Ünite 15 - Merkezileştirilmemiş Faaliyetlerin Kontrolü
Örgüt : Çeşitli amaçlara ulaşmak için birlikte çalışmayı kabul etmiş kişiler topluluğuna denir.
ÖRGÜT ŞEMALARI
Düzey (kademe) Birimleri : İşletmenin amacına doğrudan yönelik üretim, pazarlama, satış, dağıtım, satın alma yapan
birimlere denir.
Kurmay Birimleri : Düzey birimlerine ve yüksek düzey yöneticilerine çeşitli uzmanlık hizmeti sağlayanlara denir.
Sorumlu bir yöneticinin başkanlığındaki her birine sorumluluk merkezi denir.
Kontrol Süreci : Yönetim işlevlerinden olan planlama kontrol işlevlerinin tamamına denir.
Yönetsel Kontrol : İşletmede çalışan personeli, işletme amaçlarına ulaşması için yapılması gereken işleri yapmaya özendirme
ve motive etme sürecidir.
Yönetsel Kontrol Sürecinin Unsurları : Hatalı, yanlış ve zararlı faaliyetlerin belirlenmesi, düzeltici faaliyetlerin yerine
getirilmesi ve hataların önlenmesidir.
Yönetsel Kontrol Sürecinin Temel Verileri : Hedefler, Amaçlar, Stratejiler, Politikalar ve Programlardır.
Yönetsel Kontrolün Temel Özellikleri
1-) Programlara ve sorumluluk merkezlerine yöneliktir.
2-) Kullandığı bilgiler finansal bilgilerdir.
3-) Örgütsel faaliyetlerin tamamını içerir.
4-) Bütçeleme, uygulama, kaydetme, raporlama ve analiz yapabilmek için yönetim muhasebesine gereksinim duyar.
Merkezkaç ( Yerel ) Yönetim : Çeşitli yönetim kademelerine ayrılmış bir işletmede, üst yönetim düzeylerinden alt yönetim
düzeylerine doğru tüm yönetim birimlerine karar yetkisinin verildiği bir yönetim sistemidir.
MERKEZKAÇ ( YEREL ) YÖNETİM
Yetki : Amaca ulaşmak için uygun görülen faaliyetlerin yapılması yada yapılmamasıdır.
Sorumluluk : Üst görevin yüklediği bir astın görevi yerine getirmek amacıyla gerekli olan faaliyeti yapmadır.
Sorumluluk Merkezi : Tüm yönetim düzeylerindeki bireylerin motive edilebileceği ve performansının değerlenebileceği
örgüt birimidir.
Sorumluluk Merkezlerinin Sınıflandırılması
1-) Maliyet Merkezi : Maliyetlerin kontrol edilebildiği ve hesaplanabildiği örgütün alt birimidir.
2-) Gelir Merkezi : Gelirlerin ölçülebildiği bir alt birimdir. Satış Mağazaları)
3-) Kar Merkezi : Gelir ve Maliyetlerin kontrol edildiği ve ölçülebildiği birimdir. (Otel zincirinde yer alan bir otel)
4-) Yatırım Merkezi : Kar ve yatırılan sermaye maliyetinin hesaplanabildiği ve kontrol edildiği geniş bir birimdir. (Holding
içinde yer alan bir şirket)
NOT : Kullanılan kaynakların etkinliğini ölçen ve değerleyen en önemli birim yatırım merkezidir.
Sorumluluk Muhasebesi : Planlanmış ve gerçeklemiş muhasebe verilerinin sorumluluk merkezlerine göre toplanması ve
raporlanması işlemidir.
Amacı : Maliyet Kontrolüne ve Performans Değerlemesine olana sağlamaktır.
Görevleri : Sorumluluk merkezleri ya da sorumluluk alanları ile ilgili görev, yetki ve sorumlulukları belirlemek, raporlar
düzenlemek ve ilgililere iletmektir.
Transfer fiyatlaması : işletmenin bir bölümünün diğer bölümüne sattığı mamul yada hizmet için oluşturulan fiyattır.
Transfer fiyatı uygulaması koşulları : yetenekli yöneticilerin var olması , belirli bir piyasa Pazar fiyatının olması , yön
anlaşabilme ve pazarlık olanağına sahip olması , y.b.s yeterli olması
Transfer fiyatlaması yöntemleri : Pazar piyasa temelli , maliyet temelli , pazarlık temelli , ikili transfer fiyatlamasıdır.
Transfer fiyatlaması belirlenirken : vergi oranı i nakit transfer oranı gümrük vergi tarife , döviz , işgücü hammadde , Pazar
olanakları