(KENDİM HAZIRLADIM GÜVENLE ÇALIŞABILIRSIZ... HER DERS ICIN UNITE UNITE PAYLASIM YAPMAYA CALISCAM SIZLER ICIN...UNUTMAYIN VIZEDE HER DERSTE 4 UNITEDEN SORUMLUYUZ...KOPYALAYIP BIR WORD DOSYASINA YAPIŞTIRIN...BEN DIREK DOSYAYI YUKLEYEMEDIM...)
STRATEJİK YÖNETİM-1
ÜNİTE-1
STRATEJİ
İşletmenin amaçlarına nasıl ulaşacağını belirleyen, rakiplerin faaliyetlerinin izlenmesini içeren, nihai sonuca odaklı, uzun dönemli bakış açısına dayalı, dinamik kararlar topluluğudur.
*Strateji bütünüyle işletmenin yönünün kontrol edilmesini sağlar, işletmenin uzun dönemli refahını sağlar.
*Örgütün bütününü kuşatan bir etkisi vardır.
*Strateji örgütün kaynakları ve yetenekleriyle bağlantılı olarak inşa edilir, bu kaynakları ve yetenekleri tam kapasiteyle kullanır.
*Stratejik kararlardan dönmek güçtür.
STRATEJİK YÖNETİMİ ÖNE ÇIKARAN GELİŞMELER
*Müşterilerin kalite ve ürün çeşitliliği konusundaki taleplerinin artış göstermesi
*Ürünlerin müşterilere ulaşmasında yaşanan gelişmeler
*Asya’ da faaliyet gösteren üreticilerin dünya pazarına girmesi ve batılı üreticiler için önemli bir tehdit unsuru haline gelmesi
*Doğal çevreye ilişkin konulara verilen önemin artması.
*Yerel bölgesel ve kültürel düzeyde tüketici haklarının gelişmesi
*iletişimin yaygınlaşması ve kolaylaşması
*Küreselleşme sonucunda birbiriyle daha iç içe bir toplumsal yapının ortaya çıkması
STRATEJİK YÖNETİM
Örgütün amaçlarına ulaşmasını mümkün kılacak fonksiyonlar arası kararları alma, uygulama ve değerlendirme bilimi.
Her örgütün belli bir ürünü üretim veya belli bir hizmeti sunma şekli vardır. Müşterilerde bu ürün ve hizmetleri talep ederler. Ve her örgüt müşterinin başka rakip bir firmaya yönelebileceğini düşünerek bir strateji oluşturması gerekir. Bu da örgütün belli kısımlarını veya yönünü değiştirmesi gerektirir.
İşletmeler genellikle 3 düzenden dolayı yeni düzenleme yapmak zorundadırlar.
*Paydaşlarını ödüllendirmek veya tatmin etmek
*Misyonunu gerçekleştirmek veya misyonunu devam ettirmek.
*Hayatta kalmak.
Paydaşlar, işletmenin amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırken etkiledikleri ve etkilendikleri birey ve gruplardır.
Rekabet avantajı, İşletmenin rakiplerinin sahip olmadığı bir değer yaratma kabiliyetidir. Sürdürülebilir rekabet avantajı elde etmek için işletmenin bu kabiliyete mümkün olduğunca uzun bir süre sahip olması gerekir.
Rekabet avantajına sahip olmak ve onu korumak işletmenin uzun dönemli başarısı için esastır. Normal koşullarda rakip firmalar sahip olunana avantajı taklit edebileceği ya da önemsizleştireceği için işletme sadece belirli bir dönem bu avantajı sürdürebilir.
Stratejik yönetimi, kavrayabilmek için 3 kurumsal temelden söz etmek gerekir.
*Klasik stratejik yönetim süreci modeli: Bu yaklaşım esas olarak endüstriyel örgüt ekonomisi uygulamalarına dayanır. Yaklaşım işletmenin ve çevresinin analizini, stratejinin formüle edilmesini uygulanmasını ve kontrolünü içerir.
*Kaynaklara dayalı yaklaşım: Bu yaklaşım işletmenin sürdürülebilir rekabet avantajı geliştirmesine yardım edecek kaynakların ele geçirilmesi ve yönetilmesini esas alır.
*Paydaşlarla ilişkinin analizi ve yönetilmesi yaklaşımı: Paydaş perspektifi, işletmeyi karşılıklı yarar ilişkilerinin biçimlendiği sözleşmeler ağının merkezine oturtur. Bu ilişkilerin etkin yönetimi ve paydaş ağının kendisi, rekabetçi performansı geliştirebilir.
TEMEL YETENEKLER: İşletme stratejisi kaynaklar ve yetenekler üzerine inşa edilir. Kaynaklar işletmenin ürün ya da hizmet yaratmada kullandığı girdilerdir. Yetenekler ise ürün ya da hizmet yaratmada işletmenin fiziksel ya da fiziksel olmayan kaynaklarını kullanma becerisidir. Temel yetenekler, işletmeyi rakiplerinden farklılaştıran kabiliyet ve kapasitelerdir. Bu yetenekler işletmenin temel faaliyetlerinin merkezinde yer alır.
Barney üstün performansa yol açacak temel yeteneklerin saptanabilmesi için beş temel özellik açısından tespit edilmesini önerir. Bunlar >>> değer, nadirlik, taklit edilemezlik, ikame edilemezlik ve kullanılabilirliktir.
STRATEJİK NİYET: İşletmenin tüm stratejik faaliyetleri stratejik niyetine işaret eder. Belirlenen hedefler ve yıllık planlar işletmenin ulaşmak istediği yere yani vizyona dayanır. Stratejik niyet işletmenin tüm çalışanlarının inancı desteği ve adanmışlığı söz konusu olduğunda mevcuttur. Ayrıca işletme sadece kendi stratejik niyetine odaklanarak başarılı olamaz. Rakiplerinin stratejik niyetlerini de bilmesi gerekir. Rakiplerinin temek stratejik kararlarının baştan sona analiz edilmesi onların stratejik niyetini açığa çıkarabilir.
STRATEJİK YÖNETİMİN GELİŞİMİ
Stratejik yönetimin ortaya çıkışı yönetim biliminin doğuşundan oldukça sonradır ve 20. Yüzyılın ikinci yarısına rastlar. Stratejik yönetimin gelişimi iş sektörlerinin çoğunda uzun dönemli planlamanın yapılmasıyla başlamıştır. Uzun dönemli planlama işletmelerin çoğunda 1950 ‘lerde ortaya çıkmıştır. Gelecekteki satışlarla ve nakit akışıyla ilgili veriler olmadan faaliyet bütçelerinin hazırlanması bir hayli zordu. İkinci dünya savaşı sonrasında ekonomiler büyümüş ve pek çok ürüne ve hizmete olan talep artmıştı. Uzun dönemli talep tahminleri, büyüyen örgütlerin yöneticileri için detaylı pazarlama ve dağıtım, üretim, insan kaynakları ve finansal planlar bir zaman dilimi için işletmenin ürün ve hizmetleri olacak talebin büyüklüğünü tahmin etmek ve bu talebin nerede ortaya çıkacağını belirlemekti. Pek çok işletme uzun dönemli planlamayı yatırımlarını genişletme işe alım tahminleri sermaye ihtiyaçları gibi kararlarını vermek için kullandılar.
Uzun Dönemli Planlama >>>>> Stratejik Planlama >> >>> Stratejik Yönetim
İşletmelerin değerlendirme yapması gereken konular
*Şu andaki ürün ve hizmetleri sunmaya devam edebilecek miyiz?
*Farklı ürün veya hizmetler sunmaya başlamalı mıyız?
*Operasyon ya da pazarlamada köklü bir şekilde farklı yöntemlere başvurmalı mıyız?
STRATEJİK REKABET GÜCÜ: Bir işletmenin değer yaratan bir stratejiyi başarılı bir şekilde formüle etmesi ve uygulaması durumunda elde edilen güçtür.
STRATEJİK DÜŞÜNME: İşletmeyi ve onun rekabetçi çevresini içeren büyük resmi görme, onları uyumlu olarak bir araya nasıl getireceğini keşfetme ve uzun dönemli bakış açısına sahip olma anlamına gelir.
Stratejik düşünme hem stratejik yönetimin başlangıcı hem de her aşamada gerekli bir yetenektir.
STRATEJİK DÜŞÜNMENİN FARKLI GÖRÜNÜMLERİ
*Stratejik niyete odaklanma: Yaratıcı süreçlerin tesadüfî ve yapılandırılmamış olduğu düşünülebilir. Oysa stratejik düşünme tesadüfî bir süreç değildir. Stratejik düşünme bir vizyona dayanır. Stratejik düşünme örgütün vizyonuna ulaşması için gerekli fikirlerin ortaya çıkmasına yol açar.
*Uzun döneme yönelim: Yöneticilerin çoğu operasyonel, kısa dönemli detaylarla ilgilenirler. İşletmenin uzun dönemde gitmekte olduğu yöne odaklanmada zorlanırlar. Verimliliğin detaylarda gizli olduğu doğrudur. Ancak geleceğe odaklanmak için yöneticilerin zihinsel olarak günlük problemlerden uzaklaştırılması gerektiği de doğrudur.
*Geçmişi ve bugünü dikkate alma: Stratejik düşünme uzun döneme yönelim gerektirmesine rağmen aynı zamanda bugünün farkındalığını ve geçmişten öğrenmeyi içerir.
*Sistem perspektifi: Örgüt paydaşlar olarak bilinen gruplardan oluşan bir ağın tam ortasında bulunur. Stratejik düşünme sisteme bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmayı ve ona göre düşünmeyi gerektirir.
*Fırsatlardan yararlanma yeteneği: Yöneticiler bazen beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirler. Bu fırsatlar işletmenin mevcut olan stratejilerine katkıda bulunabilir.
*Bilimsel yaklaşım: İşletme yaratıcı süreçlerle fikirleri ortaya çıkardıktan sonra işlerliği olup olmadığını anlamak için onları test eder. Test etme analizler aracılığıyla yapılır. İşletme önemli kriterler üzerinden fikirleri derecelendirir ve işletmenin kaynakları ile dış çevreyi değerlendirir. Ancak iyi fikirlerin uygulanması içinde çaba gösterilmelidir.
STRATEJİK DÜŞÜNMEYİ TEŞVİK ETMENİN YOLLARI
*Örgütlerin stratejik fikirleri keşfetmede ve değerlendirmede kullanacakları sistemlere ihtiyaçları vardır. Bu nedenle çalışanların üst yönetimle fikirlerini periyodik olarak paylaşabilecekleri ortamlar hazırlanabilir.
*İşletme içinde bulananlar stratejik düşünme konusunda cesaretlendirmeli ve böyle davrandıklarında ödüllendirilmelidirler.
*Stratejik düşünmenin unsurlarını doğrudan stratejik planlama süreçlerine entegre etmelidirler.
*Çalışanlara ve yöneticilere stratejik düşünme konusunda eğitim verebilirler.
*En önemlisi ise, Örgüt içinde başarısızlıkları sert bir şekilde cezalandırmayan, risk alınabilen bir atmosferi desteklemektir.
STRATEJİK PLANLAMA
Belirli bir dönemi kapsayan örgütün kim olduğunu ve ne yaptığını, niçin yaptığını, gelecek referanslı olarak şekillendiren ve rehberlik eden esas karar ve eylemleri üreten disiplinli çabadır.
STRATEJİK PLAN
*Örgütün faaliyetlerinin çok geniş bir bölümünü kapsar.
*Çoğunluklu geniş bir coğrafi alanı ilgilendirir.
*Örgüt içindeki her şeyi içine alır ve etkiler.
*Büyük miktarda yatırıma mal olur.
*Uygulaması oldukça uzun bir zaman dilimini gerektirir.
OPERASYONEL PLAN
*Kapsadığı faaliyet alanı daha dardır.
*Örgütte çalışanların bir bölümünü etkiler
*Stratejik planın bütçesin göre daha mütevazı harcamalar gerektirir.
*Gerçekleştirilmeleri normalde bir yıldan daha fazla zaman almaz.
TAKTİK PLAN
*Planlama faaliyetleri sürekliliği olan bir bütündür.
*Örgütün daha küçük kısmını etkileyen faaliyetleri içine alır.
*Birkaç gün veya birkaç haftayı kapsar.
*Birkaç kinin katılımı gerektirir.(Geçici çalışma grubu bile olabilir.)
STRATEJİK YÖNETİMDE LİDERLİK
Bir işletme değer yaratacak stratejilerin oluşturulması ve uygulanmasına karar vermişse stratejik liderlik esastır. Stratejik karar alma işletmenin en üst yönetiminin sorumluluğundadır. İşletmelerde yönetimden sorumlu genel müdür söz konusu kararları almada en önemli pozisyona sahiptir. Aynı zamanda, işletmenin geleceğinden de sorumludur.
PLANLAMACILARIN ROLLERİ
*Doğru cevapları bulmaktan ziyade doğru soruların sorulmasına önem verir.
*Oluşan durumlara alternatif yorumlar ve analizler geliştirir ve olayları farklı yorumlayabilmelidir.
*Yöneticileri olumlu yönde güdeleyerek gelecek için yenilikçi çözümlere ulaşmalarına yardımcı olur.
*Önemli konuların ve çevrede görülen stratejilerin farkına varılmasına, bu konuda bilgi sağlanmasına yardım eder.
*Stratejilerin tüm birimler için anlaşılır ve uygulanabilir olmasına özen gösterir.
*Stratejik değişimin örgütün bütününe ulaşmasına yardımcı olur.
ÖN YARGI VE STRATEJİK KARAR ALMA
Ortalama bir insan, kendi bilişsel kapasitesi ile sınırlıdır. Bu olumsuz bir durum değildir. Sadece farkındalık açısından önemlidir. Çünkü çok miktardaki bilgiyi özümsemek ve etkin bir şekilde işlemek güçtür. Sonuç olarak karar verirken belirli tahminlere veya keşfedilmiş yöntemlere başvurma eğilimi baskın gelir. Çünkü bunlar karmaşık ve belirsiz durumlarda olayları yorumlamak için karar vericilere yardım eder. Bazen bu alışkanlıklar karar alma sürecinde şiddetli ve sistematik hatalara yol açar. Sistematik hatalar tekrar tekrar ortaya çıkar.
Yöneticiler stratejik kararlarını ve yargılarını etkileyen ön yargıların farkında olmadıklarında stratejik kararların kalitesi düşer. Potansiyel ön yargıları üç grupta toplayabiliriz.
1)İNSANLARIN KENDİLERİYLE İLGİLİ OLANLAR
İnsanların kendileri hakkında sahip oldukları bazı ortak yanılgıları şunlardır.
*Üstünlük yanılgısı; başarılı olmak konusunda kendilerine çok prim verme ve başarısızlıklar konusunda daha az sorumluluk alma eğilimi
*İyimserlik yanılgısı; gelecekte olumlu sonuçlar elde etme olasılığını abartma ve olumsuz sonuç olasılığını göz ardı etme
*Kontrol yanılgısı; rasyonel analizin desteklendiğinden daha fazla bir durumu kontrol edebileceğine ilişkin inanç
*Yüksek bağlılık gösterme; başarısız olma yolunda ilerleyen bir eyleme ilave kaynak aktarma konusunda istekli olma eğilimi
*Hakkaniyet yanılgısı; olumlu sonuçlarda verdiğinden daha fazlasını hak ettiğine inanma eğilimi
*Aşırı güven yanılgısı; Kendi bilgi ve yeteneklerine en üst düzeyde güvenme eğilimi
2)DİĞER İNSANLAR İLE İLGİLİ ÖN YARGILAR
Kendimize hak ettiğimizden daha çok, diğerlerine daha az inanma; daha çok itibar beklerken diğerlerinin daha azını kabul edeceğine inanma; başkalarının başarısız olduğu durumlarda kendimizin başarılı olacağına inanma; kendi bilgimizi mükemmel bulma; diğerlerinin cahilce hareket ettiğine inanma.
STRATEJİK YÖNETİMİN YARARLARI
*Fırsatların tanımlanabilmesi ve değerlendirilmesini sağlar.
*Örgütsel sorunlara ilişkin nensek b,ir bakış açısı getirir.
*Örgütsel koordinasyon ve denetim faaliyetlerinin daha kolay bir şekilde yürütülmesini olanaklı kılar.
*Örgütsel değişimin olumsuz etkilerinin azaltılmasına destek olur.
*Karar süreçleri ile örgütsel hedefler arasında bağlantı kurar.
*Zamanın ve diğer kaynakların daha verimli ve etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar.
*Sorunların ve çatışmalarının daha kısa sürede çözülebilmesine destek olur.
*Gelecek odaklı düşünme konusunda bireyleri motive eder.
*Sorun çözme çabalarına iş birlikçi bir yaklaşım getirir.
STRATEJİK YÖNETİMDE BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
*Stratejik yönetime ilişkin yeterli düzeyde bilgi ve deneyimin olmaması
*Örgütsel ödül sistemlerinin stratejik yönetim süreçleri ile ilişkilendirilmemiş olması
*Stratejik yönetim sürecinin zaman kaybı olarak görülmesi
*örgüt içindeki bireylerin stratejik yönetim süreçlerinde yer almak istememesi
*Yanlış uygulamaların olması
STRATEJİK YÖNETİM-1
ÜNİTE-1
STRATEJİ
İşletmenin amaçlarına nasıl ulaşacağını belirleyen, rakiplerin faaliyetlerinin izlenmesini içeren, nihai sonuca odaklı, uzun dönemli bakış açısına dayalı, dinamik kararlar topluluğudur.
*Strateji bütünüyle işletmenin yönünün kontrol edilmesini sağlar, işletmenin uzun dönemli refahını sağlar.
*Örgütün bütününü kuşatan bir etkisi vardır.
*Strateji örgütün kaynakları ve yetenekleriyle bağlantılı olarak inşa edilir, bu kaynakları ve yetenekleri tam kapasiteyle kullanır.
*Stratejik kararlardan dönmek güçtür.
STRATEJİK YÖNETİMİ ÖNE ÇIKARAN GELİŞMELER
*Müşterilerin kalite ve ürün çeşitliliği konusundaki taleplerinin artış göstermesi
*Ürünlerin müşterilere ulaşmasında yaşanan gelişmeler
*Asya’ da faaliyet gösteren üreticilerin dünya pazarına girmesi ve batılı üreticiler için önemli bir tehdit unsuru haline gelmesi
*Doğal çevreye ilişkin konulara verilen önemin artması.
*Yerel bölgesel ve kültürel düzeyde tüketici haklarının gelişmesi
*iletişimin yaygınlaşması ve kolaylaşması
*Küreselleşme sonucunda birbiriyle daha iç içe bir toplumsal yapının ortaya çıkması
STRATEJİK YÖNETİM
Örgütün amaçlarına ulaşmasını mümkün kılacak fonksiyonlar arası kararları alma, uygulama ve değerlendirme bilimi.
Her örgütün belli bir ürünü üretim veya belli bir hizmeti sunma şekli vardır. Müşterilerde bu ürün ve hizmetleri talep ederler. Ve her örgüt müşterinin başka rakip bir firmaya yönelebileceğini düşünerek bir strateji oluşturması gerekir. Bu da örgütün belli kısımlarını veya yönünü değiştirmesi gerektirir.
İşletmeler genellikle 3 düzenden dolayı yeni düzenleme yapmak zorundadırlar.
*Paydaşlarını ödüllendirmek veya tatmin etmek
*Misyonunu gerçekleştirmek veya misyonunu devam ettirmek.
*Hayatta kalmak.
Paydaşlar, işletmenin amaçlarını gerçekleştirmeye çalışırken etkiledikleri ve etkilendikleri birey ve gruplardır.
Rekabet avantajı, İşletmenin rakiplerinin sahip olmadığı bir değer yaratma kabiliyetidir. Sürdürülebilir rekabet avantajı elde etmek için işletmenin bu kabiliyete mümkün olduğunca uzun bir süre sahip olması gerekir.
Rekabet avantajına sahip olmak ve onu korumak işletmenin uzun dönemli başarısı için esastır. Normal koşullarda rakip firmalar sahip olunana avantajı taklit edebileceği ya da önemsizleştireceği için işletme sadece belirli bir dönem bu avantajı sürdürebilir.
Stratejik yönetimi, kavrayabilmek için 3 kurumsal temelden söz etmek gerekir.
*Klasik stratejik yönetim süreci modeli: Bu yaklaşım esas olarak endüstriyel örgüt ekonomisi uygulamalarına dayanır. Yaklaşım işletmenin ve çevresinin analizini, stratejinin formüle edilmesini uygulanmasını ve kontrolünü içerir.
*Kaynaklara dayalı yaklaşım: Bu yaklaşım işletmenin sürdürülebilir rekabet avantajı geliştirmesine yardım edecek kaynakların ele geçirilmesi ve yönetilmesini esas alır.
*Paydaşlarla ilişkinin analizi ve yönetilmesi yaklaşımı: Paydaş perspektifi, işletmeyi karşılıklı yarar ilişkilerinin biçimlendiği sözleşmeler ağının merkezine oturtur. Bu ilişkilerin etkin yönetimi ve paydaş ağının kendisi, rekabetçi performansı geliştirebilir.
TEMEL YETENEKLER: İşletme stratejisi kaynaklar ve yetenekler üzerine inşa edilir. Kaynaklar işletmenin ürün ya da hizmet yaratmada kullandığı girdilerdir. Yetenekler ise ürün ya da hizmet yaratmada işletmenin fiziksel ya da fiziksel olmayan kaynaklarını kullanma becerisidir. Temel yetenekler, işletmeyi rakiplerinden farklılaştıran kabiliyet ve kapasitelerdir. Bu yetenekler işletmenin temel faaliyetlerinin merkezinde yer alır.
Barney üstün performansa yol açacak temel yeteneklerin saptanabilmesi için beş temel özellik açısından tespit edilmesini önerir. Bunlar >>> değer, nadirlik, taklit edilemezlik, ikame edilemezlik ve kullanılabilirliktir.
STRATEJİK NİYET: İşletmenin tüm stratejik faaliyetleri stratejik niyetine işaret eder. Belirlenen hedefler ve yıllık planlar işletmenin ulaşmak istediği yere yani vizyona dayanır. Stratejik niyet işletmenin tüm çalışanlarının inancı desteği ve adanmışlığı söz konusu olduğunda mevcuttur. Ayrıca işletme sadece kendi stratejik niyetine odaklanarak başarılı olamaz. Rakiplerinin stratejik niyetlerini de bilmesi gerekir. Rakiplerinin temek stratejik kararlarının baştan sona analiz edilmesi onların stratejik niyetini açığa çıkarabilir.
STRATEJİK YÖNETİMİN GELİŞİMİ
Stratejik yönetimin ortaya çıkışı yönetim biliminin doğuşundan oldukça sonradır ve 20. Yüzyılın ikinci yarısına rastlar. Stratejik yönetimin gelişimi iş sektörlerinin çoğunda uzun dönemli planlamanın yapılmasıyla başlamıştır. Uzun dönemli planlama işletmelerin çoğunda 1950 ‘lerde ortaya çıkmıştır. Gelecekteki satışlarla ve nakit akışıyla ilgili veriler olmadan faaliyet bütçelerinin hazırlanması bir hayli zordu. İkinci dünya savaşı sonrasında ekonomiler büyümüş ve pek çok ürüne ve hizmete olan talep artmıştı. Uzun dönemli talep tahminleri, büyüyen örgütlerin yöneticileri için detaylı pazarlama ve dağıtım, üretim, insan kaynakları ve finansal planlar bir zaman dilimi için işletmenin ürün ve hizmetleri olacak talebin büyüklüğünü tahmin etmek ve bu talebin nerede ortaya çıkacağını belirlemekti. Pek çok işletme uzun dönemli planlamayı yatırımlarını genişletme işe alım tahminleri sermaye ihtiyaçları gibi kararlarını vermek için kullandılar.
Uzun Dönemli Planlama >>>>> Stratejik Planlama >> >>> Stratejik Yönetim
İşletmelerin değerlendirme yapması gereken konular
*Şu andaki ürün ve hizmetleri sunmaya devam edebilecek miyiz?
*Farklı ürün veya hizmetler sunmaya başlamalı mıyız?
*Operasyon ya da pazarlamada köklü bir şekilde farklı yöntemlere başvurmalı mıyız?
STRATEJİK REKABET GÜCÜ: Bir işletmenin değer yaratan bir stratejiyi başarılı bir şekilde formüle etmesi ve uygulaması durumunda elde edilen güçtür.
STRATEJİK DÜŞÜNME: İşletmeyi ve onun rekabetçi çevresini içeren büyük resmi görme, onları uyumlu olarak bir araya nasıl getireceğini keşfetme ve uzun dönemli bakış açısına sahip olma anlamına gelir.
Stratejik düşünme hem stratejik yönetimin başlangıcı hem de her aşamada gerekli bir yetenektir.
STRATEJİK DÜŞÜNMENİN FARKLI GÖRÜNÜMLERİ
*Stratejik niyete odaklanma: Yaratıcı süreçlerin tesadüfî ve yapılandırılmamış olduğu düşünülebilir. Oysa stratejik düşünme tesadüfî bir süreç değildir. Stratejik düşünme bir vizyona dayanır. Stratejik düşünme örgütün vizyonuna ulaşması için gerekli fikirlerin ortaya çıkmasına yol açar.
*Uzun döneme yönelim: Yöneticilerin çoğu operasyonel, kısa dönemli detaylarla ilgilenirler. İşletmenin uzun dönemde gitmekte olduğu yöne odaklanmada zorlanırlar. Verimliliğin detaylarda gizli olduğu doğrudur. Ancak geleceğe odaklanmak için yöneticilerin zihinsel olarak günlük problemlerden uzaklaştırılması gerektiği de doğrudur.
*Geçmişi ve bugünü dikkate alma: Stratejik düşünme uzun döneme yönelim gerektirmesine rağmen aynı zamanda bugünün farkındalığını ve geçmişten öğrenmeyi içerir.
*Sistem perspektifi: Örgüt paydaşlar olarak bilinen gruplardan oluşan bir ağın tam ortasında bulunur. Stratejik düşünme sisteme bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmayı ve ona göre düşünmeyi gerektirir.
*Fırsatlardan yararlanma yeteneği: Yöneticiler bazen beklenmedik fırsatlarla karşılaşabilirler. Bu fırsatlar işletmenin mevcut olan stratejilerine katkıda bulunabilir.
*Bilimsel yaklaşım: İşletme yaratıcı süreçlerle fikirleri ortaya çıkardıktan sonra işlerliği olup olmadığını anlamak için onları test eder. Test etme analizler aracılığıyla yapılır. İşletme önemli kriterler üzerinden fikirleri derecelendirir ve işletmenin kaynakları ile dış çevreyi değerlendirir. Ancak iyi fikirlerin uygulanması içinde çaba gösterilmelidir.
STRATEJİK DÜŞÜNMEYİ TEŞVİK ETMENİN YOLLARI
*Örgütlerin stratejik fikirleri keşfetmede ve değerlendirmede kullanacakları sistemlere ihtiyaçları vardır. Bu nedenle çalışanların üst yönetimle fikirlerini periyodik olarak paylaşabilecekleri ortamlar hazırlanabilir.
*İşletme içinde bulananlar stratejik düşünme konusunda cesaretlendirmeli ve böyle davrandıklarında ödüllendirilmelidirler.
*Stratejik düşünmenin unsurlarını doğrudan stratejik planlama süreçlerine entegre etmelidirler.
*Çalışanlara ve yöneticilere stratejik düşünme konusunda eğitim verebilirler.
*En önemlisi ise, Örgüt içinde başarısızlıkları sert bir şekilde cezalandırmayan, risk alınabilen bir atmosferi desteklemektir.
STRATEJİK PLANLAMA
Belirli bir dönemi kapsayan örgütün kim olduğunu ve ne yaptığını, niçin yaptığını, gelecek referanslı olarak şekillendiren ve rehberlik eden esas karar ve eylemleri üreten disiplinli çabadır.
STRATEJİK PLAN
*Örgütün faaliyetlerinin çok geniş bir bölümünü kapsar.
*Çoğunluklu geniş bir coğrafi alanı ilgilendirir.
*Örgüt içindeki her şeyi içine alır ve etkiler.
*Büyük miktarda yatırıma mal olur.
*Uygulaması oldukça uzun bir zaman dilimini gerektirir.
OPERASYONEL PLAN
*Kapsadığı faaliyet alanı daha dardır.
*Örgütte çalışanların bir bölümünü etkiler
*Stratejik planın bütçesin göre daha mütevazı harcamalar gerektirir.
*Gerçekleştirilmeleri normalde bir yıldan daha fazla zaman almaz.
TAKTİK PLAN
*Planlama faaliyetleri sürekliliği olan bir bütündür.
*Örgütün daha küçük kısmını etkileyen faaliyetleri içine alır.
*Birkaç gün veya birkaç haftayı kapsar.
*Birkaç kinin katılımı gerektirir.(Geçici çalışma grubu bile olabilir.)
STRATEJİK YÖNETİMDE LİDERLİK
Bir işletme değer yaratacak stratejilerin oluşturulması ve uygulanmasına karar vermişse stratejik liderlik esastır. Stratejik karar alma işletmenin en üst yönetiminin sorumluluğundadır. İşletmelerde yönetimden sorumlu genel müdür söz konusu kararları almada en önemli pozisyona sahiptir. Aynı zamanda, işletmenin geleceğinden de sorumludur.
PLANLAMACILARIN ROLLERİ
*Doğru cevapları bulmaktan ziyade doğru soruların sorulmasına önem verir.
*Oluşan durumlara alternatif yorumlar ve analizler geliştirir ve olayları farklı yorumlayabilmelidir.
*Yöneticileri olumlu yönde güdeleyerek gelecek için yenilikçi çözümlere ulaşmalarına yardımcı olur.
*Önemli konuların ve çevrede görülen stratejilerin farkına varılmasına, bu konuda bilgi sağlanmasına yardım eder.
*Stratejilerin tüm birimler için anlaşılır ve uygulanabilir olmasına özen gösterir.
*Stratejik değişimin örgütün bütününe ulaşmasına yardımcı olur.
ÖN YARGI VE STRATEJİK KARAR ALMA
Ortalama bir insan, kendi bilişsel kapasitesi ile sınırlıdır. Bu olumsuz bir durum değildir. Sadece farkındalık açısından önemlidir. Çünkü çok miktardaki bilgiyi özümsemek ve etkin bir şekilde işlemek güçtür. Sonuç olarak karar verirken belirli tahminlere veya keşfedilmiş yöntemlere başvurma eğilimi baskın gelir. Çünkü bunlar karmaşık ve belirsiz durumlarda olayları yorumlamak için karar vericilere yardım eder. Bazen bu alışkanlıklar karar alma sürecinde şiddetli ve sistematik hatalara yol açar. Sistematik hatalar tekrar tekrar ortaya çıkar.
Yöneticiler stratejik kararlarını ve yargılarını etkileyen ön yargıların farkında olmadıklarında stratejik kararların kalitesi düşer. Potansiyel ön yargıları üç grupta toplayabiliriz.
1)İNSANLARIN KENDİLERİYLE İLGİLİ OLANLAR
İnsanların kendileri hakkında sahip oldukları bazı ortak yanılgıları şunlardır.
*Üstünlük yanılgısı; başarılı olmak konusunda kendilerine çok prim verme ve başarısızlıklar konusunda daha az sorumluluk alma eğilimi
*İyimserlik yanılgısı; gelecekte olumlu sonuçlar elde etme olasılığını abartma ve olumsuz sonuç olasılığını göz ardı etme
*Kontrol yanılgısı; rasyonel analizin desteklendiğinden daha fazla bir durumu kontrol edebileceğine ilişkin inanç
*Yüksek bağlılık gösterme; başarısız olma yolunda ilerleyen bir eyleme ilave kaynak aktarma konusunda istekli olma eğilimi
*Hakkaniyet yanılgısı; olumlu sonuçlarda verdiğinden daha fazlasını hak ettiğine inanma eğilimi
*Aşırı güven yanılgısı; Kendi bilgi ve yeteneklerine en üst düzeyde güvenme eğilimi
2)DİĞER İNSANLAR İLE İLGİLİ ÖN YARGILAR
Kendimize hak ettiğimizden daha çok, diğerlerine daha az inanma; daha çok itibar beklerken diğerlerinin daha azını kabul edeceğine inanma; başkalarının başarısız olduğu durumlarda kendimizin başarılı olacağına inanma; kendi bilgimizi mükemmel bulma; diğerlerinin cahilce hareket ettiğine inanma.
STRATEJİK YÖNETİMİN YARARLARI
*Fırsatların tanımlanabilmesi ve değerlendirilmesini sağlar.
*Örgütsel sorunlara ilişkin nensek b,ir bakış açısı getirir.
*Örgütsel koordinasyon ve denetim faaliyetlerinin daha kolay bir şekilde yürütülmesini olanaklı kılar.
*Örgütsel değişimin olumsuz etkilerinin azaltılmasına destek olur.
*Karar süreçleri ile örgütsel hedefler arasında bağlantı kurar.
*Zamanın ve diğer kaynakların daha verimli ve etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar.
*Sorunların ve çatışmalarının daha kısa sürede çözülebilmesine destek olur.
*Gelecek odaklı düşünme konusunda bireyleri motive eder.
*Sorun çözme çabalarına iş birlikçi bir yaklaşım getirir.
STRATEJİK YÖNETİMDE BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
*Stratejik yönetime ilişkin yeterli düzeyde bilgi ve deneyimin olmaması
*Örgütsel ödül sistemlerinin stratejik yönetim süreçleri ile ilişkilendirilmemiş olması
*Stratejik yönetim sürecinin zaman kaybı olarak görülmesi
*örgüt içindeki bireylerin stratejik yönetim süreçlerinde yer almak istememesi
*Yanlış uygulamaların olması
