- 2 Kasım 2006
- 220
- 22
- 38
Evlilikte duygusal, fiziksel şiddet varsa, huzursuzluk sürekliyse, ortak duygular artık yoksa boşanma gündeme gelebilir. Ancak uzmanlar yine de boşanmayı en son seçenek olarak düşünme taraftarı
Bir çift sorun yaşadığında ve bu büyüyüp artık ayrılık telaffuz edilmeye başlandığında önce arkadaşlar, sonra aile büyükleri devreye girer. Barıştırma çabaları, "Bir daha deneyin"lerle başlayan öneriler birbirini kovalar. Araya girenler eğer duruma makul ve mantıklı bakabiliyorsa kimi zaman bir ilişki uçurumun kenarından dönebilir. İlişkinin çıkmaza girdiği durumlarda her ne kadar en doğru yaklaşım bir terapistten yardım almak olsa da psikolog Şeyma Doğramacı, "Herkes terapiye gidemeğine göre akil, güvenilir ve objektif bakabilecek biri ilişkinin zor dönemlerinde yarararlı olabilir" diyor.
Boşanma ne zaman düşünülüyor?
Ortak yaşam sürdürülmesine rağmen duygu ve arzularınızın olmadığını görüyorsanız,
Huzursuzluk sürekliyse,
Duygusal, fiziksel şiddet varsa,
Birlikteliğin geleceği umutsuz ve karanlık görünüyorsa,
Ekonomik özgürlük varsa,
Çocuklar belli bir yetişkinlik yaşındaysa,
'Başka biri' varsa, boşanma düşünülmeye başlanıyor.
Tüm bunlar olsa bile boşanmanın düşünülmediği durumlar var:
Sosyal statü,
İçsel yalnızlık kaygısı,
Yaşlılık ve hastalıkta yalnız kalma korkusu,
Çocukların küçük yaşta olması.
Her şeyi denedikten sonra mı boşanma gündeme gelmeli?
Boşanma tek seçenek değil. "Olmadı, boşanılır" diye düşünülmemeli. Ama yine de bir seçenektir.
Bir takvim oluşturun
Boşanmaya karar veren bir çift neler yapmalı?
Çocuklara durumu anlatma: Çocuklar, bunu anne babalarının ağzından birlikteyken duymalı. Çocuklar, anne babayla ilişkilerinin bundan sonra nasıl süreceğiyle ilgili çok net, çok yaşamsal pratik kararlar duymak isterler. Nerede, kimle yaşayacaklar, eğer çiftlerden birinin hayatında başka biri varsa onunla ilişkileri, nasıl görüşeceklerini bilmek, anne ve babalarının her zaman onların anne ve babaları olarak kalacaklarının duygusal konfirmasyonunu isteyeceklerdir.
Boşanma sürecini planlama: Takvim oluşturulmalı. Ev, eşyalar nasıl ayrılacak, çocuklarla ve birbirleriyle ilişkiler nasıl organize edilecek planlanmalı. Hukuki anlamda çok anlaşmaya dönük bir süreç olsa da boşanmanın duygusal yıpratıcılığı var. Çünkü beklentiler, ümitlerle kurulmuş olan birlikteliğin yürümediğinin anlaşılma hali her zaman için duygusal zorluk taşır.
Bu duygusal zorlukla nasıl baş edilebilir?
İnsanlar bireysel terapi alabiliyor. Neden bazı şeylerin yürümediğini, kendilerine düşen kısmın ne olduğunu anlamak onlar için önemli oluyor. Bazen de boşanmadan sonraki hüzün ve depresyonun kalkması, günlük hayatın akıcılığını kazanmak için terapiye gidilebilir.
Yeni uğraşlar edinmek yararlı mı yoksa bu bir kaçış mı?
Üzüntülü duyguların yaşanması gerekir. Bunlar yaşanmadan, hayatı hemen normal bir akışa koyma, hemen başka bir erkek veya kadınla tanışıp acıyı unutma taraftarı değilim. Çünkü bu kaçış. İnsanın bir işinin olması, arkadaşlarından sosyal yardım alması, kafasını meşgul edecek bir şeylerin olması yardımcıdır. Ancak bunların olması hiç üzülmemek gerektiği anlamına gelmez. Üzüntü de sağlıklı yaşanmalı.
Boşanmaya karar veren bir çift terapiden yararlanmalı mı?
Yararlanmalı. Boşanmaya karar vermiş, ancak çocuklar ve yaşamı nasıl organize edecekleri, mal paylaşımının nasıl olacağı konusunda danışmanlık alan çiftler oluyor.
Boşanma en çok kadınları mı yıpratıyor?
Hayır. Kadınlar sosyal ortamlarda acılarını konuştuklarından, erkekler bunu yapmadığından öyle düşünüyoruz. Ağladıklarını görmüyorsunuz. Terapide konuştuklarında onların da duygusal olarak yıprandıklarını görebiliyoruz.
Boşanma gündeme gelince aile büyüklerinin araya girmesi doğru mu?
Böyle bir çaba olabilir ama "Ne olursa olsun ayrılmak iyi bir şey değildir" tarzında düşünülmemeli ve bu şekilde öneriler verilmemeli.
"Unutun bunları, geçsin", "Sünger çekin" şeklinde yaklaşımlar olmamalı. Çünkü insanlar sünger çekemiyorlar. Çektiklerini sansalar dahi çekmedikleri sonradan ortaya çıkıyor. Aile büyükleri, çiftlerin birbirlerini dinlemelerini ve anlamalarını öneren bir yaklaşımda bulunurlarsa yararlı olabilir. Ancak seçilecek kişiler nötr ve olgun duruşu gösterebilecek kişiler olmalı.
Çatışma, kavga anlarında bir hakem gibi başvurulacak birinin olması iyi mi?
En azından akil, olgun, çok yakın arkadaş olmayan, güvenilir, objektivitesine güvenilir, kendini hâkim konumunda ve taraflardan birine hak vermek zorunda hissetmeyen birinin varlığı yararlı olabilir. Çünkü böyle biri çiftlerin birbirlerini duymalarına yardımcı olur.
radikal HATİCE YAŞAR (Arşivi)
Bir çift sorun yaşadığında ve bu büyüyüp artık ayrılık telaffuz edilmeye başlandığında önce arkadaşlar, sonra aile büyükleri devreye girer. Barıştırma çabaları, "Bir daha deneyin"lerle başlayan öneriler birbirini kovalar. Araya girenler eğer duruma makul ve mantıklı bakabiliyorsa kimi zaman bir ilişki uçurumun kenarından dönebilir. İlişkinin çıkmaza girdiği durumlarda her ne kadar en doğru yaklaşım bir terapistten yardım almak olsa da psikolog Şeyma Doğramacı, "Herkes terapiye gidemeğine göre akil, güvenilir ve objektif bakabilecek biri ilişkinin zor dönemlerinde yarararlı olabilir" diyor.
Boşanma ne zaman düşünülüyor?
Ortak yaşam sürdürülmesine rağmen duygu ve arzularınızın olmadığını görüyorsanız,
Huzursuzluk sürekliyse,
Duygusal, fiziksel şiddet varsa,
Birlikteliğin geleceği umutsuz ve karanlık görünüyorsa,
Ekonomik özgürlük varsa,
Çocuklar belli bir yetişkinlik yaşındaysa,
'Başka biri' varsa, boşanma düşünülmeye başlanıyor.
Tüm bunlar olsa bile boşanmanın düşünülmediği durumlar var:
Sosyal statü,
İçsel yalnızlık kaygısı,
Yaşlılık ve hastalıkta yalnız kalma korkusu,
Çocukların küçük yaşta olması.
Her şeyi denedikten sonra mı boşanma gündeme gelmeli?
Boşanma tek seçenek değil. "Olmadı, boşanılır" diye düşünülmemeli. Ama yine de bir seçenektir.
Bir takvim oluşturun
Boşanmaya karar veren bir çift neler yapmalı?
Çocuklara durumu anlatma: Çocuklar, bunu anne babalarının ağzından birlikteyken duymalı. Çocuklar, anne babayla ilişkilerinin bundan sonra nasıl süreceğiyle ilgili çok net, çok yaşamsal pratik kararlar duymak isterler. Nerede, kimle yaşayacaklar, eğer çiftlerden birinin hayatında başka biri varsa onunla ilişkileri, nasıl görüşeceklerini bilmek, anne ve babalarının her zaman onların anne ve babaları olarak kalacaklarının duygusal konfirmasyonunu isteyeceklerdir.
Boşanma sürecini planlama: Takvim oluşturulmalı. Ev, eşyalar nasıl ayrılacak, çocuklarla ve birbirleriyle ilişkiler nasıl organize edilecek planlanmalı. Hukuki anlamda çok anlaşmaya dönük bir süreç olsa da boşanmanın duygusal yıpratıcılığı var. Çünkü beklentiler, ümitlerle kurulmuş olan birlikteliğin yürümediğinin anlaşılma hali her zaman için duygusal zorluk taşır.
Bu duygusal zorlukla nasıl baş edilebilir?
İnsanlar bireysel terapi alabiliyor. Neden bazı şeylerin yürümediğini, kendilerine düşen kısmın ne olduğunu anlamak onlar için önemli oluyor. Bazen de boşanmadan sonraki hüzün ve depresyonun kalkması, günlük hayatın akıcılığını kazanmak için terapiye gidilebilir.
Yeni uğraşlar edinmek yararlı mı yoksa bu bir kaçış mı?
Üzüntülü duyguların yaşanması gerekir. Bunlar yaşanmadan, hayatı hemen normal bir akışa koyma, hemen başka bir erkek veya kadınla tanışıp acıyı unutma taraftarı değilim. Çünkü bu kaçış. İnsanın bir işinin olması, arkadaşlarından sosyal yardım alması, kafasını meşgul edecek bir şeylerin olması yardımcıdır. Ancak bunların olması hiç üzülmemek gerektiği anlamına gelmez. Üzüntü de sağlıklı yaşanmalı.
Boşanmaya karar veren bir çift terapiden yararlanmalı mı?
Yararlanmalı. Boşanmaya karar vermiş, ancak çocuklar ve yaşamı nasıl organize edecekleri, mal paylaşımının nasıl olacağı konusunda danışmanlık alan çiftler oluyor.
Boşanma en çok kadınları mı yıpratıyor?
Hayır. Kadınlar sosyal ortamlarda acılarını konuştuklarından, erkekler bunu yapmadığından öyle düşünüyoruz. Ağladıklarını görmüyorsunuz. Terapide konuştuklarında onların da duygusal olarak yıprandıklarını görebiliyoruz.
Boşanma gündeme gelince aile büyüklerinin araya girmesi doğru mu?
Böyle bir çaba olabilir ama "Ne olursa olsun ayrılmak iyi bir şey değildir" tarzında düşünülmemeli ve bu şekilde öneriler verilmemeli.
"Unutun bunları, geçsin", "Sünger çekin" şeklinde yaklaşımlar olmamalı. Çünkü insanlar sünger çekemiyorlar. Çektiklerini sansalar dahi çekmedikleri sonradan ortaya çıkıyor. Aile büyükleri, çiftlerin birbirlerini dinlemelerini ve anlamalarını öneren bir yaklaşımda bulunurlarsa yararlı olabilir. Ancak seçilecek kişiler nötr ve olgun duruşu gösterebilecek kişiler olmalı.
Çatışma, kavga anlarında bir hakem gibi başvurulacak birinin olması iyi mi?
En azından akil, olgun, çok yakın arkadaş olmayan, güvenilir, objektivitesine güvenilir, kendini hâkim konumunda ve taraflardan birine hak vermek zorunda hissetmeyen birinin varlığı yararlı olabilir. Çünkü böyle biri çiftlerin birbirlerini duymalarına yardımcı olur.
radikal HATİCE YAŞAR (Arşivi)
klava: