- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Dermoid kist; anne karnındaki bebeğin rahimdeki gelişimi sırasında oluşan ve cilt yüzeyine yakın kapalı bir kesedir. Kist, bebeğin vücudunun herhangi bir bölgesinde; saç tiplerinde, cilt yüzeyinde oluşabilir. Cilt yağı üreten bu bezler, kistin büyümesine neden olmaktadır.
Dermoid kist, oldukça yaygındır ve genellikle zararsızdır. Ancak, çıkarılması için cerrahi müdahaleye ihtiyaç vardır, kendi kendine ortadan kalkması mümkün değildir. Doğuştan geldiği için, bebek doğduğunda mevcut olduğu anlamına gelir.
Dermoid kist, genellikle cilt yüzeyinin yakınında oluşur. Doğumdan hemen sonra fark edilebilir. Bazen, vücudun daha derinlerinde de gelişebilir. Bu, yaşamın ilerleyen dönemlerine kadar teşhis edilemeyeceği anlamına gelmektedir. Bir dermoid kistin nerede olduğu, türünü belirlemektedir. Farklı dermoid türleri vardır:
Dermoid kist, genellikle belirgin semptomlara sahip değildir. Bazı vakalarda, kistin enfekte olması durumunda bazı belirtiler görülebilmektedir:
Periorbital dermoid kist söz konusu olduğunda, doktor fiziki muayene ile teşhisi yapabilir. Kist cilt altında hareket ettirilerek büyüklüğü anlaşılabilir.
Kistin göz çevresi gibi hassas bir alana yakın alması durumunda, bazı görüntüleme testleri yapılabilir. Bu testler, kistin tam olarak nerede olduğu ve olası riskleri anlamak için yapılmaktadır. Bu testler:
Yumurtalık dermoid kisti söz konusu olduğunda, pelvik muayene sırasında teşhis edilebilir. Pelvik utrason muayenesi sırasında fark edilir. Ses dalgaları kullanılarak, vücut içinde ekran görüntüsü oluşturulur. Bazı durumlarda, transvajinal ultrason yapılabilir.
Kistin vücudun hangi bölgesinde bulunduğundan bağımsız olarak, herhangi bir dermoid kist için tek tedavi seçeneği cerrahi müdahaledir. Özellikle bir çocuk söz konusu olduğunda, cerrahi müdahale sonrası dikkate alınması gereken önemli noktalar vardır:
Yumurtalıklarda meydana gelen dermoid kistler, genellikle kanserli değildir ancak çok büyüyebilir. Bu da, yumurtalıkların vücuttaki pozisyonunu etkileyebilir. Bazı durumlarda, yumurtalıklarda bükülmeye neden olabilir. Bu da, yumurtalığa kan akışını etkileyerek, hastada kısırlık sorununa neden olabilir.
Genellikle, bir dermoid kistin acil olarak çıkarılması gerekmez. Ancak, patlaması, iltihaplanması, ağrı ve ateşe neden olması durumunda, acil olarak doktora başvurulması gerekir. Kistin meydana getirdiği rahatsızlık ve ağrının şiddetine bağlı olarak, acil olarak cerrahi müdahale gerekebilir.
Sonuç olarak…
Farklı kist türleri mevcut olsa da, çoğu anne karnındayken meydana gelir, yani doğumda zaten mevcuttur. Bu da, hayatın ilerleyen dönemlerinde gelişme olasılığının oldukça düşük olduğu anlamına gelir. Yine de, genellikle zararsızdır. Bazı nedenlere ve risklere bağlı olarak, cerrahi bir müdahale ile çıkarılması gerekir. Ancak, özellikle de çocuklar söz konusu olduğunda cerrahi müdahalenin artı ve eksileri düşünülmelidir.
Cerrahi işlem, genellikle birkaç komplikasyon riskine rağmen güvenle yapılabilmektedir. Dermoid kistin çıkarılması, daha ciddi bir tıbbi sorun haline gelebilecek bir enfeksiyonun yayılması riskini de ortadan kaldırmaktadır.
Dermoid kist, oldukça yaygındır ve genellikle zararsızdır. Ancak, çıkarılması için cerrahi müdahaleye ihtiyaç vardır, kendi kendine ortadan kalkması mümkün değildir. Doğuştan geldiği için, bebek doğduğunda mevcut olduğu anlamına gelir.
Farklı Dermoid Kist Türleri Nelerdir?
Dermoid kist, genellikle cilt yüzeyinin yakınında oluşur. Doğumdan hemen sonra fark edilebilir. Bazen, vücudun daha derinlerinde de gelişebilir. Bu, yaşamın ilerleyen dönemlerine kadar teşhis edilemeyeceği anlamına gelmektedir. Bir dermoid kistin nerede olduğu, türünü belirlemektedir. Farklı dermoid türleri vardır:
- Periorbital dermoid kist
- Yumurtalık dermoid kisti
- Spinal dermoid kist
Dermoid Kist Belirtileri Var Mıdır?
Dermoid kist, genellikle belirgin semptomlara sahip değildir. Bazı vakalarda, kistin enfekte olması durumunda bazı belirtiler görülebilmektedir:
- Cilt yüzeyine yakın olan kist şişebilir, cildin rengi sararabilir ve bu da rahatsız edici olabilir.
- Enekte bir kist şişebilir ve kızarabilir. Patlaması durumunda enfeksiyon farklı bölgelere yayılabilir.
- Yumurtalık kisti yeterince büyürse, pelvik bölgede ağrıya neden olabilir.
- Spinal dermoid kist, omurilik sinirlerini sıkıştırmaya başladığında vücuttaki diğer sinirleri de olumsuz etkileyebilir. Bu da, kişinin yürümede zorlanmasına ya da kol ve bacaklarda karıncalanmaya neden olabilir.
Dermoid Kist Neden Olur?
Henüz doğmamış ve anne karnında gelişmekte olan bir bebekte bile dermoid kist fark edilebilir. Ancak, nedeni genellikle açık değildir. Dermoid kistin genel olarak nedenleri şöyle sıralanabilir:- Periorbital kist türü, cilt katmanları düzgün bir şekilde gelişmediği için oluşabilir.
- Yumurtalık kisti türü, bebek anne karnındayken meydana gelir.
- Spinal dermoid kist türü, nöral tüpün bir kısmı tamamen kapanmadığında, embriyonik gelişimin erken dönemlerinde ortaya çıkar.
Dermoid Kist Nasıl Teşhis Edilir?
Periorbital dermoid kist söz konusu olduğunda, doktor fiziki muayene ile teşhisi yapabilir. Kist cilt altında hareket ettirilerek büyüklüğü anlaşılabilir.
Kistin göz çevresi gibi hassas bir alana yakın alması durumunda, bazı görüntüleme testleri yapılabilir. Bu testler, kistin tam olarak nerede olduğu ve olası riskleri anlamak için yapılmaktadır. Bu testler:
- CT Tarama Testi: Vücut içini üç boyutlu olarak görmek için özel bir X-ışını kullanır.
- MR: Vücudun içini ayrıntılı olarak görüntülemek için ses dalgaları ve manyetik alan kullanır.
Yumurtalık dermoid kisti söz konusu olduğunda, pelvik muayene sırasında teşhis edilebilir. Pelvik utrason muayenesi sırasında fark edilir. Ses dalgaları kullanılarak, vücut içinde ekran görüntüsü oluşturulur. Bazı durumlarda, transvajinal ultrason yapılabilir.
Dermoid Kist Nasıl Geçer?
Kistin vücudun hangi bölgesinde bulunduğundan bağımsız olarak, herhangi bir dermoid kist için tek tedavi seçeneği cerrahi müdahaledir. Özellikle bir çocuk söz konusu olduğunda, cerrahi müdahale sonrası dikkate alınması gereken önemli noktalar vardır:
- Hastanın tıbbi geçmişi
- Belirtiler
- Enfeksiyon riski varlığı
- Ameliyat sonrası gerekli olan ilaçlara karşı hassasiyet durumu
- Kistin şiddeti
Dermoid Kist Komplikasyon Riskleri
Dermoid kistler genellikle zararsızdır ve tedavi gerektirmez. Yüz ve boyun çevresinde olduklarında ise, cilt altından gözle görülebilen bir şişlik fark edilebilir. Dermoid kist ile ilgili en genel endişelerden biri, kistin yırtılması ve çevre dokularda enfeksiyona neden olabilmesidir. Bazı durumlarda spinal dermoid kistler, tedavi edilmediğinde omurilik sinirlerine ve çevre sinirlere zarar verebilecek kadar büyüyebilir.Yumurtalıklarda meydana gelen dermoid kistler, genellikle kanserli değildir ancak çok büyüyebilir. Bu da, yumurtalıkların vücuttaki pozisyonunu etkileyebilir. Bazı durumlarda, yumurtalıklarda bükülmeye neden olabilir. Bu da, yumurtalığa kan akışını etkileyerek, hastada kısırlık sorununa neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
- Kistin ağrı yapması ya da iltihaplı hale gelmesi
- Büyümesi ya da renk değiştirmesi
- Estetik nedenlerden dolayı çıkarılmak istenmesi
Genellikle, bir dermoid kistin acil olarak çıkarılması gerekmez. Ancak, patlaması, iltihaplanması, ağrı ve ateşe neden olması durumunda, acil olarak doktora başvurulması gerekir. Kistin meydana getirdiği rahatsızlık ve ağrının şiddetine bağlı olarak, acil olarak cerrahi müdahale gerekebilir.
Sonuç olarak…
Farklı kist türleri mevcut olsa da, çoğu anne karnındayken meydana gelir, yani doğumda zaten mevcuttur. Bu da, hayatın ilerleyen dönemlerinde gelişme olasılığının oldukça düşük olduğu anlamına gelir. Yine de, genellikle zararsızdır. Bazı nedenlere ve risklere bağlı olarak, cerrahi bir müdahale ile çıkarılması gerekir. Ancak, özellikle de çocuklar söz konusu olduğunda cerrahi müdahalenin artı ve eksileri düşünülmelidir.
Cerrahi işlem, genellikle birkaç komplikasyon riskine rağmen güvenle yapılabilmektedir. Dermoid kistin çıkarılması, daha ciddi bir tıbbi sorun haline gelebilecek bir enfeksiyonun yayılması riskini de ortadan kaldırmaktadır.