aslında sende bu hastalık varsa ve eşinde yoksa o zaman çocuğunuz olsa taşıyıcı olmaz mı?
demek senin annede de baban da da varmış bu hastalık ki onların hastalıklı genleri sende birleşmiş ve sen hasta olmuşsun.ama eşinde böyle bir sorun yoksa bana çocuğun olursa taşıyıcı olma ihtimali hastalığa yakalanma ihtimalinden daha çok geliyor.tabii bir doktor daha iyisini bilir ben lisedeki biyoloji derslerine göre konuşuyorum.))
Retinitis pigmentosa nedir ?
Halk arasında tavuk karası olarak da bilinen retinitis
pigmentosa, nadir görülen, kalıtımsal bir hastalıktır.
Gözün içini kaplayan retina adını verdiçimiz tabakada
görme hücreleri bulunur. Bu görme hücrelerinden
rod adı verilenler karanlıkta görmeyi veya gece
görmeyi ve çevre görmeyi saçlar. Hastalık rod adı
verilen bu hücrelerde bozulmayla karakterizedir. Erkeklerde
kadınlardan daha fazla görülür.
Retinitis Pigmentosa'nın belirtileri nelerdir ?
Retinitis pigmentosa genellikle çocuklukta farkedilirse
de herhangi bir yaşlta da görülebilir. Gece özellikle
az ışlıkta cisimlere çarpma ve düşlme ailenin dikkatini
çekebilir. Çevre görme azalır. Aydınlıktan karanlıç
a geçişlte, uyum zor olur. Bazı hastalarda ışık çakmaları görülebilir.
Retinitis Pigmentosa'da ne gibi ek sorunlar görülmektedir?
Hastaların çoğunluğunda Retinitis Pigmentosa'nın etkileri göz ve görme ile sınırlı kalmaktadır. Buna karşın, RP ve kısmi veya tam sağırlık, vakaların %10unda görülmektedir. Hastalıkla birlikte obezite ve bazı metabolik hastalıkların görülme sıklığı artmıştır, bu nedenle bu hastalıklar için inceleme yapılmalıdır.
Retinitis Pigmentosa hastalarının %40'ında kataraktın bir şekli görülebilmektedir. Yine hastalıkta glokom ve myopi görülme sıklığı da artmıştır.
Retinitis Pigmentosa Hangi Sıklıkta Görülmektedir?
Toplumda 1/3000 - 1/5000 oranında görülür. Bugün tüm dünyada 1,500,000 bin kişi bu hastalık nedeniyle görmesini yitirmiştir.
Retinitis Pigmentosa nasıl teşlhis edilir ?
Genellikle çocukluk çaçlarında tanısı konulur. Hasta
özellikle gece görme zorluğu şikayetiyle doktora gelir.
Gözün içini kaplayan retina tabakasının gözdibi
muayenesiyle incelenmesinde tanı konulur. Tipik bir
görünümü vardır.Bunun dışlında ERG denilen özel
bir test tanının kesinleşltirilmesinde kullanılabilir.
Retinis Pigmentosa da kalıtım
neden önemlidir ?
Retinitis pigmentosanın çoğu tipleri kalıtımla geçer.
Eğer hastanın aile ağacı bilinirse hastanın ileride nasıl
bir durumda olacağı konusunda tahmin yürütülebilir.
Bu bilgi hastanın evlilik, çocuk sahibi olma ve
meslek seçiminde yardımcı olabilir.
Hastalığın genetik geçişi %16 otozomal dominant (baskın) % 16 otozomal resesif (zayıf), % 8 X kromozomuna bağlı resesif, % 46'sı izole olgular, % 8 ise tanımlanamayan olgular şeklindedir. Bu geçiş şekillerinin önemi şudur: Hastaya genetik danışmanlık yapabilmeye ve hastalığın şiddeti hakkında fikir yürütebilmeye yarar çünkü örneğin otozomal dominant geçişte belirtiler hafifken ve geç başlarken, X-e bağlı resesif geçişte erken başlar ve şiddetlidir. Genetik araştırmalar sürmektedir ve ancak çok az bir kısmı tam olarak belirlenebilmiştir. Geçiş şeklini anlamak için ailenin tüm bireyleri muayene edilmelidir, çünkü hiç bir belirti göstermeyen kişiler taşıyıcı olabilirler. Bunlar göz muayenesi normal de olsa testlerle belirlenebilir.
Retinis Pigmentosa'nın tedavisi var mıdır ?
Günümüzde retinitis pigmentosanın standard bir
tedavisi yoktur. Ancak retinitis pigmentosayla birlikte
görülebilen katarakt , glokom gibi yandaşl hastalıkların
düzenli yapılan göz muayenesiyle teşlhis ve
tedavisi mümkündür. Retinitis pigmentosalı hastalarda
görme kaybı aynı derecede olmaz. Hastaların bir
kısmı erken yaşlta görmelerini kaybederken , bir kısmı
hayat boyunca kendilerini idare edecek kadar
görmeyi koruyabilirler.
Görme azlığı bulunan hastalara LVA denilen özel
büyüteçli gözlükler verilebilir. Retinitis pigmentosanı
n tedavisi konusunda bilimadamları yoğun çalışlmalar
yapmaktadırlar. Johns Hopkins üniversitesinde
bilimadamları MARC adı verilen yapay bir retina
gelişltirmişllerdir. Bu çip retina tabakasına implante edilir
ve hastanın gözlüğüne yerleşltirilmişl kameradan
alınan görüntüleri beyne iletir. Hala araşltırma safhasındadır.
Henüz yaygın olarak kullanımı başllamamışltır.
Bunun dışlında hastalığın bilinen bir tedavisi yoktur.
Bu nedenle hastaların mucize ilaç veya mucize
ameliyat gibi tedavi yöntemleri bulduklarını iddia
edenlere itibar etmemeleri uygundur.
not:alıntıdır