- 3 Aralık 2006
- 3.073
- 132
- 63
Boğazda, küçük dil arkasında, bademciklerin olduğu bölgenin (farenks) iltihaplanması. Faranjiti oluşturan nedenlerin başında virüsler ve bakteriler gelir. Çocuklarda faranjitlerin yüzde 95’i virüslerdir. Erişkinlerde ise yüzde 3-5 oranında bakterilerdir. Bu tür mikroplarla oluşan faranjitlere akut faranjit denir.
Burnun mekanik olarak tıkanıklığı, kemik eğrilikleri ve burundaki etlerin büyük olması, alkol, sigara, alerji, beslenme bozuklukları, iklim değişiklikleri özellikle üst solunum yollarının diğer hastalıkları gibi faktörler faranjitin gelişmesini kolaylaştırır. Hastalık, vücutta lokal ve genel belirtiler gösterir. Lokal belirtiler; boğazda ağrı, yanma, batma hissi, öksürük, yutma zorluğu ve boğazın o bölümünde şişlik ve kızarıklık ile kendini belli eder. Bunlar lokal belirtilerdir.
Genel belirtiler; ateş yükselmesi, boyundaki lenf bezlerinin şişmesi, iştahsızlık, hâlsizlik, yorgunluk gibi belirtilerdir. Hastalığın tedavisi mutlak surette istirahat, kalorisi yüksek gıdalar, ayrıca ilaç, vitamin ve nefes açıcı ilaçlarla olur. Eğer akut faranjit tam tedavi edilmez ve kolaylaştırıcı faktörler hâlen devam ediyorsa hastalık kronikleşebilir. Ayrıca kronikleşmede şu etkenler de sayılabilir: Ailevî yatkınlık, dolaşım sistemi hastalıkları, böbrek hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin hastalıklar ve gayrisıhhî ortamlarda çalışma hastalığın kronikleşmesine yardımcı etkenlerdir. Bir başka neden de farenkse komşu organların kronik hastalıklarıdır. Kronik faranjitin şekillerini hekim saptar.
Bunlar şöyle sıralanabilir: Basit tipte kronik faranjit, daha çok gençlerde görülür. Muayenede farenks mukozasında kırmızılık ve üzerinde ufak tipte kabarcıklar hâlinde lenf bezleri görülür. Yine bu bölgede kurumuş ifrazat vardır ve hasta bunu çıkarmak için gıcık şeklinde öksürmek ister. Hypertrofik şeklinde lenfler biraz daha büyümüştür. Dolayısıyla farenks mukozası kalınlaşmıştır ve hasta, genzinde tutkal gibi yapışık ifrazat olduğunu söyler. Lateral faranjitte ise farenksin yan duvarlarında, yani bademciklerin arka tarafında yukarıdan aşağıya inen şerit şeklinde kalınlaşmış mukoza ve lenf bantları görülür.
Hasta, sabah kalktığı zaman boğazında ağrı ve sanki yabancı cisim varmış gibi bir durumun olduğunu hisseder. Atrofik faranjit de farenks mukozası incelmiş, pembe görünümünü kaybetmiş, soluk bir durumdadır. Hastanın boğazında kuruluk ve sertlik hissi, yapışkan kabukların bulunması, nefesinin kokması şikâyet konusudur. Mukozanın görünümü cilalı gibidir. Kronik faranjit ve faranjitlerin tedavisi; akut faranjitlerin doğru tedavi edilmesi, ilaçların doğru alınması ve tam istirahattir. Eksik tedavi, hastalığı uzatır. Hastanın ailevî yatkınlığı varsa, kronikleştiyse, mevcut hastalığı kolaylaştırıcı faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir. En önemlisi, burunda solunumu engelleyen bir kemik eğriliği veya et varsa düzeltilmesi gerekir. Büyük kentlerdeki hava kirliliği de faranjit nedenidir.
Farenjit Belirtileri
- Boğazda ağrı, yanma, kuruluk hissi, kaşınma,
- Yutkunurken zorlanma.
- Öksürük,
- Ateş, ses kısılması,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Burnun akması,
- Toz ve yiyeceklere karşı hassasiyet gelişiyor,
Kimilerinde Farenjit uzun süreden beri vardır ve çok fazla rahatsız edici şikayetler gözlenmez. Bu durumda farenjit hastalığı kronikleşmiştir. Müzmin farenjit denilen durum ortaya çıkar. Farenjit Hastalığın çok şiddetli olduğu ve yeni yeni görüldüğü durum ise akut farenjit adını alır. Farenjit hastalığınız olup olmadığını öğrenmek için uzman bir hekime danışmalısınız.
Akut Farenjit :
Hastanın şikayetleri daha belirgindir. Boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu, boğazda kuruluk,yanma veya kaşınma hissi, ateş, öksürük gibi şikayetler olur. Boyunda beze, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, halsizlik, kırgınlık, ses kısıklığı gibi şikayetlerde görülebilir. Akut farenjit herkesde görülebilir
Kronik Farenjit :
Kronik farenjit te ateş, halsizlik ve kırgınlık gibi şikayetler belirgin olarak görülmez. Boğaz ile ilgili şikayetler daha hafiftir ama bu şikayetle hiç kaybolmaz ve yahut sık sık ortaya çıkar. Boğazda kuruluk hissi, gıcık, yanma, kuruluk, yabancı cisim hissi, takılma, hafif yutkunma zorluğu gibi şikayetler olur.
Gıcık öksürüğü şeklinde bir öksürükte eşlik edebilir. Hastalar boğazını temizleyerek rahatlayacakları hissine kapılırlar ve sürekli temizleme hareketi yaparlar. Ancak bu çoğu zaman boğazı daha fazla tahriş etmeye neden olur.
farenjit hastalığın bazı belirtileri girtlak kanseri hastalığı belirtileri ile benzerlik göstermektedir. Örnegin ;Ses kısıklığı, boğazda takılma ve Kulak ağrısı Girtlak Kanseri hastalığınında da görülebilir, Bu sebebden uzun süren problemlerinizde örnegin uzun süreli ses kısıklığında (üşütmeden oluşan ses kısıklığı birkaç günde geçer ) mutlaka konusun da uzman bir hekime danışılmalıdır. Erken teşis için bu cok önemli
Farenjit ' den Korunma Yolları
Farenjit ' den korunmak için sigarayı bırakmak gerekir. Boğazı tahriş eden aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Boğazı temizlemek de tahriş edici olduğu için yapmamak gerekir. Tozlu ve kirli ortamlardan, kapalı yerlerden uzak durmak gerekir. Elleri sık yıkamak ise enfeksiyonu önlemeye yardımcıdır. Eğer alerjiniz varsa buna neden olan şeylerden korunmalısınız. Mide asidinin boğaza kaçtığı reflü gibi bir sorununuz varsa çay, kahve, alkol, kola gibi içecekleri azaltmak.
Düzgün bir yaşam, düzenli yapılan spor ve vitaminsiz kalmamak farenjit ' den korunmayı sağlayan durumlardır.
Nasıl Farenjit Oluruz?
Boğazın arka kısmı mikroplara, toza, ısıya karşı hassastır. Hem akut farenjit hem de kronik farenjit ' in nedenleri birbirine benzese de arada küçük farklar bulunur.
Kronik farenjit ' te virüsler rol oynamasına rağmen genellikle bogazı tahriş edici bir faktör vardır. Sigara ve alkol kullanımı, kuru hava, aşırı sıcak ya da soğuk yiyecekler ve asitli içecekler sebep olabilir. Bir de burun tıkandığında farenjitin olması iyice kolaylaşır.
Akut farenjit te ise sebep genelde virüs ya da bakteridir. Yine tahriş edici nedenler de farenjit ' in oluşmasında rol oynar. Mevsimler, farenjit oluşumunda etkendir. Kapalı ortamlarda görülme sıklığı fazladır.
Reflü Farenjit ilişkisi
Reflü hastaların bazılarında asidin yemek borusunda neden olduğu hasar sebebiyle midede veya göğüs kafesi arkasında yanmalar oluşabilir. Ancak, farengolarengeal reflüsü olan hastaların çoğunda bu şikayetler görülmez. Sebebi; tahrişe neden olan asidin yemek borusunda çok uzun süre kalmamasıdır. Bu asitin daha hassas olan gırtlak ve bogaza kadar geldiginde bu bölgeler kolaylıkla tarhiş olduğunda mide ve yemek borusu şikayetleri olmadan ses ve yemek borusu ile ilgili şikayetler ortaya cıkmaktadır. , Sık sık farenjit veya larenjit sorunu olan kişilerin önemli bir kısmında reflü hastalığına da görülmüştür.
Farenjit Tedavisi
Farenjit için Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar;
- Uykusuz kalmamak , yorgun düşülmemeli.
- Yatmadan ağız gargarasıyla temizlik yapmak dişleri fırcalayarak agızda bakteri oluşturacak yemek artıklarını siş aralıklarından temizlemek.
- Gece uyuduğunuz odada kalorifer varsa, odayı mutlaka nemlendirin, kalorifer peteğine su askısı takın, odanın nemli durmasını sağlayın.
- Sigara ve alkol almamak , Koyu çay ve kahveden ve asitli içecekler den kaçınmak.
- Tozlu yerlerde ve kirli havada bulunmamak
- Aşırı sıcak ve soğuk gıda almamak , Bol Baharatlı, acı yemeklerden ve Kabuklu bogazı tarhiş edici yiyeceklerden kacınmak
- Üşümemeye çalışmak
- Bol, bol sıvı alın, terli iken korunmaya dikkat edin.
- Alerjiye neden olan faktörlerden uzak kalmak , hangi maddeye karşı alerjiniz olduğunuzu mutlaka öğrenin, alerjinin arttığı dönemlerde, faranjitin azması muhtemel, bu nedenle alerjinizi kontrol altında tutun.
- Vitamin gereksinimlerini karşılamak , özellikle c vitamin.
- Ağız yoluyla değil burundan nefes almak, cünkü agız direk olarak ortam daki tozu ve bakterileri bogaza göndermekte, burun ise toz ları süzer ve soludugumuz havayı nemlendirerek cigerlerimize göndermekte.
- Boğazı temizlemeye çalışmamak
Farenjit insanda bir anda oluşmuyor belli süreç içerinsinde oluşmaktadır, tedaviside uzun süreli geçmektedir hastalık kendisini 45-50 günde tekrarlayabilir.
Farenjit tedavisine başlanırken ilk önce hastanın "boğaz Kültürü" alınıyor , bu kültür sayesinde hastalığın mikrobik olup olmadığı belirlenir.
Akut Farenjit ' in Tedavisi:
Akut farenjit te sıcak sifalı çay içilmesi iyi gelir. Akut farenjite virüslerin neden olduğu düşünüldüğünde antibiyotik verilmesi gerekli değildir. Ancak sıklıkla virüslerin yaptığı iltihaba bakterilerde eklendiğinden antibiyotikler hastalığın iyileşme süresini kısaltmaktadırlar. Antibiyotik olarak penisilin türevleri, sefalosporin veya makrolidler kullanılabilir. Antibiyotiklerin yanısıra, ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar, alerji düşünülen hastalarda antihistaminikler, burun açıcı spreyler, öksürük kesiciler ve ağız gargaraları (tuzlusu ile gargara olabilir) kullanılabilir.
Kronik Farenjit ' in Tedavisi:
Kronik farenjit için tedavi uzun sürer.Tedavide niçin kronik farenjit olunduğu araştırılır.Kronik farenjit e sebep olan etkenlerden uzak durulmalıdır. Farenjit adaçayı, okaliptüs, aItırı, hatmi, mirra ve papatya çayı içilmesi azda olsa rahatlatıcı özeliklere sahiptir. Kronik farenjitin tedavisi oldukça zordur. Hastanın bazı durumlara dikkat etmesi gerekmektedir. Ancak yine de kronik farenjit çoğu zaman tam olarak ortadan kaldırılamaz. Tedaviyi belirlemek için kronik farenjiti ortaya çıkaran başka bir faktör olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer bulunursa önce onun tedavisi gerekir.
Burnun mekanik olarak tıkanıklığı, kemik eğrilikleri ve burundaki etlerin büyük olması, alkol, sigara, alerji, beslenme bozuklukları, iklim değişiklikleri özellikle üst solunum yollarının diğer hastalıkları gibi faktörler faranjitin gelişmesini kolaylaştırır. Hastalık, vücutta lokal ve genel belirtiler gösterir. Lokal belirtiler; boğazda ağrı, yanma, batma hissi, öksürük, yutma zorluğu ve boğazın o bölümünde şişlik ve kızarıklık ile kendini belli eder. Bunlar lokal belirtilerdir.
Genel belirtiler; ateş yükselmesi, boyundaki lenf bezlerinin şişmesi, iştahsızlık, hâlsizlik, yorgunluk gibi belirtilerdir. Hastalığın tedavisi mutlak surette istirahat, kalorisi yüksek gıdalar, ayrıca ilaç, vitamin ve nefes açıcı ilaçlarla olur. Eğer akut faranjit tam tedavi edilmez ve kolaylaştırıcı faktörler hâlen devam ediyorsa hastalık kronikleşebilir. Ayrıca kronikleşmede şu etkenler de sayılabilir: Ailevî yatkınlık, dolaşım sistemi hastalıkları, böbrek hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin hastalıklar ve gayrisıhhî ortamlarda çalışma hastalığın kronikleşmesine yardımcı etkenlerdir. Bir başka neden de farenkse komşu organların kronik hastalıklarıdır. Kronik faranjitin şekillerini hekim saptar.
Bunlar şöyle sıralanabilir: Basit tipte kronik faranjit, daha çok gençlerde görülür. Muayenede farenks mukozasında kırmızılık ve üzerinde ufak tipte kabarcıklar hâlinde lenf bezleri görülür. Yine bu bölgede kurumuş ifrazat vardır ve hasta bunu çıkarmak için gıcık şeklinde öksürmek ister. Hypertrofik şeklinde lenfler biraz daha büyümüştür. Dolayısıyla farenks mukozası kalınlaşmıştır ve hasta, genzinde tutkal gibi yapışık ifrazat olduğunu söyler. Lateral faranjitte ise farenksin yan duvarlarında, yani bademciklerin arka tarafında yukarıdan aşağıya inen şerit şeklinde kalınlaşmış mukoza ve lenf bantları görülür.
Hasta, sabah kalktığı zaman boğazında ağrı ve sanki yabancı cisim varmış gibi bir durumun olduğunu hisseder. Atrofik faranjit de farenks mukozası incelmiş, pembe görünümünü kaybetmiş, soluk bir durumdadır. Hastanın boğazında kuruluk ve sertlik hissi, yapışkan kabukların bulunması, nefesinin kokması şikâyet konusudur. Mukozanın görünümü cilalı gibidir. Kronik faranjit ve faranjitlerin tedavisi; akut faranjitlerin doğru tedavi edilmesi, ilaçların doğru alınması ve tam istirahattir. Eksik tedavi, hastalığı uzatır. Hastanın ailevî yatkınlığı varsa, kronikleştiyse, mevcut hastalığı kolaylaştırıcı faktörlerin ortadan kaldırılması gerekir. En önemlisi, burunda solunumu engelleyen bir kemik eğriliği veya et varsa düzeltilmesi gerekir. Büyük kentlerdeki hava kirliliği de faranjit nedenidir.
Farenjit Belirtileri
- Boğazda ağrı, yanma, kuruluk hissi, kaşınma,
- Yutkunurken zorlanma.
- Öksürük,
- Ateş, ses kısılması,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Burnun akması,
- Toz ve yiyeceklere karşı hassasiyet gelişiyor,
Kimilerinde Farenjit uzun süreden beri vardır ve çok fazla rahatsız edici şikayetler gözlenmez. Bu durumda farenjit hastalığı kronikleşmiştir. Müzmin farenjit denilen durum ortaya çıkar. Farenjit Hastalığın çok şiddetli olduğu ve yeni yeni görüldüğü durum ise akut farenjit adını alır. Farenjit hastalığınız olup olmadığını öğrenmek için uzman bir hekime danışmalısınız.
Akut Farenjit :
Hastanın şikayetleri daha belirgindir. Boğaz ağrısı, yutkunma zorluğu, boğazda kuruluk,yanma veya kaşınma hissi, ateş, öksürük gibi şikayetler olur. Boyunda beze, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ağrısı, halsizlik, kırgınlık, ses kısıklığı gibi şikayetlerde görülebilir. Akut farenjit herkesde görülebilir
Kronik Farenjit :
Kronik farenjit te ateş, halsizlik ve kırgınlık gibi şikayetler belirgin olarak görülmez. Boğaz ile ilgili şikayetler daha hafiftir ama bu şikayetle hiç kaybolmaz ve yahut sık sık ortaya çıkar. Boğazda kuruluk hissi, gıcık, yanma, kuruluk, yabancı cisim hissi, takılma, hafif yutkunma zorluğu gibi şikayetler olur.
Gıcık öksürüğü şeklinde bir öksürükte eşlik edebilir. Hastalar boğazını temizleyerek rahatlayacakları hissine kapılırlar ve sürekli temizleme hareketi yaparlar. Ancak bu çoğu zaman boğazı daha fazla tahriş etmeye neden olur.
farenjit hastalığın bazı belirtileri girtlak kanseri hastalığı belirtileri ile benzerlik göstermektedir. Örnegin ;Ses kısıklığı, boğazda takılma ve Kulak ağrısı Girtlak Kanseri hastalığınında da görülebilir, Bu sebebden uzun süren problemlerinizde örnegin uzun süreli ses kısıklığında (üşütmeden oluşan ses kısıklığı birkaç günde geçer ) mutlaka konusun da uzman bir hekime danışılmalıdır. Erken teşis için bu cok önemli
Farenjit ' den Korunma Yolları
Farenjit ' den korunmak için sigarayı bırakmak gerekir. Boğazı tahriş eden aşırı sıcak ve soğuk yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Boğazı temizlemek de tahriş edici olduğu için yapmamak gerekir. Tozlu ve kirli ortamlardan, kapalı yerlerden uzak durmak gerekir. Elleri sık yıkamak ise enfeksiyonu önlemeye yardımcıdır. Eğer alerjiniz varsa buna neden olan şeylerden korunmalısınız. Mide asidinin boğaza kaçtığı reflü gibi bir sorununuz varsa çay, kahve, alkol, kola gibi içecekleri azaltmak.
Düzgün bir yaşam, düzenli yapılan spor ve vitaminsiz kalmamak farenjit ' den korunmayı sağlayan durumlardır.
Nasıl Farenjit Oluruz?
Boğazın arka kısmı mikroplara, toza, ısıya karşı hassastır. Hem akut farenjit hem de kronik farenjit ' in nedenleri birbirine benzese de arada küçük farklar bulunur.
Kronik farenjit ' te virüsler rol oynamasına rağmen genellikle bogazı tahriş edici bir faktör vardır. Sigara ve alkol kullanımı, kuru hava, aşırı sıcak ya da soğuk yiyecekler ve asitli içecekler sebep olabilir. Bir de burun tıkandığında farenjitin olması iyice kolaylaşır.
Akut farenjit te ise sebep genelde virüs ya da bakteridir. Yine tahriş edici nedenler de farenjit ' in oluşmasında rol oynar. Mevsimler, farenjit oluşumunda etkendir. Kapalı ortamlarda görülme sıklığı fazladır.
Reflü Farenjit ilişkisi
Reflü hastaların bazılarında asidin yemek borusunda neden olduğu hasar sebebiyle midede veya göğüs kafesi arkasında yanmalar oluşabilir. Ancak, farengolarengeal reflüsü olan hastaların çoğunda bu şikayetler görülmez. Sebebi; tahrişe neden olan asidin yemek borusunda çok uzun süre kalmamasıdır. Bu asitin daha hassas olan gırtlak ve bogaza kadar geldiginde bu bölgeler kolaylıkla tarhiş olduğunda mide ve yemek borusu şikayetleri olmadan ses ve yemek borusu ile ilgili şikayetler ortaya cıkmaktadır. , Sık sık farenjit veya larenjit sorunu olan kişilerin önemli bir kısmında reflü hastalığına da görülmüştür.
Farenjit Tedavisi
Farenjit için Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar;
- Uykusuz kalmamak , yorgun düşülmemeli.
- Yatmadan ağız gargarasıyla temizlik yapmak dişleri fırcalayarak agızda bakteri oluşturacak yemek artıklarını siş aralıklarından temizlemek.
- Gece uyuduğunuz odada kalorifer varsa, odayı mutlaka nemlendirin, kalorifer peteğine su askısı takın, odanın nemli durmasını sağlayın.
- Sigara ve alkol almamak , Koyu çay ve kahveden ve asitli içecekler den kaçınmak.
- Tozlu yerlerde ve kirli havada bulunmamak
- Aşırı sıcak ve soğuk gıda almamak , Bol Baharatlı, acı yemeklerden ve Kabuklu bogazı tarhiş edici yiyeceklerden kacınmak
- Üşümemeye çalışmak
- Bol, bol sıvı alın, terli iken korunmaya dikkat edin.
- Alerjiye neden olan faktörlerden uzak kalmak , hangi maddeye karşı alerjiniz olduğunuzu mutlaka öğrenin, alerjinin arttığı dönemlerde, faranjitin azması muhtemel, bu nedenle alerjinizi kontrol altında tutun.
- Vitamin gereksinimlerini karşılamak , özellikle c vitamin.
- Ağız yoluyla değil burundan nefes almak, cünkü agız direk olarak ortam daki tozu ve bakterileri bogaza göndermekte, burun ise toz ları süzer ve soludugumuz havayı nemlendirerek cigerlerimize göndermekte.
- Boğazı temizlemeye çalışmamak
Farenjit insanda bir anda oluşmuyor belli süreç içerinsinde oluşmaktadır, tedaviside uzun süreli geçmektedir hastalık kendisini 45-50 günde tekrarlayabilir.
Farenjit tedavisine başlanırken ilk önce hastanın "boğaz Kültürü" alınıyor , bu kültür sayesinde hastalığın mikrobik olup olmadığı belirlenir.
Akut Farenjit ' in Tedavisi:
Akut farenjit te sıcak sifalı çay içilmesi iyi gelir. Akut farenjite virüslerin neden olduğu düşünüldüğünde antibiyotik verilmesi gerekli değildir. Ancak sıklıkla virüslerin yaptığı iltihaba bakterilerde eklendiğinden antibiyotikler hastalığın iyileşme süresini kısaltmaktadırlar. Antibiyotik olarak penisilin türevleri, sefalosporin veya makrolidler kullanılabilir. Antibiyotiklerin yanısıra, ağrı kesici-ateş düşürücü ilaçlar, alerji düşünülen hastalarda antihistaminikler, burun açıcı spreyler, öksürük kesiciler ve ağız gargaraları (tuzlusu ile gargara olabilir) kullanılabilir.
Kronik Farenjit ' in Tedavisi:
Kronik farenjit için tedavi uzun sürer.Tedavide niçin kronik farenjit olunduğu araştırılır.Kronik farenjit e sebep olan etkenlerden uzak durulmalıdır. Farenjit adaçayı, okaliptüs, aItırı, hatmi, mirra ve papatya çayı içilmesi azda olsa rahatlatıcı özeliklere sahiptir. Kronik farenjitin tedavisi oldukça zordur. Hastanın bazı durumlara dikkat etmesi gerekmektedir. Ancak yine de kronik farenjit çoğu zaman tam olarak ortadan kaldırılamaz. Tedaviyi belirlemek için kronik farenjiti ortaya çıkaran başka bir faktör olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer bulunursa önce onun tedavisi gerekir.