- 12 Temmuz 2006
- 35.047
- 30.494
- 61
SQUASH (DUVAR TENİSİ) TARİHÇESİ
• Squash oyunu, geçen yüzyılın başlarında İngiltere Harrow üniversitesi'nde öğrencilerin bir gün tenis sahasının boşalmasını beklerken biraz oyalanmak için karşılarındaki duvara top atmalarıyla başladı.
• Ritmik çarpma sesleri, öğrenicilerin aklını çelince bu oynama ve oyalanma kısa sürede kişilik kazandı. 1886 yılında oyunu kuralları ve saha boyutlaı belirlendi.
• 1911'de Squash, Tenis Komitesi tarafından resmen tanındı, oyunun boyutları Bath Kulübü'nün ölçülerine uygun kaldı, kurallarda çok az değişiklik yapıldı.
• Oyun sahası bir tarafı açık, üstü kapalı bir küp veya kutu görünümünde. Tenis sahasından daha küçük boyutlara sahip olan bu kutuda zemin parke, duvarlar tahta veya özel bir alçı sıvasıyla örtülü.
• Giysi ve raket tenise benzer özelliklerde , Squash topu tenis topundan daha küçük, kauçuktan yapılan, çapı 4 cm ve ağırlığı 24 gramdır.
Squash'ın yaygın olduğu ülkeler arasında İngiltere, A.B.D. Yeni Zelanda ve Pakistan sayılabilir.
ISRF(INTERNATIONAL SQUASH RACKETS FEDARATION) KURALLARI
SÜRE :
Oyunculara oyun başlamadan önce 5 dakikalık bir ısınma süresi tanınır. Oyun genellikle 5 set üzerinden oynanır. Setler arasında 1'er dakika, yalnız son set başlamadan önce 2 dakika ara verilir.
SETLER:
Uluslararası karşılaşmalarda, tekler oyunun her seti 9 sayı için oynanır. Her iki oyuncunun da sayıları 8-8 olursa karşılayan oyuncu "tek sayı" (bu durumda "9" da biter) ya da "çift sayı" ( bu durumda set "10" da biter) diyebilir.
SAYI ALINMASI:
Yalnız servis atan oyuncu sayı kazanabilir. Sayı, karşılayan oyuncu iyi bir vuruş yapamazsa alınır.
ön duvara doğru yapılan bir vuruşta top, karşı oyuncu ya da raketi tarafından saptırılırsa, vuruşu yapan servis atmış ise, karşılayan ise servis atma hakkını kazanır.
SERVİS ATIŞI:
İlk servis atma hakkı; kura yolu ile saptanır.
Servis atışını kazanan oyuncu servis atma yerlerinden herhangi birini seçebilir; atışından sayı kazanırsa sonraki servisine diğer servis yerinden atması gerekir.
Bu değişim oyuncu servisi yitirinceye kadar sürer. Servis hakkını yeniden elde ettiğinde yine servis yerini seçebilir. Servis atan oyuncu en az bir ayağını servis kutusu içinde bulundurmalıdır.
SERVİS HATALARI:
Her oyuncunun tek servis hakkı vardır. Sadece servis atan oyuncunun topu ıskalaması halinde ikinci bir atış yapabilir. İki defa ıskalayan oyuncu servisi kaybeder. Hatalı olarak yapılan servise karşı vuruş yaparsa servis atşı geçerli sayılır. Karşılayan top yere değmeden karşı vuruş yapabilir.
SERVİSİN YİTİRİLMESİ:
Servis atan oyuncu;
• Topu pervaza ya da altına, oyun alanının belirtilen çizgilerinin dışına, ön duvara çarptırmadan oyun alanının herhangi bir bölümüne atarsa,
• Topa bir kereden çok sayıda vurursa,
• Diğer oyuncu vurmadan topa herhangi bir biçimde dokunursa; servisi kaybeder.
Oyun süresince;
• Oyunculardan birinin vurduşu top ön duvara giderken vuran oyuncu istemeden karşı oyuncuya çarparsa,
• Topa vurmaya hazırlanan oyuncunun pozisyonu karşı oyuncunun , topun kendisine çarpmasından kaçırmasını olanaksız kılıyorsa ya da vuruş yapacak olan oyuncu karşı oyuncuya vurmaktan sakınarak, vuruşunu yapmazsa,
Karşılayan oyuncu servisi hazır değilse;
• Top yerde bulunan herhangi bir nesneye çarpar ya da hasara uğrarsa, oyunun tekrarlanması istenir. Servis yeniden atılır.
ENGELLEME:
Bir oyuncu (oyuncu çok dar bir alanda oynanmasından dolayı) karşı oyuncuya hareket serbestini ve topu tam olarak görebilme olanağı vermek için elinden gelen çabayı göstermelidir. Hakem bir oyuncunun karşı oyuncuyu engellemekten sakınmak için yeterli çabayı göstermediği kanısına varırsa karşı oyuncuya 1 sayı ya da servis atma hakkı vererek, engelleme yapan oyuncu cezalandırılır.
Topa vuran oyuncu, karşı oyuncu tarafından gereksiz olarak engellendiğinde, topa vurabilmiş bile olsa kendisine sayı ya da servis atışı verilerek engelleme yapan oyuncu cezalandırılır.
Topu görmeyi engellemek, engelleme sayılmaz.
BAŞ HAKEM:
Hakem oyunun genel yönetmenidir. Turnuva boyunca istekleri ve kuralları karara bağlamakla yetkilidir.
SQUASH SAKATLANMALARINA KARŞI KORUYUCU ÖNLEMLER
Squash yaralanmalarındaki koruyucu önlemler deneylerle, özellikle de bilimsel araştırmalarla saptanmıştır.
çeşitli yazarların öne sürdükleri gibi önlemler, oyuncuların fiziksel uygunluklarını ilgilendiren ve malzemelerini ilgilendirenler diye iki ana gruba ayrılır. Eğer Squash oynayacak kişiler orta yaştaysalar ani ölüm riskini en aza indirmek için kardiovasküler problemler açısından gözden geçirilmelidirler. Bu inceleme fizik muayenenin yanı sıra, kişinin tıbbi hikayesindeki ilgili kısımlarda önemlidir; eforlu EKG de tavsiye edilir. Prörringer'e göre hipertansiyon, kalp kapağı defekti, kalp yetmezliği veya daha önce geçirilmiş kalp krizi olan kişiler Squash oynamamalıdırlar.
Ortopedik ve çarpmaya bağlı yaralanmalardan korunmak için şu önlemler tavsiye edilir:
Oyuncular, özellikle tehlikeli durumlar için, oyun kurallarını çok iyi bilmelidirler.
•Oyuncular doğru bir teknik sahibi olmalıdır, iyi bir atma tekniği hem aşırı kullanmaya bağlı yaralanmaları hem de oyuncu ve rakibin karşılaştığı çarpmaya bağlı yaralanmaları önleyebilmektedir. Bu arada doğru hareket teknikleri ayak bileği, diz ve omuzları da korumaktadır. (Omuz yaralanmalarını;n çoğu, kort duvarına çarpmayla oluşmaktadır.)
• Oyuncular yorgunluğa bağlı yaralanmalardan korunacak şekilde kendi vücutlarını çalıştırmalıdırlar.
• Ayağa ve oyun zeminine iyi adapte olan, uygun ayakkabılar giyilmelidir. Ayakkabılar ayağa yeterli destek, tabanı uygun yastıklama yapmalıdır. Taban gerekli dönüşleri engellemeyecek yapıda olmalıdır.
• Isınma ve soğuma hareketleri diğer bütün sporlardaki gibi Squash'ta da önemlidir. Isınma yalnız genel egzersizi değil, aynı zamanda bacak, sırt, omuz ve kol kaslarına yönelik germe egzersizlerini de kapsamalıdır. Her maç ve sezon arasında da bu egzersizler tekrarlanmaıdır.
• Gözde penetrasyon tehlikesini önlemek için gözlük ve sert lensler kullanılmamalıdır. Gözlük çerçeveleri ve lensler polyamide veya polycarbonate gibi kırılmaya dayanıklı materyalden yapılmalıdır.
• Squash oyunu, geçen yüzyılın başlarında İngiltere Harrow üniversitesi'nde öğrencilerin bir gün tenis sahasının boşalmasını beklerken biraz oyalanmak için karşılarındaki duvara top atmalarıyla başladı.
• Ritmik çarpma sesleri, öğrenicilerin aklını çelince bu oynama ve oyalanma kısa sürede kişilik kazandı. 1886 yılında oyunu kuralları ve saha boyutlaı belirlendi.
• 1911'de Squash, Tenis Komitesi tarafından resmen tanındı, oyunun boyutları Bath Kulübü'nün ölçülerine uygun kaldı, kurallarda çok az değişiklik yapıldı.
• Oyun sahası bir tarafı açık, üstü kapalı bir küp veya kutu görünümünde. Tenis sahasından daha küçük boyutlara sahip olan bu kutuda zemin parke, duvarlar tahta veya özel bir alçı sıvasıyla örtülü.
• Giysi ve raket tenise benzer özelliklerde , Squash topu tenis topundan daha küçük, kauçuktan yapılan, çapı 4 cm ve ağırlığı 24 gramdır.
Squash'ın yaygın olduğu ülkeler arasında İngiltere, A.B.D. Yeni Zelanda ve Pakistan sayılabilir.
ISRF(INTERNATIONAL SQUASH RACKETS FEDARATION) KURALLARI
SÜRE :
Oyunculara oyun başlamadan önce 5 dakikalık bir ısınma süresi tanınır. Oyun genellikle 5 set üzerinden oynanır. Setler arasında 1'er dakika, yalnız son set başlamadan önce 2 dakika ara verilir.
SETLER:
Uluslararası karşılaşmalarda, tekler oyunun her seti 9 sayı için oynanır. Her iki oyuncunun da sayıları 8-8 olursa karşılayan oyuncu "tek sayı" (bu durumda "9" da biter) ya da "çift sayı" ( bu durumda set "10" da biter) diyebilir.
SAYI ALINMASI:
Yalnız servis atan oyuncu sayı kazanabilir. Sayı, karşılayan oyuncu iyi bir vuruş yapamazsa alınır.
ön duvara doğru yapılan bir vuruşta top, karşı oyuncu ya da raketi tarafından saptırılırsa, vuruşu yapan servis atmış ise, karşılayan ise servis atma hakkını kazanır.
SERVİS ATIŞI:
İlk servis atma hakkı; kura yolu ile saptanır.
Servis atışını kazanan oyuncu servis atma yerlerinden herhangi birini seçebilir; atışından sayı kazanırsa sonraki servisine diğer servis yerinden atması gerekir.
Bu değişim oyuncu servisi yitirinceye kadar sürer. Servis hakkını yeniden elde ettiğinde yine servis yerini seçebilir. Servis atan oyuncu en az bir ayağını servis kutusu içinde bulundurmalıdır.
SERVİS HATALARI:
Her oyuncunun tek servis hakkı vardır. Sadece servis atan oyuncunun topu ıskalaması halinde ikinci bir atış yapabilir. İki defa ıskalayan oyuncu servisi kaybeder. Hatalı olarak yapılan servise karşı vuruş yaparsa servis atşı geçerli sayılır. Karşılayan top yere değmeden karşı vuruş yapabilir.
SERVİSİN YİTİRİLMESİ:
Servis atan oyuncu;
• Topu pervaza ya da altına, oyun alanının belirtilen çizgilerinin dışına, ön duvara çarptırmadan oyun alanının herhangi bir bölümüne atarsa,
• Topa bir kereden çok sayıda vurursa,
• Diğer oyuncu vurmadan topa herhangi bir biçimde dokunursa; servisi kaybeder.
Oyun süresince;
• Oyunculardan birinin vurduşu top ön duvara giderken vuran oyuncu istemeden karşı oyuncuya çarparsa,
• Topa vurmaya hazırlanan oyuncunun pozisyonu karşı oyuncunun , topun kendisine çarpmasından kaçırmasını olanaksız kılıyorsa ya da vuruş yapacak olan oyuncu karşı oyuncuya vurmaktan sakınarak, vuruşunu yapmazsa,
Karşılayan oyuncu servisi hazır değilse;
• Top yerde bulunan herhangi bir nesneye çarpar ya da hasara uğrarsa, oyunun tekrarlanması istenir. Servis yeniden atılır.
ENGELLEME:
Bir oyuncu (oyuncu çok dar bir alanda oynanmasından dolayı) karşı oyuncuya hareket serbestini ve topu tam olarak görebilme olanağı vermek için elinden gelen çabayı göstermelidir. Hakem bir oyuncunun karşı oyuncuyu engellemekten sakınmak için yeterli çabayı göstermediği kanısına varırsa karşı oyuncuya 1 sayı ya da servis atma hakkı vererek, engelleme yapan oyuncu cezalandırılır.
Topa vuran oyuncu, karşı oyuncu tarafından gereksiz olarak engellendiğinde, topa vurabilmiş bile olsa kendisine sayı ya da servis atışı verilerek engelleme yapan oyuncu cezalandırılır.
Topu görmeyi engellemek, engelleme sayılmaz.
BAŞ HAKEM:
Hakem oyunun genel yönetmenidir. Turnuva boyunca istekleri ve kuralları karara bağlamakla yetkilidir.
SQUASH SAKATLANMALARINA KARŞI KORUYUCU ÖNLEMLER
Squash yaralanmalarındaki koruyucu önlemler deneylerle, özellikle de bilimsel araştırmalarla saptanmıştır.
çeşitli yazarların öne sürdükleri gibi önlemler, oyuncuların fiziksel uygunluklarını ilgilendiren ve malzemelerini ilgilendirenler diye iki ana gruba ayrılır. Eğer Squash oynayacak kişiler orta yaştaysalar ani ölüm riskini en aza indirmek için kardiovasküler problemler açısından gözden geçirilmelidirler. Bu inceleme fizik muayenenin yanı sıra, kişinin tıbbi hikayesindeki ilgili kısımlarda önemlidir; eforlu EKG de tavsiye edilir. Prörringer'e göre hipertansiyon, kalp kapağı defekti, kalp yetmezliği veya daha önce geçirilmiş kalp krizi olan kişiler Squash oynamamalıdırlar.
Ortopedik ve çarpmaya bağlı yaralanmalardan korunmak için şu önlemler tavsiye edilir:
Oyuncular, özellikle tehlikeli durumlar için, oyun kurallarını çok iyi bilmelidirler.
•Oyuncular doğru bir teknik sahibi olmalıdır, iyi bir atma tekniği hem aşırı kullanmaya bağlı yaralanmaları hem de oyuncu ve rakibin karşılaştığı çarpmaya bağlı yaralanmaları önleyebilmektedir. Bu arada doğru hareket teknikleri ayak bileği, diz ve omuzları da korumaktadır. (Omuz yaralanmalarını;n çoğu, kort duvarına çarpmayla oluşmaktadır.)
• Oyuncular yorgunluğa bağlı yaralanmalardan korunacak şekilde kendi vücutlarını çalıştırmalıdırlar.
• Ayağa ve oyun zeminine iyi adapte olan, uygun ayakkabılar giyilmelidir. Ayakkabılar ayağa yeterli destek, tabanı uygun yastıklama yapmalıdır. Taban gerekli dönüşleri engellemeyecek yapıda olmalıdır.
• Isınma ve soğuma hareketleri diğer bütün sporlardaki gibi Squash'ta da önemlidir. Isınma yalnız genel egzersizi değil, aynı zamanda bacak, sırt, omuz ve kol kaslarına yönelik germe egzersizlerini de kapsamalıdır. Her maç ve sezon arasında da bu egzersizler tekrarlanmaıdır.
• Gözde penetrasyon tehlikesini önlemek için gözlük ve sert lensler kullanılmamalıdır. Gözlük çerçeveleri ve lensler polyamide veya polycarbonate gibi kırılmaya dayanıklı materyalden yapılmalıdır.