- 6 Mart 2012
- 17.734
- 27.909
- 49
Çocukluk çağında en sık görülen iki hastalığı bu yazıda sizlerle paylaşıyoruz. Bebeğiniz hep sağlıklı olsun ama bu gerçekleri de bilmekte fayda var.
Bademcik İltihabı (Tonsillit)-Anjin
Boğazın dibinde bademcikleri görebilirsiniz. Bademcik , tonsil, tonsilla palatina olarak adlandırılır. Farinkste burun eti ile beraber lenfoid dokunun önemli bir bölümünü oluştururlar. Başlıca görevleri vücudu enfeksiyonlara karşı korumaktır.
Bademcikler sık sık iltihaplanır.
Anjin
Bademciklerin iltihaplanmasına tonsillit denir.İltihabın bademcikten öte bütün boğaza yayılmasına anjin denir. Halk arasında bu iki duruma da anjin adı verilir.
Bademcik iltihabı küçük çocuklarda nadiren görülür. Genellikle rinofarinjit olurlar. Ama 2-3 yaşından sonra bademcik enfeksiyonları başlar.
Bademcik enfeksiyonu bir virüsten kaynaklanabilir. ( bir türü de mononükleozdur) Adenovirüs, enterovirüs vb.
Kronik boğaz şişmesi alerjik olabilir. Kuru, sıcak havada kalmaya bağlı olabilir.
Kut bademcik iltihabı
Genellikle akut farenjit ile birlikte ve 2 yaştan büyük çocuklarda görülür. Etken büyük olasılıkla hemolitik streptokoklardır. Hemolitik streptokok mafsal romatizması , böbrek hastalıklarına yol açabilir.
Hastalık yüksek ateşle birden başlar. Kusma, baş ağrısı, halsizlik gibi genel semptomların yanı sıra boğazda kuruluk hissi vardır. Bu belirtileri boğaz ağrısı izler. Boğaz ve bademcikler kırmızı ve şiştir.
Boğaz muayenesi bademciklerin büyüdüğünü, kızardığını veya beyaz noktalarla kaplı olduğunu gösterir.
Kronik bademcik iltihabı
Sık tekrarlayan boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, halsizlik, ateş gibi başlıca bulgulardır. Geniz eti büyümesi ile beraber bulunuyorsa üst solunum yollarında daralma nadiren buna bağlı ağır solunum güçlüğüne ve uyku apne gibi durumlara yol açabilir.
Bademcik iltihabının bulaşma yolu
Etkene göre değişir.Adenovirüsler solunum yolunu tutar.
Kuluçka
Adenovirüs için 2-14 gündür. Bulaşmadan sonraki 2-14 gün sonra bulgular ortaya çıkabilir.
Klinik
Döküntü yapan hastalıklarda aynı anjin gibi başlar. (ör, kızıl) Difteri anjini aşılamalar sonucunda artık pek görülmemektedir, ancak aşıların doğru ve düzenli bir şekilde yapılması gerekir.
Difteri anjini fazla ateş yapmaz ama çocuğu halsiz bırakır. Boğazında beyaz ve yapışkan bir sıvı görülür. Doktor , çocuğun boğazından sıvı alıp tahlil yaptırır. Kan sayımı , kan formülü ister, ve sonuçlar alınmadan antibiyotik verebilir, çünkü streptokok ihtimalini göz önünde bulundurup onun yaratacağı komplikasyonlar göz önünde bulundurulur.
Tedavi
Anjin birkaç gün içinde geçer, zararsızdır.
Eğer anjin sürekli tekrar ediyorsa ve bir takım koşullar varlığında bademciklerin alınması gerekebilir.
Bademcik ameliyatı çok basit , riski az olan bir ameliyattır.Ameliyat sonrası iyi kontrol edilmelidir.Bu ameliyat 4-5 yaşından önce yapılmaz. Esas sorun bademciğin alınmasının sahiden gerekip gerekmediğini tayin edebilmektir.
Günümüzde bademcikler sadece bazı kriterler göz önüne alınarak ameliyat edilmektedirler.
Şunu da bilmek gerekir ki bademciğin büyük olması iltihap olduğunu ispatlamaz. Alerjik çocuklarda bademcik ameliyatı tavsiye edilmez.
Komplikasyonlar
Bağışıklığı baskılanmış çocuklar dışında olası değildir.