- Konu Sahibi ProfDrBulentTiras
Adet döneminde kadınların pek çoğu ruh halinde değişim, şişkinlik ve ağrı gibi rahatsızlıklarla karşılaşsa da çikolata kisti olan kadınlarda durum çok daha ciddidir. Çikolata kisti olan kadınlar adet dönemlerinde dayanılmaz ağrılar yaşayabilir. Normalde adet döngüsü boyunca endometrium adı verilen rahim içi tabaka kalınlaşır ve sonra dökülür ve adet kanaması gerçekleşir. Çikolata kisti olan kadınlarda ise bu tabaka genelde yumurtalıkların çevresinde büyür ve pelvis içerisinde kanamalara neden olur.
Çikolata kistinin neden oluştuğuna ve bunun adet sancısına neden olup olmayacağına dair her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Çikolata kistinin kesin olarak neden oluştuğu bilinmemektedir. Bununla birlikte çikolata kistinin oluşumunu açıklamaya dair bazı görüşler bulunmaktadır:
Genetik: Çikolata kisti, ailesinde bu sorunu yaşamış kişilerde daha çok görülür ve bazı etnik gruplarda daha yaygındır.
Retrograd menstruasyon: Retrograd menstuasyonda adet kanı fallop tüplerine geri döner ve vücuttan atılmak yerine pelvik boşlukta birikir. Pelvik duvarlarda ve pelvik organların yüzeylerinde sıkışan rahim içi doku her adet döneminde kalınlaşmaya ve kanamaya devam eder.
Bağışıklık sistemi sorunları: Vücudun hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı doğal savunma mekanizması olan bağışıklık sistemi ile ilgili görülen sorunlar çikolata kistine neden olabilir.
Endometriyal hücrelerin yayılması: Rahim içine ait olan endometriyal hücrelerin vücut boyunca yayılıp kan dolaşımına ya da lenfatik sisteme yayılması ile çikolata kisti görülebilir.
Çikolata kisti adet döneminde ağrıya neden olabilse de neden olduğu tek belirti bu değildir. Çikolata kistiniz olması durumunda karşılaşabileceğiniz belirtiler şu şekildedir:
Ağrılı adet dönemleri: Kadınların pek çoğu adet döneminde ağrı yaşasa da çikolata kisti olan kadınların yaşadıkları ağrılar genelde dayanılmaz olur.
Kronik pelvik ağrı: Bazı kadınlarda adet dönemi dışında da kronik ve şiddetli pelvik ağrı görülebilmektedir. Bu ağrının nedeni hastalığın seyri ve skar doku nedeniyle ortaya çıkabilmektedir.
Ağrılı cinsel ilişki: Disparoni olarak da bilinen ağrılı cinsel ilişki, rahmin altında bulunan çikolata kisti nedeniyle meydana gelmektedir. Penetrasyon sırasında kadında yoğun ve bölgesel bir ağrı görülebilir.
Yumurtalık kisti: Yumurtalık kistlerinin çikolata kistinin işareti olduğu söylenebilir. Bu kistler, büyük ve ağrılı hale geldiklerinde genelde alınmaları gerekir.
Kısırlık: Kısırlık, herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan düzenli cinsel ilişkiye girilerek bir yıl içerisinde hamileliğin gerçekleşmemesini ifade eder. Çikolata kisti olan kadınların yaklaşık yüzde 10’u kısırlık sorunu yaşamaktadır. Çikolata kistinde oluşan skar doku ve fallop tüplerinin zarar görmesi ve iltihaplanması, doğal yollardan hamile kalmayı zorlaştırabilmektedir.
Yukarıda yer alan belirtileri yaşamanız, mutlaka çikolata kistiniz olduğu anlamına gelmez. Ağrılı adet dönemleri bazen dismenore adı verilen farklı bir rahatsızlıktan dolayı meydana gelir. Bu nedenle adet dönemlerinizde şiddetli ağrılarınız oluyorsa bu ağrıların nedenini belirlemek için doktorunuza danışmanız gerekir.
Adet döneminde normal olduğu kabul edilen ağrılar hafif ila şiddetli arasında herhangi bir seviyede görülebilir. Hatta ağrılar nedeniyle ishal, kusma ve bayılma gibi sorunlar görülebilir.
Adet görürken kastan oluşan rahim duvarı, rahim içerisindeki dokuyu atmak için kasılır ve bu esnada kısa bir süreliğine rahme giden oksijen kesilir. Bu da rahimdeki hücrelerin ağrıyı tetikleyen kimyasallar salgılamasına neden olur.
Çikolata kisti durumunda ağrı biraz daha farklıdır. Çikolata kisti kronik bir sorun olduğu için iç organlara zarar verebilir ve kısırlığa neden olabilir. Bununla birlikte adet döneminizde çok kötü ağrılar yaşıyor ya da ağrılarınız bir süredir devam ediyorsa doktora gitmeniz iyi olacaktır.
Çikolata kistinin kesin bir tedavisi yoktur. Ancak ilaçlarla, ameliyatla ve hayat tarzında yapılan değişikliklerle çikolata kistinin belirtilerini rahatlatmak mümkün olmaktadır.
Doktorunuz ağrılarınızı azaltmak ya da yaşadığınız diğer belirtileri hafifletmek için bazı tedaviler önerebilir. Bu tedaviler arasında şunlar bulunmaktadır:
Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar: İbuprofen ve naproksen gibi reçetesiz olarak alınabilen ilaçlar ile çikolata kistinin neden olduğu ağrının hafifletilmesi hedeflenir.
Hormon terapisi: Çikolata kisti hormonlar nedeniyle ortaya çıktığı için vücudunuzdaki hormon seviyelerinin düzenlenmesi, yaşadığınız ağrının azaltılmasını sağlayabilir. Hormon ilaçları hap, vajinal halka ve rahim içi araç şeklinde kullanılabileceği gibi enjeksiyon şeklinde de olabilir. Hormon tedavileri ile amaçlanan şey, aylık yumurtlama döngüsünün düzenlenmesi ya da durdurulması ve bu sayede çikolata kistine bağlı olarak görülen ağrı ve diğer belirtilerin azaltılmasıdır.
Pelvik taban rehabilitasyonu: Pelvik ağrı bazen pelvik taban kaslarının çok gergin olması nedeniyle meydana gelebilmektedir. Bu gerginlik nedeniyle ortay acıkan ağrıyı tedavi etmek için bazı merkezlerde pelvik taban rehabilitasyonu yapılabilmektedir.
Stres yönetimi: Çikolata kisti ile yaşanan kronik ağrı strese neden olabilir ve stresin sonucu olarak ağrıya duyulan hassasiyet artabilir. Stres, çikolata kistinin ağrısını daha kötü hale getirebileceği için stres yönetimini öğrenmeniz önemlidir.
Hayat tarzında değişiklikler: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir uyku düzenine sahip olmak, sağlıklı ve dengeli beslenmek gibi şeyler çikolata kisti nedeniyle görülen stresle başa çıkmayı ve bunu yönetmeyi daha kolay hale getirebilir.
Ameliyat: Doktorunuz anormal büyüme gösteren doku için ameliyat önerebilir. Ameliyat ile hayat kaliteniz ya da bebek düşünüyorsanız hamile kalma şansınız artabilir.
Çikolata kistinin neden oluştuğuna ve bunun adet sancısına neden olup olmayacağına dair her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Çikolata Kisti Neden Olur?
Çikolata kistinin kesin olarak neden oluştuğu bilinmemektedir. Bununla birlikte çikolata kistinin oluşumunu açıklamaya dair bazı görüşler bulunmaktadır:
Genetik: Çikolata kisti, ailesinde bu sorunu yaşamış kişilerde daha çok görülür ve bazı etnik gruplarda daha yaygındır.
Retrograd menstruasyon: Retrograd menstuasyonda adet kanı fallop tüplerine geri döner ve vücuttan atılmak yerine pelvik boşlukta birikir. Pelvik duvarlarda ve pelvik organların yüzeylerinde sıkışan rahim içi doku her adet döneminde kalınlaşmaya ve kanamaya devam eder.
Bağışıklık sistemi sorunları: Vücudun hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı doğal savunma mekanizması olan bağışıklık sistemi ile ilgili görülen sorunlar çikolata kistine neden olabilir.
Endometriyal hücrelerin yayılması: Rahim içine ait olan endometriyal hücrelerin vücut boyunca yayılıp kan dolaşımına ya da lenfatik sisteme yayılması ile çikolata kisti görülebilir.
Çikolata Kisti Belirtileri
Çikolata kisti adet döneminde ağrıya neden olabilse de neden olduğu tek belirti bu değildir. Çikolata kistiniz olması durumunda karşılaşabileceğiniz belirtiler şu şekildedir:
Ağrılı adet dönemleri: Kadınların pek çoğu adet döneminde ağrı yaşasa da çikolata kisti olan kadınların yaşadıkları ağrılar genelde dayanılmaz olur.
Kronik pelvik ağrı: Bazı kadınlarda adet dönemi dışında da kronik ve şiddetli pelvik ağrı görülebilmektedir. Bu ağrının nedeni hastalığın seyri ve skar doku nedeniyle ortaya çıkabilmektedir.
Ağrılı cinsel ilişki: Disparoni olarak da bilinen ağrılı cinsel ilişki, rahmin altında bulunan çikolata kisti nedeniyle meydana gelmektedir. Penetrasyon sırasında kadında yoğun ve bölgesel bir ağrı görülebilir.
Yumurtalık kisti: Yumurtalık kistlerinin çikolata kistinin işareti olduğu söylenebilir. Bu kistler, büyük ve ağrılı hale geldiklerinde genelde alınmaları gerekir.
Kısırlık: Kısırlık, herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan düzenli cinsel ilişkiye girilerek bir yıl içerisinde hamileliğin gerçekleşmemesini ifade eder. Çikolata kisti olan kadınların yaklaşık yüzde 10’u kısırlık sorunu yaşamaktadır. Çikolata kistinde oluşan skar doku ve fallop tüplerinin zarar görmesi ve iltihaplanması, doğal yollardan hamile kalmayı zorlaştırabilmektedir.
Yukarıda yer alan belirtileri yaşamanız, mutlaka çikolata kistiniz olduğu anlamına gelmez. Ağrılı adet dönemleri bazen dismenore adı verilen farklı bir rahatsızlıktan dolayı meydana gelir. Bu nedenle adet dönemlerinizde şiddetli ağrılarınız oluyorsa bu ağrıların nedenini belirlemek için doktorunuza danışmanız gerekir.
Çikolata Kisti Ağrısı ve Adet Ağrısı Farklı mıdır?
Adet döneminde normal olduğu kabul edilen ağrılar hafif ila şiddetli arasında herhangi bir seviyede görülebilir. Hatta ağrılar nedeniyle ishal, kusma ve bayılma gibi sorunlar görülebilir.
Adet görürken kastan oluşan rahim duvarı, rahim içerisindeki dokuyu atmak için kasılır ve bu esnada kısa bir süreliğine rahme giden oksijen kesilir. Bu da rahimdeki hücrelerin ağrıyı tetikleyen kimyasallar salgılamasına neden olur.
Çikolata kisti durumunda ağrı biraz daha farklıdır. Çikolata kisti kronik bir sorun olduğu için iç organlara zarar verebilir ve kısırlığa neden olabilir. Bununla birlikte adet döneminizde çok kötü ağrılar yaşıyor ya da ağrılarınız bir süredir devam ediyorsa doktora gitmeniz iyi olacaktır.
Çikolata Kisti Ağrısı Nasıl Geçer?
Çikolata kistinin kesin bir tedavisi yoktur. Ancak ilaçlarla, ameliyatla ve hayat tarzında yapılan değişikliklerle çikolata kistinin belirtilerini rahatlatmak mümkün olmaktadır.
Doktorunuz ağrılarınızı azaltmak ya da yaşadığınız diğer belirtileri hafifletmek için bazı tedaviler önerebilir. Bu tedaviler arasında şunlar bulunmaktadır:
Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar: İbuprofen ve naproksen gibi reçetesiz olarak alınabilen ilaçlar ile çikolata kistinin neden olduğu ağrının hafifletilmesi hedeflenir.
Hormon terapisi: Çikolata kisti hormonlar nedeniyle ortaya çıktığı için vücudunuzdaki hormon seviyelerinin düzenlenmesi, yaşadığınız ağrının azaltılmasını sağlayabilir. Hormon ilaçları hap, vajinal halka ve rahim içi araç şeklinde kullanılabileceği gibi enjeksiyon şeklinde de olabilir. Hormon tedavileri ile amaçlanan şey, aylık yumurtlama döngüsünün düzenlenmesi ya da durdurulması ve bu sayede çikolata kistine bağlı olarak görülen ağrı ve diğer belirtilerin azaltılmasıdır.
Pelvik taban rehabilitasyonu: Pelvik ağrı bazen pelvik taban kaslarının çok gergin olması nedeniyle meydana gelebilmektedir. Bu gerginlik nedeniyle ortay acıkan ağrıyı tedavi etmek için bazı merkezlerde pelvik taban rehabilitasyonu yapılabilmektedir.
Stres yönetimi: Çikolata kisti ile yaşanan kronik ağrı strese neden olabilir ve stresin sonucu olarak ağrıya duyulan hassasiyet artabilir. Stres, çikolata kistinin ağrısını daha kötü hale getirebileceği için stres yönetimini öğrenmeniz önemlidir.
Hayat tarzında değişiklikler: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir uyku düzenine sahip olmak, sağlıklı ve dengeli beslenmek gibi şeyler çikolata kisti nedeniyle görülen stresle başa çıkmayı ve bunu yönetmeyi daha kolay hale getirebilir.
Ameliyat: Doktorunuz anormal büyüme gösteren doku için ameliyat önerebilir. Ameliyat ile hayat kaliteniz ya da bebek düşünüyorsanız hamile kalma şansınız artabilir.