- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Tamponlar, adet dönemlerinde hijyenik pedlerden daha fazla koruma ve özgürlük sunuyor olsa da doğru bilinen bazı yanlışlar, tamponların tercih edilmemesine neden olabilmektedir. Tamponlar hakkında en sık karşılaşılan yanlışların doğrularını aşağıda okuyabilirsiniz
Tampon varken uyumamak gerekir
Hayır: Uyurken tampon kullanabilirsiniz. Vajinanız açısından uyumanız ya da uyanık olmanız önemsizdir. Ancak aynı tamponu en fazla 8 saat kullanabileceğiniz için tavsiye edilen güvenlik önerilerine uyduğunuzdan emin olmalısınız. Bu nedenle yatmadan hemen önce yeni tampon yerleştirmeniz ve sabah kalktığınızda yenisiyle değiştirmeniz önemlidir.
Tamponlar vajinanın içinde kaybolabilir
Hayır: Tamponlar, vajina içerisinde kaybolmaz. Tampon, vajinada çok yukarılara çıkabilir ve hatta ipi yukarda kalabilir ancak kaybolmaz. Çünkü rahim ağzı, vajina ve rahim arasında bir bariyerdir. Yani vajinanın bir sonu bulunmaktadır. Bkz: Tampon kullanımı: iyi mi kötü mü?
Tamponlar, toksik şok sendromuna neden olur
Hayır: Tamponlar, toksik şok sendromuna neden olmaz. Toksik şok sendromu, staphylococcus aureus adı verilen bir bakteri ailesi nedeniyle gerçekleşir. Toksik şok sendromu oldukça nadir olarak görülmekle birlikte özellikle erken dönemlerde tespit edilmesi halinde tedavi edilebilir.
İlk kez adet görürken tampon kullanmamanız gerekir
Hayır: Hayır, ilk kez adet gördüğünüzde tampon kullanmamanızı gerektiren bir durum yoktur. Tampon kullanma konusunda bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Ancak tampona alışkın değilseniz, doğru ve güvenli bir şekilde kullandığınızdan emin olmanız gerekir.
Tamponlar, endometriozis riskini arttırır
Hayır: Tampon ve endometriozis arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Endometriozisin kesin nedenleri tam olarak bilinmese de adet kanının, fallop tüplerine geri gitmesiyle ilişkili olduğu bilinmektedir. Kimi insanlar, tamponun rahim ağzını kapatabileceğini ve adet kanını rahme tekrar gönderdiğini düşünse de bu mümkün değildir. Tamponlar, rahim ağzını kapatmaz ve kanın geri dönmesine neden olmaz.
Her tuvalete girildiğinde tamponu değiştirmek gerekir
Hayır: Tuvalete her gittiğinizde tampon değiştirmeniz gerekmez. İdrar yaparken üretra kullanılır. Tampon ise vajinanın içerisinde durmaktadır. Tampon ıslanmadan idrar yapmak mümkündür. Bununla birlikte tampon ipinin ıslanması önlemek için idrar yaparken ipi arkaya doğru kaydırabilirsiniz.
Tampon kullanmak vajinanın genişlemesine neden olur
Hayır: Tampon kullanmak vajinanın genişlemesine neden olmaz. Vajina, esneyebilen bir yapıdadır. Bebeğin, vajinadan çıktığını düşündüğünüzde tamponun kolay kolay bir değişikliğe neden olmayacağını anlayabilirsiniz.
Tampon takmak ya da çıkarmak acı verir
Hayır: Tamponu takarken ya da çıkarırken acı hissetmezsiniz. Bununla birlikte size en uygun tamponu bulmanız için farklı markalar denemeniz gerekebilir. Ayrıca vajina çok kuruysa veya adet kanaması azsa tamponu takmak ya da çıkarmak zor olabilir. Bu sorunu engellemek için su bazlı bir kayganlaştırıcı kullanabilirsiniz. Tamponu çıkarırken çok fazla kuruluk hissi yaşıyorsanız daha az emici tamponlar tercih edebilirsiniz. Bunları yaptığınız halde vajinada acı yaşıyorsanız doktorunuzla görüşmeniz gerekir.
Vajinanın içerisinde tampon olduğu hissedilir
Hayır: Vajinanın içerisinde tampon olduğunu hissetmezsiniz. Tamponu düzgün bir şekilde yerleştirdiğinizde, yani yeteri kadar derine ittiğinizde tamponu hissetmezsiniz. Tamponlar, vajinanın üst kısımlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle tamponu hissediyorsanız biraz daha yukarı itmeyi deneyebilirsiniz.
Tampon çıkabilir ya da düşebilir
Hayır: Düzgün bir şekilde yerleştirdiğiniz zaman tampon düşmez. Vajina yapısı gereği, koşsanız ya da hareket edeceğiniz başka bir şey yapsanız bile tamponu yerinde tutar. Bu nedenle tamponu vajina içerisinde yeterince ittiğinizden emin olun.
Tampon varken duş alınmaz
Hayır: Tampon varken duş alabilir ya da banyoya girebilirsiniz. Ayrıca tamponları denizde ya da havuzda yüzerken de kullanabilirsiniz.
Tamponların kullanım tarihi geçmez
Hayır: Tamponların kullanım tarihleri geçebilir. Tamponların raf ömrü uygun koşullarda saklandığı takdirde genelde beş yıl olmaktadır.
Spiral varken tampon kullanılmaz
Hayır: Spiral varken de tampon kullanılabilir. Ancak spiral takıldıktan sonra kanamanız olduysa bu kanamayı durdurmak adına tampon kullanmamalısınız. Bu kanama geçtikten sonra adet dönemlerinizde tampon kullanabilirsiniz. Spiralin ipi, rahim ağzından birkaç santimetre uzandığı için tamponun takılmasını ya da çıkarılmasını etkilemeyecektir.
Tampon kullanırken talimatlara uymaya gerek olmaz
Hayır: Tampon kullanırken gerekli talimatlara uymanız gerekir. Öncelikle tampon üreticisinin sağladığı bilgilere dikkat etmelisiniz. Bununla birlikte tampon kullanırken aşağıdaki uygulamanız faydalı olacaktır:
Tampon ve pedleri her iki saatte bir değiştirmek gerekir
Hayır: Tampon ve hijyenik ped kullanırken iki saatte bir değiştirmeniz şart değildir. Adet kanamanızın yoğunluğuna ve kendinizi nasıl rahat hissettiğinize göre değiştirebilirsiniz. Ancak aynı tamponu kesinlikle sekiz saatten fazla kullanmamanız gerekir.
Tampon söz konusu olduğunda en emici olanlarını kullanmak en iyisidir
Hayır: En fazla emiciliğe sahip tamponları kullanmanız gerekmez. İhtiyacınıza göre en düşük emiciliğe sahip tamponları kullanmanız en iyisi olacaktır. Yani, “normal” tampon kullanmak ihtiyacınızı karşılıyorsa “süper” olanını kullanmanıza gerek olmayacaktır.
Tampon kullanmak rahim ağzı kanseri riskini arttırır
Hayır: Tampon kullanmak ile rahim ağzı kanseri arasında ilişki bulunmamaktadır. Rahim ağzı kanseri riskini arttıran faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:
Hayır: Tampon kullanmak kaşıntıya neden olmaz. Ancak kokulu ürünler kullanıyorsanız bunlara karşı hassasiyetiniz olabilir. Bu nedenle hijyenik ped ya da tampon kullanırken kokusuz olanlarını tercih etmelisiniz.
Tamponla birlikte hijyenik ped kullanmak gerekir
Hayır: Tamponla birlikte hijyenik ped kullanmanıza gerek yok. Tamponların ve pedlerin amacı adet kanını tutmaktır. Her ikisinin amacı aynı olduğu için ikisini aynı anda kullanmanız gerekmez. Bununla birlikte kanamanız çok fazlaysa ve tamponunuzu ya da pedinizi sık sık değiştiremeyecek durumdaysanız, aynı anda ikisini birden kullanabilirsiniz.
Doğum sonrası kanama için tampon kullanılabilir
Hayır: Doğum sonrası kanama yaşarsanız tampon kullanmamalısınız. Doğumdan sonra vajina iyileşme sürecine girer. Tampon kullanmanız durumunda enfeksiyon riskini arttırabilirsiniz. Bu nedenle doğum sonrası tamamen iyileşene kadar tampon kullanmamanız gerekir.
Tampon varken uyumamak gerekir
Hayır: Uyurken tampon kullanabilirsiniz. Vajinanız açısından uyumanız ya da uyanık olmanız önemsizdir. Ancak aynı tamponu en fazla 8 saat kullanabileceğiniz için tavsiye edilen güvenlik önerilerine uyduğunuzdan emin olmalısınız. Bu nedenle yatmadan hemen önce yeni tampon yerleştirmeniz ve sabah kalktığınızda yenisiyle değiştirmeniz önemlidir.
Tamponlar vajinanın içinde kaybolabilir
Hayır: Tamponlar, vajina içerisinde kaybolmaz. Tampon, vajinada çok yukarılara çıkabilir ve hatta ipi yukarda kalabilir ancak kaybolmaz. Çünkü rahim ağzı, vajina ve rahim arasında bir bariyerdir. Yani vajinanın bir sonu bulunmaktadır. Bkz: Tampon kullanımı: iyi mi kötü mü?
Tamponlar, toksik şok sendromuna neden olur
Hayır: Tamponlar, toksik şok sendromuna neden olmaz. Toksik şok sendromu, staphylococcus aureus adı verilen bir bakteri ailesi nedeniyle gerçekleşir. Toksik şok sendromu oldukça nadir olarak görülmekle birlikte özellikle erken dönemlerde tespit edilmesi halinde tedavi edilebilir.
İlk kez adet görürken tampon kullanmamanız gerekir
Hayır: Hayır, ilk kez adet gördüğünüzde tampon kullanmamanızı gerektiren bir durum yoktur. Tampon kullanma konusunda bir yaş sınırı bulunmamaktadır. Ancak tampona alışkın değilseniz, doğru ve güvenli bir şekilde kullandığınızdan emin olmanız gerekir.
Tamponlar, endometriozis riskini arttırır
Hayır: Tampon ve endometriozis arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Endometriozisin kesin nedenleri tam olarak bilinmese de adet kanının, fallop tüplerine geri gitmesiyle ilişkili olduğu bilinmektedir. Kimi insanlar, tamponun rahim ağzını kapatabileceğini ve adet kanını rahme tekrar gönderdiğini düşünse de bu mümkün değildir. Tamponlar, rahim ağzını kapatmaz ve kanın geri dönmesine neden olmaz.
Her tuvalete girildiğinde tamponu değiştirmek gerekir
Hayır: Tuvalete her gittiğinizde tampon değiştirmeniz gerekmez. İdrar yaparken üretra kullanılır. Tampon ise vajinanın içerisinde durmaktadır. Tampon ıslanmadan idrar yapmak mümkündür. Bununla birlikte tampon ipinin ıslanması önlemek için idrar yaparken ipi arkaya doğru kaydırabilirsiniz.
Tampon kullanmak vajinanın genişlemesine neden olur
Hayır: Tampon kullanmak vajinanın genişlemesine neden olmaz. Vajina, esneyebilen bir yapıdadır. Bebeğin, vajinadan çıktığını düşündüğünüzde tamponun kolay kolay bir değişikliğe neden olmayacağını anlayabilirsiniz.
Tampon takmak ya da çıkarmak acı verir
Hayır: Tamponu takarken ya da çıkarırken acı hissetmezsiniz. Bununla birlikte size en uygun tamponu bulmanız için farklı markalar denemeniz gerekebilir. Ayrıca vajina çok kuruysa veya adet kanaması azsa tamponu takmak ya da çıkarmak zor olabilir. Bu sorunu engellemek için su bazlı bir kayganlaştırıcı kullanabilirsiniz. Tamponu çıkarırken çok fazla kuruluk hissi yaşıyorsanız daha az emici tamponlar tercih edebilirsiniz. Bunları yaptığınız halde vajinada acı yaşıyorsanız doktorunuzla görüşmeniz gerekir.
Vajinanın içerisinde tampon olduğu hissedilir
Hayır: Vajinanın içerisinde tampon olduğunu hissetmezsiniz. Tamponu düzgün bir şekilde yerleştirdiğinizde, yani yeteri kadar derine ittiğinizde tamponu hissetmezsiniz. Tamponlar, vajinanın üst kısımlarında kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Bu nedenle tamponu hissediyorsanız biraz daha yukarı itmeyi deneyebilirsiniz.
Tampon çıkabilir ya da düşebilir
Hayır: Düzgün bir şekilde yerleştirdiğiniz zaman tampon düşmez. Vajina yapısı gereği, koşsanız ya da hareket edeceğiniz başka bir şey yapsanız bile tamponu yerinde tutar. Bu nedenle tamponu vajina içerisinde yeterince ittiğinizden emin olun.
Tampon varken duş alınmaz
Hayır: Tampon varken duş alabilir ya da banyoya girebilirsiniz. Ayrıca tamponları denizde ya da havuzda yüzerken de kullanabilirsiniz.
Tamponların kullanım tarihi geçmez
Hayır: Tamponların kullanım tarihleri geçebilir. Tamponların raf ömrü uygun koşullarda saklandığı takdirde genelde beş yıl olmaktadır.
Spiral varken tampon kullanılmaz
Hayır: Spiral varken de tampon kullanılabilir. Ancak spiral takıldıktan sonra kanamanız olduysa bu kanamayı durdurmak adına tampon kullanmamalısınız. Bu kanama geçtikten sonra adet dönemlerinizde tampon kullanabilirsiniz. Spiralin ipi, rahim ağzından birkaç santimetre uzandığı için tamponun takılmasını ya da çıkarılmasını etkilemeyecektir.
Tampon kullanırken talimatlara uymaya gerek olmaz
Hayır: Tampon kullanırken gerekli talimatlara uymanız gerekir. Öncelikle tampon üreticisinin sağladığı bilgilere dikkat etmelisiniz. Bununla birlikte tampon kullanırken aşağıdaki uygulamanız faydalı olacaktır:
- Emiciliği az olan ürünler tercih edin
- Tamponu değiştirmeden önce ellerinizi yıkayın
- 4-8 saat kullandıktan sonra tamponu yenisiyle değiştirin
- Vajinal akıntılar için tampon kullanmayın
- Tamponun aplikatörünü ya da tamponu klozete atmayın
Tampon ve pedleri her iki saatte bir değiştirmek gerekir
Hayır: Tampon ve hijyenik ped kullanırken iki saatte bir değiştirmeniz şart değildir. Adet kanamanızın yoğunluğuna ve kendinizi nasıl rahat hissettiğinize göre değiştirebilirsiniz. Ancak aynı tamponu kesinlikle sekiz saatten fazla kullanmamanız gerekir.
Tampon söz konusu olduğunda en emici olanlarını kullanmak en iyisidir
Hayır: En fazla emiciliğe sahip tamponları kullanmanız gerekmez. İhtiyacınıza göre en düşük emiciliğe sahip tamponları kullanmanız en iyisi olacaktır. Yani, “normal” tampon kullanmak ihtiyacınızı karşılıyorsa “süper” olanını kullanmanıza gerek olmayacaktır.
Tampon kullanmak rahim ağzı kanseri riskini arttırır
Hayır: Tampon kullanmak ile rahim ağzı kanseri arasında ilişki bulunmamaktadır. Rahim ağzı kanseri riskini arttıran faktörler arasında şunlar bulunmaktadır:
- HPV
- Sigara kullanımı
- HIV olmak
- Uzun yıllar boyunca doğum kontrol hapı kullanmak
- Üç ya da daha fazla çocuk sahibi olmuş olmak
- Birden fazla seks partnerine sahip olmak
Hayır: Tampon kullanmak kaşıntıya neden olmaz. Ancak kokulu ürünler kullanıyorsanız bunlara karşı hassasiyetiniz olabilir. Bu nedenle hijyenik ped ya da tampon kullanırken kokusuz olanlarını tercih etmelisiniz.
Tamponla birlikte hijyenik ped kullanmak gerekir
Hayır: Tamponla birlikte hijyenik ped kullanmanıza gerek yok. Tamponların ve pedlerin amacı adet kanını tutmaktır. Her ikisinin amacı aynı olduğu için ikisini aynı anda kullanmanız gerekmez. Bununla birlikte kanamanız çok fazlaysa ve tamponunuzu ya da pedinizi sık sık değiştiremeyecek durumdaysanız, aynı anda ikisini birden kullanabilirsiniz.
Doğum sonrası kanama için tampon kullanılabilir
Hayır: Doğum sonrası kanama yaşarsanız tampon kullanmamalısınız. Doğumdan sonra vajina iyileşme sürecine girer. Tampon kullanmanız durumunda enfeksiyon riskini arttırabilirsiniz. Bu nedenle doğum sonrası tamamen iyileşene kadar tampon kullanmamanız gerekir.