Diyette D vitamini önemi!

Diyette D vitamini önemi! D vitamininiz eksikse kilo vermekte zorlanabilirsiniz! Zayıflamada unutulan bir ayrıntıdır…

Diyette D vitamini önemi!

D vitamini, besinlerde az miktarda bulunan, esas kaynağının güneş ışığı olduğu, vücutta adeta bir hormon gibi çalışan bir vitamindir. Besinlerdeki ana kaynakları; yağlı balıklar, yumurta ve et olmakla birlikte, esas olarak güneş ışınlarının varlığı ile derimizde sentezi yapılmaktadır.

Yağlı balıkların dışında hiçbir besin kaynağı, normalin üzerinde tüketilmiş olsa bile, D vitamini gereksinmesini karşılayamaz. Somon, sardalya ,ton balığı gibi yağlı balıklar en iyi kaynaklardır. Haftada 3-4 kez yağlı balık yemek yetişkin bireyin gereksinmesini ancak karşılayabilir. Süt, yumurta, karaciğer gibi besinlerin normal tüketimiyle D vitamini gereksinimi karşılanamaz. Güneş ışığı az alan ülkelerde, güneşten yararlanma oranı düşük olduğu için, burada yaşayan insanlar besinleri D vitamini ile zenginleştirerek eksikliği gidermeye çalışmaktadırlar.

Güneş ışığıyla aldığımız D vitamini öncüllerinin (D vitaminine henüz çevrilmemiş form) % 70’i deri tarafından kullanılmaktadır. Hücre yapısını yenileyen bu vitamin kollajen ve elastin üretiminde kullanılmakta olup cilde elastikiyet kazandırmaktadır. Aynı zamanda D vitamini, keratin sentezini artırarak saçların uzamasını da sağlamaktadır.

D vitamini vücutta neredeyse tüm hastalıklarla ilişkisi olan tek vitamindir. Bağışıklık sistemi fonksiyonlarının düzenlenmesi, kemik ve diş sağlığının korunması, hücrelerin sağlıklı olarak bölünebilmesi, vücutta insülin hormonu fonksiyonlarının düzenlenmesi vb. birçok yerde etkinliği olan D vitaminin son yıllarda obezitenin önlenmesinde etkili olacağına dair birçok çalışma mevcuttur.

Diyette D vitamini önemi!

KEMİK SAĞLIĞININ BAŞTACI!

D vitamini yetersizliği özellikle çocukluk çağı döneminde büyümenin en hızlı olduğu 0-2 yaşta oldukça önemlidir. Kemik dokusunun gelişiminde D vitamini ve kalsiyum minerali birlikte çalışırlar. Bu yaşlarda D vitamini eksikliği yaşayan çocukların kemik mineral yoğunluğu bozulur. Vücudun kalsiyum ihtiyacı barsaklarda besin öğelerinden karşılanması yerine,kemik dokusundaki kalsiyum deposundan sağlanır. Bu durumda da zayıflamış bir kemik doku ve sonucunda raşitizm hastalığı meydana gelmektedir.

Yaşlılarda D vitamini eksikliği osteoporoz açısından oldukça önemlidir. Yüksek doz D vitamini kullanımı bulantı, kusma, kabızlık, güçsüzlük ,karaciğer toksisitesi gibi etkiler yaratmaktadır.

GEBELİKTE EKSİKLİĞİ BEBEKTE KALICI HASARLARA YOL AÇABİLİR!

Hamilelerde D vitamini yetersizliği direkt anne karnındaki bebeklerin beyin ve kemik gelişimini olumsuz etkiler. Bebek, doğumsal katarakt hastalığı, enfeksiyon hastalıkları vb. sorunlarla karşı karşıya kalır.

OBEZ BİREYLERİN D VİTAMİNİ SEVİYELERİ DAHA DÜŞÜK!

İnsülin, kan şekeri olarak bilinen glikozun vücutta gerekli organlara taşınmasında yardımcı olan, fazlasını yağa dönüştüren ve bu dengeyi sürekli aktif tutan bir hormondur. Eğer dokuların insüline cevabı bozulursa yani insüline karşı bir direnç oluşursa, dokular tarafından kullanılamayan glikoz yağa çevrilir. Sonuç olarak, vücutta yağ dengesi bozularak yağlanma artar.

Yapılan çalışmalarda, obez bireylerin D vitamini seviyeleri diğer bireylere göre daha düşük vurgulanmıştır. D vitamini takviyesi yapılan obez bireylerin kilo verimlerinde artış olduğu gözlemlenmiştir.

Yapılan başka bir çalışmada, D vitamininin vücutta insülin salınımını düzenlemede yardımcı olduğu ve iştah kontrolünde rol oynadığı belirtilmiştir.

D vitaminin yetersiz alımında; hastaların insülin hormonuna cevapları azalmış, göbek bölgesi etrafındaki yağlanmaları artmış ve tip 2 Diyabet ( şeker hastalığı) risklerinde artış olduğu vurgulanmıştır.

Gestasyonel diyabette (hamilelik diyabeti) D vitaminin normal düzeylerde olması, diyabeti önleyebilir etki gösterebileceği yönündedir.

DEPRESYONDAN KORUR!

D vitaminin beyindeki serotonin üretimini arttırır. D vitamini ayrıca stres ve yorgunluk karşıtı etkisi bulunan magnezyumun emilimine de yardımcı olmaktadır. Yapılan çalışmalarda, D vitamini takviyesi yapılmış hastalarda depresyon ölçek puanlarında anlamlı düşüşler saptanmıştır.

KANSER SAVAŞÇISI!!

Yapılan son çalışmalar, D vitamininin kanser üzerindeki etkileri üzerinde. D vitamininin; bazı kanser türlerinin (meme, prostat, kolon rektum kanseri) gelişimini azalttığı gözlemlenmiştir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ KRONİK HASTALIKLARA YATKINLIĞINIZI ARTIRIR!

Sonuç olarak ; D vitamini eksikliği kronik hastalıklar (obezite,diyabet vb) açısından risk faktörüdür. Yeterli D vitamini alımını günlük 20 dakikalık yürüyüşlerle sağlayabilirsiniz. Güneş ışığının deri ile temas etmesi gerekmektedir. Camdan geçen güneş ışığı ile D vitamini ihtiyacı karşılanmaz. Özellikle hamileler, çocuklar ve yaşlıların D vitamini ihtiyacını karşılamak için haftada 2-3 kez güneşten yararlanmaları önemlidir.

Güneş ışığından yararlanamayan bireyler, doktor kontrolünde Dvitamini takviyeleri (damla veya supleman) almalıdırlar. Birey kendisi bilinçsiz bir şekilde D vitamini takviyesi kullanmamalıdır. Dvitaminin fazlası karaciğerde toksik etki yaratır. Gerekli koşullarda ve belirtilen miktarlarda , bir doktor kontrolünde alınması gerektiği asla unutulmamalıdır.

Dyt. Gizem TAŞKIN tarafından yazılmıştır.