Etiket: tüp bebek tedavisi

TEDAVİNİN İPTALİ:

žTüp bebektedavisi başladıktan sonra yeteri kadar yumurtalıklardan cevap alınamaz ise tedavi doktor tarafındaniptal edilebilir.Tüp bebektedavisinde başarı şansı %100 değildir. Özellikle ileri yaştaki kadınlarda ve yumurtalık kapasitesi düşük olanlarda bazen tedavi olumlu sonuçlanmayabilir

žAşırı cevap olup şişme sendromu riski taşıyan hastalarda iptal edilebilir.

ž Aynı zamanda baba adayında yeterli ve hareketli sperm bulunamadı ise ve döllenme gerçekleşmemiş ise tedavi iptal edilebilir.

YUMURTA BULUNAMAMASI:

Ultrason takipleri ve kan düzeylerine göre normal follikül gelişimine rağmen yumurta toplama işleminde yumurtanın çıkmaması durumudur. Özellikle ileri yaş hastalarda ve yumurtalık kapasitesi düşük olanlarda daha çok karşılaşılır. Bu durum tüm siklusların %2-7 sinde görülür. Tekrarlama olasılığı vardır.

SPERM BULUNAMAMASI:

TESE uygulanan hastaların yaklaşık yarısında sperm bulunamaz.Bu durumda tedavi iptal edilir.

DÖLLENMENİN OLMAMASI:

Döllenme aşamasında sperm veya yumurtanın kalitesi ile ilgili problemden dolayı döllenme gerçekleşmeyebilir. Bu durum özellikle ileri yaş ve/veya yumurtalık kapasitesi kötü olan kadınlarda veya ciddi sperm sorunu olan vakalarda daha çok karşılaşılabilecek bir durumdur.Ancak yumurta ve spermler normal olsa da bazı yumurtalarda döllenme gerçekleşmeyebilir.Yumurta toplanan kadınların yaklaşık %5inde görülür.

TRANSFER ZORLUĞU:

Kadının rahim yapısındaki bazı problemlerden dolayı embryo transferi zor olabilir. Transferin zor olması gebelik şansını azaltan faktörlerden biridir.

GEBELİK TESTİ ÖNCESİ KANAMA:

Hasta ve doktorun moralini bozan ve gebelik şansını düşüren bir durumda olsa kesin hamilelik yok demek değildir.

ÇOĞUL GEBELİK:

Rahime birden fazla embryo transfer edilmesi halinde çoğul gebelik potansiyeli mevcuttur. Üç embryo transfer edilmesi durumunda çoğul gebelik riski %15-30 iken, beş ve üzerinde transfer edilmesi durumunda %40a kadar çıkabilir. Hastalar çoğu kez gebe kalma şanslarını arttırmak için, çoğul gebeliğin risklerini düşünmeksizin çok fazla embryo transfer edilmesini talep ederler. Ancak çoğul gebelikler anne ve bebeklerde ciddi problemlere yol açabilir. Annede gebeliğe bağlı hipertansiyon, gebeliğe bağlı şeker ve erken doğum riskleri artar. Bebeklerde ise ölü doğum, anne karnında ölüm, erken doğuma bağlı problemler, gelişme geriliği, serebral palsi görülme olasılığı artar. Bu nedenlerle dünyada ve ülkemizde embryo transferi sayısı yasal düzenlemelerle kesinleştirilmiştir.

OHSS(OVARİAN HIPERSTIMULASYON=ŞİŞME SENDROMU):

Tüp bebek tedavisindeki en önemli risklerden biri OHSS(şişme sendromu)dir. Tüp bebek tedavilerinin %20-30unda hafif, %3-6 sında orta,% 0.1-0.2 sinde ise ağır formda görülebilir. Bazı hastalarda yumurtlamayı arttırmak için verilen iğnelere karşı yumurtalıkların aşırı cevap vermesi sonucu oluşur. Kesin nedeni bilinmemektedir.

Genç yaş, düşük vücut ağırlığı, polikistik over hastalığı, yüksek dozda ilaç kullanımı risk faktörlerindendir.Yumurtalıkların uyarılması sırasında kabul edilebilecek sayıda yumurta uyarılması ile aşırı uyarılma arasında ince bir sınır vardır. Her zaman doz ayarlaması mümkün değildir.

Belirtiler karın ağrısı, karında şişlik hissi, bulantı, kusma, ishal, nefes darlığı ve idrar miktarında azalmadır. Yapılan tetkiklerde karında ve göğüs boşluğunda sıvı toplanması, yumurtalıklarda büyüme ve pıhtılaşma faktörlerinde bozulma görülebilir. Ağır vakalarda hastaneye yatırılarak tedavi gerekir.

Tedavide eğer sendrom hafif formda ise hasta ayaktan izlenir. Yumurtalıklar büyümüş olduğu için(yırtılma ve dönme riski nedeniyle) ağır fiziksel aktivite ve cinsel ilişki yasaklanır. İhtiyaç halinde ağrı kesiciler ve kusmaya karşı ilaçlar kullanılabilir. Günlük kilo ve karın çevresi ölçümleri önemlidir. Karın çevresinde artış olması, vücut ağırlığının artması, idrar miktarında azalma, nefes darlığı gibi yakınmaların ortaya çıkması durumunda fizik muayene ve laboratuar testleri yapılmalıdır.

Sendromun şiddetli olması durumunda hastaneye yatarak tedavi gerekir. Bu sırada serum verilmesi ve karında biriken sıvının iğne ile boşaltılması (parasentez) uygulanan yöntemlerdir. Bazı durumlarda hastanede kalış süresi 2-3 haftaya kadar uzayabilir. Bu dönemde 10-15 defa parasentez yapılması gereken olgular bildirilmiştir.

Sendrom gebe kalmayan kadınlarda kısa süre içinde geriler.Gebelik oluşması durumunda sendrom daha şiddetli bir form alabilir.
OHSS gelişmesi olasılığından şüphenilen hastalarda tedavide uygun protokollerin seçilmesi ve düşük dozda ilaç kullanılması tercih edilmelidir. Ancak gene de gelişirse çatlatma iğnesi yapılmayarak tedavi iptal edilebilir veya yumurtalar toplandıktan sonra embryolar dondurularak transfer ertelenebilir.

KANAMA:

Vajinal ultrason eşliğinde yumurta toplanması sırasında vajende zedelenmeye bağlı kanama olabilir. Sadece yumurta toplama işlemine bağlı vajinal kanama oranı %0-1.3 arasında değişmektedir. Birçok vakada işlem biter bitmez kanama durur.

ENFEKSİYON:

Nadir görülen problemlerdendir. Yüksek ateş, sürekli karın ağrısı, idrar yaparken yanma veya kanama gibi bulgular verebilir. Enfeksiyon durumunda geniş etkili antibiyotiklerle tedavi gerekir.

DIŞ GEBELİK:

Dış gebelik; gebelik materyalinin rahim içinde değilde rahim dışı herhangi bir yerde(genellikle tüplerde) gelişmesidir. Tüp bebek uygulamalarından sonra dış gebelik ihtimali %1-3 arasındadır. Özellikle daha önce dış gebelik öyküsü olanlarda, tüple ilgili hastalık ve ameliyat öyküsü olanlarda görülme ihtimali daha yüksektir. Teşhiste vajinal ultrasonla birlikte seri HCG(kanda gebelik testi) ve progesteron ölçümleri faydalı olacaktır.

Tüp bebek tedavileri tüm bunların ötesinde çiftler için ciddi fiziksel, maddi ve duygusal problemlere yol açabilir. Psikolojik stres ve duygusal problemler özellikle tüp bebek başarısız olduğunda çok daha yaygındır.

 

Doç. Dr. Esra Ayşin TONGUÇ

Tüp bebek tedavilerinde başarısızlığın en önemli iki nedeni vardır. Bu nedenlerden ilki yumurtanın spermle döllenmesi sonrasında gelişen embiryonun sağlıklı çocuk oluşturamayacak kadar kalitesiz olmasıdır. İkinci neden ise embiryonun gömülüp gebeliği başlatacağı rahim içi zarının yetersiz kalmasıdır.

Döllenmiş yumurtanın kalitesi sperm tarafından döllenmesı sonrası gelişmesinin laboratuvarlarda özel sistemlerle izlenmesi sonunda anlaşılır. Döllenmesi sonrasında 3. günde embiryonun içerdiği hücre sayısı, hücrelerin büyüklükleri, birbirlerine oranları, istenmeyen hücrelerin varlığı gebelik oluşturabilme olasılığı hakkında bilgi verir ve en iyi embiryoların seçilerek kullanmasına yardımcı olur. Bu şekilde gebelik olasılığı tedavi edilen hasta bazında en yüksek değerlere eriştirilmeye çalışılır.

Embiryo kalitesini etkileyen diğer önemli bir faktör ise döllenme sonrasında oluşan embiryonun genetik yapısıdır ve embriyolardaki genetik düzenle ilgilidir. Kadın yaşı,spermle ilgili problemler,bağışıklık sistemi ve diğer genetik nedenler,döllenme sırasındaki gelişen sorunlar,ilaçların etkileri,kadına ait hormonal bozukluklar ve diğer hastalıklar oluşan embiryoların genetiğinde etkili olan kromozom yapılarını bozarak embiryoların canlı çocuk oluşturabilme özelliğini bozabilir. Bu durumlarda hastalar gebe kalamaz veya gebelik oluşsa bile düşükle sonuçlanır. Embiryolardaki genetik problemler ve düzensizlikler içindeki hücrelerden 1-2 tanesinin lazer sistemlerininde yardımı ile alınarak genetik laboratuvarlarda incelenmesi ile anlaşılabilir. Bu şekilde genetik yapısı normal ve güzel gelişmiş embriyolara bulunabilir ve rahim içine verildiklerinde yüksek gebelik oranları sağlanır ve düşükler önlenebilir.

Embiryolardan hücre çıkarılmasının zamanlaması çok önemlidir. Gelişmenin 3. Gününde bu işlem yapıldığında kullanılan tekniğin embriyolara zarar verebileceği ve normal genetik yapıda olsalar dahi gebelik oluşturma özelliklerini azalabileceği son zamanlarda yapılan bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Buna alternatif olarak döllenme sonrası 5. Güne kadar geliştirilen ve blastakist olarak adlandırılan embiryolardan alınan hücrelerle yapılan incelemelerin daha kesin sonuç verebilmesi ve bu girişimlerin gebelik olasılıklarını tekniğe bağlı olarak düşürmemesinden dolayı‘ Trofektoderm Biopsisi’ olarakta adlandırılan bu uygulamaları tedavide önemli bir alternatif olarak kullanılabilmesinin yolunu açmıştır. Biopsi yapılıp normal olarak saptanan embiryolar ayrıca yeni geliştirilen özel dondurma yöntemleriyle saklanabilmekte ve sonradan taze olanlarıyla aynı gebelik oranlarını verebilmektedirler.

Gürgan CLINIC Tüp Bebek Merkezi yukarıda belirtilen yeni teknikleri son bilimsel verilerin ışığında değerlendirmiş ve bu sistemleri değişik hasta gruplarında uygulayarak çifte özel en yüksek gebelik olasılıklarına ulaşabilmiştir.

“GENETİK DENGELEME VE BİRİKTİRME” olarak adlandırdığımız bu yöntem özellikle 2 ve üzerinde tüp bebek başarısızlığında,37 yaş üzerindeki kadınlarla over rezervi azalmış kadınlarda,spermle ilgili DNA kırılmaları saptanmış çiftlerde tedavi başarı oranlarını büyük ölçüde arttırmıştır. Bu tekniklerin uygulandığı 56 çiftte normal genetik yapıya sahip embiryo transferi rahim içi zarının da desteklenmesi ile yapıldığında gebelik oranları çifte özel olarak %60 a kadar yükseltilebilmiştir. Bu tedavi yaklaşımının ilk tedavi uygulaması olarak bütün hastalara uygulanabilmesi ile kişiye özel olarak en yüksek düzeye yükseltilebilecektir.
Prof. Dr. Timur Gürgan

Kaynak: Milliyet.com.tr