Kategori: İlişkiler

  • İlişkilerde değer vermek

    İlişkilerde değer vermek

    İlişkilerimizde belirleyici olan, hayatımızı yönlendiren ve insanın mutluluğu için çok önem arz eden bir kavram üzerinde duracağız. Bir deyim olan bu kavram “değer vermek” tir. Değer vermeyi açıklarken, önce değerin ne anlam ifade ettiğine bakmak lazım.

    Değer; bir şeyin önemini belirleyen soyut bir ölçü, bir şeyin karşılığı, pahası, parasal yararı olduğu gibi, yararlı nitelik ve özellik ya da üstün kişilik veya nitelikli insan anlamı da içerir. Bazen bir ulusun maddi ve manevi sahip olduğu şeyler, bir kişinin sahip olduğu yararlı nitelikler de değer olarak ifade edilir. Bilinmeyen sayılara yüklediğimiz anlam da değer olarak karşımıza çıkar. Pi sayısının değeri gibi.

    Bir kişi ve toplumun farkına varıp, bir kişi ya da şeye karşı, ölçerek tartarak anlam ve önem belirlemesine ve bu kişiyi ve konuyu önemsemesi işine “değer vermek” denir. Değer vermek, sadece düşünmekle olmaz, karşıya hissettirilir ya da topluma açıklanır da. Kısaca değer vermek, bir şeyi veya kişiyi değerli saymak, önem vermektir.

    Değer, çok geniş bir kavram olup, hayatımızda önemli bir yer tutar. Yaşamımızda bir çok birleşik söz de üretmişiz. Değer vermek, değerlendirmek, değer arttırmak, değer düşürmek, katma değer, artık değer, değersiz, hazır değer, değer yargısı, saygı değer, toplumsal değer, piyasa değeri, borsa değeri, satış ya da alış değeri, sosyal değer, kültürel değer, nominal değer, kayda değer gibi…

    Değer vermek, insanın kendine, somut ve soyut olaylara, davranışlara karşı yüklediği önemdir. Genellikle duygusal bir davranış olduğu için, değer vermeyi bu açıdan irdeleyeceğiz.

    Her insan ve toplumun kendine belirlediği yaşam, inanç ve kişilik ile ilgili  önemli değerleri vardır. Mesela kişi için doğruluk ve dürüstlük bir değerdir. Dini inançları, bir değerdir. Bazı eğitim, bilgi, beceri ve nitelikler bir değerdir.

    İnsan, duygusal bir varlık olduğundan ilişkilerinde değerlerine, kişiliklere saygı duyarak iletişim kurar. Bir kişinin sahip olduğu önemli değerleri hoşumuza gittikçe o kişiye biçtiğimiz değer de fazlalaşır. Önce o kişiye saygı duymaya başlarız, saygı duydukça karşınında bize ilgisi artar. Karşılıklı saygı, sonuçta sevgiye dönüşür. Oluşan bu sevgi; karşının cinsiyeti, bize yakınlığı, yaşı vb. durumlarına göre; değer verilen bir dost, bir arkadaş ya da sevgili oluverir. O kişiyi daima müstesna bir yerde taşımaya başlarız. İster dost, ister arkadaş, ister çalışanımız, ister aile bireyimiz ister ise sevgilimiz olsun ona devamlı bir şekilde değer vermeye başlamışızdır.

    İşte, tam burada değer vermenin sınırı, ölçüsü, sebebi daha önemlisi de yaratacağı sonuçları iyice değerlendirilmelidir. Ben bu kişiye niye önem veriyorum? Bundan amacım nedir? Yoğun bir şekilde değer verirsem bu kişi ile ilişkilerimiz nasıl bir seyir izler? Bu değer verme ileride her iki kişiye de ne tür fayda ve zarar sağlar? Zarar sağlayacak ise bu aşamada nasıl bir tavır izlemeliyim? gibi sorular sorup cevabını almalıyız. Bu cevaplara göre o kişiye vereceğimiz değerin ölçüsünü ayarlamalıyız. Zira gereğinden fazla değer verip çok kısa sürede bozuşan dostlar, dostluklar, biten ve bitirilen sevgiler, yok olup giden saygılar, geçinemeyen komşular, çalışma arkadaşları ortaya çıkar. Belki de aşkların kısa oluşunun gerekçesi de; gereğinden fazla veya az değer vermektir.

    Değer vermek, basit bir önemsemek olarak algılanmamalı. Kimi niçin önemsediğimizi bilmemiz gerekir. Değer vermek, değeri veren kişide nasıl bir yük oluşturur, buna bakmak gerekir.

    Bir kişiyi önemsiyorsanız onun için her şeyi göze alıyorsunuz demektir. Bazen öyle an olur ki özlemeyi, acı çekmeyi, beklemeyi ve hatta onun mutluluğu için, hayatından çıkabilmeyi göze alabilmek gibi. İnsan birine değer vermekle büyük bir sorumluluğu da üzerine almış olmaktadır. Zira, sevdiğimiz kişilere, değer veririz.

    Bu değeri verirken karşıyı iyi analiz etmeliyiz. Değerin dozajını iyi ayarlamalıyız. Zira, birine gereğinden fazla değer verilirse kendimizi, gereğinden az değer verirsek de onu kaybedebiliriz. Her koşulda üzülen biz oluruz. Ölçümüz kişilere hak ettiği değeri vermek olmalıdır. Özellikle sevgi ve aşk ilişkilerinde o kişiyi beynimizde bir merkez yapıp, onun etrafında dönmemeliyiz. Dönersek sonunda acı çeken biz oluruz. Genellikle platonik aşıklar ve çok duygusal kişilikler, bu girdaba girerler.

    Sevdiğimiz insana çok değer vermek güzel bir şey ama bu kişi o değere layık değilse, sunduğumuz fazla değer bir müddet sonra o kişiyi sıkar ve bizden uzaklaştırabilir. Hatta çıkarcı bir kişilik ise eğer, o kişi bunu fark ederek çıkarı için kullanabilir. Zira günümüzde insanlar, saf ve dürüst ilişkileri bile çıkarlarına alet edebilmektedirler.
    Peki ölçü ne olmalı? İşin basit ölçüsü; kendimize verdiğimiz değerden hiçbir zaman fazla olmamalı. Diğer bir ölçü ise karşıdan da benzer değeri görmeli veya beklemeliyiz. Karşıya ilk değer veren biz olabiliriz. Zira ilk başlatan olmak ayrı bir meziyet. Üçüncü ölçü ise kurduğumuz iletişimde amacımızı, karşının amacını ve bu amaçların gerçekleşme durumunu irdelemektir. Örneğin karşı komşu ile ne kadar dost olacağınızın sınırını koymak gerek. Çocuğunuzu çok sevebilirsiniz ama ona bile ölçülü olmak gerek. Onu şımartıp, disiplinsiz yetiştirmemeliyiz. Çocuğumuz bile bizi bir müddet sonra, duygusallığımızı çıkarı için kullanmaya başlar. Bu durum bir çalışanınız, hatta eşiniz için bile geçerli olabilir.

    Kısacası fazla değer verdiğiniz kişiyi iyi tanıyıp öyle yüceltmeli, yoksa kısa süre sonra fikirleriniz değişirse, sizde zor durumda kalırsınız. Çünkü, karşı alıştığı değeri devamlı bekleyecektir. Doğrusu, eğer kişi hak ediyorsa verdiğimiz değeri, yavaş yavaş arttırmalıyız.

    Hak etmeyen bir kişiye fazla değer verirsek, o kişinin, kendini olduğundan fazla görmesine de sebep oluruz. Ona da hata yaptırmış oluruz. Fazla değer vermenin uykusuzluk, enayi gibi hissetmek, insanlara fazla güvenmeme, depresyon, şiddetli öfke, hayata küskünlük gibi bir çok yan etkisi bulunmaktadır. Dikkatli kullanmak gerek.:)
    Fazla değer vermediğiniz kişilerin olumsuz hareketleri, sizi her zaman üzmez ama çok değer verdiğiniz kişinin, ufak bir yanlışı çok üzebilir.Pişmanlık duymamak için dikkatli olmak gerek.

    Bazı insanlar, bazı kişilere fazla değer verdiğinin farkında olur ama yine de devam eder. Bu tip kişiler çok sevenler ya da çok engin ve olgun olup, karşıyı bu yöntemle düzelteceklerine inananlardır. Karşı dürüst ise bu yöntemle sonuç alınabilir. Paranız, zamanınız ve sabrınız çok ise aslında bir kişiye değer vermek, her zaman mutluluk verici bir olaydır.Önemli olan sonradan pişmanlık duymamak. Eğer bir sevgi uğruna değer vermişseniz, pişman olmamak gerek. O kişi hak etmiştir ki vermişsinizdir. Eğer değer verdiğiniz kişi şımarmayıp, bunu kullanmıyorsa, bu değeri fazlasıyla hak ediyordur. Bazen de değeri veren yanlış yapıyordur. Karşıya kızmaya hakkı yoktur.
    Öte yandan, bir kişiye fazla değer verdiğimizi düşünmeye başladıysak o kişi, önceleri daha fazla değer vermeyi göze aldığımız kişidir. Her nedense, fazla değer verilen kişi de bazen kendini çok önemli biri gibi görüp, hata yapmaya başlar. Eğer bir kişiye değer vermiyorsanız aslında o kişi size göre bir hiçtir. Değer verilen kişi açısından da değere layık olmak da bir meziyettir. Ünlü bir düşünür Ben insanlara değer vermem, insanlar değerlerini kendileri alırlar”diyerek değerin hak edileceğini vurgulamıştır.

    Bir görüşe göre suç, değeri fazla verenindir, karşının değil..Bazen siz ne düşünürseniz, düşünün ne yaparsanız yapın, teraziye konulan domateslerin aslında 7 kilo olduğu gerçeğini değiştiremezsiniz. Ne yaparsınız? Domateslerin 17 kilo olduğuna inanmak ister ve bunun için hafif hafif domateslerin bulunduğu tarafa kendinizden bir şeyler koyarsınız. Koyduğunuz şeyler belki geri gelir, belki gelmez. Ama siz o an domatesleri 17 kğ görürsünüz.

    Yazılan şeylerin bir çoğu genel şeyler olmakla birlikte, olumsuz olaylar, istisna kişiliklerde görüldüğünden iyi niyetli, samimi ve dürüst insanları ayrı düşünmek gerek.

    Herkese hak ettiği değeri vermeniz ve aynı şekilde değer görmeniz dileğiyle…

     

    Yazar: Hüseyin BOZKURT

  • Mutlu bir ilişki için

    Mutlu bir ilişki için

    Mutlu bir ilişki için… Kim olursa olsun herkesin istediği, mutlu ve huzurlu bir ilişki içersinde olmaktır. Mutlu, sağlıklı ve huzurlu bir ilişki içerisinde olmak, kişinin tüm hayat alanlarını, yaşam enerjisi ve sevincini, yaşam kalitesini, hatta beden sağlıgını bile direkt olarak etkileyen en önemli konulardan biridir.

    Mutlu bir ilişki için

    Mutlu bir ilişki kurabilmek ve sürdürebilmek sadece karşımızdaki insanla ya da şanslı, şanssız olmakla bağlantılı değildir. Mutlu bir ilişki kurup bunu sürdürebilmek bizim kendi içimizde ne kadar mutlu olduğumuz, beklentilerimizin ne kadar farkında olduğumuz, hayattan ve bir ilişkiden ne istedigimizi ne kadar bildiğimiz ile bağlantılıdır.

    Kendi içerisinde dengesini, ne istediğini, beklentilerini oturtmus, sağlıklı bir bakiş açisina ve gercekci hedeflere sahip her insan, beraberinde mutlu bir ilişki yaşayabilir.

    Kişi, bir ilişki kurmada ve sürdürmede zorlanıyorsa, ilişkilerinde surekli hüsran ve hayal kırıklıklarına uğruyorsa, haksızlıklara uğradıgını, bunları haketmediğini ve doğru insana bir türlü denk gelemediğinden yakınıyorsa herkesin aynı oldugunu düşünüyor ve mutlu bir ilişki yasamak kendisi için bir hayalse, etrafını ve insanları suçlamayı bırakıp kendi içine dönmelidir.

    mutlu_iliski

    Kişinin mutlu bir ilişkiyi kurup sürdürememesinin sebebi, genellikle kişinin kendi icindeki özgüven, bağlanma ve güven sorunlarından, içsel çatışmalarından, korkularından kaynaklı olabilir.

    Bu sorunlar, kişinin çocukluk, ergenlik ya da geçmis ilişkilerinde yaşadığı bazı durumlar neticesinde oluşmus olabilir ve kesinlikle çözümlenmesi gerekir.

    Kişide geçmişinden edindiği korkular, güvensizlikler var ise kişinin sağlıklı bir ilişki kurması ve sürdürmesi neredeyse imkansızdır.

    Mutlu ve sağlıklı bir ilişki için ilk gereken kişinin kendi iç memnuniyetini, dengesini sağlamaktır.

    Kişinin kendi içindeki dengesi kurulduğunda, özgüven, güvensizlik ya da bağlanma sorunları çözümlendiğinde kişi, bir insandan, ilişkiden, hayattan ne beklediğini keşfeder ve daha sağlıklı, dogru adımlar atarak, doğru kişilerle uyumu yakalayarak, mutlu bir ilişki sürdürebilir.

    Kişinin içsel catışmaları, korkuları, güvensizlikleri ya da gecmişinden kaynaklı hayal kırıklıkları, travmalar vs gibi sorunlar, psikolog ya da psikolojik danışman ile birlikte birebir sürdürülen psikoterapi seansları ile irdelenip çözümlenebilir.

    Psikolog ile birlikte calışılan bu terapilerle, kişinin tüm ilişkilerinde sağlıklı bir iletişim kurabilmesi sağlanmakla birlikte, romantik ilişkilerinde ya da evliliğinde de uyumu yakalamasına, mutlu bir ilişki sürdürebilmesine yardımcı olunur.

    Bu psikoterapiler, bireysel psikoterapi olarak yapilabilecegi gibi, cift, aile, evlilik veya iliski terapisi olarak da yapılabilir.

    Psk.Berna incekara

  • Sosyal medya kavgaları ve aile içi ilişkiler

    Sosyal medya kavgaları ve aile içi ilişkiler

    Çağımızın en önemli buluşlarından biri olan Internet günümüzde sayısı küçümsenemeyecek kadar çok insanın hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Internet’in en çok sosyal amaçlı kullanılıyor olması ve kullanım süresinin insanlar tarafından gittikçe artması konuya sosyolojik bir boyut kazandırmıştır. Bu açıdan bilgi teknolojilerinin en önemli yeniliği olarak her kesimden her bireyin rahatlıkla kullanabileceği internet; yaşamın tüm alanlarını içine almış; birey, aile ve toplum yaşamını çok yönlü etkileyen iletişim aracı haline gelmiştir. Bu durum Internet’in sosyolojik ve psikolojik açıdan da incelenerek araştırmalara konu edilmesine neden olmuştur.

    Sosyal medya kavgaları ve aile içi ilişkiler

    Internet kullanıcıları, kullanım süresi ve amacı bakımından farklılık göstermektedir. Bu durumda, Internet kullanan herkesin aynı şekilde değerlendirilmesi doğru bulunmamaktadır. Sosyolojik ve psikolojik araştırmalarda da genellikle haftada 5-6 saatten fazla ve göreceli uzun bir zaman diliminde sürekliliği olan kullanım konu edilmektedir. Bu kullanım süreyle olduğu kadar Internet’in işlevsel olarak nasıl anlamlandırıldığı ve bireyin olumsuz bir duygu durumunda (yalnızlık, üzüntü vb.) Internet’i özlemesiyle veya Internet’e bağlanmaya ihtiyaç duymasıyla, diğer bir deyişle Internet’i algılama sekliyle de ilgilidir. Bu tip kullanım psikolojik ve sosyoloji açıdan sorunludur. Bu makalede yapılan değerlendirmeler ve ortaya konan veriler de bu tür kullanım için geçerlidir.

    Günümüzde yapılan çalışmaların büyük kısmı Internet’in etkileri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Oysaki Internet’in etkileri kullanım özelliklerine göre, kullanım özellikleri ise, Internet kullanım nedenine göre şekillenir. Dolayısıyla Internet’in etkileri kullanım nedeniyle ilgilidir. Örnek verecek olursak ; yetişkinlerin, çocukların internet başında uzun süreler vakit geçirmesinin sebebi aile içerisinde ve sosyal yaşantısında nitelikli zaman ve nitelikli bir aile ilişkisi geçirmediğinden dolayıdır tezindeyim.
    Internet kullanımı ile aile içi ilişkiler arasında nasıl bir bağlantı olabilir? Aile içi ilişkileri güçlü olmayan, diğer bir deyişle ailesiyle kendisi açısından tatminkar bir ilişkisi veya ortak paylaşım alanı bulunmayan kişilerin, Internet’teki sosyal faaliyetlere,sosyal ağlara hatta şu anki yeni moda sosyal medyaya, aile içi ilişkileri güçlü olan kişilerden daha fazla yöneleceği düşünülmektedir. Buradan sosyal medya kullanılmasın yorumu çıkarılmamalı sadece kullanım süresi ve nedeninin farkında olunarak kullanılması tavsiye edilmektedir.

    sosyal_medya_iliskiler

    Internet’in bireysel kullanımı konuyu aileye getirmektedir. Daha yirmi yıl önce kullanımı özellikle bilim ve iş çevreleriyle kısıtlı olan Internet, 2000’li yıllara gelindiğinde, Türkiye’de içinde olmak üzere pek çok ülkede evlere girmiş, geniş ölçüde bireysel olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu kullanım değişikliği, Internet üzerinde yapılan araştırmaların niteliğini ve niceliğini etkilemiş, Internet’in aile ile ilişkilendirilmesi araştırma konusu olmuştur. Maria Bakardjieva ve Richard Smith, “sıradan Internet kullanıcıları” hakkında bilgi sahibi olmak için artık eski araştırmalarda olduğu gibi üniversitelere ve işyerlerine değil, evlere bakmak gerektiğini vurgulamışlardır.

    Internet’in en çok sosyal amaçlı kullanılması bile konunun bir yönünü aileye getirmektedir. Internet kullanımı ile ailenin işleyişi arasında bir sebep-sonuç ilişkisi aranabilir. Internet’in evlerde kullanılması, ister istemez, hem karı-koca ilişkileri ile, hem de çocukların eğitimi ve ebeveyn-çocuk ilişkileri ile bağlantılıdır.

    Internet kullanımı ile aile içi ilişkiler arasında nasıl bir bağlantı olabilir? Aile içi ilişkileri güçlü olmayan, diğer bir deyişle ailesiyle kendisi açısından tatminkar bir ilişkisi veya ortak paylaşım alanı bulunmayan kişilerin, Internet’teki sosyal faaliyetlere aile içi ilişkileri güçlü olan kişilerden daha fazla yöneleceği düşünülmektedir.

    Aile en temel birincil gruptur. Birincil gruplar kişinin yaşamında temel duygusal ihtiyaçların karşılandığı yerlerdir. Birincil gruplar aynı zamanda temel sosyal destek kaynağıdır. Grup üyeleri arasında yoğun bir ilişki ve duygusal bir bağ vardır.

    sosyal_medya_iliski_kavgalari

    Aile veya arkadaş grubu gibi birincil grupların eksikliği durumunda kişi bu grupların yerine koyacak başka arayışlara yönelir. Kitle iletişim araçları ise yapıları gereği özellikle günümüz insanının bu eksikliğini karşılamaya uygun araçlar olarak değerlendirilmektedir. Daha önce de belirtildiği gibi McQuail ve arkadaşları da bu konuya değinmiş; kitle iletişim araçlarını insanların sosyal gereksinimlerini karşılamak için kullandıklarını ifade ederek bu konuda çalışmalar yapmıştır. Özellikle Internet günün her anında ulaşılabilir olması nedeniyle insanlar tarafından “ihtiyaç duyulan her an ilişki” kurulabilecek bir sosyal destek kaynağı olarak algılanmaya uygundur. Rheingold, McKenna ve Bargh da Internet kullanımının sosyal destek duygusunu güçlendirici olduğunu belirten araştırmacılardandır. R.A. Davis’e göre de zaman geçirmeye yönelik kullanım, daha çok bireyin sosyal yaşamı ile ilintilidir. Özellikle aile, arkadaş sosyal desteğinden yoksun, sosyal izole kişilerde sık görülür. Aşırı e-posta kullanımı, sohbet (chat) odalarına katılma, forum alanlarına yanıt yazma gibi etkinlikleri içerir. Bu tür bireyler sosyal hayatta sorunludur, sosyal olarak izole olan, kızgınlıkları uygun yollarla ifade edemeyen bireylerdir. Brombego, Mickelson, Parks & Floyd, Silveman ve Winzelberg gibi araştırmacılar da, online etkinliklerin, bireyin sosyal destek duygusunu güçlendirdiğini ileri sürmektedir.

    İnsanların, eski güçlü ilişkilerin azalmasıyla manevi anlamda boşlukta olduğu düşünülürse kitle iletişim araçlarının insanları toplumun genel ve hakim zevkleri, beğenileri ve ilgileriyle buluşturduğu söylenebilir. Sonuç olarak da sosyal grupların, özellikle ailenin, etkisinin azalması sonucu insanlar, başka faktörlerden etkilenmeye açık hale gelirler. Bu araçlar sayesinde sosyal ihtiyaçlarını karşılamayı seçebilirler. Özellikle, televizyon ve Internet’in insanlar tarafından çok kullanılmasının nedeni sosyal ihtiyaçlarının tatminini bu araçlarla sağlamaya çalışmalarıdır. Buna örnek olarak, Türkiye’de geçtiğimiz senelerde yayınlanan “Biri Bizi Gözetliyor” isimli reality show’u izleyen yalnız yaşayan bir izleyicinin programı izleme nedenini “evde biri varmış gibi geliyor” şeklinde açıklaması gösterilebilir.

    Günümüz insanlarının duygusal tatmin bulduğu, sıcak bir ortama ihtiyacı vardır. Bu nedenle bireyin duygusal tatmininin sağlandığı, sağlıklı bir aile yapısı veya yaşam birlikteliği önemini arttırmıştır. Bu nedenle günümüzde aile kurumunun işlerliğinin sorgulanması ve aileyi sağlamlaştırıcı önlemler alınması gerekmektedir. Aile birey açısından olduğu kadar toplum açısından da önem taşımaktadır. Sağlıklı aileler toplum bunalımlarını önlerken, sağlıksız aileler de toplumun bunalımlarını devam ettirir; hatta toplumda yeni bir takım sosyal bunalımlara da yol açabilir, toplumdaki sorunları pekiştirir. Sağlıklı bir aile, mutlaka, kişisel bunalımları önler ve de kişiye yeni sağlıklı beklentiler kazandırır. Sağlıklı aileler,sağlıklı toplumu oluşturur.

    Sevgiyle..

    Uzm.Psk.Dan.Eyüp SARI
    Çift ve Evlilik Terapisti

    Kaynakça
    Aile İçi İliskiler Açısından Internet Kullanımı – Fezade BAYRAKTUTAN İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , İstanbul 2005

  • Kaç yaş arayla kaç çocuk olmalı?

    Kaç yaş arayla kaç çocuk olmalı?

    Ailelerin kaç çocuk sahibi olmaları gerektiği ve çocuklar arasında yaş farkının belirlenmesi tamamıyla annenin doğurma veya doğurmama özgürlüğünün önceliğinde aile bireylerine bağlıdır.

    Çocuk sayısının belirlenmesi konusunda devletlerin de politik müdahaleleri olabilmektedir. Örneğin, cumhuriyetimizin ilk yıllarında altı çocuk sahibi olan kadınların para veya madalya ile ödüllendirilmesinin yanı sıra, 1923’ten 1950’ye kadar “bekârlık vergisi” gündeme gelmiştir. Bunun aksi durumu ise şu andaki Çin hükümetinin nüfus artışını engelleyici politikalarında görülebilir.

    Bu denli annenin doğurma hürriyetinin en önemli unsur olduğu doğum fenomeninde devletin veya diğer erklerin tasarrufunun olması tartışmaya ne kadar açıksa, ailelerin kaç yaş arayla kaç çocuğa sahip olmaları da o kadar tartışmaya açıktır. Burada ailelerin öncelikli tercihi yaş farkının az olduğu arka arkaya doğumlar olabilmektedir. Böylelikle aile, hayatlarından çocuk yetiştirmek için daha az zaman harcarlar. Bu durum, özellikle de annenin yeniden çalışma veya sosyal yaşantısına geri dönmesi açısından önem teşkil eder. Buna ek olarak da çocuklar birlikte büyürken birbirilerine daha arkadaşça yaklaşabilirler. Ancak buradaki en önemli unsur, annenin ikinci doğuma karar vermeden önce bedeninin yeni bir çocukla paylaşılmasına hazır olup olmadığıdır. Bunun için en az iki yıllık bir sürecin gerekliliğinin yanı sıra, ilgili uzman hekimin kontrolünde de güvenli bir anne-çocuk sağlığı elde edilir.

    Öte yandan, dil gelişiminin ve benlik kavramının henüz oluşmaya başladığı yaşta olan büyük çocuğun yaşam ortamına yeni doğanın gelmesi tüm bu gelişimlerde bir engelleyici etki yaratabilir. Aynı zamanda ailelerin küçük çocuklarının sorumluluğunun kendileri ve büyük çocukla aralarında paylaşmaları, henüz zayıf olan omuzları üzerinde ağır bir yük yaratır. En basit örnekle, önce doğmuş olan çocuk, annelik, babalık, abilik, ablalık, bakıcılık gibi misyonları taşımak zorunda kalır ve bundan aile bireylerine karşı tepkiler gerçekleştirebilir. Bu tepkilere örnek olarak, kıskançlık, ilgi çekme davranışları (farazi hastalıklar, sosyal davranışlarda yıkıcılık, ebeveyn ile yoğun temasa girme vb.) olabilmektedir.

    kac_cocuk

    Yaş aralığının fazla olduğu zamanlarda bu tür davranışlarda daha sık karşılaşılabilir. Örneğin, ilk çocukla ikinci çocuk arasında yedi yaş fark olduğunu düşünürsek, çocuk yedi yıl boyunca tek çocuk olarak yetişmiş ve ailenin tüm odağı kendisi olmuştur. Ardından gelecek olan çocuğun varlığı, ilk çocuğun kurduğu otoriteyi ve ilgi yoğunluğunu kardeşiyle bölüşmek zorunda bırakacaktır. Burada yaşanacak sorunlar kaçınılmazdır, ancak bu muhtemel sorunların en sağlıklı ve güven içinde geçirilmesi anne ve babanın çocuklarına olan yaklaşımlarıyla aşılabilmektedir. Büyük çocuğun kendi çekirdek ailesinden aldığı ilgi ve sevgiye ek olarak geniş ailesinden de (anneanne, dede, amca vs.) aldığı duygusal yoğunluğun bölünmesi, çocukta yeni aile şartlarına uyum konusunda zorluk yaşatabilmektedir. Tüm bunların yanı sıra, her çocukta böyle bir şeylerin görünmesi şartı yoktur.

    Unutulmamalıdır ki, çocuklar ve bireyle bir fabrikadan çıkmış sanayi ürünleri değillerdir. Şartlar her ne olursa olsun, yaşanan sorunların veya yaşam dinamiklerinin sirayeti bireyden bireye, çocuktan çocuğa değişmektedir. Araştırmalar ve alan pratikleri gösteriyor ki büyük çocuklar sık sık kardeş isteme eğilimindedirler. Bu onların yalnızlıklarıyla mücadelelerine, sorumluluk alma becerilerinin gelişmesine ve paylaşma davranışlarını pekiştirmelerine yardımcı olacaktır. Çocuk gelişimindeki bu gri alanın muğlak kalmasının en büyük sebeplerinden biri öznel bir varlık olarak insanın karmaşık yapıya sahip olmasıyla birlikte, aile olarak adlandırılan öznel varlıkların bir arada oluşturduğu ilişkiler dinamizminin göreceli ve değişken olmasıdır. Christensen (1977), ana babanın taleplerinin ve beklentilerinin ne kadar doyurulup doyurulmadığı ve çocuk yetiştirme konusunda ne kadar yetenekli olduklarıyla ilişkilidir demektedir.

    Bu süreç içinde ise kişinin çocuğundaki değişimleri en iyi gözlemleme yolu, ebeveynlerin kendi çocukluklarına bakmaları ve kendilerini çocuklarının yerine koymaları olacaktır. Bu basit pratik, uzmanlarla yaptığınız çalışmalarla birlikte çocuklarınızı anlamanızda ve en uygun çözüme ulaşmanızda yardımcı olacaktır.

    Uzm. Psk. Alkım SEVEN

  • Erkekler 40’ından sonra aldatma eğilimine giriyor!

    Erkekler 40’ından sonra aldatma eğilimine giriyor!

    1000 kişiyle anket yöntemiyle yapılan araştırma, aldatmanın en çok 39 yaşında gerçekleştiğini de ortaya koydu.

    Sonuçlara göre; 20’li, 30’lu ve 40’lı yaşların son yılları aldatma için en riskli dönemler.

    Özellikle 19-29-39 ve 49 yaşları aldatmada en sabıkalı yaşlar.

    Araştırmada, insanların özellikle bu yaşlarda “taze heyecan” aramaya ve seçenekleri değerlendirmeye daha açık olduğu belirtildi.

    1000 kişiyle anket yöntemiyle yapılan araştırma, aldatmanın en çok 39 yaşında gerçekleştiğini de ortaya koydu.

    ERKEKLER BU YAŞLARDA ALDATIYOR!

    Uzmanlara göre; menopoz, kadınların aldatma isteğini azaltıyor.

    Eğer psikolojik sorunlar yaşamıyorsa menopoza giren bir kadın aldatma eğilimine girmiyor. Uzman Psikolog Zafer Akıncı, “Andropoza giren erkekler ise, erkekliğini kaybetmekten korkar.

    Hormonları düşmeye başladığında, 40’lı yaşlara girdiğinde ‘ben erkeğim’ demeye başlar. Bu da ekstra performans sanatlarına yol açar” dedi.

    Aldatmanın en çok 39 yaşında olduğu fikrine katılmayan Psikolog Zafer Akıncı, “40 yaşından sonra aldatma eğilimi artar, artan şey aslında kendini kanıtlama eğilimidir” dedi.

    Aldatmanın sonradan görülen bir bozukluk olduğuna dikkat çeken Psikolog Akıncı, bir çalışmaya göre; aldatan insanların, genelde aldattığı kişiyi yakın çevresinden seçtiğini söyledi.

  • Evlilikte kıskançlık

    Evlilikte kıskançlık

    Bay S ve Bayan E çifti karşımda oturuyorlardı. Benden eş terapisi için randevu almışlardı. İkisi de oldukça depresif ve çökkün görünüyordu. Onları buraya getiren sebebin ne olduğunu sorduğumda Bayan E tek kelimeyle cevap verdi. KISKANÇLIK! Bu kelime dudaklarından dökülür dökülmez de hıçkıra hıçkıra ağlamaya başlamış ve konuşamamıştı. Onu bu hale getiren şey, eşinin bitmek bilmeyen ve sınır tanımayan kıskançlık krizleriydi. Bayan E’nin ifadesine göre Bay S, bana gelmiş olmalarından bile rahatsız olabilecek ve “neden bayan bir psikolog bulmadın?” diye bir kriz çıkarabilecek bir yapıya sahipti. Nitekim Bay S, bu olağanüstü kıskançlığı sayesinde, hem kendisinin hem de eşinin tükenme noktasına gelmesine vesile olmuştu. Kıskançlık denilen şeyin, dozu iyi ayarlanmadığında, insan hayatını nasıl felç edebileceğini bir kez daha müşahede etmiş oldum.

    Peki kıskançlık nedir ve nasıl olur? Bunu insandaki ruhsal olgunlaşma süreçlerine atıfla irdelemek istiyorum. Bir sabah otomobilinize binmek üzere otoparka indiğinizde komşunuzun aldığı son model, pahalı otomobili gördünüz. Sizinkinin yanında oldukça ihtişamlı duran bu otomobil sizde bir duygu tetikleyecektir. İşte bu otomobile hissedilen duygu, insanın ruhsal olgunluk seviyesinin turnusol kağıdıdır.

    Bu duyguları ilkelden olguna bir spektrum üzerinde düşünürsek, en ilkel duygu haset duygusudur. Haset insan, güzelliğin başkasında olmasına tahammül edemez. Hemen oracıkta o otomobili tahrip etmek, çizmek ister.

    Haseti geçip bir basamak olgunlaşan kişinin hissettiği duygu açgözlülüktür. Güzel, ancak ondaysa iyi ve güzeldir. Bu kişi otomobili tahrip etmez ama o otomobili ele geçirmenin yollarını arar.

    Açgözlülüğü de aşan birey, bir basamak daha olgun olan kıskançlık seviyesine gelir. Komşunun otomobili güzeldir fakat daha güzeli onda olmalıdır. Komşunun otomobiline herhangi bir zarar vermez, ele geçirmeye de çalışmaz. Kendini gece gündüz çalışıp daha iyisini almak gibi bir amacın içinde buluverir.

    Kıskançlık duygusunu da aşan birey, en olgun ruhsal gelişim mertebesi olan “şükran” duygusuna ulaşır. O artık “komşum çalışmış, çabalamış, kendine güzel bir otomobil almış, umarım güzel günlerde kullanır” diyebilen, başkalarının mutluluğuyla mutlu olabilen, başkalarının huzurundan huzur bulan bir seviyeye gelmiş demektir. Buraya çok az insan gelebilmektedir.

    Kıskançlığın spektrumdaki yerine dikkat edelim. Aslında kıskançlık haset ve açgözlülük duygusuyla kıyaslanamayacak kadar sağlıklı görünmektedir. Kaldı ki; bugün üzerinde oturduğumuz medeniyet bir yönüyle aslında bir kıskançlığın sonucudur. Çünkü medeniyet dediğimiz şey, hep “daha iyi”yi amaçlamayı öngören bir rekabetin ürünüdür. Rekabet dediğimiz şeyi tetikleyen ise kıskançlıktır. Buna bir de şükran duygusuna çok az insanın ulaşabildiği bilgisini eklersek, aslında optimal bir kıskançlığın medeniyetin devamı için gerekli olduğu bile söylenebilir.

    Rekabet duygusunun insanda oluşması, insanın zihinsel olarak üçlü ilişkiler kurabilmesiyle başlamaktadır. Bebek, hayatla ilk anlamlı ilişkisini kurduğu andan itibaren yaklaşık 3 yaşına kadar hep ikili ilişkiler kurmaktadır. Bebeğin imge dünyasında, “annem ve ben”, “babam ve ben” diye ikili ilişki kalıpları vardır. Zihinsel kapasite yetmediği için “annem, babam ve ben” diye bir üçlü sistemde düşünemez. Üç yaş civarında ise bir zihinsel sıçrama ile adeta bir level üste geçilir ve artık iki kişi ilişki halindeyken zihinsel olarak, bu iki kişinin ilişkisinden bir üçüncünün de etkilenmeye başladığına dair bir tasarım gelişir. İşte rekabet duygusu kökenlerini tam da buradan almaktadır.

    Bizim anladığımız manada kıskançlığa baktığımızda, yukarıda sözünü ettiğimiz bir üçlü ilişki döngüsü karşımıza çıkmaktadır. Bir kıskanan vardır, bir kıskanılan vardır, bir de rakip olarak görülen vardır. Peki acaba ne olmuştur da bu medeniyeti doğuran üçlü ilişki döngüsü, bir canavara dönüşmüş ve patolojik boyutlara gelerek Bay S ve Bayan E’yi perişan halde bizim karşımıza getirmiştir? Şimdi bunun üzerinde biraz daha derinlemesine durmak istiyorum.

    Bizim için bunu irdelememize yardımcı olacak birkaç can alıcı soru vardır. Kıskanan ne hissetmektedir ve neyi kıskanmaktadır? Burada elimizdeki en kesin bilgi, kıskananın kıskandığı şeyi kaybetmekten korkuyor oluşudur. Yani ortada bir rakip vardır ve sevdiğiniz ve değer verdiğiniz bir şeyi ona kaptırma endişeniz vardır. Burada öne çıkan detay şudur: Aşırı kıskançlık problemi olan bireyler, genelde özgüvenleri ve özsaygıları düşük, rekabete dayanamayan kişilerdir. Yani ortada –gerçek veya sanal- bir rakip varsa, en garantili yol, mücadele etmek yerine kıskanmak ve kıskanılan şeye esir muamelesi yapmaktır. Bunun sonucunda da her iki taraf, daha derin içsel çatışmaların tam da içinde bulurlar kendilerini. Tarafların birbirleriyle de çatışmaya başlamaları sonucu, her ikisinde de depresyon, panik bozukluk, takıntılar ve muhtelif kaygı bozuklukları gelişme ihtimali oldukça yüksektir.

    Kıskanan kişinin kıskanma hikayesinin arkasında nesnel bir hikayenin olup olmadığının doğru anlaşılması sorunun çözümünde en çok işimize yarayacak bilgilerden bir tanesidir. Söz gelimi Bay S ve Bayan E’nin hikayesinde hiçbir nesnel durum yaşanmamıştı. Fısıltıyla yapılan bir telefon konuşması, bir çok anlama gelebilecek bir mesaj ya da buna benzer herhangi bir bilgi kırıntısı yoktu. Yani Bay S aslında kafasında yarattığı sanal bir rakibe karşı canhıraş bir şekilde eşini koruyordu. Bu kıskançlığın arkasında hiçbir yaşanmışlığın olmaması, şüphesiz işimizi zorlaştırıyordu. Böyle bir hikayenin varlığı elbette ki bize dedektiflik yapma görevi vermiyor. Ama böyle bir hikaye söz konusu olduğunda, bireylerin hangi yorum hatalarını yaptıklarını, hangi bilgi çarpıtmalarını kullandıklarını görmeleri kolay olmaktadır.

    Arka planda böyle bir hikaye kırıntısının olmaması, bizi sorunun daha derin katmanlarda olduğu bilgisine götürmektedir. Ancak buraya geçmeden bir de kıskanılan kişinin ruh halini irdelemek istiyorum. Böyle bir aşırı kıskanılma durumu, hayatı o kişiye adeta zehir etmektedir. Kendisini sürekli gözetleniyormuş gibi hissetmekte, her türlü ilişkisini “gereksiz” bir dikkatle sürdürmektedir. Sürekli olarak eşini aldatmadığını ona ispat etme gayretkeşliğine düşen kişi; sonunda, tıpkı Bayan E’de olduğu gibi depresyona girmektedir. Bazı durumlarda ise, bu durumdan sıkılan kişi, bir süre sonra mutluluğu ve huzuru dışarıda aramaya başlamakta ve böylece kehanet kendini doğrulamaktadır. Arkasında nesnel bir hikaye olsun veya olmasın, öncelikle kişinin bu duygusuna saygı duyulmalıdır. Kişinin problemi öncelikle bebeklik yaşantılarında, anne ve babayla kurulan ilişkideki (psikolojide buna “ilk nesne ilişkileri” diyoruz) güven eksikliğidir. Kişi içselleştirdiği ilk nesne ilişkilerini hayatın her yerine taşımaktadır. Yapılacak iş öncelikle, geçmişle bugün arasındaki bu duygu linklerini kişiye göstermek ve bu linkleri nasıl kıracağıyla ilgili stratejiler geliştirmektir.

    Bir başka önemli detay da, kişinin yine ilk nesne ilişkilerinden getirdiği sevgi ve onay eksikliğidir. Kişi, ötekilerde var olan bir miktar sevgiyi alabilmek için çılgınca bir çaba sarf etmekte ancak her seferinde aldığı sevgi ona yetersiz gelmektedir. Bunun doğal sonucu olarak da bu sevgiyi zorla, dayatmayla ve baskıyla alacağına dair bir hatalı tasarım gelişmektedir. Kişi, bu sevgiyi nasıl alabileceğiyle ilgili doğru bir yöntem kullanmaya teşvik edildiğinde bu yöntemi bulabildiği ve kıskançlığın pençesinden kurtulabildiği mükerrer defalar müşahede ettiğimiz bir durumdur.

    Kıskançlıkla ilgili bir çalışma sürdürülürken, yalnızca kıskanan tarafa odaklanılmamalıdır. Kıskanılan kişinin de sağduyulu ve anlayışlı olması son derece önemlidir. Kıskanılan taraf mümkün olduğunca şeffaf ve açık olmalı, eşine güvendiğini her fırsatta göstermelidir. Ancak bu her zaman mümkün olamamaktadır. Çünkü genellikle kıskanılan kişi, bu süreç içerisinde bir tükenmişliğin içine sürüklenmekte ve yaşadığı bu olumsuzluktan dolayı duygularını kontrol etmekte zorlanmaktadır. Bu nedenle kıskançlığa maruz kalan kişide öfke patlamaları sıklıkla karşımıza çıkan bir durumdur. Sonuç olarak kıskançlık, azı karar çoğu zarar olan bir duygudur. Makul ve sağlıklı bir kıskançlık ilişkiyi diri tutmak adına önemli bir görevi yerine getirirken, makul ölçülerde olmayanı bireylerin yaşam kalitesini felç edebilmektedir. Bu nedenle bir kıskançlık makul sınırların dışına çıkmaya başladıysa ve taraflar bunu hissediyorsa, arkasında nesnel bir gerçeklik olsun veya olmasın hayat kalitesini sıfıra düşürmesi beklenmeden mutlaka bir uzman yardımı alınmalıdır.

    Psk. Ali Rıza TUNUR

  • Aşk? Şefkat? Şehvet ?

    Aşk? Şefkat? Şehvet ?

    Son zamanlarda eşinin eve geç gelmesinden şikayet eden danışanım; “ artık eşim bana eskisi gibi romantik davranmıyor, uzun saatler işte kalıyor. Benimle sohbet etmek istemiyor, eve geldiğinde hep ,yorgunum , diyerek koltukta uyuya kalıyor. Önceleri oğlumuzla ilgilenirdi, şimdi ilgilenmek bile istemiyor. Anlamıyorum bu adam neden bu kadar değişti ? ” diye soruyordu.

    Eşini dinlediğimiz zaman ise; “ biz birbirimize aşık olarak evlendik, birbirimize sürprizler yapardık. Eve heyecanla gelirdim. Eşim anne olduktan sonra çok değişti. Evde sürekli eşofmanla dolaşıyor, yemek ve temizliğe takmış durumda. Sürekli beni kontrol ediyor. Öğlen yediğim yemekten, giydiğim kıyafete kadar bir çocukmuşum gibi müdahale ediyor. Oğlumuz doğduğundan beri 3 kişi bir yatakta yatıyoruz. Bazen geceleri üzerimizi örtüyor. Evde beni bir eş olarak yok saydığını düşünüyorum, boğulduğumu hissediyorum” diyordu.

    Eşinizi çocuğunuz gibi görmeyin

    Bazen kadınlar anne rolüne öyle kaptırırlar ki kendilerini , eşlerine de tıpkı çocuklarına davrandıkları gibi davranırlar. Onu korur ve kollarlar, her istediklerini anında yapmaya çalışırlar. Aşırı derecede verici ve fedakar olurlar. Kendi fiziksel, duygusal ve cinsel ihtiyaçlarını yok sayarlar.

    Başlangıçta bu ilgi ve alaka erkeklerin hoşuna gidiyor gibi görünse de bir süre sonra eşlerini, hayat arkadaşları, aşık oldukları kadın gibi değil de anneleri gibi görmeye başlarlar. Bu durum çiftin arasındaki sağlıklı iletişimi azalttığı gibi cinsel enerjiyi de azaltır.

    Kendinize bir sorun;

    • Eşinizin, yemek yeme, giyinme tarzı ve diğer konularında bir anne gibi üzerine düşüyor , müdahale ediyor musunuz?

    • Sürekli onu kontrol etme ihtiyacı duyuyor musunuz?

    • Bir anne şefkatinde yaklaşıyor, koruyup kolluyor musunuz?

    • Eşinizin adına, onun iyiliği için ama ondan da habersiz, çeşitli kararlar alıyor musunuz?

    • Yatak odanızda çocuklarınızla uyuyor, eşinizi oturma odasında yatmaya mecbur bırakıyor musunuz?

    Eğer cevabınız “EVET “ ise hemen bu gün bir değişim kararı alın. Çünkü çiftler arasında şefkat, şehvetten baskınsa bir süre sonra ilişkiyi yıpratacaktır.

    Unutmayın ki onun bir annesi zaten var, ikinci bir anne sevgisine değil, hayatı paylaşacak, onu tutkuyla seven bir sevgiliye ihtiyacı var.

    Not: danışan hikayeleri etik ilkeler değeri değiştirilmiştir.

     

    Kaynak: Dr. Psk. Obengül EJDER tarafından yazılmıştır.

  • Boşanma ve çocuk ilişkisi

    Boşanma ve çocuk ilişkisi

    Boşanma ve çocuk ilişkisi… Boşanma öncesinde ve boşanma sırasında en büyük kavga çocuk üzerinden yapılır. Bu yoğun gerginlik içinde çocuk kendini ebeveynlerinin çekişmesinin ortasında bulur. Bu yetmiyormuş gibi ebeveynler çocuğu da kaybetme kabusu etrafında ya da haklı olma kaygısı güdümünde çocuğu taraf tutmaya zorlarlar. Bu bir çocuk için en zor şeydir. Çünkü çocuk hem anneye hem babaya bağlıdır ve ikisini de sever.

    Boşanma ve çocuk ilişkisi

    Çocuğu taraf tutmaya zorlamaları yetmiyormuş gibi boşanmadan sonra sorunlarını çocuk üzerinden sürdürürler. Eşlerden biri ve her ikisi birbirlerini kötüleyerek haklı çıkmaya çalışır.

    Ebeveynlerden biri çocuğu diğer ebeveyne göstermeyerek cezalandırma ya da öç alma yoluna gider. Burada asıl zararı gören kişinin çocuk olduğunu gözden kaçırırlar.

    Bazı babalar eşinden ayrıldıktan sonra çocuktan da uzaklaşıp aylarca çocuğu görmeyebilirler. Diğer bir grup baba çocukla bağlarını koparmaz ve ilişkiyi kesmez. Bu ebeveynler çocuğu kendi tarafına çekebilmek için çocuğun her dediğini yapar gerekli gereksiz pahalı hediyeler alır. Özellikle çocuktan ayrı yaşayan eş çocuğa aşırı sevgi gösterileri ve armağanlara boğarak kendini rahatlatmaya çalışır bu çocuğa iyi gelmez.

    Yukarıda sayılan durumlar acının fazla olduğu boşanma öncesi, boşanma aşaması ve boşanma sonrası en tipik ebeveyn davranışlarıdır. Bu nedenle ebeveynler yaşanan acı ve kaosun kendilerini tepkisel davranışlara sürükleyeceğini bilerek daima yavaş hareket etmeleri gerektiğini düşünmelidirler. Bu noktada ebeveynlerin, çocukların gözü ile duruma bakmaya çalışmaları yardımcı olabilir. Çocuklar varoluşları gereği annelerinin ve babalarının daima onları koruyacağına ve asla yanlış yapmayacağına inanırlar. Çocuğu taraf tutmaya çalışmak ona acı vermek ve duygularını içine atmasından başka hiçbir işe yaramaz.

    Boşanmanın kendisinden çok boşanma öncesi, sırası, ve sonrasında anne ve babanın birbirleri ile ve çocukla olan etkileşimlerinin çocuğun boşanmaya nasıl bir tepki vereceğinde en önemli nokta olduğunun altını ne kadar çizsek azdır.

    Boşanma ve çocuk ilişkisi
    Boşanma ve çocuk ilişkisi

    Boşanmaya çocuğun tepkileri:

    Çocuklar boşanmayı zor kavrayıp zor kabul ederler. Boşanmada çocuklar ailelerinde olan değişikliğin farkındadır. Bu değişikliği düzeltmek için ellerinden bir şey gelmemesi onlara çok acı verir.

    Ailenin dağılması çocuklarda da bir çok değişik duygusal tepkiye yol açar. Çocuklar ileriki dönemlerinde bu duyguları tekrar yaşayabilirler. Çocuğun bu olumsuz duygularla baş edebilmesi için onların ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bunun için yetişkinlerin yardımına ihtiyaç duyarlar. Çocukların duygularının dışarı çıkmasına izin verilmezse çocukta depresyon, konsantrasyon bozukluğu, kaygı uyum bozukluğu gibi sorunlara dönüşebilir. Tam bu noktada ebeveynler de acı duyarken çocukların sorunlarını dinlemeyi başarmada güçlük yaşarlar. Muhtemelen kendi kendilerini teselli etmekte güçlük çekiyorlardır.

    Çocuklar genel olarak boşanmaya karşı bazı belirli tipik tepkiler gösterirler. Eğer ebeveynler bu tepkilerden haberdar olurlarsa çocuklarına daha iyi yardım edebilirler. Neler olabileceği konusunda önceden haberdar olmalarında fayda vardır.

    KORKU: Ailenin dağılmasından sonra çocuk korkuya kapılır. Bu korku çocuğun yaşına göre değişir. Okul öncesi yaştaki çocuklar, yanında kalan ebeveyninde terk edeceğinden yiyecek, giyecek gereksinimlerinin karşılanmamasından, uzakta olan ebeveyni göremeyeceğinden, eskisi kadar sevilmeyeceğinden korkabilirler. Bu korkularını ağlamak, ebeveyne yapışmak ya da daha önceki gelişim basamaklarından birine geri dönmek şeklinde olabilir. Ebeveynler çocukların bu korkularını dışarı çıkarmalarına yardımcı olacak sorular sorarak onların neden korktuklarını anlatmasına yardımcı olmalıdırlar.

    YALNIZLIK: Boşanmadan sonraki süreçte ailenin önceki iklimi hiçbir zaman eskisi gibi olmayacaktır. Çocuklar giden ebeveynin yokluğunu hisseder. Çocuklar daha fazla tek başına zaman geçirmek zorunda kalırlar. Çünkü diğer ebeveynden gelen destek kesilmiştir. Kalan ebeveyn işleri tek başına yapmak ve çok çalışmak durumundadır.

    REDDEDİLME: Küçük çocukların boşanmanın yetişkinleri ilgilendiren bir şey olduğunu kavramaları zordur. Anne ve babaları birbirini artık istemediklerine göre kendisini de reddedeceklerini düşünebilirler. Bu nedenle ebeveynler boşanma kararını çocuklarına açıklarken boşanmanın çocuklarla olan ilişkiyi asla etkilemeyeceğini altını çizerek vurgulamalıdırlar.

    SUÇLULUK: Çocuklar her şeyin nedeninin kendileri olduğunu düşünme eğilimlerindedirler. Eğer daha iyi çocuk olsalardı bunun olmayacağına inanırlar. Hatta suçluluk duyguları o kadar kabarır ki durumu düzeltmenin kendi davranışlarına bağlı olduğuna kadar işi vardırabilirler. Ancak çocuklar bu suçluluk duygularını yetişkinler gibi kelimelerle ifade edemezler. Ancak davranışlarla belli ederler. Ancak davranışlarla olumsuz şeyleri kendi üzerine alıyorlarsa bu çocuğun suçluluk duygusu yaşadığına dair bir ipucudur. Bu nedenle çocuğa boşanma açıklanırken bunun kendileri ile bir ilgisinin olmadığı, sadece anne ve babanın ilişkisi ile ilgili olduğu ve boşanmanın geçici bir durum olmadığı tekrar ailenin bir araya gelmesinin mümkün olmadığı çocuğa açıklanmalıdır. Çocuklarla konuşurken seçilen kelimelere ve cümlenin anlamına dikkat edilmelidir. Şunu şunu yapmasaydın bu bu olmazdı gibi açık uçlu cümleler çocuğun suçluluk duygusunu tetikleyebilir.

    ÜZÜNTÜ: Çocukların boşanmaya gösterdikleri en yaygın tepki üzüntüdür. Çocuklar giden ebeveynin ardından uzun süre yas tutabilirler. Bir ebeveynin çocuğun hayatındaki yerini hiç kimse dolduramaz. Çünkü çocuk bir ebeveynin onun günlük hayatında yok olmasını hisseder ve ailenin bir arada olduğu günlere özlem duyar.

    Ağlamak ve üzgün görünmek çocuğun üzüntüsünün bir belirtisi olsa bile az konuşmak, içine kapanmak, hırçın davranmak, karamsar resim çizmek, hayal kurmak, daha önce hoşlandıkları aktivitelerden kesilmek, öfkeli davranışlar göstermek şeklinde üzüntülerini belli ederler.

    Çocukların üzüntüleri ile baş edebilmelerine yardımcı olmanın en iyi yolu onlara duyguları ile ilgili konuşma olanağı sağlamaktır. Bu nedenle ebeveynler çocukların üzüntülerini hafifseyip görmezden gelmemelidir. Bu konuyu konuşmanın onları daha çok üzeceği yanılgısına kapılmamalılar. Bu konuda ebeveynler kendi duygularını çocukları ile paylaşarak üzüntünün dile getirilişine ön ayak olabilirler. Çocuğun üzüntülü hali gözlendiğinde uzman desteği almaları yerinde olur.

    ÖFKE: Çocuklar boşanmaya duydukları öfkeyi yaşlarına ve kişilik özelliklerine göre farklı şekillerde dışa vururlar. Erkek çocuklar bağırıp çağırarak, saldırgan davranışlarda bulunarak öfkelerini dışarı vurur. Yaşça büyük çocuklar bilişsel seviyeleri daha iyi geliştiklerinden ve muhakeme yetenekleri arttığından öfkelerini boşanmadan sorumlu tuttukları ebeveyne yönlendirebilir. Ebeveynlerin çocuğun öfkesini kabul etmeleri kısa vadede en iyi yapacakları şeydir. Ayrıca yürüyüş spor gibi fiziksel aktiviteleri artırarak öfkeyi dışarı çıkış yolları bulmalıdır. Öfkelerini içlerine kapanarak belli eden çocuklara duygularını söze dökme konusunda cesaret verilebilir. Çocuğun öfkesi görmezden gelinmemeli, öfkenin yanlış olduğu izlenimi verilmemeli, davranışlarını bastıracak tutum ve davranışlardan kaçınılmalıdır.

    GERİLEME: Bazı küçük çocuklar anne ve babasının ayrılmasına parmak emme, yatağa işeme, tutturma, vurma, aşırı düşkünlük, eskiden sevilen bir oyuncağa ya da nesneye tekrar yapışma gibi gelişimlerinde tamamladıkları herhangi bir aşamaya geri dönerek tepki verebilirler.

    UYKU SORUNLARI: Çocuklar uykusuzluk, endişe, kabus görme gibi tepkiler verebilirler. Çünkü çocuk için uyku bilinmeyen bir şey anlamına gelebilir. Yatağa gitmeyi reddedebilirler. Ebeveyn çocukların uyku düzenlerini aksatmamaya özen göstermelidir. Akşamlar ve gece ile ilgili eski düzeni değiştirmemeye özen gösterilmelidir.

    Anneyi babayı bir araya getirme fantezisi:

    Boşanmanın üzerinden yıllar geçse de bazı çocuklar hala onları bir araya getirme hayalleri kurabilirler. Bu normal bir tepki olmakla çocukların bu tür hayalleri elden geldiğince beslenmemeye çalışılmalıdır. Hatta boşanan eşlerden biri üstü kapalı olarak çocuklara böyle sınyeller verebilir. Bunun olmaması durumunda çocuk tekrar hayal kırıklığı yaşar. Ya da küçük çocuklar, çocukların iyiliği için etkileşimlerine çeki düzen verdiklerinde bu durum çocuk tarafından tekrar barışıldığı şeklinde yorumlanabilir. Bu nedenle anne ve baba gerçek durum neyse açık ve net cümlelerle bunu çocuğa ifade etmelidir.

    Ayrıca çocuklar boşanmaya, okul sorunları, yeme sorunları, fiziksel sorunlar gibi çok değişik şekillerde reaksiyon verebilirler.

    Boşanma çocuğu hayatında en önemli olan iki insanın ayrılmasına tanık olmakla yüz yüze bırakır. Çocuk bundan böyle annesi ve babası ile ayrı ayrı beraber olmak zorundadır. Bu durum ister istemez çocukta umutsuzluk ve güvensizlik oluşturur. Ancak bu çocukların her iki ebeveyni de sevmelerine ve onlarla vakit geçirmelerine izin verildiği ve teşvik edildiği takdirde çocuklar boşanmanın yol açtığı durumdan kurtulurlar ve yeni hayatlarına daha kolay uyum sağlarlar.

    Çocuklara açık veya zımmi olarak bir ebeveyni sevmelerinin diğer ebeveyni sevmedikleri mesajı verilmemelidir. Bu çocuğun kafasını karıştırır. Çocuk kendi algılamasını sorgulamaya başlar. Diğer taraftan bu çocuklar bir ebeveyni sevdikleri için diğeri tarafından reddedileceklerinden korkabilirler. Bu da onların güvensizliğini artırdığı gibi bir ebeveyne yapışmalarına yol açabilir. Diğer ebeveyni de kaybetmemek için kendi benliklerinden ödün vermek zorunda hissedebilirler.

    Çocuğa güvende olduğu ve sevildiği mesajını vermenin en kolay ve en etkin yolu ebeveynlerin davranışları ile sürekli onları sevdiklerini belli etmeleridir. Örneğin bol bol kucaklamak, öpmek, sırtlarını sıvazlamak ve onlarla konuşurken sürekli gözlerinin içine bakmak. Bu çocuğunuza duygu düşünce ve gereksinimlerinin önemsendiği hissini verir.

    Ne kadar çabalanırsa çabalansın bazen boşanma kaçınılmazdır. Boşanma hayat yolculuğunda önemli hayat olaylarından biridir. Eğer boşanma kaçınılmaz olmuşsa yapılacak een iyi şey durumu olduğu gibi kabul edip evlilik ilişkisinde olmayan şeyleri oldurmaya uğraşmak; karı kocalık rollerinin bittiğini ancak ebeveynlik rollerinin devam ettiğini benimseyip ilişkilerin ve aradaki etkileşimin ibresini anne ve babalık rollerine çevirmek ve bu rollerin hakkını vermek şeklinde yeni bir yolculuğa çevrilmeye kendine izin vermektir.

    Shu. Güldane KAVGACI
    Aile ve Evlilik Terapisti & Cinsel Terapist

  • Evlilikte nasıl kavga ediyorsunuz?

    Evlilikte nasıl kavga ediyorsunuz?

    Sizin Çatışma Stiliniz Hangisi?

    Çift problemlerinin büyük bir çoğunluğunu çiftler arasındaki farklılıklar sonucu ortaya çıkan çatışmalar oluşturur. Bu farklılıkların kaynağı eşlerin hedeflerinde, inançlarında, fikirlerinde ve davranışlarındaki farklılıklardır. Tabi ki iki insanın farklı düşünmesi her zaman çatışmaya yol açmaz. Çatışmaya yol açan kritik faktör eşlerden birinin arzusunun veya davranışının diğerine engel olması ya da onu değiştirmeye çalışmasıdır.

    Bir çiftin algısı, düşünceleri, değerleri ve duyguları çatışmanın konusundan bağımsız olarak çiftin nasıl tartıştığını ve tartışmanın sonucunu şekillendirir. Kısacası çiftin çatışma stili ya da yaklaşımı çatışmanın yapıcı ya da yıkıcı olup olmayacağını belirler.

    Çiftlerin Çatışmasında 4 Farklı Stil

    John Gottman’ın (1994) çiftlerle yaptığı kapsamlı araştırmaya göre mutlu ve sağlıklı ilişkilerde çiftlerin çatışma esnasında gösterdiği 3 farklı problem çözme yaklaşımı var. Bu yaklaşıma göre çiftler Tutkulular, Onaylayanlar ve Çatışmadan Kaçınanlar olarak değişiyor. Bu stillerin hepsi uzun ve sağlıklı ilişkilerde görülüyor. Dördüncü stil “Düşmanca yaklaşanlar” ise genellikle sağlıklı ilişkilerde görünmeyen ve çifti boşanmaya götüren bir yaklaşım. Şimdi bunların özelliklerini görelim. Bakalım sizin eşinizle çatışma stiliniz bunlardan hangisi?

    Tutkulular

    Tutkulu stilde olan çiftler için çatışma bir anda patlar ve o an kendilerini saflarına ayrılmış bir kavganın ortasında bulurlar. Ancak bu çatışmayı onarma ve telafi etme konusunda da kavgada oldukları kadar iyidirler. Bu çiftler sık ve gerçekten tutku ile kavga ederler.

    Kavgaları volkanik bir patlamaya benzemesine rağmen, çatışma sırasında bile zekice espriler yapar ve birbirlerine olan ilgi ve beğenilerini gösterirler. Hatalarını telafi etmek yani gönül almak için epeyce uğraşırlar. Bu tartışmalar onların sıcak ve sevgi dolu ilişkisinin küçük bir parçasıdır. Bu tartışmaların asla fiziksel şiddet içermediğini de belirtmeden geçmeyelim.

    Burada tutku ve çatışma iyi bir ilişkiye yol açmaktadır. Sık ve tutkulu tartışmalarına rağmen bu çiftler aralarındaki farklılıklarla baş ederler.
    Bu çiftler birbirlerini eşit görürler. Biri diğerinden daha üstün değildir. Kişisel farklılıklarını ve kendilerini ifade etmeye ihtiyaç duyarlar. Birbirlerinin pozitif ve negatif duygularına açık oldukları gibi ilişkileri de mutlu ve heyecan vericidir.

    Onaylayanlar

    Bu çiftler oldukça nazik kavga ederler. Çatışma sırasında oldukça sakindirler ve sanki bir problem üzerinde beraber çalışan iki iş arkadaşı gibidirler. Birbirlerine gösterdikleri karşılıklı saygı, tartışmanın miktarını ve düzeyini sınırlar.

    Çok ateşli konularda bile önem verdikleri şey iletişim ve uzlaşmadır. Bunu birbirlerinin bakış açısını anlamaya çalışarak yani empati kurarak yaparlar. En ateşli konularda bile ilgi, sakinlik ve kendilerini kontrol etme becerisi gösterirler.

    Onaylayan çiftler de birbirlerini etkilemeye ve ikna etmeye çalışır ve en sonunda mutlaka ortak bir nokta bulurlar. Çatışma sırasında karşı tarafın fikrine katılmayabilirler ancak değer verdiklerini mutlaka gösterirler. Çatışmada, eşlerinin duygularını önemsediklerini ve dikkate aldıklarını belirtirler.

    Çatışmadan Kaçınanlar

    Çatışmadan kaçınan çiftler nadiren tartışırlar. Çatışmanın ortaya çıkaracağı zıtlık ve farklılıkla yüzleşmek istemezler. Tartışırken çok dikkatlidirler birbirlerine açık olarak öfkelerini göstermelerinin onlara bir şey kazandırmayacağını düşünürler.

    Bu çiftler anlaşmazlıkları konusunda hemfikirdir. Farklılıklarını nadiren gündeme getirir bu konuların bir çıkmaza girmesine izin vermezler. Ortak özelliklerinin ve ortak değerlerinin farklılıklarından daha fazla olduğuna inanırlar. Dolayısıyla bu farklılıkları önemsemez ya da kolayca kabul ederler.

    Çatışmadan kaçınan çiftlerin anlaşmazlık yaşadıkları bir konu söz konusu olduğunda genellikle eşlerden biri bunu kendi başına çözmeye çalışır ya da yaşadıkları bu problemi kendi akışına bırakarak problemin hallolmasını dilerler.

    Çatışma Stiliniz Her Ne Olursa Olsun!

    İlişkide çatışma stiliniz her ne olursa olsun araştırmalar, çatışma sırasında yaşanan olumlu şeylerin olumsuz şeylerden daha fazla olduğunda sağlıklı ve mutlu evliliğe ulaşabileceğinizi gösteriyor. Örneğin eşinizle bir çatışma yaşıyorsunuz olumlu ne olur diye düşünelim: Eşinizin sizinle aynı fikirde olmadığını nazik bir şekilde belirtmesi, konu ile ilgili bir espri yaparak ortamı yumuşatması, sizin fikrinizi ilgi ile dinlemesi olumlu davranışlardır. Bağırarak ve sizi eleştirerek cümleye başlaması, asla sizi dinlememesi ve sizi aşağılaması olumsuz davranışlardır. İşte çatışma stiliniz ne olursa olsun mutlu ve uzun süreli ilişkilerde çatışma sırasındaki olumlu etkileşimlerin olumsuzlara oranı 5/1 ise; yani çatışma sırasında 5 olumlu 1 olumsuz etkileşim yaşanıyorsa ne kadar sık çatışırsanız çatışın ya da çatışmadan kaçınan bir stile sahip olun evliliğiniz bozulmayacak demektir.

    Son olarak bu oranların darmadağın olduğu ve çoğunlukla kötü giden ilişkilerde gördüğümüz çatışmada “Düşmanca yaklaşım’ stilini de bir görelim.

    Düşmanca Yaklaşanlar

    Düşmanca yaklaşım stiline sahip çiftler de çok sık ve ateşli tartışmalara girerler. Çatışmaları kaotik ve zarar vericidir. Onlar tartışırken hakaret, küçümseme, alaycı ve aşağılayıcı espriler havada uçuşur. 5/1 oranını asla tutturamazlar. Tıpkı çatışmaları gibi ilişkilerinde de olumsuzluklar olumlu durumlardan daha fazladır.

    Düşmanca yaklaşım stiline sahip çiftlerin tartışmaları fazlasıyla bizim mahşerin 4 atlısı dediğimiz eleştiri, aşağılama, savunma ve duvar örme davranışları ile karakterize olmuştur. İletişimleri sağlıksızdır. Birbirlerinin söylediklerini dinlemezler ve bu çatışmalar ilişkilerini olumsuz etkiler.

    Çatışma sırasında tutkulu, onaylayan ya da çatışmadan kaçınan çiftler. Hepsi birbirinden son derece farklıdır. Fakat çatışma sırasındaki olumlu ve olumsuz davranışları arasındaki oran 5/1 olduğu sürece ilişkileri mutlu mesut devam eder.

    Tutkulu çiftler bu dengeyi eşlerine karşı gösterdikleri ilgi ve espri anlayışı ile kurarlar. Çatışmadan kaçınanlar ise bunun tam tersine duygularını ifşa etmezler. Ancak çatışma ile baş etmek için olumsuz duygulara sahip değildirler. Onaylayanlar ise kendilerini kontrol etme becerisine sahiptirler ve birbirlerinin duygularını önemserler.

    Bu çiftler için 5/1 oranı önemli iken düşmanca yaklaşan çiftler için bu geçerli değildir. Çatışmadaki aşağılayıcı yaklaşımları ile pozitif negatif dengesini kurma konusunda başarısız olurlar.

    Uzm. Psk. Emel DENİZCİ tarafından yazılmıştır.

  • Hangi Burç Nasıl Ayakkabı Giymeli?

    Hangi Burç Nasıl Ayakkabı Giymeli?

    Burçlara göre ayakkabı tercihi nasıl olmalıdır? sorusuna Kadınlar Kulübü olarak cevap veriyoruz.

    Hangi burç nasıl bir ayakkabı giymeli diye merak ediyorsanız bu yazı tam size göre. Nasıl bir tarz bir ayakkabı giyeceğinize karar veremediyseniz bu yazı size yardımcı olacaktır.

    HANGİ BURÇ NASIL BİR AYAKKABI GİYMELİ?

    KOÇ BURCU

    Koç burcuna gidecek olan tarz kesinlikle spor ayakkabıdır. Renkli ayakkabıları çok seven Koç için renkli spor ayakkabılar çok yakışacaktır.

    1koc_

    BOĞA BURCU

    Her zaman çekici görünmeyi seven Boğa için en ideal ayakkabı platform topuklu ayakkabılardır.

    İKİZLER BURCU

    Rahat olmayı seven İkizler için en ideal ayakkabı modeli sandalet tarzı ve düz bağcıklı ayakkabılardır.

    241987_809

    YENGEÇ BURCU

    Romantik takılan Yengeçler için en ideal ayakkabı modeli ince topuklu ayakkabılar ve ince modelli ayakkabılar çok yakışır.

    ASLAN BURCU

    İhtişamı kesinlikle arka plana atmayan Aslan için en ideal ayakkabı modeli gösterişli olandır.

    BAŞAK BURCU

    Detaycılıkta üstüne olamayan Başak için en ideal ayakkabı modeli klasik ayakkabılardır.

    gelin_ayakkabisi_secimi_h49582-1

    TERAZİ BURCU

    Rahatlığı elden bırakmayan Terazi burcu için rahat ve düz ayakkabılar idealdir.

    AKREP BURCU

    Çekici ve cazibeli olan Akrep için gösterişli ayakkabılar, yüksek topuklu ayakkabı modelleri ve diz üstü çizmeler biçilmiş kaftandır.

    YAY BURCU

    Eğlenceyi seven Yay için en ideal ayakkabı modeli düz, renkli ve rahat ayakkabılardır.

    babet-pullu-pembe

    OĞLAK BURCU

    Oğlak burcu görselliğe çok önem verir. Bu nedenle seçtiği ayakkabı gösterişli ve şık olmalıdır. Klasik ve modern tarz seçebilirler.

    KOVA BURCU

    Kova burçlarının hayal güçleri çok yüksektir. Bu nedenle Kova burçları için en ideal ayakkabı modeli asker desenli modeller ve özel tasarım yüksek topuklar yakışacaktır.

    BALIK BURCU

    Tercihini her zaman rahatlıktan yana kullanan Balık için orta topuklu ayakkabılar ideal olacaktır.

    Sizin ayakkabı tercihiniz nasıl?

    “Burçların Diğer Burçlarla Uyumu”