Proje konum olan elektrokardiyografi hakkında cevap arayacağım sorular; 

1-     EKG nedir?

2-     EKG ne için kullanılır?

3-     EKG’nin ölçüm çeşitleri nelerdir?

4-     EKG cihazları nelerdir?

5-     EKG cihazlarında karşılaşa bilinecek sorunlar?

GİRİŞ:

_Kalp,vücutta kan dolaşımını sağlayan dört bölmeli bir pompadır.Bu pompanın sağdaki iki bölmesi vücuttan gelen oksijeni azalmış kanı akciğerlere pompalama,soldaki iki bölmesi de akciğerden gelen oksijenlenmiş kanı bütün vücuda ve kalbin kendi kaslarına pompalama görevi görür.Sağdaki ve soldaki ikişer bölmeden esas pompalama işi ventriküllerde yapılmaktadır.Kalp,pompalama işini,diastol evresinde ventiküller kan ile dolduktan sonra,sistol evresinde kasılma ile yapar.Bu devam eden bir çevrimdir.Kalp kaslarının kasılarak vücuda kan pompalama işlemi,tüm kaslarda olduğu gibi bir takım elektriksel uyarılarla olur.Bu kasılmanın yanında kalp kapakları kan akışını düzenler.

_Damara kateter yerleştirilmesini ve bir madde zerk edilmesini gerektirmeyen, hastada damar zedelenmesi veya doku hasarı riski olmayan, ağrısız tanı yöntemleri ile kalbin durumu hakkında önemli bilgiler elde edilebilir. Bu yöntemlerden biri elektrokardiyografi (EKG ) dır. En basit, en ucuz ve her yerde yapılabilen bir tetkik metodu olduğu için hastalar tarafından sık kullanılır. EKG’nin normal çıkması “her şey normal” anlamını vermez. Sonuçta EKG kalpteki her şeyi göstermez. EKG’si normal olup kalbi sağlıksız olan çok insan vardır. EKG’nin bozukluğu bize kalpte bir şey olabileceğini düşündürdüğü için ilk testtir ve çok faydalıdır.

EKG nedir?

  • Cilde yapıştırılan elektrotlar aracılığı ile grafik olarak kalbin elektriksel aktivitesini (kalbin ritmini, frekansını, kalp atışlarının ritmini, yayılmasını ve reaksiyonun tekrar yok olması)kaydeden dalga formudur.
  • Elektrokardiyografi(EKG), kalbin kulakçık ve karıncıklarının kasılma ve gevşeme evrelerini, kalbin uyarılması ve uyaranın iletilmesi sırasında ortaya çıkan elektriki aktiviteyi mili metrik kağıt üzerine yazdırma temeline dayanan bir muayene yöntemidir.
  • Kalbin elektriksel haritasının resmidir. Ayrıca EKG ile kalbin şekli hakkında bilgi edinile bilinir.
  • EKG cihazının kayıtlarına elektrokardiyogram denir.

EKG de her kalp atımının karşılığı olan P,Q,R,S,T,U dalgalarından oluşmuş bir kompleks görülür. Bu dalgalardaki değişiklikler, bu düzenli dalgalardan farklı dalgaların görülmesi, dalgalar arasındaki sürelerdeki değişmeler doktorlara kalp hastalığı hakkında ipuçları verirler.

P dalgası:Atriyal aktivasyonunun yarattığı elektrik kuvvetlerini gösterir ve P dalgasının başlangıcından bitişine dek olan aralığı ölçer.

PR aralığı:Atriyal depolarizasyonun başlangıcından ventriküler depolarizasyonun başlangıcına dek geçen iletim zamanını gösterir. P dalgasının başlangıcından QRS kompleksinin ilk defleksiyonuna kadar olan aralıkta en uzun PR ölçülür.

QRS Süresi:Ventriküler aktivasyonun süresini gösterir.QRS kompleksinin başlangıcından sonuna kadar saniyeyle ölçülür.

QT Aralığı:Ventriküler sistolün toplam süresini gösterir.QRS kompleksinin başlangıcından T dalgasının sonuna kadar saniye cinsinden ölçülür.

ST Segmenti: Ventriküler depolarizasyonun bitmesi ile repolarizasyonun(T dalgası) başlaması arasındaki aralığı gösterir.

T Dalgası: Ventriküler repolarizasyon tarafından oluşturulan elektrik kuvvetleri gösterir.

U Dalgası:Tartışmalı ventrikül kasındaki ardpotansiyeller yada purkinje liflerin repolarizasyonunu gösterir.

EKG ne için kullanılır?

  1. Elektrokardiyografi kalbin işlevinin  değerlendirilmesinde kullanılan en önemli yöntemlerden biridir.Doğrudan doğruya kalp kasının kasılma şeklini gösterir.
  2. EKG ile kalbin ritim ve iletim bozuklukları belirlenebilir.
  3. Kroner yetmezliği veya infarktüs tanısı konulabilir.
  4. Kalp duvarlarında kalınlaşma ve kalp boşluklarında genişleme bulguları saptanabilir.
  5. Elektronik kalp pilinin işlevleri değerlendirilebilir.
  6. Bazı kalp ilaçlarının etkileri, elektrolit dengesizliği ( özellikle serum potasyum eksikliği veya fazlalığı )
  7. Kalp dışı hastalıkların kalbe etkileri araştırılabilir.

EKG’nin ölçüm çeşitleri nelerdir?

*Ekstremitelerden yapılan ölçümler:Her iki kola ve her iki bacağa da birer tane olmak üzere dört elektrot bağlanır.Bu ölçümler sağ bacak referans alınarak kullanılır.

*Doğrudandoğruya kalpten yapılan ölçümler: Kalbin içine üzerinde genellikle altı uç bulunan özel bir elektrot sokulur.Alınan sinyaller bir anahtar kutusu yardımıyla EKG’de kuvvetlendirilir,çizilir yada monitörde izlenilebilir.

*Diğer ölçümler: Bunların dışında başka ölçümlerde yapılır.Örnek olarak;hastanın izlenmesi amacıyla göğse takılan üç elektrot ile sinyallerin gözlendiği ölçme,vektör kardiyografi(kalbin bir vektör olarak temsili gösterimi) ve göğüs üzerine bir çok elektrotun takılmasıyla potansiyel dağılım haritasının çıkarılması verilebilir.

EKG cihazları nelerdir?

EKG cihazları iki şekilde gruplanabilir;

a)Elektrokardiyografi kaydediciler,

b)EKG izleme cihazları.

Bu iki cihazın birleştiği cihaz ve sistemlere rastlamakta mümkün.Ayrıca tek kanallı ve çok kanallı olmak üzere bu cihazlar ikiye de ayrılabilir.

1)Elektrotlar:EKG cihazında kullanılan bir çok çeşidi vardır.Genelde vücut yüzeyinde

vücuda iletkenliği artırıcı bir jel sürülerek kullanılır.En iyi kayıt yapabilmenin koşulları elektrotların temiz kabloların sağlam olmasıdır.

2)Yalıtım ve koruma devreleri:Yalıtım devreleri hastayı cihazdan gelebilecek tehlikeli elektrik akımlarına karşı korurlar.Elektrotlarla makinenin diğer kısımlarını ve bunlarla da şebekeyi yalıtırlar.Koruma devreleri ise cihazı,girişte olabilecek yüksek gerilimlerden korur.

3)Uç seçici:Bütün elektrotlardan gelen sinyaller bu bloğa girerler ve burada ölçülmek istenen derivasyona uygun şekilde ön kuvvetlendirici girişlerine uygulanırlar.

4)  1 mV kalibrasyon sinyali,istenildiğinde bir anahtarla ön kuvvetlendirici girişine uygulanır.

5)Ön Kuvvetlendirici:EKG’ye giren sinyallerin anahtarlandıktan sonra kuvvetlendirildikleri kattır.

6)Sürücü kuvvetlendirici:Bu kat EKG sinyalinin yazıcıyı hareket ettirebilmesi için gereklidir.

7)Kaydedici:Genellikle ısıl yazıcılar kullanılır.Isıl yazıcılarda ayarlanıp kayıt edilen çizgilerin koyuluğu ayarlanabilir.

8)Besleme devreleri:Cihazın çeşitli bölümlerinin çalışması için gereken akım ve gerilimi üretirler.

9)İşaretleyici:Kağıt üzerinde izlenen derivasyonları bazı kodlarla kaydetmeye yarar.

EKG cihazlarında karşılaşa bilinecek sorunlar?

_Frekans Distorsiyonu

_Doyum veya kesim distorsiyonu

_Geçici elektriksel gerilimlerden meydana gelen artifaktlar

_Elektriksel düzenlerden gelen parazitler

_Toprak çevrimleri

_Manyetik alanların etkisi

_Elektriksel kökenli diğer bozucu etkiler