60 yaş üzeri, tansiyon hastası olup, sigara içen erkekler dikkat! Sinsi seyreden ve çoğunlukla belirti vermeyen abdominal aort anevrizması patladığında ölüme neden olabilir.
Prof. Dr. Selim İsbir
Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
Toplumda daha çok beyin damarlarında gelişen anevrizma bilinse de, karın boşluğunda aort damarlarının genişlemesi sonucu da anevrizma oluşabilir. “
Abdominal Aort Anevrizması” hayatı tehdit eden ciddi bir hastalık.
Normal şartlarda karın boşluğundaki aort
damar çapının en fazla 2 buçuk santimetredir. Çapın 4 cm ve üzerinde olduğu durumda anevrizmadan bahsedilir.
Hastalık sinsi seyreden ve çoğunlukla belirti vermeyen özellikte sigara içen, 60 yaş üzeri, hipertansiyonu olan erkeklerde daha çok görülür. Tanı sıklıkla başka bir sebeple yapılan tetkikler sırasında şans eseri konulmaktadır. Çünkü ülkemizde bu hastalığa yönelik tarama programı bulunmamaktadır.
Aort anevrizmasında tanı koymak çok basittir. Anevrizma belli bir çapa ulaşmışsa ve kişi zayıfsa dışarıdan aort damarlarının atışlarını hissedebiliriz. Tabi ki bu çok izafi bir yöntemdir. Esas tanı karın bölgesine yapılan ultrasonografi ve tomografi ile konulmaktadır. Fark edilmeyip belli bir boyuta ulaşan anevrizmalar patlar bunu da “Rüptür” adı verilir. Rüptür gerçekleştiğinde hastanın
ölüm oranının çok yüksektir. O nedenle hastalığın bu noktaya gelmeden tedavi edilmesi gerekmektedir. Genellikle bu oran damar çapı 5 cm ve üzerine çıktığında artmaktadır. Bu aşamaya gelmeden tedavi edilmesi hayati önem taşımaktadır.
Tedavisi Mümkün…
Eskiden
tedavi, oldukça büyük kesilerden karın açılarak hastalıklı bölge çıkarılıp oraya suni damar dikilerek yapılırdı. Günümüzde ise artık bu yöntem yerini uygun hastalarda kasık bölgesinden yapılan ufak kesilerle damar içerisine yerleştirilen bir stente bırakmıştır.’’
Endovasküler Tamir Tedavide Adeta Devrim Yarattı
Aort ameliyatlarında son yılların en önemli yeniliği “Endovasküler Tamir”dir. Eskiden açık ameliyatlardan sonra hastalar 1-2 gün süre ile yoğun bakım ünitesinde kalmak zorundaydı. Bu ameliyatlardan sonra hastalar 5-7 gün süre ile hastanede kalırdı. Açık cerrahide enfeksiyon oranları yüksekti. Ayrıca hastaların normal hayatlarına dönmeleri her şey yolunda giderse 1,1 buçuk aylık süreci içeriyordu. Endovasküler tamirde ise hastalar 1-2 gün içerisinde hastaneden taburcu olabilir, sonrasında yaklaşık 1 hafta içinde de normal yaşamlarına dönebilir. Aort anevrizmaları kalp ameliyatları içinde kanama riski en yüksek olanıdır. Aort damarlarından beyin ve iç organlarımıza giden diğer damarlar nedeni ile bu ameliyatlar sırasında felç ve diğer organlarda yeni sorunların çıkma ihtimali yüksektir. Endovasküler tamir bu sorunları minimal düzeye indirgemiştir.
Endovasküler Tamir Nasıl Yapılıyor?
Endovasküler tamirde özel bir stentin bir kateter yardımı ile anevrizmanın içine yerleştirilir. Böylelikle anevrizma devre dışı kalır. Özel donanıma sahip ameliyathanelerde yapılması gerekiyor. Hibrid ameliyathane adı verilen bu mekanlar, hastanelerin ameliyathane birimleri içerisinde aynı zamanda anjiyografi işleminin de yapılabildiği özel mekanlardır. Oldukça pahalı bir yatırım olduğundan her hastanede bulunmamaktadır.
Kaynak:sağlıklı yaşam