Azospermi teşhisi nasıl konmaktadır?
Azospermi teşhisi için erkeklerin detaylı bir özgeçmişi alınmalı ve fiziki muayenesinin yapılması gerekir. Yapılan laboratuvar tetkikleriyle azospermiye neden olabilecek etken tespit edilebilir. Bu değerlendirmede FSH ve testosteron hormon düzeyleri, fiziki muayenede vas deferans adındaki toplayıcı kanallar değerlendirmeye alınmalıdır. Bunlar doğuştan yoksa buna böbrek kusurları eşlik edebilir. Hastaların bir bölümünde kistik fibröz hastalığına neden olabilecek gen kusuru da olabilir. Anne adayında da bu gen varsa, doğacak bebeğin kistik fibröz olması muhtemeldir. Bu yüzden kadında da CTFR mutasyonu taraması yapılması faydalı olur. Bu tür hastalarda sperm üretimi normaldir. Bunlarda PESA, TESA ve TESE yöntemleriyle sperm elde edilmesi sağlanabilir. Fiziki muayene sırasında testislerin büyüklüğü kontrol edilerek, hormon testleriyle sorun belirlenmelidir. Primer testis yetmezliğinde, kromozom kusurlarının taranması için genetik incelemeye başvurulur. Testislerin büyüklüğü ve boşaltım kanalların normal olması, hormon düzeylerinin yeterli olması halinde, hastalarda meninin düşük olmasında boşalma sorunu etkili olabilir. Bu durumda boşaltıcı sistemin son bölümündeki tıkanıklıklar araştırılmalıdır.
Azospermi kimlerde etkili olur?
Kısırlık sorunu olan erkeklerde % 7 oranında kandaki akyuvar incelemesinde kromozom kusurları belirlenir. Sperm sayısı ve kromozom kusuru ters orantılı olur. Sperm sayısı normal olan erkeklerde % 1 oranında olan kromozom kusuru, azospermi olanlarda % 10-15 oranındadır. Bu erkeklerdeki kromozom anomalileri çoğunlukla cinsiyet kromozomunda olur. Bu sorunu olan çiftlerde gebelikler genellikle düşükle neticelenir. Ayrıca bebeklerde doğumsal anomaliler daha fazla görülür. Bu yüzden hastalarda mikro enjeksiyonla elde edilmiş olan spermler genetik incelemeden geçmelidir.
Azospermi tedavisi nasıl yapılmaktadır ?
Azospermi sorunu olan erkeklerden testis veya apididimlerden elde edilmiş olan spermlerin mikroenjeksiyonla kullanılması kalıcı bir tedavi sağlamaz. Fakat gebelik elde etmekte etkili olabilir. Bu çiftlerde gebelik kendi çabalarıyla elde edilemez. Hastalara hormon tedavisi yapılmalı ve sperm üretimi sağlanmalıdır. Sorunun hipofiz bezi veya hipotalamustan kaynaklanması halinde, buna sebep olan etken belirlenmelidir. Hastada azospermi dışında başka kusurların olmaması gerekir. Tedavinin uzun sürmesi nedeniyle, çiftlerde kadının yaşı ilerleyebilir ve mikroenjeksiyon yöntemi etkisiz kalabilir. Bu nedenle erkekteki sperm üretimi dışındaki tedavilerde uygulanmalıdır. Sperm üretimi tedavisinde kalıcı bir tedavi yoktur. Bu yüzden testislerden elde edilecek spermin mikroenjeksiyon yöntemiyle kullanılması tek seçenektir. Erkekte taşıyıcı kanallardaki tıkanıklıkların giderilmesi, oldukça zordur.
Mikroenjeksiyon yöntemi kullanılarak gebelik elde edilme başarısı % 25-40 arasındadır. Bu yöntemle gebeliğin elde edilmesi bir yılı bulabilir. Kısırlık nedeni azospermi olduğunda, bu yöntem kullanılabilir. Spermlerin cerrahi yolla elde edilmesi lokal anesteziyle ya da genel anesteziyle uygulanabilir. Yarım saat süre uygulamadan sonra, hastanede kalma gerekmemektedir. Hastalar gündelik yaşamına aynı gün dönüş yapabilir. Alınan örneklerde sperm elde edildiğinde, işlem tamamlanmış olur. Mikro TESE yönteminde sperm elde edilememesi halinde, kök hücre yöntemi kullanılabilir.
Azospermi sorununda sperm nasıl elde edilir?
Hastalarda genellikle sperm üretimi olmakta ancak kanallardan atılması gerçekleşmemektedir. Hastalarda kullanılacak TESA, TESE ve PESA yöntemiyle genellikle sperm elde edilir. Mikro TESE yöntemiyle testise mikroskopla bakılır ve buradan küçük bir doku örneği alınır. Alınacak örnek sadece sperm olan bölgeden alınmaktadır. Testislerin içinde olduğu keseyle, testisin etrafındaki tunika albuginia denen kılıfta küçük bir kesi açılmaktadır. Bu sperm bulma şansını arttırmakta ve doku alındıktan sonra testis ve testosteron hormonu herhangi bir zarar görmemektedir. Kesiler dikişle kapatılmaktadır.