Evde beslediğimiz kedi, köpek gibi hayvanlar, çikolata ve şeker, kek, kurabiye,
çikolata cipsi, kakao tozu, kakao çekirdeğinin kabuğu gibi kakaolu ürünlere çok
sık maruz kalırlar. Ancak köpekler bu gibi kakaolu ürünlere oldukça duyarlı
olduklarından sık sık zehirlenebilmekte, hatta bazen ölüme kadar varabilen vahim
sonuçlarla karşılaşılabilmektedir.
Türkiye’de Ramazan ya da Kurban Bayramı gibi evde çikolata ve ürünlerinin en
fazla bulunduğu zamanlarda bu tipten zehirlenme vakalarına daha fazla
rastlanmaktadır. Birçok köpek için kakaolu ürünler çekici gelmekte ve onları
yemekten zevk almaktadırlar. Köpekler doğaları gereği ayrım yapmadan bunları
yediklerinden, kedilerden daha çok etkilenirler.
Neden Çikolata Köpekler İçin Zehirli?
Bilindiği gibi çikolata kakaodan yapılan tatlı bir yiyecek. Kakao ya da Hintbademi
Ağacı 10-15 m. boyunda ve vatanı Amerika ve Batı Afrika olan kaviflor (çiçeklerin
yaşlı dal ve gövdelerden çıkması olayı) bir bitki, meyveleri kavun şeklinde, küçük
bir salatalık büyüklüğünde, ucu sivri, tazeyken limon sarısı-kırmızı renkte,
kuruduktan sonra daha koyu olan ve açılmayan kapsüllerdir. Meyveleri çok
tohumludur. Beyaz ya da açık mor renkteki ve badem şeklindeki tohumları kakao
tanelerini teşkil eder. Meyveler içerisinden çıkarılan kakao tohumları ya hemen ya
da bir süre fermentasyona bırakıldıktan sonra kurutulur. Fermentasyon sonucu
acı lezzet kaybolur ve aromatik bir koku meydana gelir.50 meyveden yaklaşık 1
kg tohum elde edilir. Taneler kavrulur, kızılımsı kahverengi un haline getirilir ve
yağı çıkarılır. Yağ çıktıktan sonra katılaşan kakao, yeniden öğütülerek çok ince
toz haline getirilir ki bu toz, kakao tozunu teşkil eder. Bunun bileşiminde kafein ve
teobromin gibi metil ksantinler bulunur. Ancak çikolata yapımında kullanılırken
kakao yağı çıkarılmaz. Bu şekliyle yaklaşık yüzde 40 karbonhidrat ve yüzde 18
protein içeren bol kalorili bir besindir. Asıl zehirli kısmı ise içerdiği teobromin’den
ileri gelir.
Etkisini Nasıl Gösteriyor?
Bu tipten zehirlenmelerde merkezi sinir sistemi uyarısı, işeme ve kalp atımının
hızlanması (taşikardi) metil ksantinlerin hücre içi adenozin reseptörlerini
engellemesiyle ortaya çıkar. Bunlar ayrıca hücre içindeki kalsiyum yoğunluğunu
da yükselterek kalp ve iskelet kasının kasılabilirliğini artırırlar. Bunun yanı sıra
hücre içindeki siklik adenozin monofosfat (cAMP) yoğunluğunu da artırdığından
adrenalin ve noradrenalinin salıverilmesi de dolaylı olarak hızlanır.
Duyarlılık ve Klinik Belirtiler Nelerdir?
Teobromin ve kafeinin her birinin öldürücü dozu 100-200 mg/kg’dır. Ama ağır
zehirlenmeler ve yaşamı tehdit eden klinik belirtiler bu dozların altında da
görülebilir. Amerika Birleşik Devletleri Hayvan Zehir Kontrol Merkezinin (APCC)
verilerine göre, 20 mg/kg teobromin alanlarda orta dereceli klinik belirtiler, 40-50
mg/kg teobromin alanlarda ağır belirtiler ve 60 mg/kg teobromin alan köpeklerde
de felçler görülmektedir. Metilksantinler plasentayı geçerek anne karnındaki
yavruyu da etkiler. Ayrıca süte de geçtiklerinden henüz süt emen yavrular da
bundan etkilenirler...
__________________
Alıntıdır
çikolata cipsi, kakao tozu, kakao çekirdeğinin kabuğu gibi kakaolu ürünlere çok
sık maruz kalırlar. Ancak köpekler bu gibi kakaolu ürünlere oldukça duyarlı
olduklarından sık sık zehirlenebilmekte, hatta bazen ölüme kadar varabilen vahim
sonuçlarla karşılaşılabilmektedir.
Türkiye’de Ramazan ya da Kurban Bayramı gibi evde çikolata ve ürünlerinin en
fazla bulunduğu zamanlarda bu tipten zehirlenme vakalarına daha fazla
rastlanmaktadır. Birçok köpek için kakaolu ürünler çekici gelmekte ve onları
yemekten zevk almaktadırlar. Köpekler doğaları gereği ayrım yapmadan bunları
yediklerinden, kedilerden daha çok etkilenirler.
Neden Çikolata Köpekler İçin Zehirli?
Bilindiği gibi çikolata kakaodan yapılan tatlı bir yiyecek. Kakao ya da Hintbademi
Ağacı 10-15 m. boyunda ve vatanı Amerika ve Batı Afrika olan kaviflor (çiçeklerin
yaşlı dal ve gövdelerden çıkması olayı) bir bitki, meyveleri kavun şeklinde, küçük
bir salatalık büyüklüğünde, ucu sivri, tazeyken limon sarısı-kırmızı renkte,
kuruduktan sonra daha koyu olan ve açılmayan kapsüllerdir. Meyveleri çok
tohumludur. Beyaz ya da açık mor renkteki ve badem şeklindeki tohumları kakao
tanelerini teşkil eder. Meyveler içerisinden çıkarılan kakao tohumları ya hemen ya
da bir süre fermentasyona bırakıldıktan sonra kurutulur. Fermentasyon sonucu
acı lezzet kaybolur ve aromatik bir koku meydana gelir.50 meyveden yaklaşık 1
kg tohum elde edilir. Taneler kavrulur, kızılımsı kahverengi un haline getirilir ve
yağı çıkarılır. Yağ çıktıktan sonra katılaşan kakao, yeniden öğütülerek çok ince
toz haline getirilir ki bu toz, kakao tozunu teşkil eder. Bunun bileşiminde kafein ve
teobromin gibi metil ksantinler bulunur. Ancak çikolata yapımında kullanılırken
kakao yağı çıkarılmaz. Bu şekliyle yaklaşık yüzde 40 karbonhidrat ve yüzde 18
protein içeren bol kalorili bir besindir. Asıl zehirli kısmı ise içerdiği teobromin’den
ileri gelir.
Etkisini Nasıl Gösteriyor?
Bu tipten zehirlenmelerde merkezi sinir sistemi uyarısı, işeme ve kalp atımının
hızlanması (taşikardi) metil ksantinlerin hücre içi adenozin reseptörlerini
engellemesiyle ortaya çıkar. Bunlar ayrıca hücre içindeki kalsiyum yoğunluğunu
da yükselterek kalp ve iskelet kasının kasılabilirliğini artırırlar. Bunun yanı sıra
hücre içindeki siklik adenozin monofosfat (cAMP) yoğunluğunu da artırdığından
adrenalin ve noradrenalinin salıverilmesi de dolaylı olarak hızlanır.
Duyarlılık ve Klinik Belirtiler Nelerdir?
Teobromin ve kafeinin her birinin öldürücü dozu 100-200 mg/kg’dır. Ama ağır
zehirlenmeler ve yaşamı tehdit eden klinik belirtiler bu dozların altında da
görülebilir. Amerika Birleşik Devletleri Hayvan Zehir Kontrol Merkezinin (APCC)
verilerine göre, 20 mg/kg teobromin alanlarda orta dereceli klinik belirtiler, 40-50
mg/kg teobromin alanlarda ağır belirtiler ve 60 mg/kg teobromin alan köpeklerde
de felçler görülmektedir. Metilksantinler plasentayı geçerek anne karnındaki
yavruyu da etkiler. Ayrıca süte de geçtiklerinden henüz süt emen yavrular da
bundan etkilenirler...
__________________
Alıntıdır