 1 nefes vererek sürdürün.
Kişinin bilek ya da boyun atardamarını 5-10 saniye boyunca nabız için kontrol edin. Eğer nabız yoksa, kalp masajı eğitimi aldıysanız kalp masajına başlayın. Suni solunum kalp masajı sırasında da sürdürülmelidir. Bu işlemi tıbbi yardım gelinceye ya da hasta nefes almaya başlayıncaya kadar sürdürün.
Bilinci Açık Hasta:
En yakın acil sağlık kurumunu arayın, ilgiliye olası bir kalp krizini ve oksijen ihtiyacını iletin.
Hastayı nazikçe oturtun ya da yan oturur pozisyona getirin. Yatmak nefes almayı zorlaştırır.
Özellikle boyun çevresindekiler olmak üzere giysileri gevşetin. Hastayı bir battaniye ya da palto ile sararak sıcak tutun.
Hastayı sakinleştirin ve rahatlatın ama herhangi bir şey yedirip içirmeyin.
Eğer ambulans bulunamıyorsa hastayı en yakın hastanenin acil servisine götürün.
Bilinçsiz hasta kendine gelirse ve solunumu başlarsa yukardaki adımları izleyebilirsiniz.