Yorulan bir beyin çeşitli tehlikelere işarettir....

Beyin Yorgunluğunuz Kalmayacak...

Yorulan bir beyin çeşitli tehlikelere işarettir.

Doç. Dr. Serdar Dağ sizler için yorulan beyne arşı en iyi formüller neler, tatilde dinlenir mi, en iyi beyin dinlenmesi hangi müzikle olur bütün soruları yanıtladı.


Soru: Yorulan beyni dinlendirmenin en iyi formülü nedir?

Yanıt: Dünyanın geldiği bugünkü konum çalışma koşullarını çok değiştirmiştir. Geçen yüzyıllarda, bedeni daha fazla kullanarak çalışma ön plandayken, günümüzün çalışma koşullarından dolayı,beynimizi daha fazla yormakta ve yıpratmaktayız. Özellikle metropolitan şehirlerde, bedenimizi kullanmaz hale geldik. Arabayla işe gidip gelme, trafik, hava kirliliği, düzensiz beslenme, iş stresi…vs, hareketsiz bedenimize eklenince beynimiz daha kolay yorulmakta ve yıpranmaktadır.

Kural olarak herhangi bir ortamdan zarar görüyorsak öncelikle o ortamdan uzaklaşmak gerekir. Yorulan beynimizin de daha fazla yıpranmasını önlemek ve dinlendirmek için, en iyi formül, zaman zaman iş ortamından uzaklaşmak yani tatile çıkmaktır .Tatil süresince spor yapmak, mümkün olduğunca açık havada bulunmak ve iş ortamını düşünmemek, varsa hobilerle ilgilenmek daha zinde olmamızı sağlar.


Soru: Beyin tatilde dinlenir mi?

Yanıt: Beyin ancak amaca uygun tatil yapılırsa dinlenir. Bazen tatil süresince ertelenen işler yapılmaya çalışılır. Bu durum, sadece bir işten diğerine beynimizi yönlendirmek ve beyni daha fazla yormaktır. Bilgisayarda biriken mailleri hafıza dolduğu zaman nasıl temizlemek zorundaysak, tatili sadece iş ortamından uzaklaşmak olarak algılamayıp, bu süreyi beynimizi işgal eden olumsuz düşünceleri, iş takıntılarını temizleyecek şekilde değerlendirmeliyiz.


Soru: Yaz tatillerinde işlerden kurtulup, deniz ve güneş beynin dinlenmesi için iyi bir yöntem mi?

Yanıt: İnsanın ruh yapısı mevsimlerle yakından ilgilidir. Güneşli havalarda insana mutluluk ve heyecan veren maddeler daha fazla salgılanır. Yoğun ve stresli iş temposundan sonra çıkılan tatil de güneşle denizin bir arada olması,beynin dinlenmesi için bulunmaz bir fırsattır. Yüzmek, insan bedenine çok faydalı bir spordur. Bunun yanında deniz suyu özellikle güneş ışınlarıyla birleşince bir çok hastalığa karşı koruyucu etki gösterdiği gibi bazı hastalıkların tedavisine de yardımcı olur. Örneğin deniz suyunun sinüzitli hastaları burun akıntısı yaparak rahatlattığı herkes tarafından bilinir.

Deniz ve güneş ikilisi sayesinde salgılanan hormonlar, insana huzur verir, seks dürtüsünü arttırır, duygusal heyecanı doruk noktasına çıkarır. Böyle bir ortamda zaten, iş akla gelmez ve böylece beynimiz, olumsuz düşüncelerden temizlenir.


Soru: Bütün yıl yoğun çalışan,iş dünyasının içindeki insanlara nasıl bir tatil öneririz?

Yanıt: İş dünyasının yoğun temposuna kendini kaptırarak yıl boyu çalışan insanlarda, beynin kapasitesinin üzerinde zorlanmasına bağlı olarak yorulmasının yanında aynı zamanda yıpranır. Bazen bu durum depresif ruh hali, uykusuzluk, isteksizlik, panik atak, aşırı sinirlilik ve her şeyi kafaya takma gibi hastalık belirtilerine sebep olur. İyi bir tatil beyni dinlendirdiği gibi bozulan ruh hali de düzeltir.


Soru: İnsan beynini basit yöntemlerle daha verimli çalıştırmanın ve bir konuya maksimum odaklanmanın yolları var mıdır?

Yanıt: Beynin öğrenme kapasitesi sınırsızdır. Bu kadar zorlanması karşın, beynin henüz çok az bir kısmını kullanabilmekteyiz. Beyni verimli kullanmak için kullanabildiğimiz sınırlı kapasiteyi lüzumsuz işgal etmememiz gerekir. Düzenli ve doğru beslenme, spor yapma, stresten uzak durma, konsantre olunan iş yapılırken belli aralıklarla dinlenme, bol bol kitap okuma ile beyin daha verimli çalışır.


Soru: Vücut geliştirmek için yapılan egzersiz ve sporlar beynin dinlenmesine yardımcı mıdır?

Yanıt: Spor yapmak bedenimiz için şarttır. Spor beyni dinlendirir, kan akımını arttırır,beynin beslenmesini düzenler. Fakat ağır spor yapmak doğru değildir. Vücudumuz için en kolay yapılabilecek spor düzenli ve tempolu yürümektir. Vücut geliştirmek için yapılan ağır tempolu sporların beyin açısından bazen zararları olur.Fazla efor sarf etmek ve vücuda ağırlıklarla zorlamak kan basıncı aşırı arttırabilir. Buda beyin kanamalarına sebep olabilir. Ayrıca vücut geliştirmek için alınan bazı ilaçların ve hormonların,beyin ve sinir sistemine olumsuz etkileri vardır.


Soru: Beyni dinlendirmek için en iyi müzik mutlaka klasik mi,rock yada pop dinleyerek beyin ekstramı yorulur?

Yanıt: Müzik ruhun gıdasıdır. Müzik ezgileri beyinde salgıladığı maddeler sayesinde ruh yapısını değiştirir. Hiç bir meyhanede oyun havası dinlenmez, çünkü meyhane genelde dert ve kederli insanların içmeye gittiği yerdir. Son yıllarda bazı müzik makamlarının bazı ruh hastalıklarını tedavi ettiği, depresyonu ve panik atağı iyileştirdiği yönde ciddi yurtdışı kurumlarında çalışmalar vardır.

Özellikle klasik batı müziği ve klasik Türk müziğinin bazı makamları beyni dinlendirir,konsantrasyonu arttırır, bilgi detoksu yapar Rock ve pop gibi müzikler genellikle yüksek sesle dinlenen tempolu müziklerdir. Coşkuya sebep olurlar ve daha çok yorarlar.


Soru: Kitap okumak, santraç oynamak,bulmaca çözmek gibi klasik tavsiyeler dışında beyin üzerinde etkili öneriler var mıdır?

Yanıt: Tabi klasik tavsiyeleri yapmak masrafsız ve kolaydır. Beyni geliştirmek için yapılabileceklerin yaşı ve sınırı yoktur.Beyni geliştiren en önemli olaylardan birisi okuduğunu uygulamaktır yani deney yapmak ve gezmektir.Özellikle çocuk çağında yetenek testi yaptırılmalı ve yeteneğe göre mutlaka eğitim aldırılması ve bu eğitimin okul derslerine paralel götürülmesi ileride zekanın maksimum kullanılmasını sağladığı gibi beynin yıpranmasını geciktirir. Zaman zaman mutlaka besinsel ve zihinsel detoks yapılmalıdır.

Türk insanı genellikle sağlık sorunu yaşamadan kontrol için doktora gitmez; Belli yaştan sonra düzenli doktor kontrolü beyni etkileyebilecek Hipertansiyon, şeker, damar sertliği, yüksek kolesterol gibi haslıkların erken tanısını ve tedavisini sağlar.


Soru: İş dünyasında çok yoğun çalışan üst düzey yöneticilerin kuzey kutbuna giderek bembeyaz ortamda birkaç saat dinlenerek beyinlerini dinlendirdiklerini duydum, bu gerçekten etkili bir yöntem mi?

Yanıt: Bu detoks tatili etkili fakat masraflı bir yöntemdir.Beyin gelişmiş bir bilgisayardır gözün gördüğü nesneleri beyin şekillendirir ve yorumlar bedenin tepkisini buna göre ayarlar. Bu bir efordur. Yani insan oturup çevreye bakarakta yorulur.Uyanıklık budur.Fakat bembeyaz uçsuz bucaksız kutup ortamlarında görülecek bir şey olmadığı için beyin dinlenir. Kutba gitmek zaten bir tatil programıdır.


Soru: İki yıldır sınavlara hazırlanan çocuklar sınav bitiminden hemen sonra sizce defteri kitabı birkaç ay kapatmalı mı?

Yanıt: Dünya nüfusunun hızla çoğalması kısıtlı kontenjanı olan okullara talebin artmasına neden olmuştur.Ülkemizde öğrenciler ne yazık ki programlanmamış robot gibi aşırı çalışarak sınavlara hazırlanmaktadırlar.İlerde seçilecek meslek gruplarına karşı yeteneği olup olmaması göz ardı edilmektedir.Sınava hazırlanan öğrenciler zaman azlığından dolayı beyni dinlendirilecek ve rahatlatacak,spor,müzik…gibi sosyal faaliyetlerden yoksun kalmaktadırlar.Sınavı bitmesi yoğun çalışma temposundan çıkan öğrenciler için büyük rahatlıktır.Sınav sonrasında ders kitapları mutlaka birkaç ay kapatılmalıdır.

İnsan beyni özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerinde daha çabuk öğrenir.Derse ara verilen dönemde okunan romanlar, hobilere uygun yapılan işler spor yapmak,mümkünse tatile çıkmak beyni dinlendirdiği gibi gelişimine de yardımcı olur.Aslında matematik, Türkçe, fen bilgisi… gibi derslere önem vermek beynin sadece sol tarafını geliştirir. Beynin sağ tarafını ise spor, kitap okuma, tiyatro…gibi sosyal faaliyetler geliştirir.

Geçmiş yüzyıldaki dahilere bakıldığı zaman bu kişilerin bilerek veya bilmeyerek beyinlerinin her iki taraflarını geliştirdiklerini görürüz. Sadece beynin sol tarafını geliştirmek,beynin olaylar karşısında düşünme kabiliyetini azaltır, ezberci yapar. Bu yüzden sınavlara hazırlanırken ana dersleri aksatmayacak şekilde sosyal faaliyetlerde bulunmak sınav başarısını olumlu etkilediği gibi, sınav sonucunda oluşan beyin yorgunluğunu ve tahribatını en aza indirir.


Tatilde beyin nasıl dinlendirilir?


1. Tatil de iş ile olan irtibat mümkün olduğunca kesilmelidir.

2. Tatil zamanlarının bahar ve yaz aylarında olması beyni, mevsimleri etkisi ile yükselen hormonlardan dolayı olumlu etkiler.

3. Eğer kış tatili tercih ediliyorsa en iyi dinlenme yolu dag sporlarıdır. Beyaz kar ortamı beyni stresten arındırır.

4. Tatil boyunca mutlaka yürüme, yüzme…gibi sporlar yapılmalıdır. Çünkü bedensel aktiviteler beynin dinlenmesini saglar.

5. Beslenmeye dikkat etmeli tüm yenilmek istenen yiyecekleri tatil süresince yemeye çalışılmamalı. Ağır hayvansal gıdalar yerine bitkisel sebze ve meyve ağırlıklı beslenmek gerekir. Tatil de sıkca yenen ızgaranın tek öğünde yenilmesi gerekir. Alkol tüketiminin sınırlı olması gerekir.

6. Bu kısa süre içinde rahat ortamın ve hormonlarında etkisi ile olan aşklarda kaçınmak gerekir. Çünkü aşk beyni yorar ve takıntıya sebep olabilir.