- 6 Ağustos 2007
- 8.073
- 20
- 683
Üreteropelvik Darlık Nedir?
Böbreklerde üretilen idrar önce pelvis denilen böbrek havuzcuğuna oradanda üreter denilen idrarı mesaneye taşıyan borucuklara atılır. Üreteropelvik darlık böbrek havuzcuğu ile üreter arasında geçişte darlık olması durumudur. Bu darlık sebebiyle idrar böbrek havuzcuğundan üreterlere atılmakta zorlanır veya hiç atılamaz. Dolayısıyla önce pelvis, sonrada böbrek şişer. Böbreklerde ileri derecede fonksiyon kayıpları gelişebilir.
Üreteropelvik darlık üst üriner sistem tıkanma hastalıklarının en sık nedenlerinden biridir. Sebebi tekrarlayan enfeksiyonlar, yetersiz kanlanmaya bağlı bağ dokusu oluşumu, vezikoüreteral reflüye bağlı kinkleşme ve bağ dokusu, kanser gibi sebepler olabilir. Ancak daha çok doğumsal sebeplere bağlı gelişir. Bu doğumsal sebepler; üreterdeki bir bölümün fonksiyone olmaması, üreterde bir bölümün darlığı, üreterde kinkleşme (S yapısını alma), yapışıklık, bantlar, damar basısı ve üreterin böbrekten yüksek çıkmasıdır.
Üstteki resimde UP darlık nedeniyle ileri derecede harap olmuş bir böbrek ameliyatla çıkarılmıştır. Pelvisteki genişleme ve UP darlık görülmektedir.
UP Darlık bulguları nelerdir ?
Bu anomali yaklaşık 1500 doğumda bir görülür erkeklerde kızlara oranla iki kat daha fazla rastlanır.
Darlık olan tarafta böğür ağrısı, sık idrar yolu enfeksiyonu , ateş, bulantı, kusma, iştahsızlık, kilo kaybı gibi şikayetler görülür.
Darlık ilerledikçe böbreğin ürettiği idrar üretere geçemez olur ve böbrek giderek şişer. Böbrekteki hasar darlığın derecesine ve süreye bağlı olarak değişir.
Yandaki resimde ileri derecede hasar olşturduğu için alınan bir böbreğin iç yapısı görülmektedir.
UP darlık doğum öncesi dönemde de çok önemlidir ve takibi gerekir. Ultrason ile pelvisin ön arka ölçümü (APPD) hidronefrozun takibinde çok iyi bir yöntemdir. Anne karnındaki bebekte 32 haftadan önce APPD nin 4mm, 33 haftadan sonra 7mm, doğumdan sonra 12mm üzerinde ölçülmesi çok önemli bir hidronefroz, dolayısıyla UP darlık göstergesidir.
Ultrason ile hidronefroz sınıflaması:
Grade 1: pelviste minimal dilatasyon
Grade 2: Kalikslerin görülmesi
Grade 3: Kalikslerde genişleme
Grade 4: Parankimde incelme
Tedavi
UP darlıkta en ideal tedavi yöntemi darlığın cerrahi olarak düzeltilmesidir. Ürolojik rekonstrüktif ameliyatlarının en zor ve en önemlilerinden biridir. Üreteropelvik darlıkların çeşitliliğinden dolayı çok sayıda cerrahi yöntem vardır. Özellikle fonksiyone olmayan bölümün darlık veya damar basısı durumlarında en seçkin yöntem dismembered pyeloplasti denilen açık ameliyatla UP darlık bölgesinin serbestleştirilip dar olan bölgenin kesilip çıkarılması ve pelvis ile üreterin yeniden uç uca anastomoz edilmesidir. Bende en fazla bu yöntemi tercih ediyorum. Yapılan araştırmalarda en etkili yöntem dismembered pyeloplastidir. Patolojik üreteropelvik bölümün iyi belirlenip çıkartılması bu yöntemin başarısında önemli rol oynamaktadır.
Açık Ameliyat Dışı Yöntemler
Retrograd endopyelotomi: İnce optik bir cihazla idrar deliğinden girilerek darlık bölgesine kadar ulaşılır ve darlık bir endobıçak ile kesilir.
Antegrad endopyelotomi: Böğür bölgesine küçük bir kesi yapılır. İnce optik bir cihazla buradan önce böbreğe oradanda darlık bölgesine kadar ulaşılır ve darlık bir endobıçak ile kesilir.
Balon dilatasyon ve Acusize pyelotomi: İnce optik bir cihazla idrar deliğinden mesaneye girilir ve buradan darlık bölgesine özel bir balonlu kateter gönderilir. Skopi eşliğinde darlık bölgesinde balon şişirilirken elektrik akımı verilerek darlık kesilir.
Bu gibi metodlar açık ameliyata göre daha az kullanılırlar ve başarı şansları düşüktür.
Açık cerrahinin başarısız olduğu durumlarda sıklıkla ikincil girişim olarak uygulanmaktadırlar.