Epilepsi Belirtileri Nelerdir?

Epilepsi, beyinde bulunan sinir hücrelerinin aktivitesini bozarak kişinin tekrar eden nöbetler yaşamasına neden olan bir merkezi sinir sistemi hastalığıdır.

Epilepsi nöbetlerinin farklı türleri vardır ve bu nöbetler 2-3 saniye süren boş bakışlardan, kas seğirmelerine veya bilincin tamamen kaybolduğu nöbetlere kadar geniş bir yelpazede görülebilir.

Nöbetler hafif veya orta dereceli olsa dahi epilepsi tedavi gerektiren bir hastalıktır çünkü nöbetin ne zaman yaşanacağı belli olmadığı için (araba kullanırken, yüzerken…) hayati tehlike yaratabilir.

Epilepsi Nöbeti Belirtileri
30’dan fazla farklı epilepsi nöbeti türü ve 100’den fazla epilepsi belirtisi bulunmaktadır.

Aşağıda nispeten daha yaygın olarak görülen epilepsi belirtilerini bulabilirsiniz ancak sizin belirtileriniz nöbet sırasında beynin hangi bölgesinin etkilendiğine bağlı olarak burada yer alan belirtilerden farklı olabilir. Epilepsi şüpheniz varsa bir uzmana görünerek gerekli kontrolleri yaptırmanız en güvenli yol olacaktır.

Genele Yayılan Nöbetler
Genele yayılan epilepsi nöbetleri beynin tüm bölümlerini etkiler. Bu nöbet sırasında hasta çığlık atabilir veya bir tür ses çıkarabilir. Süresi birkaç saniye ile 1 dakika arasında değişen bir süre kaskatı kesildikten sonra bacaklarda ve kollarda ritmik (tekrar eden) hareketler görülebilir.

Genel epilepsi nöbetleri sırasında gözler çoğunlukla açıktır. Nöbet sırasında nefes kısa süreliğine durabilir ve hastanın rengi nefessizliğe bağlı olarak mavi/mora dönebilir. Bunu derin ve sesli nefesler takip eder.

Nöbet sonrası hastanın bilinci aşamalı olarak yerine gelir. Bilincin tam olarak yerine gelmesi ve zihin karışıklığının ortadan kalkması dakikalar, bazen saatler sürebilir. Nöbet sırasında idrar kaçırma sık görülür.


Genele yayılan nöbetlerin 6 türü bulunmaktadır.

Yokluk Nöbetleri: “Petit mal” nöbeti olarak da adlandırılan yokluk nöbetleri sabit bakış ve hafif vücut hareketleriyle karakterizedir. Bu nöbetler hastada kısa süreli farkındalık kaybına neden olabilir.

Tonik Nöbetler: Kasların sertleşmesine neden olan tonik nöbetler genellikle sırt, kol ve bacaklardaki kasları etkiler, nöbet sırasında hastanın düşmesine yol açabilir.

Klonik Nöbetler: Klonik epilepsi nöbeti sırasında ritmik kas seğirmeleri oluşur. Bu kas seğirmeleri çoğunlukla yüz, boyun ve kollarda görülür.

Miyoklonik Nöbetler: Kol ve bacaklarda aniden ortaya çıkan kas seğirmelerine neden olur.

Atonik Nöbetler: Damla nöbet olarak da bilinen atonik epilepsi nöbetleri kas kontrolünün kaybolmasına ve buna bağlı olarak hastanın aniden yere düşmesine/çökmesine yol açar.

Tonik-klonik nöbetler: Bir diğer adı “grand mal” nöbeti olan tonik-klonik nöbet sırasında hasta bilinç kaybı yaşar, vücutta katılaşma ve sallanma görülür. Bu nöbetler sırasında hasta dilini ısırabilir ve idrarını tutamayabilir.

Fokal Nöbetler
Beynin sadece bir bölümünü etkileyen epilepsi nöbetleri “fokal nöbetler” olarak adlandırılır. Fokal epilepsi nöbeti belirtileri beynin hangi bölümünün etkilendiğine bağlı olarak değişebilir.

Örneğin beynin sol eli kontrol eden bölümü etkilendiyse sadece sol elde kas seğirmesi veya ritmik hareketler görülebilir.

Fokal nöbet sırasında hasta zihin karışıklığı yaşıyorsa bu “kompleks kısmi nöbettir”. Buradaki “kompleks” hastanın bilinç kaybıyla farkındalık arasında bir noktada olduğu anlamında kullanılır.

Fokal epilepsi nöbetleri 2 ana kategoriye ayrılır.

Basit Fokal Nöbetler: Bu nöbetler esnasında hasta bilinç kaybı yaşamaz. Ancak duyduğu sesleri, hislerini, aldığı kokuları veya eşyaların/kişilerin görünümlerini farklı algılayabilir. Vücudun belli kısımlarında kas seğirmeleri (genellikle kol ve bacaklar) yaşanabilir. Basit fokal nöbetler ışık patlamaları, karıncalanma, baş dönmesi gibi spontan duyusal belirtilere yol açabilir.

Dyscognitive (Bilişsel Bozulma) Nöbetleri: Bu nöbetler farkındalığı ve bilinci etkileyerek bir süreliğine bilinç kaybına yol açabilir. Dyscognitive epilepsi nöbetlerinde çiğneme, elleri ovuşturma, yutkunma veya dairesel olarak yürüme gibi nedensiz ve amaçsız hareketler sık görülür.

Status Epileptikus
Status epileptikus 30 dakikadan uzun süren epilepsi nöbetidir. 1 veya daha fazla nöbetin bir araya gelmesiyle oluşabilir ancak hasta nöbetler arasında kendine gelemez ve nöbetler birbirine bağlanarak uzun süre devam eder. Eğer hasta 5 dakikadır nöbet geçiriyorsa ambulans aranmalıdır. Türkiye’deyseniz 112 acil ambulans servisini arayabilirsiniz.


Kaynak:belirtileri nelerdir

Epilepsi Nedenleri



Epilepsi hastalarının %50’sinde beyindeki sinir hücrelerinin arasındaki iletişimin neden bozulduğu bilinmemektedir. Geri kalan %50 aşağıdaki nedenlerden dolayı epilepsi nöbetleri yaşamaktadır.

Genetik Özellikler: Epilepsi nedenleri üzerine yapılan araştırmalarda yaklaşık 500 genin bu hastalıkla ilgili olduğu belirlenmiştir. Bazı genetik özelliklerin kişinin çevre koşullarına daha duyarlı olmasına yol açtığı ve bunun epilepsi nöbetini tetiklediği bilinmektedir.

Kafa Travması: Kaza veya diğer nedenlerden dolayı başa alınan darbeler epilepsiye yol açabilir.

Beyin Koşulları: Felç, beyin tümörü gibi beyni direkt olarak ilgilendiren sağlık sorunları epilepsiye neden olabilir. İnme 35 yaş üzeri yetişkinlerde ortaya çıkan epilepsinin başlıca nedenidir.

Bulaşıcı Hastalıklar: Menenjit, AIDS gibi bulaşıcı hastalıklar epilepsi nedenleri arasındadır.

Doğum Öncesi Hastalıklar: Anne karnındaki bebeğin beyni annenin yetersiz beslenmesi, enfeksiyonel bir hastalık yaşaması veya oksijen eksikliğine bağlı olarak hasar görürse epilepsi görülebilir.

Gelişimsel Bozukluklar: Epilepsi bazen otizm ve nörofibromatözis gibi gelişimsel bozukluklar ile ilişkili olabilir.

Tetikleyiciler
Epilepsi olan birçok kişi belirli koşullar veya maddeler ile tetiklenen nöbetler yaşayabilir.

Bu tetikleyicilerden bazıları şunlardır;

• Uyku eksikliği
• Stres
• Yetersiz beslenme
• Düşük kan şekeri
• Bazı ilaçlar
• Aşırı alkol tüketimi
• Yasadışı uyarıcı maddeler
• Yasadışı uyuşturucu maddeler
• Ateşli hastalıklar
• Flaş veya yanıp sönen ışıklar

Bazı kadınlar adet dönemi sırasında veya sonrasında epilepsi nöbetlerine daha yatkın olabilir. Bunun nedeni adet sırasında değişen hormon dengesinin beyindeki kimyasal hareketleri etkilemesidir.

Epilepsi Tedavisi
Kişinin yaşadığı epilepsi türünün doğru olarak belirlenmesi etkili tedavi için son derece önemlidir.

Epilepsi tedavisinde doktorların ilk tercihi genellikle anti-epileptik ilaçlardır. Bu ilaçlar epilepsi hastalarının %70’inde (ABD verileri) nöbetlerin kontrol altına alınabilmesini sağlamaktadır.

İlaç kullanımına çoğunlukla 2. epilepsi nöbeti yaşanmadan başlanmaz. Ancak MR filmiyle beyin hasarı belirlenmişse veya inme gibi beyin hasarına yol açan bir durum varsa ilaç kullanımı 1. nöbet sonrasında başlatılabilir.

Bazı hastalar için cerrahi operasyon seçeneği düşünülebilir. Epilepsi ameliyatında hedef beynin epilepsi nöbetlerine neden olan bölümünün beynin diğer fonksiyonlarında hasara yol açmayacak şekilde alınmasıdır.

Epilepsi tedavisinde ameliyat seçeneği ameliyat sonrası komplikasyon riski yüksek olduğu için başka hiçbir alternatif kalmadığında tercih edilir. Ameliyat mümkün değilse göğüs bölgesine elektriksel mesajlar gönderen bir cihaz takılabilir. Bu tedavi yönteminin adı “vagus sinir stimülasyonu”dur.

Epilepsi Nöbeti Geçiren Birine Nasıl Davranmalıyım?
Nöbet Tamamen Bitene Kadar Hastanın Yanında Kalın: Ne zaman olacağı önceden kestirilemeyen epilepsi nöbeti tamamen bitinceye ve kişi nöbet sırasında bilincini kaybetmişse bilinci yerine gelinceye kadar yanından ayrılmayın.

Nöbetin Süresine Dikkat Edin: Epilepsi nöbeti başladığında saatinize bakın ve kişinin nöbete girmesiyle tamamen kendine gelmesi arasında ne kadar süre geçtiğini belirleyin. Nöbet hastanın diğer nöbetlerinden uzun sürüyorsa 112 acil ambulans servisini arayın. 5 dakika ve üzeri süren nöbetlerde mutlaka ambulans çağrılmalıdır.

Sakin Olun: Hastanın yakını olarak sizin sakin kalmanız çevrede bulunan diğer insanların da sakin kalmasını sağlayacaktır.

Yaralanmalara Karşı Önlem Alın: Nöbet sırasında meydana gelen düşme, bayılma, kas titremeleri ve kontrolsüz hareketler nedeniyle hasta çevrede bulunan sivri uçlu eşyalardan korunmalıdır. Yere düşüşü yavaşlatmak için hastayı tutun ve başını yavaşça yere koyun.

Hava Alacağı Bir Ortam Yaratın: Kişinin çevresinde kalabalık toplandıysa mümkün olduğu kadar açılmalarını ve hastanın hava almasını sağlayın. Gerekirse çevrenizde bulunanlardan yardım isteyebilirsiniz.

Hastanın Hareketlerini Engellemeyin: Nöbet sırasında meydana gelen istemsiz hareketleri hastayı tutarak engellemeye çalışmak nöbetin daha kısa sürmesini sağlamaz. Aksine zorlanma nedeniyle yaralanmalara ve hastanın daha agresif olmasına neden olabilir.

Ağzına Bir Şey Koymayın: Nöbet sırasında kasılan çene ve yüz kasları nedeniyle hastanın ağzına bir şey koyulmamalıdır. Dişlerini sıkıyorsa açmaya çalışmayın, su vermeyin.

Nefes Alıp Verişine Dikkat Edin: Hasta nöbet sırasında yerde uzanma pozisyonundaysa ağızda biriken salyanın nefes alıp verişini etkilememesi için yana çevirin. Daha rahat nefes alması için varsa gömleğini, kravatını gevşetin. Soğan, kolonya, limon..vb. şeyler koklatmayın.

Ambulans Aranması Gereken Durumlar: Nöbet 5 dakikadan uzun sürdüyse, ilk nöbet biter bitmez 2. nöbet başladıysa, nöbet suda meydana geldiyse, yaralanma varsa, kişi hamile veya şeker hastasıysa, kasılmalar bittikten sonra kişinin bilinci açılmıyorsa, kasılmaların epilepsi nöbeti nedeniyle olup olmadığını bilmiyorsanız vakit kaybetmeden ambulansı arayın.