6 Soruda Riskli Gebelik
1 ) Riskli gebelik nedir?
Riskli gebelik, annenin gebe kalmadan önceki hayatında yaşadığı sağlık sorunları dolayısıyla söz konusu olabilmektedir. Bunun dışında annedeki mevcut hastalıklar ya da hamilelikten kaynaklanan riskler de gebeliği riskli gebelik kategorisine taşıyabilir. Böyle hamileliklere riskli gebelik veya yüksek riskli gebelik denmektedir. Riskli ve yüksek riskli gebelikler, çeşitli durumlarda hamile anne adayı ile beraber, anne karnındaki bebeğin sağlığını ve hatta hayatını dahi risk altına sokabilir. Riskli ve yüksek riskli gebelikler, riskli gebelik uzmanı (perinatolog) tarafından kontrol altında tutulmalıdır.
2 ) Riskli gebelik durumlarında değerlendirilen kriterler nelerdir?
Riskli gebelikler şeklinde ifade edilen durum, annenin gebelikten önce yaşadığı sorunlarla ilgili olabilmektedir. Annenin yaşadığı bölge ve bu bölgede yaşanmış salgın hastalıklar vs. gibi faktörler, hamilelik dönemi içerisinde risk faktörü oluşturabilir. Genel olarak bir hamileliğin riskli olup olmadığına karar verilebilmesi için, gerekli olan şartlardan bir kısmı aşağıdaki gibidir.
- Anne adayının yaşı. Anne adayı 18 yaşın altında olması ile 35 yaşın üstünde olması durumunda
- Anne adayının aşırı zayıf ya da çok kilolu olması,
- Anne adayının kullandığı antidepresan ve ağır dozajdaki ilaçlar,
- Anne adayında gebelik öncesinde de var olan şeker, tansiyon gibi kronik rahatsızlıklar,
- Anne ile baba akrabalığı,
- Anne adayının alkol ve sigara alışkanlığının bulunması,
- Anne adayının önceden düşükle ya da ölümle sonuçlanan gebeliklerinin varlığı,
- İlk çocuğun kız olması,
- Hamilelik ile birlikte ya da hamilelik başladıktan sonra ortaya çıkan gestasyonel diyabet hastalığı,
- Çoğul gebelikler,
- Hamilelik dönemi ile başlayan ve uzun süren vajinal akıntılar ile kanamalar
Bu gibi belirtiler söz konusu olduğunda zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak gerekmektedir.
3 ) Hangi gebelikler risklidir, anne ve bebeği hangi tehlikeler bekler?
- İleri yaş hamilelikleri (35 yaş üzeri),
- ikiz ve üçüz gibi çoğul hamilelikler,
- daha önce yaşanan hamileliklerde bebek ve anneyi alakadar eden ve ciddi sağlık riski taşıyan sorunlar (fetal gelişme geriliği, erken doğum, doğumdan sonra ve doğum sırasında bebek ölümleri vb.),
- annede hipertansiyon, kalp ve böbrek hastalıklarının var olması,
- doğum öncesinde görülen kanama,
- düşük tehlikesi,
- preeklampsi (gebelik zehirlenmesi),
- tiroit hastalığı,
- hamilelikte suyun erken gelmesi, riskli hamileliği de beraberinde getirir.
Riskli gebeliklerde, bebeği anne karnında ya da doğumda kaybetme, doğum anomalisi gibi riskler söz konusudur. Bunun dışında annede ise zehirlenme, rahim içerisinde kapılan mikroplar, psikolojik travma gibi önemli durumlar söz konusu olabilir.
4 ) Riskli gebelik takibini kimler yapar?
“Yüksek riskli hamilelik takibi” sırasında hastayı tek bir hekimin izlemesi yetersizdir. Bu sebeple de farklı branşlardan uzmanlar, beraber karar vererek hastayı takip eder. Ekip içerisinde kadın doğum uzmanı başta olmak üzere, dahiliye uzmanı, endokrinoloji uzmanı, diyetisyen, fizik tedavi ve göz doktoru da yer almaktadır.
5 ) Riskli hamileliklerde suyun aniden gelmesinin nedenleri nelerdir?
Zarın aniden yırtılması ve suyun erken gelmesine yol açan duruma sebep olan faktörler bilinmemektedir. Fakat kesinin yırtılması ile ilgili olarak en net görüşlerden biri, rahim ve zar arasında meydana gelen enfeksiyonlardır. Oluşan bu enfeksiyonlar, zarda belirledikleri bir alanı zayıflatmaya başlar. Bu aşamadan sonra da yırtılma meydana gelir. Bu durumun meydana gelmemesi için anne adayının durumda meydana gelen en ufak değişiklikleri bile doktoruna haber vermesi gerekmektedir. Zarın yırtılması halinde, kesin olmamasına rağmen ortak görüşün savunulduğu bir diğer nokta ise, çoğul gebelik ya da amniyon sıvısının normalden daha fazla artması ile amniyon zarına yapılan baskının artması, ardından da zarın bu baskının yapıldığı yerden yırtılmasıdır. Zarın yırtılmasının ardından, amniyon sıvısı vajinal akıntı yolu ile dışarı atılır.
6 ) Riskli hamileliklerde, suyun erken gelmesinin tehlikesi var mıdır?
Amniyon kesesi yani bebeğin içinde yüzdüğü suyun yapısının bozulması ardından oluşabilecek 2 durum söz konusudur. Bunlardan biri, rahim ve vajinanın arasında yer alarak zarın yırtılmasın ayol açan mikroorganizmaların, açılan alandan bebeğe doğru gitmesi ve bebeğin sağlığının riske edilmesidir. İkincisi ise rahim kasılmalarının yol açtığı zarın patlaması ile birlikte kasılmaların başlaması ve erken doğum riskidir.
Özel Umut Tüp Bebek Merkezi, 2007 yılından bu yana Prof. Dr. Mustafa Bahçeci başkanlığında; kadın hastalıkları, kısırlık ve tedavisi konusunda uzmanlaşarak, sadece bu hasta grubuna hitap eden “branş merkez” özelliği ile butik hizmet veriyor.