Doğum sonrası depresyon nedir?

Doğum sonrası depresyon, bebek sahibi olduktan sonra meydana gelen bir depresyon türüdür. İnsanların %15'ini etkiler. Doğum sonrası depresyonu olan kişiler duygusal iniş çıkışlar, sık ağlama, yorgunluk, suçluluk, kaygı yaşar ve bebeklerine bakmakta zorlanabilirler. Doğum sonrası depresyon ilaç ve danışmanlık ile tedavi edilebilir.

Doğum sonrası depresyon (PPD), birisi doğum yaptıktan sonra meydana gelen bir depresyon türüdür. Doğum sonrası depresyon sadece doğum yapan kişiyi etkilemez. Taşıyıcı anneleri ve evlat edinen ebeveynleri de etkileyebilir. İnsanlar bebek sahibi olduktan sonra hormonal, fiziksel, duygusal, finansal ve sosyal değişimler yaşarlar. Bu değişiklikler doğum sonrası depresyon belirtilerine neden olabilir.

Doğum sonrası depresyon nedir?​


Bebek sahibi olmak, yaşamı değiştiren bir deneyimdir. Ebeveyn olmak heyecan verici ama aynı zamanda yorucu ve bunaltıcı olabilir. Bazı kadınlar için doğumdan sonra birkaç hafta “annelik hüznü (bebek hüznü, lohusa sendromu)” hissetmek normaldir. Doğum sonrası depresyonda üzüntü, yalnızlık, değersizlik, huzursuzluk ve kaygı duyguları birkaç haftadan çok daha uzun sürebilir.
lohusalik_depresyonu_yasadiniz_mi_nasil_atlattiniz_tedavisi.jpg
Bir bebek sahibi olduktan sonra, birçok kadın ruh hali değişimleri yaşar. Bir an kendilerini mutlu hissederler ve sonraki dakika ağlamaya başlarlar. Biraz depresif hissedebilir, konsantre olmakta zorlanabilir, iştahlarını kaybedebilir veya bebek uyurken bile iyi uyuyamadıklarını görebilirler. Bu semptomlar genellikle doğumdan yaklaşık 3 ila 4 gün sonra başlar ve birkaç gün sürebilir.

Yeni bir anneyseniz ve bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, bebek hüznü (lohusa sendromu) yaşayabilirsiniz. Bebek hüznü erken anneliğin normal bir parçası olarak kabul edilir ve genellikle doğumdan sonraki 10 gün içinde geçer.

Doğum sonrası depresyon nasıl teşhis edilir?​

Doğum sonrası depresyonunuz olduğundan şüpheleniyorsanız, doktorunuzla görüşün. Doktorunuz sizinle belirtileriniz ve duygularınız hakkında konuşacaktır. Size ne kadar süredir depresyonda olduğunuzu soracaktır. Doktorunuz, depresyonunuz hakkında bir anket doldurmanızı veya hormon seviyenizi kontrol etmek için bir kan testi yapmanızı isteyebilir.

Doğum sonrası depresyonun türleri nelerdir?

Doğum sonrası depresyonun türleri nelerdir?

dogum_sonrasi_depresyon_turleri.jpg

Doğum sonrası bebek hüznü

Bebek hüznü doğumdan sonra insanların %50 ila %75'ini etkiler. Bebek hüznü yaşıyorsanız, belirgin bir sebep, üzüntü ve endişe olmadan sık, uzun süreli ağlama nöbetleri yaşayacaksınız. Durum genellikle doğumdan sonraki ilk hafta (bir ila dört gün) içinde başlar. Deneyim tatsız olsa da, durum genellikle tedavi olmaksızın iki hafta içinde azalır. Yapabileceğiniz en iyi şey destek bulmak ve arkadaşlarınızdan, ailenizden veya partnerinizden yardım istemektir.

Doğum sonrası depresyon

Doğum sonrası depresyonu, bebek hüznünden çok daha ciddi bir durumdur ve yaklaşık 7 yeni ebeveynden 1'ini etkiler. Daha önce doğum sonrası depresyon geçirdiyseniz, riskiniz her gebelikte %30'a çıkar. Değişen inişler ve çıkışlar, sık ağlama, sinirlilik ve yorgunluk, ayrıca suçluluk, endişe ve bebeğinize veya kendinize bakamama gibi duygular yaşayabilirsiniz. Semptomlar hafif ila şiddetli arasında değişir ve doğumdan sonraki bir hafta içinde veya kademeli olarak, hatta bir yıl sonrasına kadar ortaya çıkabilir. Semptomlar birkaç ay sürebilse de, psikoterapi veya antidepresanlarla tedavi çok etkilidir.

Doğum sonrası psikoz

Doğum sonrası psikoz, doğum sonrası depresyonun son derece şiddetli bir şeklidir ve acil tıbbi müdahale gerektirir. Bu durum nispeten nadirdir ve doğumdan sonra 1000 kişiden sadece 1'ini etkiler. Semptomlar genellikle doğumdan hemen sonra ortaya çıkar ve şiddetlidir, birkaç haftadan birkaç aya kadar sürer. Semptomlar şiddetli ajitasyon, kafa karışıklığı, umutsuzluk ve utanç duyguları, uykusuzluk, paranoya veya halüsinasyonlar, hiperaktivite, hızlı konuşmayı içerir. Doğum sonrası psikoz, artan intihar riski ve bebeğe zarar verme riski olduğundan acil tıbbi müdahale gerektirir. Tedavi genellikle hastaneye yatış, psikoterapi ve ilaç tedavisini içerecektir.

Doğum sonrası depresyon belirtileri

Bazı insanlar semptomlarından utanırlar veya böyle hissettikleri için berbat ebeveynler olduklarını düşünürler. Doğum sonrası depresyon oldukça yaygındır. Bu şekilde hisseden tek kişi sen değilsin ve bu senin kötü biri olduğun anlamına gelmez.

Vücudunuz ve zihniniz hamilelik sırasında ve sonrasında birçok değişiklik geçirir. Hamilelik sırasında veya sonrasında 2 haftadan daha uzun bir süre boyunca veya çoğu zaman boş, duygusuz veya üzgün hissediyorsanız, yardım isteyin. Bebeğinizi sevmediğinizi veya ona bakmadığınızı düşünüyorsanız, doğum sonrası depresyonunuz olabilir. Terapi veya ilaç gibi depresyon tedavisi işe yarar ve sizin ve bebeğinizin gelecekte mümkün olduğunca sağlıklı olmanıza yardımcı olur.

dogum_sonrasi_depresyon_belirtileri_neler.jpg

Doğum sonrası depresyon belirtileri​


Doğum sonrası depresyon belirtileri yaşam kalitenizi etkiler ve şunları içerir:
  • Sık sık üzgün hissetmek.
  • Sık ağlama
  • Huzursuz, sinirli veya endişeli hissetmek.
  • İştah kaybı.
  • Bir şeyler yapmak için daha az enerji ve motivasyon.
  • Uykuya dalma güçlüğü veya normalden daha fazla uyuma.
  • Değersiz, umutsuz veya suçlu hissetmek.
  • Açıklanamayan kilo kaybı veya artışı.
  • Hayat yaşamaya değmezmiş gibi hissetmek.
  • Bebeğinize çok az ilgi göstermek.
  • Bebeğinize bağlı hissetmemek.
Nadir durumlarda, bir kadın doğum sonrası psikoz geliştirebilir. Bu çok ciddi bir hastalıktır. Doğum sonrası depresyonun tüm semptomlarının yanı sıra kendinize veya bebeğe zarar verme düşüncelerini içerir.

Doğum sonrası depresyona ne sebep olur?

Kesin nedeni bilinmiyor. Hormon seviyeleri hamilelik sırasında ve doğumdan hemen sonra değişir. Bu hormon değişiklikleri beyinde kimyasal değişiklikler üretebilir. Bu, depresyona neden olmada rol oynar.

Aşağıdakilerden herhangi birine sahipseniz, doğum sonrası depresyonun ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir:
  • Önceki doğum sonrası depresyonu.
  • Şiddetli adet öncesi sendromu (PMS).
  • Zor veya çok stresli bir evlilik veya ilişki.
  • Hamilelik sırasında veya doğumdan sonra stresli yaşam olayları (hamilelik sırasında ağır hastalık, erken doğum veya zor doğum gibi).

Doğum sonrası depresyon tedavisi

Doğum sonrası depresyon, diğer depresyonlar gibi tedavi edilir. Destek, danışmanlık (konuşma terapisi) ve reçeteli ilaçlar (antidepresanlar) yardımcı olabilir. Hangi tedavinin sizin için en iyi olduğu konusunda doktorunuzla konuşun.

Kendinize veya bebeğinize zarar verme düşünceleriniz varsa hemen yardım alın. Bir arkadaşınızı, aile üyenizi veya 112'i arayın. Emziriyorsanız, antidepresan almanın yararları ve riskleri hakkında doktorunuzla konuşun. Birçok antidepresan ilaç emziren bebekler için güvenlidir.

Bebeğinizi emzirirken hangi ilacı kullanacağınıza doktorunuz karar verebilir. En önemlisi, doğum sonrası depresyonu yaşıyorsanız yapabileceğiniz hiçbir şey olmadığını varsaymayın. Yardım mevcuttur ve daha iyi olabilirsiniz.

Doğum sonrası depresyonla nasıl yaşanır?​


Depresyonda olmak, kötü bir insan olduğunuz anlamına gelmez. Bu, yanlış bir şey yaptığınız anlamına gelmez. Bu aynı zamanda bebeğinizi sevmediğiniz anlamına da gelmez. Yakın zamanda doğum yaptıysanız ve üzgün, endişeli, sinirli, yorgun hissediyorsanız veya doğum sonrası depresyonun diğer belirtilerinden herhangi birine sahipseniz, diğer birçok kadının da aynı deneyimi yaşadığını unutmayın.

“Aklını kaybetmiyorsun” ya da “çıldırmıyorsun”. Sadece acı çekmen gerektiğini hissetmemelisin. Doğum sonrası depresyonu olan diğer annelerin yararlı bulduğu, yapabileceğiniz bazı şeyler şunlardır:

  • Konuşacak birini bulun ve o kişiye duygularınızı anlatın.
  • Çocuk bakımı, ev işleri ve ayak işlerinde size yardımcı olabilecek kişilerle iletişime geçin. Bu destek ağı, dinlenebilmeniz için kendinize zaman ayırmanıza yardımcı olacaktır.
  • Günde sadece 15 dakika da olsa kendiniz için bir şeyler yapmak için zaman bulun. Okumayı, egzersiz yapmayı (yürümek sağlığınız için harikadır ve yapması kolaydır), banyo yapmayı veya meditasyon yapmayı deneyin.
  • Günlük tutun. Duygularınızı yazın. Bu, düşüncelerinizi ve hayal kırıklıklarınızı serbest bırakmanın bir yoludur. Kendinizi daha iyi hissetmeye başladığınızda, geri dönüp günlüğünüzü yeniden okuyabilirsiniz. Bu, ne kadar iyi olduğunuzu görmenize yardımcı olacaktır.
  • Küçük başarıları kutlayın. Herhangi bir günde yalnızca tek bir şey yapabilseniz bile, bunun doğru yönde atılmış bir adım olduğunu unutmayın. Hiçbir şey yapamadığınız günler olabilir. Bu olduğunda kendinize kızmamaya çalışın.
  • Süper anne olmanız beklenmiyor. Ne kadar yapabileceğiniz konusunda dürüst olun. İhtiyacınız olduğunda diğer insanlardan size yardım etmelerini isteyin.
  • Bölgenizde bir destek grubu bulun. Yakınınızdaki doğum sonrası depresyon deneyimi olan kişilerle iletişim kurmanızı sağlayabilirler.
  • Nasıl hissettiğiniz hakkında doktorunuzla konuşun. Danışmanlık ve/veya yardımcı olabilecek ilaçlar sunabilir.

Doktorunuza sorulacak sorular​

  • Ömür boyu antidepresan kullanmam gerekecek mi?
  • İlaç alırsam, kendimi daha iyi hissettiğimde ilacı bırakmakta sorun yaşar mıyım?
  • İlacın beni daha iyi hissettirdiğini veya doğal olarak iyileştiğimi nasıl bileceğim?
  • Her hamilelikte doğum sonrası depresyonu yaşayacak mıyım?
  • İntihar veya bebeğime zarar verme düşüncelerim varsa kimi aramalıyım?

Doğum sonrası depresyona ne sebep olur?

Doğumdan sonra hormonlardaki hızlı düşüş ile depresyon arasındaki bağlantıyı belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Östrojen ve progesteron seviyeleri hamilelik sırasında on kat artar, ancak doğumdan sonra keskin bir şekilde düşer. Doğumdan üç gün sonra, bu hormonların seviyeleri hamilelik öncesi seviyelere geri döner.

Bu kimyasal değişikliklere ek olarak, bebek sahibi olmanın getirdiği sosyal ve psikolojik değişiklikler de doğum sonrası depresyon riskini artırır. Bu değişikliklere örnek olarak vücudunuzdaki fiziksel değişiklikler, uykusuzluk, ebeveynlikle ilgili endişeler veya ilişkilerinizdeki değişiklikler dahildir.

Doğum sonrası depresyon bebeğimi etkileyebilir mi?

Evet, doğum sonrası depresyonu bebeğinizi etkileyebilir. Tedavi olmak hem sizin hem de bebeğiniz için önemlidir. Araştırmalar, doğum sonrası depresyonun bebeğinizi aşağıdaki şekillerde etkileyebileceğini düşündürmektedir:

  • Bebeğinizle bağ kurmakta zorlanıyorsunuz ve onlarla bağlantı kuramıyorsunuz.
  • Çocuğunuzun davranış veya öğrenme sorunları olabilir.
  • Çocuğunuzun çocuk doktoru ile randevuları atlayabilirsiniz.
  • Çocuğunuzun beslenme ve uyku sorunları olabilir.
  • Çocuğunuz obezite veya gelişimsel bozukluklar için daha yüksek risk altında olabilir.
  • Çocuğunuzun bakımını ihmal edebilir veya hasta olduklarını fark edemeyebilirsiniz.
  • Bebeğinizin sosyal becerileri bozulmuş olabilir.

Doğum sonrası depresyon için hangi ilaçları alabilirim?

Sağlık uzmanınız doğum sonrası depresyon belirtilerini yönetmek için antidepresanlar reçete edebilir. Antidepresanlar, beyninizdeki ruh halinizi etkileyen kimyasalları dengelemeye yardımcı olur.

Emziriyorsanız, bir antidepresan almanın riskleri ve yararları hakkında doktorunuzla konuşun. İlaçlar bebeğinize sütünüz yoluyla geçebilir. Bununla birlikte, transfer seviyesi genellikle düşüktür ve birçok antidepresan ilaç güvenli kabul edilir. Dokorunuz, belirtilerinize ve emziriyorsanız, sizin için hangi ilacın doğru olduğuna karar vermenize yardımcı olabilir.

Doğum sonrası depresyon için bazı yaygın antidepresanlar şunlardır:
  • Sertralin (Zoloft®) ve fluoksetin (Prozac®) gibi seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar ).
  • Duloksetin (Cymbalta®) ve desvenlafaksin (Pristiq®) gibi serotonin ve norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI'ler).
  • Bupropion (Wellbutrin® veya Zyban®).
  • Amitriptilin (Elavil®) veya imipramin (Tofranil®) gibi trisiklik antidepresanlar (TCA'lar ).
Antidepresanların işe yaraması en az üç veya dört hafta sürdüğünü unutmayın. İlacı durdurmadan önce doktorunuzla konuşun. İlacınızı çok erken durdurmak semptomların geri dönmesine neden olabilir. Çoğu doktor, ilacı bırakmadan önce dozu azaltmayı önerecektir.

Babalar doğum sonrası depresyona girebilir mi?

Babalar doğum sonrası depresyona girebilir mi? Evet, her iki partnerde de doğum sonrası depresyon belirtileri olabilir. Bebeğinizi eve getirdikten sonra depresyon veya anksiyete belirtileriniz varsa, siz ve eşiniz tıbbi yardım almalısınız. Eşlerin tahminen %4'ü, çocuklarının doğumundan sonraki ilk yıl içinde depresyon yaşar.

Doğum sonrası depresyonu olan birine nasıl yardım edebilirim?

Doğum sonrası depresyonu olan kişilerin çok fazla desteğe ihtiyacı vardır. İşte yardımcı olabileceğiniz bazı yollar:

  • Depresyon ve anksiyete belirtilerini öğrenin ve arkadaşınızı veya partnerinizi tıbbi yardım almaya teşvik edin.
  • İyi bir dinleyici olun. Dinlemek ve yardım etmek için orada olduğunuzu bilmelerini sağlayın.
  • Temizlik ve ayak işleri gibi günlük görevlerde onlara yardım etmeyi teklif edin.
  • Bebeklerini uyurken veya dinlenirken izlemelerine yardımcı olmayı teklif edin.
  • Onları bir terapistten yardım almaya teşvik edin. Bir randevu ayarlamayı veya onlarla destek olarak gitmeyi teklif edin.
  • Beğen
Reactions: Bal0ncuk