Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin halk ekmek fabrikası olan Bursa Ekmek ve Besin Sanayi AŞ (BESAŞ) Mustafa Bektaş, katkı maddesi kullanılmadan üretilen bir ekmeğin normal koşullarda taze kalma süresinin yaklaşık 36 saat olduğunu belirtiyor.
Ekmeğin dilimlenerek tüketilmesinin de bayatlamayı geciktirdiğini dile getiriyor.
Ekmeğin yeterince soğuduktan sonra aşırı nem kaybına meydan verilmeden ambalaj yapılması gerektiğine dikkat çeken Bektaş, ekmeğin küflenmemesi için buharlaştırılmaması gerektiğini ve dilimlenerek tüketilmesinin bayatlamayı geciktirdiğini kaydediyor.
Bektaş, soğuk ekmeğin de ‘bayat ekmek’ anlamına gelmediğini, ısıtıldığında tekrar yumuşaklığını ve lezzetini kazanacağını ifade ediyor ve ev hanımlarına şu tüyoları veriyor: “Kuruyan ekmeği canlandırmak için bir tencereye az miktar su koyun ve kaynatın.
Su buharı çıkmaya başladığında tencerenin üzerine bir süzgeç yerleştirin ve kuru ekmekleri koyun. Buhar ekmeğe yavaş yavaş nüfuz ettikçe ekmek kaybettiği nemi alacak ve yenilecek kıvama gelecektir.
Ekmek kesinlikle açıkta bırakılmamalıdır. Ekmek yeterince soğumadan torbaya konursa buhar nedeniyle küflenir.
Ekmek tüketilirken, bazı kişiler kabuğunu sevdikleri için veya ekmek içi sıcakken hamur olduğundan önce ekmeğin kabuğunu koparıp yerler, bu durumda ekmek daha kolay bayatlar.
Çünkü su kaybı kolaylaşır, kurur, kolayca ufalanır.
Ekmeği bozulmadan buzdolabında saklayabiliriz. Böylece küflenmesini önlemiş oluruz. Ancak tazeliği doğal olarak azalacaktır. Bu ekmekler yine kızartılarak veya ısıtılarak rahatlıkla yenebilir.(kaynak:kadincakararinca.com)
Eğer derin dondurucumuz varsa ekmeği -21 derecede taze olarak uzun süre saklayabiliriz.”
Yoksa siz bayat ekmekleri atıyor ya da kuş yemi mi yapıyorsunuz? Hem ekmekleri değerlendirebileceğiniz, hem de çok kısa zamanda pratik lezzetler hazırlayabileceğiniz 8 tarifimiz var.
Bayat Ekmeklerle Ne Yapabilirsiniz?
Baharatlı kruton
Fransızların çorba ve salatalarından eksik etmediği krutonu siz de kolaylıkla yapabilirsiniz.
Küçük bir kasede, tuz, sarımsak tozu, kuru maydonoz ve bunun gibi istediğiniz tüm baharatları karıştırın. Tereyağı ufak bir tencerede eritin; eridikten sonra içine zeytinyağı da koyun. Yağı, ekmek küplerinin üzerine serpiştirin. Her bir ekmek küpünün yağlanmasını sağlayın, ancak ekmeklerin vıcık vıcık yağ olmamasından emin olun.
Bir fırın tepsisini folyo ile kaplayın ve ekmek küplerini folyo ile yaladığınız fırın tepsisine yayın. Önceden 180 derecede ısıtılmış fırında 10-20 dakika kadar pişirin. Krutonlarınız hafifçe kahverengileçmeye başladığında, olmuşlar demektir. Fırıdan çıkardıktan sonra, üzerine 2 yemek kaşığı parmesan peyniri de serpebilirsiniz.
Ekmek kavurması
Bayat ekmek lokmalar halinde doğranır. Tencerede kızartılmış tereyağyağ ile kavrulur. Ekmekler kavrulurken üzerine bir çay bardağı soğuk su serpilir. İyice karıştırıldıktan sonra tencerenin kapağı kapatılıp beş dakika pişirilir. Bu yemeği ızgara tavuk ya da köfteyle beraber servis edebilirsiniz.
Dilim pizza
Bayat ekmek dilimlerine tereyağı sürülür. Yumurta, beyaz peynir veya çökelek, maydanoz ve pul biber karıştırılıp ekmek dilimlerinin üzerine bolca sürülür. Bu karışıma küçük doğranmış domates ve sivri biber de eklenebilir. Dilimler, peynir pembeleşinceye kadar fırında kızartılır.
Tiytiri
Bayat ekmek dilimleri fırında kıtırlaştırılır. 2-3 diş sarımsak dövülüp tereyağında bir süre kavrulur. Bolca toz kırmızı biber, bir tutam tuz ve bir kahve fincanı su eklenip hemen ateşten alınır. Ekmek dilimleri üzerinde gezdirilir.
Bayat ekmek köftesi
Bayat ekmek ıslatılır. Suyu sıkılarak süzüldükten sonra bir kaba alınır. 100 gr. kıyma, bir baş soğan rendesi, kimyon, köfte baharı, tuz ile yoğrulup köfte şeklinde parçalara ayrılır.Köfteler kızgın yağda kızartılıp emici bir kâğıt üzerine çıkarılır. Çayla beraber servis edebilirsiniz.
Bayat ekmek tatlısı
Bayat ekmekler ince ince dilimlenip fırında kıtırlaştırılır. Bir ekmek için iki su bardağı toz şeker ile iki su bardağı su kaynatılır. Çeyrek limonun suyu eklenir. Elde edilen şerbet, soğutulduktan sonra ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirilir. Mevsim meyveleri ekmek dilimlerinin üzerine dizilir.Not: Reçeli sulandırıp kıtırlaştırılan bayat ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirmek sureti ile de tatlı yapılabilir. Bunu krem şanti ile süsleyebilirsiniz.
Ekmek helvası
Bir tencerede üç su bardağı dolduracak kadar ufalanmış ekmek içi, yarım su bardağı erimiş margarin veya tereyağında sürekli karıştırılarak, hafifçe kızarana kadar kavrulur.Ayrı bir tencerede bir su bardağı toz şeker ve bir buçuk su bardağı süt kaynatılıp ılıtılır. Vanilya eklenir.
Ilık süt şerbeti, ekmekli malzemeye katılır. Tencere kapağı kapalı olarak 15 dakika beklenir. Tane tane olan helva, servis tabağına alınıp çekilmiş Antep fıstığı ya da Hindistan ceviziyle süslenir.
Papara
Bayat ekmekler çukur bir kaba kuşbaşı doğranır. Halka halka doğranmış soğan, tereyağında kavrulur. Ardından tuz ve su eklenip kaynatılır. Üzerine tulum peyniri dökülür. Bir süre ılımaya bırakıldıktan sonra çukur kaptaki ekmeklerin üzerine soğan ve peynir karışımı dökülür. İsterseniz kekik ekleyebilirsiniz.
Ekmeğin dilimlenerek tüketilmesinin de bayatlamayı geciktirdiğini dile getiriyor.
Ekmeğin yeterince soğuduktan sonra aşırı nem kaybına meydan verilmeden ambalaj yapılması gerektiğine dikkat çeken Bektaş, ekmeğin küflenmemesi için buharlaştırılmaması gerektiğini ve dilimlenerek tüketilmesinin bayatlamayı geciktirdiğini kaydediyor.
Bektaş, soğuk ekmeğin de ‘bayat ekmek’ anlamına gelmediğini, ısıtıldığında tekrar yumuşaklığını ve lezzetini kazanacağını ifade ediyor ve ev hanımlarına şu tüyoları veriyor: “Kuruyan ekmeği canlandırmak için bir tencereye az miktar su koyun ve kaynatın.
Su buharı çıkmaya başladığında tencerenin üzerine bir süzgeç yerleştirin ve kuru ekmekleri koyun. Buhar ekmeğe yavaş yavaş nüfuz ettikçe ekmek kaybettiği nemi alacak ve yenilecek kıvama gelecektir.
Ekmek kesinlikle açıkta bırakılmamalıdır. Ekmek yeterince soğumadan torbaya konursa buhar nedeniyle küflenir.
Ekmek tüketilirken, bazı kişiler kabuğunu sevdikleri için veya ekmek içi sıcakken hamur olduğundan önce ekmeğin kabuğunu koparıp yerler, bu durumda ekmek daha kolay bayatlar.
Çünkü su kaybı kolaylaşır, kurur, kolayca ufalanır.
Ekmeği bozulmadan buzdolabında saklayabiliriz. Böylece küflenmesini önlemiş oluruz. Ancak tazeliği doğal olarak azalacaktır. Bu ekmekler yine kızartılarak veya ısıtılarak rahatlıkla yenebilir.(kaynak:kadincakararinca.com)
Eğer derin dondurucumuz varsa ekmeği -21 derecede taze olarak uzun süre saklayabiliriz.”
Yoksa siz bayat ekmekleri atıyor ya da kuş yemi mi yapıyorsunuz? Hem ekmekleri değerlendirebileceğiniz, hem de çok kısa zamanda pratik lezzetler hazırlayabileceğiniz 8 tarifimiz var.
Bayat Ekmeklerle Ne Yapabilirsiniz?
Baharatlı kruton
Fransızların çorba ve salatalarından eksik etmediği krutonu siz de kolaylıkla yapabilirsiniz.
Küçük bir kasede, tuz, sarımsak tozu, kuru maydonoz ve bunun gibi istediğiniz tüm baharatları karıştırın. Tereyağı ufak bir tencerede eritin; eridikten sonra içine zeytinyağı da koyun. Yağı, ekmek küplerinin üzerine serpiştirin. Her bir ekmek küpünün yağlanmasını sağlayın, ancak ekmeklerin vıcık vıcık yağ olmamasından emin olun.
Bir fırın tepsisini folyo ile kaplayın ve ekmek küplerini folyo ile yaladığınız fırın tepsisine yayın. Önceden 180 derecede ısıtılmış fırında 10-20 dakika kadar pişirin. Krutonlarınız hafifçe kahverengileçmeye başladığında, olmuşlar demektir. Fırıdan çıkardıktan sonra, üzerine 2 yemek kaşığı parmesan peyniri de serpebilirsiniz.
Ekmek kavurması
Bayat ekmek lokmalar halinde doğranır. Tencerede kızartılmış tereyağyağ ile kavrulur. Ekmekler kavrulurken üzerine bir çay bardağı soğuk su serpilir. İyice karıştırıldıktan sonra tencerenin kapağı kapatılıp beş dakika pişirilir. Bu yemeği ızgara tavuk ya da köfteyle beraber servis edebilirsiniz.
Dilim pizza
Bayat ekmek dilimlerine tereyağı sürülür. Yumurta, beyaz peynir veya çökelek, maydanoz ve pul biber karıştırılıp ekmek dilimlerinin üzerine bolca sürülür. Bu karışıma küçük doğranmış domates ve sivri biber de eklenebilir. Dilimler, peynir pembeleşinceye kadar fırında kızartılır.
Tiytiri
Bayat ekmek dilimleri fırında kıtırlaştırılır. 2-3 diş sarımsak dövülüp tereyağında bir süre kavrulur. Bolca toz kırmızı biber, bir tutam tuz ve bir kahve fincanı su eklenip hemen ateşten alınır. Ekmek dilimleri üzerinde gezdirilir.
Bayat ekmek köftesi
Bayat ekmek ıslatılır. Suyu sıkılarak süzüldükten sonra bir kaba alınır. 100 gr. kıyma, bir baş soğan rendesi, kimyon, köfte baharı, tuz ile yoğrulup köfte şeklinde parçalara ayrılır.Köfteler kızgın yağda kızartılıp emici bir kâğıt üzerine çıkarılır. Çayla beraber servis edebilirsiniz.
Bayat ekmek tatlısı
Bayat ekmekler ince ince dilimlenip fırında kıtırlaştırılır. Bir ekmek için iki su bardağı toz şeker ile iki su bardağı su kaynatılır. Çeyrek limonun suyu eklenir. Elde edilen şerbet, soğutulduktan sonra ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirilir. Mevsim meyveleri ekmek dilimlerinin üzerine dizilir.Not: Reçeli sulandırıp kıtırlaştırılan bayat ekmek dilimlerinin üzerinde gezdirmek sureti ile de tatlı yapılabilir. Bunu krem şanti ile süsleyebilirsiniz.
Ekmek helvası
Bir tencerede üç su bardağı dolduracak kadar ufalanmış ekmek içi, yarım su bardağı erimiş margarin veya tereyağında sürekli karıştırılarak, hafifçe kızarana kadar kavrulur.Ayrı bir tencerede bir su bardağı toz şeker ve bir buçuk su bardağı süt kaynatılıp ılıtılır. Vanilya eklenir.
Ilık süt şerbeti, ekmekli malzemeye katılır. Tencere kapağı kapalı olarak 15 dakika beklenir. Tane tane olan helva, servis tabağına alınıp çekilmiş Antep fıstığı ya da Hindistan ceviziyle süslenir.
Papara
Bayat ekmekler çukur bir kaba kuşbaşı doğranır. Halka halka doğranmış soğan, tereyağında kavrulur. Ardından tuz ve su eklenip kaynatılır. Üzerine tulum peyniri dökülür. Bir süre ılımaya bırakıldıktan sonra çukur kaptaki ekmeklerin üzerine soğan ve peynir karışımı dökülür. İsterseniz kekik ekleyebilirsiniz.
