İskenderiye Kütüphanesi

İsa’dan önce 47 yılının üçüncü gününde Antik Çağ’ın en ünlü kütüphanesi cayır cayır yandı. (…) alevler İskenderiye Kütüphanesi’ndeki binlerce papirüs rulonun büyük bir kısmını kül etti.

Birkaç bin yıl sonra Kuzey Amerikalı lejyonlar Irak’ı istila ettiler ve George W. Bush’un kendi icat ettiği düşmana karşı düzenlediği haçlı seferinde Bağdat Kütüphanesi’nin binlerce kitabı yanıp kül oldu.



Fotoğraf: Gleb Garanich/Reuters

Nisan 2003’te Bağdat Ulusal Kütüphanesi ve Arşivleri birbirini izleyen iki ayrı günde yakıldı ve yağmalandı. O zamandan bu yana kütüphanenin başında bulunan Saad Eskander’in anlattığına göre, Amerika’nın Irak’ı işgalinden üç gün önce, kütüphane çalışanlarına Baas rejimiyle ilgili mevcut tüm arşivi yok etmeleri söylenmişti. Çalışanlar ve gönüllüler Abd al-Mun’im adlı bir rahibin de yardımıyla demir bir kapıyı kaynakla kapatarak kurtarabildikleri kadar çok kitabı çıkarıp Sadr kentindeki al-Haqq Camii’ne taşıdılar. Toplam arşivin yüzde 60’ı, kitapların yüzde 25’i, gazete, nadir eserler ile tarihi fotoğraf ve haritaların çoğu yok oldu.

Bu yıkımdan önce kütüphane ve arşivlerde kayıtlı 417,000 kitap, geç Osmanlı döneminden günümüze ulaşmış 2,618 dergi ile 4,412 nadir eser ve manuskriptten oluşan bir koleksiyon bulunuyordu. Eskander’e göre, Saddam yanlıları 1958 ve 1979 yılları arasında Baas rejimi döneminde Cumhuriyet Arşivi’nin tamamını yok ettiler. Yine o dönemde ortadan kaldırılan diğer belgeler arasında, Baas dönemi mahkeme kayıtları ve Irak’ın komşularıyla ilişkilerine ait belgeler de bulunuyordu.

List of destroyed libraries - Wikipedia, the free encyclopedia