Çocuk Kekemelik Tedavisinde İlk Adım: Çevre Eğitimi
Okul öncesi dönem çocuklarda kekemelik tedavisi genellikle başta anne-baba olmak üzere çocuğun etrafındaki yetişkinlerin eğitilmesine yöneliktir. ENT Tıp Merkezi uzmanlarından Dil Ve Konuşma Terapisti Özlem Akgün Bilgili konu hakkında bilgi verdi.
Birçok çocukta görülebilen ve “gelişimsel akıcısızlık” denilen konuşma akıcısızlıkları yetişkinlerin yanlış tutumları nedeniyle kalıcı hale gelebilmektedir. En sık yapılan hatalar; çocuğa “heyecanlanma, yavaş konuş, güzel konuş” şeklinde telkinlerde bulunulmasıdır. Bu gibi uyarılar çocuğun konuşmasını düzeltmeye yaramaz. Tam tersine çocuk üzerinde olumsuz etki yapar ve problemin kalıcı olmasına neden olabilir.
"Çocuğunuzu Eleştirmeyin"
Yetişkinlerin en çok yaptığı yanlışlardan biri de çocuğun kekeleyerek konuşmasını engellemek için onun yerine söyleyeceği şeyi söylemek yönündedir. Böyle davranmakla çocuğa yardımcı olduğunu sanan yetişkinler konuşmasını engelleyerek çocuğun daha da agresivleşmesine neden olmaktadır. Yapılabilecek en doğru davranış hiçbir şey yokmuş gibi çocuğun konuşmasını dinleyip normal bir şekilde konuşmaya devam etmektir. Çocuğa konuşmasıyla ilgili hiç bir yorum ya da eleştiride kesinlikle bulunulmamalıdır. Okulöncesi dönemde 4 yaşından itibaren terapiye başlanabilir. Çocuklar yaklaşık olarak 4 yaşına geldiklerinde sözcük dağarcıkları, gramer yapıları yeterli düzeye erişmiş olur. Dikkat süreleri uzar ve bir yabancıyla iletişim kurmakta zorlanmazlar, verilen görevleri anlayıp yerine getirebilirler. Bu nedenlerden ötürü 4 yaşından önce terapiye başlamak anlamlı değildir. Terapi programı, çocuğun konuşma davranışını şekillendirmeye yönelik davranışçı terapi tekniklerinin programı evde uygulayacak olan yetişkine uygulamalı olarak öğretilmesini içerir. Programı uygulayacak olan çocuk ve yetişkin haftada bir kez terapiye gelir. Terapist çocukla çalışırken ebeveyni izler, daha sonra aynı çalışmayı terapistin önünde tekrar eder. Terapi süresi 45dk’dır. Her seansta gösterilen çalışma biçimi bir hafta boyunca evde uygulanır. Yeterli düzeye ulaşıldığında bir sonraki aşamaya geçilir. 4 yaşından önce başlayan kekemeliklerde, anne-babalara çocuklarının konuşma bozukluğunun şiddet ve sıklığını nasıl takip edebilecekleri konusunda bilgi verilir ve belli aralıklarla kontrole çağrılır.