- 30 Ekim 2006
- 228
- 30
- 44
- Konu Sahibi TesterTester
- #1
Aşırı Kullanım Yaralanmaları
.
Gülle atıcılarında aşırı kullanım yaralanmaları sık olur. Modern sporlarda antremana olan talep aşırı kullanıma bağlı yaralanmalara neden almaktadır.Yüksek miktarda sıkı çalışma dayanıklılığı ve gücü arttırırken,tekniklerin çok sayıda tekrarıda yetenekleri arttırmaktadır.Spor antremanları ve yarışmalar profosyonellik eğilimi ile yoğunluk kazanmıştırÖrneğin bir çok klübün sporcusu kendilerinden önceki jenerasyon 30-40 kilometre kışarken,sdert zeminde haftada 50-110 kilometre koşmaktadır.Saha oyunları atletleri 130 kg üstündeki ağırlıklarla eğtilmekte ve buda yaralanmalara neden olmaktadır.Genellikle genç olan yüzücüler günde birkaç saat antreman yapmaktadırlar. Fiziksel mekanik ve mental stres birçok genç insanda sporu erken bırakma kararına yol açmaktadır.
Aşırı kullanım yaralanması nedenleri
*Çok fazla yük
*Hatalı teknik veya postür
*Hatalı veya kötü kalite ekipman
*Uygunsuz postür veya anatomi
YÜK
Uygun antreman yükü bir atletin bir günde yapabileceği antremandır.Fakat ideal veya güvenli antreman yükünün net bir tanımı yoktur.Kademeli vey a devamlı antreman güvenlik kadar ,atletin adelevi gelişimindede etkilidir.Günümüz sporlarında kazanan değil starta ulaşan en iyi atlettir.
Atletlerdeki yaralanmanın tanısı ve tedavisinde antreman öyküsü esastır.
Aşırı kullanım yaralanmaları antreman kampı,yeni tekniklerle çalışmak veya aşırı çalışrıran antrenörler gibi alışılmadık yükten kaynaklanmaktadır.Ayrıca basitçe bir uzun dinlenme periyodu sonrasında normal antremanlara dönme bile yaralanmak için yeterlidir.Tıbbi rekabilitasyonun "aşamalı dayanıklılık eksersiz kuralı" formda lokomotor olan kişilerde uygulanır.
Aşamalı dayanıklılık eksersizi-antreman ve rehabilitasyon için
*Eksersizin yoğunluğu kademeli olarak arttırılırTHERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
*Yük yavaşça arttırılır.
(Eksersize yoğun bir şekilde başlamak ve yükü çok hızlı arttırmak yerine)
Bisikletin selesi ve gidonu ayarlanabilmelidir.
TEKNıK
Sporcular için teknik önemlidir.Aksiyon olarak,daha iyi teknik,daha az yaralanma (ve daha iyi performans demektir)Bu nedenle doktorun rolü antrenörlüğr kadar uzanamıyorsada en azından yaralanmış sporcuyu yetkin bir antrenöre göndererek yaralanmayı açığa kavuşturmalı ve yaralanmanın tekrarlanmasını önlemelidir.
POSTÜR
Postür harekete bağlı yaralanmanın altında yatan anahtar faktördür ve endüstriyel tıpta uzun süredir bilinmektedir.Sıklıkla atletlerin anatomileri ile yaptıkları sporun gerekleri arasında çatışma vardır.Koşularda belirli bacak dizilimi ve hareket modelleri yaralanmayı kolaylaştırabilir.Bu gibi yaralanmaların tanınması ,düzeltilmelerinin ilaç fizyoterapiden çok ,koşu tekniğinin ayarlanması ile mümkün olacağından önemlidir.
EKıPMAN THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
Ekipmanlar birçok aşırı kullanım yaralanmalarına yol açarlar.Bu yaralanmalar yanlış rakete bağlı kol yaralanmalarından ,ayakkabıya bağlı su toplanmasına kadar uzanır.Ekipman üreticileride spor hekimlerinden çok farklı düşünmemektedir.
Aşırı kullanım yaralanmasının önlenmesi:
*Hatalı tekniğin veya postürün saptanması ve düzeltilmesi
*Ekipmanların uygunluğunun kontrol edilmesi
*Uygulama yoğunluğuve süresinin aşamalı olarak arttırılması
FAKTÖRLERıN BıRLEŞıMı
Bu faktörler yük -teknik,postür ve ekipman ağrıya neden olacak şekilde bir araya gelebilir ve tedavi esnasında sinerjik olarak uyarlanabilirler.Örneğin bir bisiklet yarışçısının dizindeki ağrı alçak seseli bisiklet kullanımı ile lgili olabilir.Selenin yükseltilmesi
Quadriceps yükünü dengeleyerek pedallar yüklenmeyi düzeltir.Benzer şeyler bisiklet yarışçılarında sık görülen bel ağrıları çinde geçerlidir.Selenin yukarı veya aşağı ayarlanması semptomları düzeltir.
AŞIRI KULLANIM YARALANMASININ TıPLERı
KEMıK
Kemikler stres kırıklarından etkilenir.Stres kırıkları eksersizle ilgili lokalize "Kreşento" tipinde ağrı öyküsü ile tanınır.Başlangıçta direk grafiler normaldir.Fakat teröpatik ultrasona ağrılı yanıt tanı koyucudur.Stres kırıklarının dinlenme ile tedavisi esastır.Dinlenme olağan ağrı ortadan kalktıktan sonrada devam etmelidir.Çünki ağrının giderilmesi yanlış olarak ortaya iyi bir tablo koyabilir ve antremana tekrar başlamaya teşvik edebilir.
Klinisyenlerin daha endişe ettiği durum düz radyografik görüntülemede gözükmeyen stres veya aşırı yük lezyonlarıdır.Bunlar THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkeziteknisyum sintografisinde daha yaygın metabolik aşırı aktivite gösterebilir.Baldırın ön kısmında ağrısı olan bazı atletlerde Tibiada bu yaygın model görülebilir.Bu durum uzun Flexsor zedelenmesinden veya kompartman sendromundan farklıdır.Bunun uygulamadaki önemi "Tibia aşırı yük sendromu" nun uzun süre dinlenmeyi ve yükten sakınmayı gerektirmesinden kaynaklanmaktadır.Bunun atlet için anlamı bir yıl koşudan uzak kalmak olduğundan bu kadar uzun bir dinlenme dönemi öncesi tanıdan emin olmak gereklidir.
EKLEMLER
Eklemlerde sıkı ayakkabı ile sert bir zeminde koşma sonrası ağrı olabilir.Klinik olarak eklem hassasiyeti ve sınırlı hareket görülebilir.Enfeksiyon veya gençlik dönemi kalça hastalıkları gibi daha ciddi lezyonların ayrıca tanısı yapılmalıdır.. Stres kırıklarının tanısına yardımcı olanlar
*Antreman öyküsü
*Ultrason tedavisinde ağrı
*Düz radyografi
*Teknisyum kemim skeni
*Bilgisayarlı tomografi
Aşırı kullanıma bağlı zedelenme tanısında uygunsuz aşırı yükün net öyküsü tanı için esastır.Fakat zedelenmenin patolojik boyutu belirsiz olabilir.Bazen aşırı antreman sonrası ,örneğin dizde efüzyon görülebilir.Bu daima dinlenme ile hızla geriler.Bu olgularda kortikosteroid enjeksiyonuna gerek yoktur
Aşırı kullanım yaralanmasına duyarlı dokular
*Kemikler(Stres kırığı veya metabolik *aşırı aktivite)
*Eklemler(Ağrı , hassasiyet ,sınırlı hareket, efüzyon)
*Ligamenler (Aşırı zorlama)
*Kaslar(Sertleşme, raptomyeliz)
*Tendonlar (Aşırı zorlanma tenosinovit) THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
Salon koşışunda 18 drecelik kavis ayak bileği yaralanmasına yol açar
LıGAMANLAR
Ligamanlar sık sık zedelenir.Diz veya ayak bileğinin kolleteral ligamanlarının zedelenmesi spor hekimliğinin en çok karşılaştığı olgulardır.Bu tür yaralanmalarda teknikte hata ve postür bozukluğu vardır ve tam iyileşme için düzeltilmeleri gerekir.Mesela kavisli bir yolun aynı kısmında devamlı koşmak kronik ayak bileği ligamani ağrısına sebeb olabilir.(Aşağıya doğru lateral ,yukarıya doğru medial kolleteraller.)Uygun tavsiyelerle geneklikle tıbbi tedaviye gerek kalmaz.
ENDESıOPATı
Endesiopati kas,tendon veya ligamanların periostuma bağlanma yerlerinin zedelenmesi olarak tanımlanır.Bunlar raket sporlaında el bileği extansör zedelenmesi,genç futbolcularta Tibialis antrrterior zedelenmesi,raket sporlarında ve golfte dirsek epikondiliti,ve bazı koşucu baldırı ön kısmı ağrısı olgularını içerir.Tedavi neden olan sporun düzeltilmesi,dinlenme ve fizyoterapiyi içerir.Bu zedelenmeler sıklıkla lokal kortikosteroid enjeksiyonuna iyi yanıt verir.
.
Gülle atıcılarında aşırı kullanım yaralanmaları sık olur. Modern sporlarda antremana olan talep aşırı kullanıma bağlı yaralanmalara neden almaktadır.Yüksek miktarda sıkı çalışma dayanıklılığı ve gücü arttırırken,tekniklerin çok sayıda tekrarıda yetenekleri arttırmaktadır.Spor antremanları ve yarışmalar profosyonellik eğilimi ile yoğunluk kazanmıştırÖrneğin bir çok klübün sporcusu kendilerinden önceki jenerasyon 30-40 kilometre kışarken,sdert zeminde haftada 50-110 kilometre koşmaktadır.Saha oyunları atletleri 130 kg üstündeki ağırlıklarla eğtilmekte ve buda yaralanmalara neden olmaktadır.Genellikle genç olan yüzücüler günde birkaç saat antreman yapmaktadırlar. Fiziksel mekanik ve mental stres birçok genç insanda sporu erken bırakma kararına yol açmaktadır.
Aşırı kullanım yaralanması nedenleri
*Çok fazla yük
*Hatalı teknik veya postür
*Hatalı veya kötü kalite ekipman
*Uygunsuz postür veya anatomi
YÜK
Uygun antreman yükü bir atletin bir günde yapabileceği antremandır.Fakat ideal veya güvenli antreman yükünün net bir tanımı yoktur.Kademeli vey a devamlı antreman güvenlik kadar ,atletin adelevi gelişimindede etkilidir.Günümüz sporlarında kazanan değil starta ulaşan en iyi atlettir.
Atletlerdeki yaralanmanın tanısı ve tedavisinde antreman öyküsü esastır.
Aşırı kullanım yaralanmaları antreman kampı,yeni tekniklerle çalışmak veya aşırı çalışrıran antrenörler gibi alışılmadık yükten kaynaklanmaktadır.Ayrıca basitçe bir uzun dinlenme periyodu sonrasında normal antremanlara dönme bile yaralanmak için yeterlidir.Tıbbi rekabilitasyonun "aşamalı dayanıklılık eksersiz kuralı" formda lokomotor olan kişilerde uygulanır.
Aşamalı dayanıklılık eksersizi-antreman ve rehabilitasyon için
*Eksersizin yoğunluğu kademeli olarak arttırılırTHERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
*Yük yavaşça arttırılır.
(Eksersize yoğun bir şekilde başlamak ve yükü çok hızlı arttırmak yerine)
Bisikletin selesi ve gidonu ayarlanabilmelidir.
TEKNıK
Sporcular için teknik önemlidir.Aksiyon olarak,daha iyi teknik,daha az yaralanma (ve daha iyi performans demektir)Bu nedenle doktorun rolü antrenörlüğr kadar uzanamıyorsada en azından yaralanmış sporcuyu yetkin bir antrenöre göndererek yaralanmayı açığa kavuşturmalı ve yaralanmanın tekrarlanmasını önlemelidir.
POSTÜR
Postür harekete bağlı yaralanmanın altında yatan anahtar faktördür ve endüstriyel tıpta uzun süredir bilinmektedir.Sıklıkla atletlerin anatomileri ile yaptıkları sporun gerekleri arasında çatışma vardır.Koşularda belirli bacak dizilimi ve hareket modelleri yaralanmayı kolaylaştırabilir.Bu gibi yaralanmaların tanınması ,düzeltilmelerinin ilaç fizyoterapiden çok ,koşu tekniğinin ayarlanması ile mümkün olacağından önemlidir.
EKıPMAN THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
Ekipmanlar birçok aşırı kullanım yaralanmalarına yol açarlar.Bu yaralanmalar yanlış rakete bağlı kol yaralanmalarından ,ayakkabıya bağlı su toplanmasına kadar uzanır.Ekipman üreticileride spor hekimlerinden çok farklı düşünmemektedir.
Aşırı kullanım yaralanmasının önlenmesi:
*Hatalı tekniğin veya postürün saptanması ve düzeltilmesi
*Ekipmanların uygunluğunun kontrol edilmesi
*Uygulama yoğunluğuve süresinin aşamalı olarak arttırılması
FAKTÖRLERıN BıRLEŞıMı
Bu faktörler yük -teknik,postür ve ekipman ağrıya neden olacak şekilde bir araya gelebilir ve tedavi esnasında sinerjik olarak uyarlanabilirler.Örneğin bir bisiklet yarışçısının dizindeki ağrı alçak seseli bisiklet kullanımı ile lgili olabilir.Selenin yükseltilmesi
Quadriceps yükünü dengeleyerek pedallar yüklenmeyi düzeltir.Benzer şeyler bisiklet yarışçılarında sık görülen bel ağrıları çinde geçerlidir.Selenin yukarı veya aşağı ayarlanması semptomları düzeltir.
AŞIRI KULLANIM YARALANMASININ TıPLERı
KEMıK
Kemikler stres kırıklarından etkilenir.Stres kırıkları eksersizle ilgili lokalize "Kreşento" tipinde ağrı öyküsü ile tanınır.Başlangıçta direk grafiler normaldir.Fakat teröpatik ultrasona ağrılı yanıt tanı koyucudur.Stres kırıklarının dinlenme ile tedavisi esastır.Dinlenme olağan ağrı ortadan kalktıktan sonrada devam etmelidir.Çünki ağrının giderilmesi yanlış olarak ortaya iyi bir tablo koyabilir ve antremana tekrar başlamaya teşvik edebilir.
Klinisyenlerin daha endişe ettiği durum düz radyografik görüntülemede gözükmeyen stres veya aşırı yük lezyonlarıdır.Bunlar THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkeziteknisyum sintografisinde daha yaygın metabolik aşırı aktivite gösterebilir.Baldırın ön kısmında ağrısı olan bazı atletlerde Tibiada bu yaygın model görülebilir.Bu durum uzun Flexsor zedelenmesinden veya kompartman sendromundan farklıdır.Bunun uygulamadaki önemi "Tibia aşırı yük sendromu" nun uzun süre dinlenmeyi ve yükten sakınmayı gerektirmesinden kaynaklanmaktadır.Bunun atlet için anlamı bir yıl koşudan uzak kalmak olduğundan bu kadar uzun bir dinlenme dönemi öncesi tanıdan emin olmak gereklidir.
EKLEMLER
Eklemlerde sıkı ayakkabı ile sert bir zeminde koşma sonrası ağrı olabilir.Klinik olarak eklem hassasiyeti ve sınırlı hareket görülebilir.Enfeksiyon veya gençlik dönemi kalça hastalıkları gibi daha ciddi lezyonların ayrıca tanısı yapılmalıdır.. Stres kırıklarının tanısına yardımcı olanlar
*Antreman öyküsü
*Ultrason tedavisinde ağrı
*Düz radyografi
*Teknisyum kemim skeni
*Bilgisayarlı tomografi
Aşırı kullanıma bağlı zedelenme tanısında uygunsuz aşırı yükün net öyküsü tanı için esastır.Fakat zedelenmenin patolojik boyutu belirsiz olabilir.Bazen aşırı antreman sonrası ,örneğin dizde efüzyon görülebilir.Bu daima dinlenme ile hızla geriler.Bu olgularda kortikosteroid enjeksiyonuna gerek yoktur
Aşırı kullanım yaralanmasına duyarlı dokular
*Kemikler(Stres kırığı veya metabolik *aşırı aktivite)
*Eklemler(Ağrı , hassasiyet ,sınırlı hareket, efüzyon)
*Ligamenler (Aşırı zorlama)
*Kaslar(Sertleşme, raptomyeliz)
*Tendonlar (Aşırı zorlanma tenosinovit) THERAPIUM Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
Salon koşışunda 18 drecelik kavis ayak bileği yaralanmasına yol açar
LıGAMANLAR
Ligamanlar sık sık zedelenir.Diz veya ayak bileğinin kolleteral ligamanlarının zedelenmesi spor hekimliğinin en çok karşılaştığı olgulardır.Bu tür yaralanmalarda teknikte hata ve postür bozukluğu vardır ve tam iyileşme için düzeltilmeleri gerekir.Mesela kavisli bir yolun aynı kısmında devamlı koşmak kronik ayak bileği ligamani ağrısına sebeb olabilir.(Aşağıya doğru lateral ,yukarıya doğru medial kolleteraller.)Uygun tavsiyelerle geneklikle tıbbi tedaviye gerek kalmaz.
ENDESıOPATı
Endesiopati kas,tendon veya ligamanların periostuma bağlanma yerlerinin zedelenmesi olarak tanımlanır.Bunlar raket sporlaında el bileği extansör zedelenmesi,genç futbolcularta Tibialis antrrterior zedelenmesi,raket sporlarında ve golfte dirsek epikondiliti,ve bazı koşucu baldırı ön kısmı ağrısı olgularını içerir.Tedavi neden olan sporun düzeltilmesi,dinlenme ve fizyoterapiyi içerir.Bu zedelenmeler sıklıkla lokal kortikosteroid enjeksiyonuna iyi yanıt verir.
