Cinsellik hayatın ayrılmaz bir parçası. Üstelik tüm yaşamınızı ve çevrenizle ilişkilerinizi derinden etkiliyor. Cinselliğinizi mutlu ve sağlıklı yaşamanın yolu ise yine sağlıktan geçiyor.
Kadınların hayatları boyunca cinsel yaşamlarını en çok etkileyen sorunların başında adet düzensizlikleri, enfeksiyonlara bağlı vajinal akıntılar, kasık ve bel ağrıları geliyor.
Ancak, ne yazık ki çoğu kadın bu tip sağlık problemleriyle karşılaştığında yalnızca şikayet etmekle yetiniyor ve önlem alma konusunda ihmalkar davranıyor. Oysa, bu tip sorunların büyük bölümünün tedavisinin mümkün olduğunu belirten uzmanlar, sağlıklı bir cinsel yaşam için bu belirtilere bağlı hastalıkların asla ihmal edilmemesi gerektiğini vurguluyorlar.
Adet düzensizlikleri
Adetle ilgili sorunlar sık adet görme, seyrek adet görme, hiç adet görmeme, adet ortası kanamalar, adet sırasında aşırı kanama ya da az kanama, adet süresinin uzun ya da kısa olması şeklinde kendini gösteriyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hakan Seyisoğlu, kanama düzensizliklerinin ortaya çıkması halinde mutlaka doktora başvurulması gerektiğini belirtiyor ve ekliyor: “Normal şartlarda ilk kanamayı takiben yaklaşık iki yıl içinde adet kanamaları düzene girer.
Menopoza yaklaşıncaya kadar da bu düzen devam eder. Buluğ çağında ya da menopoza yakın dönemlerde adet düzensizlikleri çok sık görülür. Bu dönemlerdeki düzensizliklerde belirgin bir anormallik görmezsek tedavi gereği de duymayız.
Bizim için en önemli kanamalar beklenmedik zamanda ortaya çıkan, düzensiz ve uzun süreli kanamalardır ki, mutlaka araştırma ve tedaviyi gerektirir.” Kanama düzensizliklerine rahimde bulunan myom adı verilen urlar, rahim veya rahim ağzı iltihapları, doğum kontrol hapları ve rahim içi spiral kullanımı gibi sebeplerin yanı sıra hormonal etkiler de yol açabiliyor.
Özellikle;
– Yoğun stres altında olanlarda,
– Bilinçsiz diyetlerle çok kilo kaybedenlerde,
– Ağır fiziksel egzersiz yapan kadınlarda,
– Yeme bozukluğu olanlarda,
– Tiroid bezi fazla veya az çalışanlarda,
– Dengesiz beslenenlerde kanama düzensizliklerine rastlanıyor.
Enfeksiyonlara bağlı akıntılar
Renksiz, kokusuz ve saydam normal akıntılar dışında kaşıntı ve yanmayla birlikte gelen akıntılar bir sorun habercisidir. Bakteri, mantar ya da parazitlerin neden olduğu vajinal enfeksiyon (vaginit) veya rahim ağzı enfeksiyonları (servisit) bu akıntıların başlıca sebepleri arasında yer alır.
Genellikle cinsel yolla bulaşan mikroorganizmalar, antibiyotik kullanımı, gebelik, şeker hastalığı, şişmanlık gibi nedenler enfeksiyon oluşturur ve akıntılara zemin hazırlar. Akıntıyla birlikte cinsel ilişkide yanma ve ağrı da hissedilebilir. Özellikle cinsel yaşamı olumsuz etkileyen bu tür akıntılar için mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.
Enfeksiyonları önlemek için:
– İç çamaşırınızı her gün değiştirin ve pamuklu olanları tercih edin.
– Yüzme sonrası ıslak mayo ile uzun süre kalmayın.
-Aşırı kilo ve şeker hastalığı mantar enfeksiyonuna zemin hazırlayacağından, bu konuda önlem alın.
– Genel tuvalet temizliğinize dikkat edin.
– Genital sprey, parfüm katkılı ped ve tampon kullanmayın.
– Dar pantolon veya dar iç çamaşırı giymekten kaçının.
– Banyodan sonra dış genital bölgenizi havlu ile kurulayın.
– Cinsel ilişki esnasında prezervatif kullanmaya özen gösterin ve sık partner değiştirmeyin, sık partner değiştiren kişilerle birlikte olmayın.
Kasık ve bel ağrıları
Kadınların belki de en çok şikayet ettikleri sorun olan jinekolojik ağrılar günlük yaşamı cehenneme çevirebilir. Özellikle kasık ve bel çevresindeki ağrıların farklı sebepleri olabiliyor. Üreme organlarının yanı sıra idrar yolları ve bağırsaklardaki problemler de ağrılara yol açabiliyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hakan Seyisoğlu ağrıları şöyle anlatıyor: “Ağrılar, ani başlayan (akut) ve uzun süredir devam eden (kronik) ağrılar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Ani başlayan ağrılar şiddetli olmalarıyla kendini gösterir. Karın içinde ortaya çıkan bir kanama, yumurtalıklara ait bir kist ya da tümörün açılması, tüplerde oluşan bir dış gebeliğin kanamaya başlaması bu tip ağrıların en sık görülen ve en önemli nedenleri arasında kabul edilir.
Kronik ağrılar ise rahim pozisyon bozukluğu, endometriozis denilen rahim içindeki zarın karın boşluğunda odaklar şeklinde bulunmasıyla ortaya çıkan hastalık ve bağırsak problemleri gibi sebeplerle oluşur. Ağrıların sebebi olan hastalığın saptanmasında ağrının tipi çok önemlidir. Ani başlayan ağrıların acilen değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Zaman kaybetmeden doktora gidilmelidir.”
Yumurtalık kistleri
Pek çok kadın hayatının bir döneminde yumurtalıklarında kist problemi ile karşılaşabiliyor. Yumurtalıklardaki kistler genellikle herhangi bir belirti göstermiyor, çoğu zaman rutin jinekolojik kontroller sırasında fark ediliyor.
Kistlerin en sık görülen belirtileri adet düzensizlikleri, karında şişlik, karın veya kasık ağrısı, sindirim sitemi bozuklukları, idrar yolu şikayetleridir. İyi huylu kist belirgin bir rahatsızlık vermediği gibi, tedavi de gerektirmez. Kötü huylu kistler muayenede büyüklük ve dokulara verdiği zararla değerlendirilir. Menopoz sonrası ortaya çıkan kistlerin kötü huylu olma olasılığı yüksektir.
Rahim ağzı yaraları (servisitler)
Kadınların büyük çoğunluğu hayatının bir döneminde bu hastalığa yakalanıyor. Yaşı ne olursa olsun, cinsel yönden aktif her kadın servisit için uygun bir aday. Kasık ağrısı ve vajinal akıntısı olan kadınların çoğunda başka bir hastalıkla bir arada ya da tek başına bulunabiliyor.
İlk belirtisi, adet kanamasının bitişini takip eden dönemde ortaya çıkan vajinal akıntıdır. Diğer belirtiler anormal vajinal kanama, , vajinada yanma, ilişki sırasında ağrı, ilişki sonrasında kanama, idrar yaparken yanma ve bel ağrısıdır. Belirtileri diğer pek çok hastalığa benzediği için, genelde başka bir nedenden dolayı yapılan jinekolojik muayene ile fark edilir. Smear testi ile erken teşhisi mümkündür.
Jinekologdan korkmayın!
Günümüzde kadınların cinselliklerini keşfetmelerinde eskiye göre gelişmeler gözlense de cinselliği hâlâ tabu olarak görenler var. Kadınlar bu konuda soru sormaktan, gördüğü birtakım belirtilere rağmen jinekoloğa gitmekten çekiniyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Cem Murat Baykal konuyla ilgili şunları söylüyor: “Tüm dünyada kabul gören ve gelişmiş ülkelerde uygulanan kural gereği, genç kızlığa ilk adım olarak nitelenen adet görme başlangıcında kişinin ilk jinekolojik değerlendirmesinin yapılması ve gerekli eğitimin verilmesi ideal olanıdır.
Ancak bu yapılamadıysa, en geç cinsel aktiflik kazanıldığında (ilk cinsel ilişki) yapılacak bir jinekolojik değerlendirme, gerek sağlık sorunlarının erken saptanması gerekse hastanın sonraki yaşamında ihtiyacı olacak koruyucu bilgi ve önerilerin verilebilmesi açısından şarttır.” Özellikle kanserlerde, erken teşhisle hastalıktan tamamen kurtulmanın mümkün olduğunu belirten Baykal şöyle devam ediyor:
“Bu fırsat kaçtığında, hastalarımız ölümle sonuçlanabilecek risklere maruz kalmaktadır. Gereksiz gibi görünse de jinekolojik kontrolün yumurtalık ve rahim ağzı kanserlerinin erken tanısından, belirtileri henüz ortaya çıkmamış hastalıkların bulunmasına kadar sayısız yararları vardır.
Ayrıca smear testi de şikayeti olmasa bile cinsel hayatı başlamış her kadının yılda bir kez yaptırması gereken bir testtir. Normal çıkan testler sonrası bu sıklık doktorunuz tarafından azaltılacak ve iki yılda bir uygulanacaktır.”
CİNSEL SAĞLIĞINIZI ÖNEMSEYİN!
– Hiçbir şikayetiniz olmasa bile yılda en az bir kez jinekoloğa gidin.
– Sizi rahatsız eden bir belirti hissettiğinizde doktorunuza danışmaktan çekinmeyin.
– Akıntı, ağrı, kaşıntı gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtilerinden kuşkulandığınızda zaman kaybetmeden bir uzmana görünün.
– Doktora gitmek konusunda yeterince cesaretiniz yoksa, mutlu ve sağlıklı bir cinsel yaşamın cinsel sağlığınıza bağlıdır.
