Meme kanseri nedir?
Meme kanseri, meme dokusunu oluşturan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması manasına gelir. Vücuttaki bütün hücrelerin çekirdeğinde, hücrelerin normal büyümelerini ve sağlıklı olmalarını kontrol eden genler mevcuttur. Bu genler, hücrelerin normal bir şekilde çoğalmalarını kontrol etme görevini yerine getirirler. Bu genler radyasyon, çevre etkenleri mikroorganizmalar vs gibi çeşitli faktörlerle bozulma gösterebilir. Şayet bu çoğalma belli bir sıralama ile meydana gelmezse, doku fazlalığı ortaya çıkar, bu doku fazlalığına tümör ismi verilir. Şayet bu dokuda yer alan hücreler yayılma ve başka yerlere gitme eğilimi gösterirlerse habis yani halk adıyla kötü huylu tümör (kanser), oldukları yerde kalmaya devam ederler ise, halk adıyla iyi huylu yani, selim tümör ismini alırlar.
Meme Kanserine Yol Açan Etkenler Nelerdir?
Meme içinde kanserleşen bir hücrenin, bir tümör meydana getirmesi ve bir doktor tarafından muayene esnasında anlaşılmasına ya da radyolojik incelemede ortaya çıkmasına dek oldukça uzun zaman geçmesi gerekebilmektedir. Kadınlar çoğunlukla minimum 1 cm. büyüklüğüne erişmiş bir kitleyi, elle kontrol yöntemi ile fark edebilir. Bugün, meme kanserlerinin büyük bir kısmı hastanın kendisi tarafından fark edilebiliyor. Kanserli kitleler nispeten sert, düzensiz kenarlı, yüzeyi pürtüklü olur ve meme dokusu içinde rahatça oynatılması mümkün değildir. Kanser daha uzak organlara yayılmış ise, bu yayılımlar, ender olarak meme kanserinin ilk belirtisini meydana getirir. Meme kanserinin yaygın bir şekilde yayılma oluşturduğu bölgeler ise kalça ve omurga kemikleri ile akciğer ve karaciğer olarak tanımlanır.
Fakat kimi hastalarda bu bulguların hiçbiri meydana gelmez ve kanser sadece, mamografi değerlendirmesi ile teşhis edilebilir. Aşağıda sayılan belirtilerden en az biri dahi mevcut ise, kişi vakit kaybetmeden bir doktora görünmelidir:
- Memede ya da koltuk altında ele gelen kitle, sertlik veya şişlik
- Meme başından akıntı, kanlı ya da şeffaf renkli
- Meme başında içe doğru çekilme, çökme ya da şekil bozukluğu
- Meme başı derisinde değişiklikler; soyulma, kabuklanma gibi
- Meme cildinde yara ya da kızarıklık
- Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması
- Memede büyüme, şekil bozukluğu veya asimetri ya da renginde değişiklik (kızarıklık vs.)
Kitle Nedir?
Meme kanserine yakalanan hastaların neredeyse %70’ine yakın bir oranda ilk görülen belirti, ele gelen kitlelerdir.Kitle sert ve hareketsiz bir şekildedir; fakat çevresindeki meme dokusu ile beraber hareket ettirilmesi mümkündür. Kitlenin sınırlarını belirlemek oldukça güçtür. Kitleler ağrısızdır.
Ağrı: Ağrı genellikle meme kanseri ile beraber ortaya çıkan bir belirti değildir. Memede, kanser dolayısı ile ağrıların olması, meme kanserinin geç evrelerinde ortaya çıkar.
Meme Başında Akıntı Olması Meme Kanseri İçin Kesin Belirti Midir?
Meme başında akıntı olması, meme kanseri için her zaman olmasa da belirti olarak sayılabilir. Meme kanseri olan hastaların yaklaşık %10’unda meme başı akıntısı ilk bulgular olarak kendini gösterir.
Meme derisinde ülserasyon: Meme derisinin beslenmesinin gittikçe daha çok bozulması neticesinde ülserasyonlar ortaya çıkar.
Deride ödem: Derinin portakal kabuğu gibi görünmesine deride ödem denir. Bu da meme kanseri için belirtileri oluşturur.
Meme başı değişiklikleri: Meme başında içe batma, ya da bir yana çekilme olması meme kanseri için belirti sayılabilir. Tümörün yerine göre santral tümörlerde meme başı içe batar, üst dış kadran tümörlerinde yukarı ve dışa döner.
Erken Tanıda Tedavi Mümkün müdür?
Erken teşhis de kendi kendini muayene yöntemini oldukça önem teşkil eder. Bunların yanında, meme kanserinin en yaygın olarak karşılaşıldığı yaş dönemlerinde, belirli aralıklarla muhakkak doktor kontrolleri ve görüntüleme yöntemlerinden faydalanılmalıdır.
Yaş Grubu Yöntem Uygulama Yaygınlığı
- 20 – 39 Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay
- Klinik Muayene 3 Senede Bir
- 40 – 49 Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay
- Klinik Muayene Her Senede
- Mamografi 1 – 2 Senede Bir
- 50 Yaş ve Üzeri Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay
- Klinik Muayene Her Sene
- Mamografi Her Sene
Kendi Kendine Meme Muayenesi gözle ve elle uygulanmalıdır. Bu uygulamalar ayakta ve yatarak gerçekleştirilebilir. Her iki durumda da memenin kendisi, meme başları, meme derisi, meme altı bölgeleri ve koltuk altları titiz bir şekilde muayene edilmelidir.