- 6 Mart 2012
- 17.734
- 27.907
- 49
Çocuklarımıza ait ilk konuşma veya seslerin anlamsız hatta saçma olacağını önceden kabul etmeliyiz. Çünkü onlar henüz anlamlı söz-cükler oluşturacak olgunluğa eriş-miş değildir. Bu noktada düzelt-meler yapmak, çocuğunuzun bu anlamsız sesleri çıkartmada ısrar ederek kekelemesine yol açabilir. Bu nedenle çocuklarımızla düzenli bir şekilde konuşmamızın onun dil gelişimine olumlu etkisi olacağı açıktır. Ancak onunla hiçbir zaman kendi dilinde yani bebek dili kulla-narak konuşmayın. Çünkü bu onun bir objeyi iki isimle adlandırmasına yol açabilir. Ardından da bebek dili haline dönüşebilir.
Eğer çocuğumuzun gelecekte iyi bir okuyucu olmasını istiyorsak, onun kavram gelişimini hızlandırma-ya, sözcük bilgisini arttırmaya yö-nelik çalışmalar yapılmalıdır. Bunu gerçekleştirmek için biz anne ve babalar olarak yapmamız gereken, çocuklarımızla bol bol konuşmak-tır. Onlarla bol ve düzgün cümle-lerle konuşmak, onun sözcük, kav-ram bilgisini ve dil gelişimini artırır.
Diyebiliriz ki, dil gelişimi ye-terli düzeyde olan yani, ana dilini iyi öğrenen bir çocuk gelecekte iyi bir okuyucu olmaya hazır demektir.
Birçok araştırmacının ortak düşüncesi, okuma eğitiminin, oku-ma yazma eğitiminden önce baş-laması gerektiğini vurgulamakta, bir insanın yetişkinlikte sahip ola-cağı okuma becerisinin temelleri-nin o insanın çocuklukta ilk sözcük-leri söylemeye başladığı çağda atıldığını ortaya koymaktadır.
Peki bu aylarda bizler neler yapabiliriz?
Çocuğunuzun söylediği tek bir sözcük, gerçekte birden çok söz-cüğü kapsayan bir isteği dile getire-bilir. Mesela; çocuğunuz anne dedi-ğinde bu pek çok anlama geliyor olabilir. Eğer anlamı: “Anne içecek verir misin?” ise, bunu anladığınızda ona :“Anne şimdi sana içecek vere-cek.”deyin. Böylece o, bir daha ki sefere “Anne, içecek…” diyebile-cektir.
-Çocuğunuza her tür sesi açık-layın, hayvan seslerini, araç ses-lerini, müziği…
-Mümkün olduğunca sık kitap okuyun. En sevdiklerini tekrar tek-rar okuyun, isim ve objeleri tekrar edin.
-Resimli bazı kitapları kendi kendine tutmasını, karıştırmasını sağlayın.
-Her yerde, her şeyin ismini söyleyin.
-İyilik zamirini öğretin. “Bu benim elmam, bu senin elman” gibi…
-Mümkün olduğunca sık, diğer çocuklarla arkadaşlarıyla bir araya gelmesini ve onlarla oynamasını sağlayın ve sosyalleşmesini desteklemek için çeşitli oyun malzemeleri sunun. Onun başarılarını övün. Rekabete meydan vermeyin. Bu, kendine güven duygusunun gelişmesinde yararlı olacaktır. Paylaşımını destekleyin ve övün.
-Her şeyin rengini söyleyin, sert, yumuşak gibi zıtlıkları açıklayın.
-Sayıları kullanmaya başlayın. Önce kendinizin, sonra bebeğinizin parmaklarını kullanın.
Kısaca; başta giyinme, soyunma, yemek yeme olmak üzere tüm faaliyetlerini kendi başına yapmasını destekleyin, cesaretlendirin, ortamlar hazırlayın.
