- 29 Şubat 2012
- 61.512
- 62.458
- Konu Sahibi Huy Meselesi
- #1
Porselen kaolen, kuvartz, feldspat ve beyazpişen kil harmanından üretilen, sıvıları geçirmeyen, yarı saydam, genel olarak beyaz renkte, vitralaşmış seramik mamüllere denir. Seramik tarihçesi incelendiğinde, birbirinden bağımsız ve farklı olarak gelişmiş iki ayrı seramik bölgesi görülür.
Birincisi Güneydoğu Asya’da, 8 ve 13. asırlarda gelişmiş Pers Çinisi adı verilen yumuşak (düşük derecede pişmiş) seramik olup, Kuzey Afrika’dan İberik Yarımadasına oradan da İtalya ve Avrupa’ya yayılmıştır. Pers Çinisi adı verilen bu yumuşak pişmiş seramik, Avrupa seramiğinin temelini teşkil etmiştir. Diğeri, sert (yüksek derecede pişmiş) seramik olup, Tang ve Sung (8 ve 13. asır) devirlerinde Çin’de gelişmiş, oradan Japonya’ya ve daha sonra da, Avrupa’ya geçmiştir. Bu sert pişmiş seramik, Avrupa’da porselen adını almıştır. Hammadde olarak Çinliler Tun ve Petuntse adı verdikleri feldspat, kuvartz ve ince taneli mika ihtiva eden bir taş ile paingo, pai-tu veya ngo-tu adını verdikleri beyaz plastik bir toprak kullanmışlardır. Hamur istenilen plastikliğe erişebilmesi için, uzun bir süre dinlendirilmiştir. Bir raporda hamurun 10 sene bekletildiği ifade edilmektedir. Sır, değişen saydamlıkta birkaç tabaka olarak tatbik
edilmiştir. Bu ise Çin porseleninin mat-parlak karekterini meydana getirmiştir.
Yumuşak Proselen
Beyaz veya fildişi renginde, saydam sırlı ve ince yapılı porselendir. Kaolin, plastik kil, kuvartz ve feldispattan yapılır. Çift pişirmeyle elde edilir. İlk bisküvi pişirimi 840-930°C’de olur. Sır pişirimiyse 1250-1325°C’de yapılır. Yumuşak porselenin bileşiminde % 35 kaolin, % 25 kuartz ve % 40 feldispat bulunur. Nisbeten düşük sıcaklıkta pişirilen yumuşak porselen kolaylıkla süslenebilir.
Sert porselen
Yüksek mukavemetli, sert, saydam, beyaz ve tam manasıyla pekişmiş bir porselendir. Bisküvi pişirimi 800-900°C’de, sır pişirimi 1400-1450°C’de yapılır. Saf kuvartz (% 25), feldispat (% 25) ve yüksek kalite yıkanmış kaolinden (% 50) imal edilir. Ünlü Çin, Japon ve Fransız porselenleri sert porselen türündendir. İlkel maddeler su altında çok ince toz haline getirilir. Bu suretle elde edilen akıcı ve homogen hamur kısmen kurutulduktan sonra, olgunlaşmaya bırakılır ve nihayet ya tornada, yahut da kalıplama sûretiyle şekillendirilir. Bu son şıkta, su ile karıştırılan hamur, gözenekli kilden yapılmış bir kalıba sokulur ve suyun bir kısmı emilerek, geriye kalan çamur kalıbın şeklini alır. Bu kısım, kurutulduktan sonra çıkarılır ve pişirilir. Bu ham ürün henüz gözenekli olduğundan, feldispat sütüne daldırıldıktan sonra, 1450°C’de pişirilmek sûretiyle sırlanır. Ürünün dekorasyonu ya ikinci pişirmeden evvel, yani 1450°’ye dayanan kobalt, krom, titan oksitleriyle veya ikinci pişirmeden sonra, mesela 800°C’de ısıtılan diğer bazı renklerle sağlanır.
Bugün porselen kelimesi çok geniş bir yapı sınıfını içine almaktadır. Porselenin, mukavemet, ısıya mukavemet (refrakterlik), elektriki izolasyon gibi teknik özellikleri anlaşıldıktan sonra, bu özellikleri geliştirilmiş, kimyevi, endüstriyel, elektriki ve mutfak eşyası amaçlarıyla kullanılan özel yapılar meydana getirilmiştir. Bu bakımdan bugün porselen imalatında esas gaye gözönüne alınıp, parlaklık, beyazlık ve yarısaydamlık gibi özellikler ihmal edilebilmektedir.
ilkkimbuldu.com
Birincisi Güneydoğu Asya’da, 8 ve 13. asırlarda gelişmiş Pers Çinisi adı verilen yumuşak (düşük derecede pişmiş) seramik olup, Kuzey Afrika’dan İberik Yarımadasına oradan da İtalya ve Avrupa’ya yayılmıştır. Pers Çinisi adı verilen bu yumuşak pişmiş seramik, Avrupa seramiğinin temelini teşkil etmiştir. Diğeri, sert (yüksek derecede pişmiş) seramik olup, Tang ve Sung (8 ve 13. asır) devirlerinde Çin’de gelişmiş, oradan Japonya’ya ve daha sonra da, Avrupa’ya geçmiştir. Bu sert pişmiş seramik, Avrupa’da porselen adını almıştır. Hammadde olarak Çinliler Tun ve Petuntse adı verdikleri feldspat, kuvartz ve ince taneli mika ihtiva eden bir taş ile paingo, pai-tu veya ngo-tu adını verdikleri beyaz plastik bir toprak kullanmışlardır. Hamur istenilen plastikliğe erişebilmesi için, uzun bir süre dinlendirilmiştir. Bir raporda hamurun 10 sene bekletildiği ifade edilmektedir. Sır, değişen saydamlıkta birkaç tabaka olarak tatbik
edilmiştir. Bu ise Çin porseleninin mat-parlak karekterini meydana getirmiştir.
Yumuşak Proselen
Beyaz veya fildişi renginde, saydam sırlı ve ince yapılı porselendir. Kaolin, plastik kil, kuvartz ve feldispattan yapılır. Çift pişirmeyle elde edilir. İlk bisküvi pişirimi 840-930°C’de olur. Sır pişirimiyse 1250-1325°C’de yapılır. Yumuşak porselenin bileşiminde % 35 kaolin, % 25 kuartz ve % 40 feldispat bulunur. Nisbeten düşük sıcaklıkta pişirilen yumuşak porselen kolaylıkla süslenebilir.
Sert porselen
Yüksek mukavemetli, sert, saydam, beyaz ve tam manasıyla pekişmiş bir porselendir. Bisküvi pişirimi 800-900°C’de, sır pişirimi 1400-1450°C’de yapılır. Saf kuvartz (% 25), feldispat (% 25) ve yüksek kalite yıkanmış kaolinden (% 50) imal edilir. Ünlü Çin, Japon ve Fransız porselenleri sert porselen türündendir. İlkel maddeler su altında çok ince toz haline getirilir. Bu suretle elde edilen akıcı ve homogen hamur kısmen kurutulduktan sonra, olgunlaşmaya bırakılır ve nihayet ya tornada, yahut da kalıplama sûretiyle şekillendirilir. Bu son şıkta, su ile karıştırılan hamur, gözenekli kilden yapılmış bir kalıba sokulur ve suyun bir kısmı emilerek, geriye kalan çamur kalıbın şeklini alır. Bu kısım, kurutulduktan sonra çıkarılır ve pişirilir. Bu ham ürün henüz gözenekli olduğundan, feldispat sütüne daldırıldıktan sonra, 1450°C’de pişirilmek sûretiyle sırlanır. Ürünün dekorasyonu ya ikinci pişirmeden evvel, yani 1450°’ye dayanan kobalt, krom, titan oksitleriyle veya ikinci pişirmeden sonra, mesela 800°C’de ısıtılan diğer bazı renklerle sağlanır.
Bugün porselen kelimesi çok geniş bir yapı sınıfını içine almaktadır. Porselenin, mukavemet, ısıya mukavemet (refrakterlik), elektriki izolasyon gibi teknik özellikleri anlaşıldıktan sonra, bu özellikleri geliştirilmiş, kimyevi, endüstriyel, elektriki ve mutfak eşyası amaçlarıyla kullanılan özel yapılar meydana getirilmiştir. Bu bakımdan bugün porselen imalatında esas gaye gözönüne alınıp, parlaklık, beyazlık ve yarısaydamlık gibi özellikler ihmal edilebilmektedir.
ilkkimbuldu.com
