- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Kısırlık toplumdaki tabulardan birisi olmaya devam ediyor ve bu nedenle hem kadınlarda hem de erkeklerde çeşitli sebeplerden kaynaklanabilecek ve sebebinin bulunamama ihtimali de olan kısırlık, çiftlerin üremeye yardımcı çeşitli tedavi yöntemlerine yönelmelerine sebep oluyor. Bu yöntemlerden bir tanesi de tüp bebek tedavisi ve son senelerde giderek artan başarı oranları ile birlikte hastaların çok daha iyi sonuçlar almalarına yardımcı oluyor.
Erkeklerde kısırlık ise her zaman spermlerin tam olarak yoksunluğunu ifade etmiyor ve bazı vakalarda sadece sperm adetleri yeterli olmayabiliyor veya sperm şeklinde bozukluklar ortaya çıkabiliyor. Erkek kısırlığının tıbbi, yaşam tarzına, yaşa ve hatta ruh sağlığı problemlerine bağlı pek çok sebebi olabiliyor. Tüp bebek tedavisi bu durumlarda bebek sahibi olma ihtimalini arttırsa da, yine de bilinmesi gereken bazı noktalar mevcut.
Tüp bebek tedavisi, zorlayıcı, stresli ve pahalı bir süreç olabiliyor. Bu nedenle erkeklerde sperm adetlerinde düşüklük veya kısırlık olduğunda, tüp bebek tedavisinden önce daha uygun maliyetli tedavilere yönelmek mantıklı olabiliyor.
Doktorların tedavi sürecinde bakacakları ilk şey yaşam tarzınız olacaktır. Kötü beslenme, obezite, alkol, sigara tüketimi, ilaçlar ve yetersiz spor, erkeklerde sperm adedi ve kalitesinde ciddi düşüşlere sebep olabilen faktörler arasında yer alıyorlar.
Eğer doktorunuz bu konularda bir problem teşhis ederse, veya stres düzeylerinizin yüksek olduğunu görürse, bazı yaşam tarzı değişimleri önerebilir ve böylece gebelik elde etmenin daha kolay hale gelip gelmeyeceğini görmek isteyebilir. Ayrıca tüp bebek tedavisi içerisinde de sperm adetlerini arttırmak için benzer bir strateji güdülebilir.
Tüp bebek tedavisi ancak tüm diğer seçenekler tüketildiğinde uygulanmalıdır. Çünkü hem maliyeti yüksektir hem de duygusal yükü fazladır.
Kısırlığın sebeplerini tespit etmek her zaman mümkün olmasa da, çeşitli testler uygulanacaklardır. Yaşam tarzı faktörlerine ek olarak testis enfeksiyonları veya yaralanmaları, boşalma problemleri, genetik kusurlar, hormonal kusurlar, kanser ve steroidler gibi ilaç kullanımları, erkek kısırlığının sebepleri arasında yer alabilirler. Erkek kısırlığının ortaya çıkan en yaygın belirtilerinden birisi ise sperm sayısının yetersiz olmasıdır.
Eğer siz ve partneriniz bir yıldan daha uzun süredir doğal yoldan gebelik elde etmeye çalışıyorsanız, erkeğin sperm adetlerini ölçtürmesi faydalı olacaktır. Bir klinikte meni analizi yaptırmanız sonuç almanız için yeterli olacaktır.
Sperm adedi ve kalitesi ile alakalı problemler çeşitli şeylerden kaynaklanabilirler ve bunlardan bazıları şöyle:
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ICSI yani intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu yöntemi, tek bir spermin doğrudan bir yumurtanın içerisinde enjekte edilmesini sağlar ve sıklıkla kullanılır. Düşük sperm adetlerine sahip olan erkekler, bu yöntem ile çocuk sahibi olabilirler.
Sperm toplama gününde tercih edilen toplama yöntemi mastürbasyondur ve ya evde ya da klinikte uygulanabilir. Alternatif olarak spermleri tutan özen bir kondom kullanarak partnerinizle ilişkiye de girebilirsiniz.
Eğer menide sperm yoksa, sebebine bağlı olarak, spermlerin cerrahi olarak toplanması sağlanabilir. Bunun için basit bir şırınga yeterli olabileceği gibi, kesik açılması ve genel anestezi uygulanması da gerekebilir.
Spermler toplandıktan sonra yıkanırlar ve yüksek hızda döndürülerek en sağlıklı ve aktif spermlerin yumurtalara enjekte edilmesi sağlanır. Yumurtalar 16-20 saat sonra döllendiklerinin onayı için kontrol edilirler. Döllenmiş olan yumurtalar embriyo haline gelirler ve laboratuvarda altı gün boyunca geliştirilirler, sonrasında ise tüp bebek tedavisi almakta olan partnerin rahmine transfer edilirler.
Erkeklerde kısırlık ise her zaman spermlerin tam olarak yoksunluğunu ifade etmiyor ve bazı vakalarda sadece sperm adetleri yeterli olmayabiliyor veya sperm şeklinde bozukluklar ortaya çıkabiliyor. Erkek kısırlığının tıbbi, yaşam tarzına, yaşa ve hatta ruh sağlığı problemlerine bağlı pek çok sebebi olabiliyor. Tüp bebek tedavisi bu durumlarda bebek sahibi olma ihtimalini arttırsa da, yine de bilinmesi gereken bazı noktalar mevcut.
Erkek Kısırlığında Tüp Bebek Dışındaki Seçenekler Nelerdir?
Tüp bebek tedavisi, zorlayıcı, stresli ve pahalı bir süreç olabiliyor. Bu nedenle erkeklerde sperm adetlerinde düşüklük veya kısırlık olduğunda, tüp bebek tedavisinden önce daha uygun maliyetli tedavilere yönelmek mantıklı olabiliyor.
Doktorların tedavi sürecinde bakacakları ilk şey yaşam tarzınız olacaktır. Kötü beslenme, obezite, alkol, sigara tüketimi, ilaçlar ve yetersiz spor, erkeklerde sperm adedi ve kalitesinde ciddi düşüşlere sebep olabilen faktörler arasında yer alıyorlar.
Eğer doktorunuz bu konularda bir problem teşhis ederse, veya stres düzeylerinizin yüksek olduğunu görürse, bazı yaşam tarzı değişimleri önerebilir ve böylece gebelik elde etmenin daha kolay hale gelip gelmeyeceğini görmek isteyebilir. Ayrıca tüp bebek tedavisi içerisinde de sperm adetlerini arttırmak için benzer bir strateji güdülebilir.
Tüp Bebek Yöntemine Geçiş
Doğurganlık tedavileri genelde iki yıl boyunca doğal yollardan denenmesine rağmen gebelik elde edilememesi sonucunda önerilirler çünkü pek çok vakada 2 yıllık bir süre gebelik için yeterli olur. Ancak incelemeler sırasında erkek kısırlığına ve sperm adedi ile şekillerinde problemlere rastlanılabilir. Tüp bebek tedavisi ancak tüm diğer seçenekler tüketildiğinde uygulanmalıdır. Çünkü hem maliyeti yüksektir hem de duygusal yükü fazladır.
Kısırlığın sebeplerini tespit etmek her zaman mümkün olmasa da, çeşitli testler uygulanacaklardır. Yaşam tarzı faktörlerine ek olarak testis enfeksiyonları veya yaralanmaları, boşalma problemleri, genetik kusurlar, hormonal kusurlar, kanser ve steroidler gibi ilaç kullanımları, erkek kısırlığının sebepleri arasında yer alabilirler. Erkek kısırlığının ortaya çıkan en yaygın belirtilerinden birisi ise sperm sayısının yetersiz olmasıdır.
Düşük Sperm Adetleri ve Çözümleri
15 milyon sperm çok bir miktar gibi gelse de, bir erkeğin menisinin mililitresinde 15 milyondan daha az sayıda sperm bulunması, düşük sperm adedi olarak nitelendirilmektedir. Bebek sahibi olamayan her üç çiftten bir tanesinde düşük sperm adedi veya düşük sperm kalitesinden kaynaklı problemler bulunmaktadır ve bu problem her geçen gün artış göstermektedir.Eğer siz ve partneriniz bir yıldan daha uzun süredir doğal yoldan gebelik elde etmeye çalışıyorsanız, erkeğin sperm adetlerini ölçtürmesi faydalı olacaktır. Bir klinikte meni analizi yaptırmanız sonuç almanız için yeterli olacaktır.
Sperm adedi ve kalitesi ile alakalı problemler çeşitli şeylerden kaynaklanabilirler ve bunlardan bazıları şöyle:
- hormon dengesizlikleri
- zührevi hastalıklar ve prostat
- testis ameliyatı geçirmiş olmak
- varikosel
- testislerin ısınması
- sperm taşıyan kanallarda problemler
- inmemiş testis
- obezite
- alkol, sigara ve madde kullanımı
- anabolik steroidler, kemoterapi, antibiyotikler ve bazı antidepresanlar
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ICSI yani intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu yöntemi, tek bir spermin doğrudan bir yumurtanın içerisinde enjekte edilmesini sağlar ve sıklıkla kullanılır. Düşük sperm adetlerine sahip olan erkekler, bu yöntem ile çocuk sahibi olabilirler.
Sperm Toplama Süreci
Enjeksiyon için yeteri kadar sperm elde etmek için, prosedürden üç gün öncesinden itibaren boşalmaktan kaçınmak gerekir.Sperm toplama gününde tercih edilen toplama yöntemi mastürbasyondur ve ya evde ya da klinikte uygulanabilir. Alternatif olarak spermleri tutan özen bir kondom kullanarak partnerinizle ilişkiye de girebilirsiniz.
Eğer menide sperm yoksa, sebebine bağlı olarak, spermlerin cerrahi olarak toplanması sağlanabilir. Bunun için basit bir şırınga yeterli olabileceği gibi, kesik açılması ve genel anestezi uygulanması da gerekebilir.
Spermler toplandıktan sonra yıkanırlar ve yüksek hızda döndürülerek en sağlıklı ve aktif spermlerin yumurtalara enjekte edilmesi sağlanır. Yumurtalar 16-20 saat sonra döllendiklerinin onayı için kontrol edilirler. Döllenmiş olan yumurtalar embriyo haline gelirler ve laboratuvarda altı gün boyunca geliştirilirler, sonrasında ise tüp bebek tedavisi almakta olan partnerin rahmine transfer edilirler.
