- 12 Temmuz 2006
- 35.018
- 30.375
- 60
Papağanlar nasıl konuşuyor? Papağanların konuşabildiğini sanırız birçoğumuz biliyorsunuz. İnsan sesini taklit edebilme yetisi nedeniyle papağan sevilen bir ev hayvanı. Peki ama papağanlar nasıl konuşuyor?
Biz insanlar solunum organımızı* gırtlak ve ses tellerimizi* ağzımızı ve dilimizi kullanıyoruz konuşurken. Papağanlarda ses telleri bulunmaz* bunun yerine sesleri özel bir organla yani östaki borusuyla çıkarırlar. Kuşlarda östaki borusu soluk borusu ve bronşlardan oluşan alt gırtlak biçimindedir ve rezonans gövdesi görevini görür.
Bronşlardan gelen hava soluk borusu üzerinden gırtlağa geliyor. Bu şekilde rezonans gövdesinin ince diyaframı titreşerek sesleri üretir. Bu mekanizma insandaki ses tellerine benzer. Fakat kuşun konuşmasında dilin de önemli bir rolü var. Kuşlar dillerinin pozisyonunu bir milimetreden bile daha az değiştirerek farklı sesler çıkartabiliyorlar.
Bizden farklı
Bu şekilde ortaya çıkan varyasyonlar bizim dilimizdeki A ve O kadar farklıdır. Doğada yaşayan papağanlar* hatta kargalar bile hemcinslerinin seslerini taklit ederler. Doğuştan varolan bu yetenek kuşlar arasındaki bağları güçlendirmekte. Fakat bu yetenek sayesinde istedikleri sesleri taklit edebildikleri için insan dili gibi yabancı sesleri de öğrenebiliyorlar. İnsan dilinin taklidi* kuş ve sahibini yakınlaştırmakta. En iyi konuşabilen gri papağan dışında* Ara* Kakadu ve muhabbet kuşu da gayet iyi konuşabiliyor.
Papağanlar ve muhabbet kuşları özellikle de tek başlarına yetiştirildiklerinde konuşmayı neredeyse kendi kendilerine öğrenebilirler. Fakat uzmanlar evlerinde kuş besleyenlerin* öncelikle konuşmaya önem vermelerini doğru bulmuyorlar. Çünkü papağan ve muhabbet kuşları için yalnız kalmak pek iyi gelmiyor. Kaldı ki çift yetiştirilen kuşlar da pekala konuşmayı öğrenebiliyorlar.
Mesela çabanızı tek bir kuşa yönlendirerek konuşmayı öğretebilirsiniz. Kuşa baskı uygulamaktansa ona konuşmayı oynayarak öğretmek hem daha eğlenceli hem de daha etkili bir yöntemdir.
Kuşa konuşma öğretilen mekanın sessiz olması gerekiyor ve öğretilmek istenilen kelimeler yavaş yavaş ve anlaşılır bir şekilde tekrarlanmalı. Tabii birkaç sözcük öğrenen kuşlar daha sonra kısa cümleleri de ezberleyebilirler. Sürekli müzik dinleyen kuşlar elbette ki melodileri de taklit ediyorlar.
Biz insanlar solunum organımızı* gırtlak ve ses tellerimizi* ağzımızı ve dilimizi kullanıyoruz konuşurken. Papağanlarda ses telleri bulunmaz* bunun yerine sesleri özel bir organla yani östaki borusuyla çıkarırlar. Kuşlarda östaki borusu soluk borusu ve bronşlardan oluşan alt gırtlak biçimindedir ve rezonans gövdesi görevini görür.
Bronşlardan gelen hava soluk borusu üzerinden gırtlağa geliyor. Bu şekilde rezonans gövdesinin ince diyaframı titreşerek sesleri üretir. Bu mekanizma insandaki ses tellerine benzer. Fakat kuşun konuşmasında dilin de önemli bir rolü var. Kuşlar dillerinin pozisyonunu bir milimetreden bile daha az değiştirerek farklı sesler çıkartabiliyorlar.
Bizden farklı
Bu şekilde ortaya çıkan varyasyonlar bizim dilimizdeki A ve O kadar farklıdır. Doğada yaşayan papağanlar* hatta kargalar bile hemcinslerinin seslerini taklit ederler. Doğuştan varolan bu yetenek kuşlar arasındaki bağları güçlendirmekte. Fakat bu yetenek sayesinde istedikleri sesleri taklit edebildikleri için insan dili gibi yabancı sesleri de öğrenebiliyorlar. İnsan dilinin taklidi* kuş ve sahibini yakınlaştırmakta. En iyi konuşabilen gri papağan dışında* Ara* Kakadu ve muhabbet kuşu da gayet iyi konuşabiliyor.
Papağanlar ve muhabbet kuşları özellikle de tek başlarına yetiştirildiklerinde konuşmayı neredeyse kendi kendilerine öğrenebilirler. Fakat uzmanlar evlerinde kuş besleyenlerin* öncelikle konuşmaya önem vermelerini doğru bulmuyorlar. Çünkü papağan ve muhabbet kuşları için yalnız kalmak pek iyi gelmiyor. Kaldı ki çift yetiştirilen kuşlar da pekala konuşmayı öğrenebiliyorlar.
Mesela çabanızı tek bir kuşa yönlendirerek konuşmayı öğretebilirsiniz. Kuşa baskı uygulamaktansa ona konuşmayı oynayarak öğretmek hem daha eğlenceli hem de daha etkili bir yöntemdir.
Kuşa konuşma öğretilen mekanın sessiz olması gerekiyor ve öğretilmek istenilen kelimeler yavaş yavaş ve anlaşılır bir şekilde tekrarlanmalı. Tabii birkaç sözcük öğrenen kuşlar daha sonra kısa cümleleri de ezberleyebilirler. Sürekli müzik dinleyen kuşlar elbette ki melodileri de taklit ediyorlar.
