DOKTOR FİLİZ GOKARSLAN
Muhtemelen eviniz ya da piyasadakiler görseldeki gibi paslanmaz çelik sepetli olmadığına göre,
Günümüzün AIR FRYER “çılgınlığı” kapsamında önce şu terimlere göz atalım
1. PFAS (Perflorlu & Poliflorlu Maddeler): 4.700 üzeri kimyasal içeren, çevre & vücutta son derece kalıcı oldukları için “sonsuz kimyasallar” olarak bilinen bir grup maddedir
Tiroid hastalığı, infertilite, karaciğer hasarı, obezite & kanser gibi sağlık sorunlarına yol açabildikleri örneğin Avrupa Çevre Ajansı (EEA) tarafından da belirtilmektedir.
2. PTFE (PoliTetraFloroEtilen): Esasen bir PFAS formu kimyasaldır
3. PFOA (PerFloroOktanik Asit): PTFE imâlinde de kullanılabilen, kullanıldığında PTFE’nin yüksek ısıya maruziyeti esnasında ortaya çıkabilen bir PFAS formu kimyasaldır
•••
Buraya kadar tamam ise şöyle devam edeyim:
Son paylaşımda bahsettiğim gibi, yayınlanan yepyeni bir çalışmada YANMAZ YAPIŞMAZ TAVA kaplaması üzerindeki tek bir çizikten dahi yaklaşık 9.100 kimyasal PFAS parçacığın açığa çıkabileceği bulunmuştur
(PMID: 36030853)
Bu çalışmadaki diğer husus, sürekli pişirme sürecinde salınacak PFAS miktarının ÇOK DAHA YÜKSEK olmasının beklenmesidir.
•••
Bu bilgilerle sıra AIR FRYER’lara gelindiğinde üzerinde durulması gereken sadece BPA, BPS, BPF değil;
Gıda teması olacak bölümde YANMAZ YAPIŞMAZ YÜZEY oluşturmada PFAS kimyasalı kullanımı; kullanılan yüzeyde çizik olup olmadığıdır.
Sepette ağartılmamış parşömen kullanmak ise, kısıtlı alanda kapalı çevrim pişirim esnasında çiziklerin de etkisiyle havaya salınabilecek PFAS’ın su/yağ damlacıklarıyla gıda temas riskini önleyemeyebilir
Evet AIR FRYER’lar tava/fritözde kızartmaya göre 50 kat daha az yağ harcıyor, %90 daha az Akrilamid oluşumu sağlıyor olabilir
(PMID: 25872656)
Ancak bu, genellikle YÜKSEK ISIDA pişirimle oluşabilen Aldehit, Heterosiklik Amin & Polisiklik Aromatik Hidrokarbonlar gibi kanser riskiyle ilişkili kimyasalların oluşmayacağı anlamına gelmez.
Son olarak, Sağlıklı Kızartma! diye birşey yoktur.
Esas sağlıklı olan düşük ısıda fırınlamaktır