- 24 Ağustos 2009
- 1.972
- 10
- 48
Ağrısız, sancısız doğurabileceğinizi biliyor musunuz? ”Ağrısız doğum mu olurmuş” dediğinizi duyar gibiyim. Sevgili hamiş melek’ler, epidural anestezi sayesinde ağrısız, sancısız kolay doğum yapabilirsiniz. Buyrun konumuzun detaylarını inceleyelim.
Epidural Anestezi vücudun belden aşağısında belirli bir bölgede ağrı iletimini engelleyen bölgesel Anestezi türlerinden birisidir. Anestezi uzmanı, deneyimli bir doktor tarafından uygulanır. Doğum ağrısını kontrol altına almanın en etkili
yöntemi olmakla birlikte sezaryen başta olmak üzere bel seviyesi altında yapılan pek çok operasyonda Epidural Anestezi uygulanabilir.
Uygulamada dura adı verilen zarın önüne ulaşılır ve buraya lokal Anestezik madde verilerek ağrı uyarılarının beyine ulaşması engellenir. Epidural adı da buradan gelir. Bu bölgedeki motor fonksiyonları sağlayan sinirler de etkilenirse tam bir Anestezi meydana gelir ve uygulama yapılan bölgenin altında kalan kısımda duyu ile birlikte hareket kabiliyeti de ortadan kalkar. Hasta bu durumda bacaklarını ne hissedebilir ne de oynatabilir. Bu sezaryen ameliyatlarında uygulanan Epidural Anestezidir. Doğumda ise amaç sadece ağrıyı gidermek olduğundan Epidural aralığa daha az dozlarda Lokal Anestezik ile birlikte güçlü ağrı kesiciler de verilir. Bu sayede motor kayıp olmayacağından anne adayı ağrı duymadığı halde dokunmaları hissedebilir ve bacaklarını oynatabilir. Bu nedenle bu uygulamaya ise Epidural Aneljezi denir. Lokal Anestezik ilaç miktarı çok düşük dozlarda verilirse anne adayının doğum eylemi sırasında yürüyebilmesi dahi sağlanabilir.
Epidural Anestezi ne zaman ve nasıl yapılır?
Vajinal doğumda rahim kasılmaları düzenli hale geldikten sonra ya da rahim açıklığı 4 santimetreye ulaştığında Epidural Anestezi yapılabilir. Kasılmalar düzensiz ise ya da erken dönemde takıldığında kasılmaların durmasına neden olabileceğinden bu konuya dikkat edilmelidir. En iyi uygulama anne adayı rahat iken kateteri yerleştirip, ilaç uygulaması için doğru zamanı beklemektir.
Doğum uzadığında ve ilacın etkisi azalıp hasta ağrı duymaya başladığında ek dozlar verilir. Bu şekilde doğum gerçekleştirildikten sonra eğer kesi ve dikiş gerekmişse ek bir anesteziye gerek kalmadan kolaylıkla dikilebilir.
Vajinal doğumu takiben, hemen; sezaryeni takiben ise 24 saat sonra kateter çıkartılarak uygulamaya son verilir. Kateterin çıkartılması sırasında hasta hiçbir rahatsızlık duymaz.
. Epidural Anestezi uygulamasında en önemli nokta işlemi yapan Anestezi uzmanının deneyimidir.
Epidural Anestezinin avantajları nelerdir?
Doğum ağrılarının giderilmesinde en etkili yoldur
Genel Anesteziye göre çok daha az riskli ve çok daha konforlu olduğundan tercih edilmelidir.
Annenin bilinci açık olduğu için sezaryen sırasında doğuma katılabilir, ameliyat devam ederken bebeğini kucağına alabilir.
Verilen ilaçlar kana ve süte geçmeyeceğinden bebeğe ilaç geçişi olmaz. Böylelikle genel anestezide olduğu gibi çocuk çıkarılana kadar geçen sürede anesteziden etkilenme olmaz.
Uygun zamanda takıldığında normal doğumun ilerlemesini hızlandırır.
Epidural Anestezinin komplikasyonları ve yan etkileri nelerdir?
Epidural Anestezide risk zannedilenin aksine deneyimli uzmanlar tarafından yapıldığında son derece azdır.
En sık görülen yan etki tansiyon düşmesidir. Bu ani tansiyon düşmesinin önüne geçmek için işlemden hemen önce damar yolundan yaklaşık 1 litre sıvı hızlı bir şekilde verilerek damar yolunun dolması sağlanırsa sorun yaşanmaz.
Anestezinin yetersiz olması ya da tek taraflı olması. Bu gibi durumlarda kateterin çıkartılarak yeniden takılması gerekebilir.
Dura zarının yırtılıp sıvının dışarı kaçmasına bağlı olarak % 2-4 sıklıkla görülebilen baş ağrısı. Nadir olarak görülen bu durumda işlemden sonra 1-3 gün içinde şiddetli baş ağrıları yaşanabilir. Avantajı, hasta sırt üstü istirahat ederken ağrı hissetmez ayağa kalkınca şiddetlenir. Ağrılar dayanılmaz olur ise Epidural kateterin yerleştirildiği alana pıhtı yaması yapılabilir.
Kullanılan ilaçlara bağlı olarak hastada yaygın kaşıntı ortaya çıkabilir.
Anne adayı etkili bir şekilde ıkınamaz ise doğumun ikinci evresi uzayabilir ve vakum ya da forseps uygulanması gerekebilir.
Nadiren işlem sonrası idrar yapmada geçici zorluk görülebilir.
Kimlerde Epidural Anestezi uygulanmaz?
Kanama bozukluğu olması
Antikoagülan tedavi alınması
Uygulama bölgesinde enfeksiyon varlığı
Trombosit düşüklüğü saptanması durumlarında Epidural Anestezi uygulanmaz.
Epidural Anestezi hem vajinal hem de sezaryen ile doğumların son derece konforlu ve keyifli geçmesini sağlayan, uzun yıllardır yaygın bir şekilde güvenle uygulanan modern bir tıbbi yaklaşımdır. Her anne adayı bu uygulamadan yararlanması için teşvik edilmelidir.
Doğum ve Evreleri
Doğum anne rahmi içindeki bebeğin, zamanı gelince çeşitli kasılmalarla doğum kanalında ilerleyip dışarıya çıkması, dünyaya gözünü açmasıdır. Her kadının doğumu özeldir ve onun için unutulmaz bir tecrübedir.
Normal doğum üç evrede (aşamada) gerçekleşir:
1. Açılma (Dilatasyon)
2. Bebeğin çıkışı (gerekirse öncesinde Epizyotomi açılır.)
3. Halas (Plesantanın-bebeğin eşinin çıkımı) ile doğum eylemi tamamlanır.
Doğum süresi
Doğum süresi; ilk veya 2.-3. doğum olması, bebeğin ve annenin boyu, kilosu, çocuğun pozisyonu, kanalın anatomik yapısı, annenin ruhi durumu ve benzeri pek çok faktörlerle değişebilmekle beraber; ilk doğumda ortalama 6-9 saat; daha sonraki doğumlarda 3-5 saattir.
Doğum Ağrısı
Doğum ağrısı, kendine has özellikleri olan çok yönlü bir ağrıdır ve genellikle çok şiddetlidir. Pek çok kadın için yaşadıkları en şiddetli ağrıdır. Doğumun birinci evresindeki ağrılar rahim kasılmaları ve rahim boynunun genişlemesi, doğum kanalı açılmasından kaynaklanır. Bu ritmik kasılmalar çeşitli biçimlerde hissedilir ve şiddetli menstruasyon (Aybaşı) sancısı gibidir.2. devrede ise bebeğin başının doğum kanalından aşağıya inip dışarı çıkarken kasık ve kalça tabanındaki yumuşak dokuların kasılıp germesinden kaynaklanır.
Doğumun ilk safhasında hipnoz, akupunktur, Aromaterapi,Etonoks gazı,TENS uygulanması ve Petidin enjeksiyonu gibi bazı yöntemler denenmektedir.Fakat bütün daha sonra yeterli olmayabilir. Doğumun sonraki evrelerinde ancak Bölgesel Analjezi yöntemleri etkilidir.
Analjezi “ağrısızlık, acı, ağrı hissedilmemesi” demektir. Bölgesel analjezi kişiyi uyutmadan, (şuuru açıkken) sadece ağrının oluştuğu veya iletildiği bölgenin geçici olarak uyuşturulması, o bölgedeki ağrı ve/veya hissin bir süreliğine yok edilmesidir.
Normal doğumda bölgesel analjezi 3 farklı teknikle uygulanabilir. En yaygın yöntem epidural analjezidir. 2. yöntem spinal analjezidir (Genellikle doğumun ilerlemiş safhalarındaki ağrı tedavisinde, çıkım öncesi şiddetli sancılarda, ıkınmayı engellemeyecek ilaçlarla uygulanır.) 3. yöntemde kombine spinal epidural analjezidir. Buradaki amaç her iki yöntemin avantajlarından istifade edebilmektir.
Normal doğumda altın standart: Epidural Analjezidir.
Normal doğum için en çok tercih edilen, en etkili, en güvenli ve en sık kullanılan yöntemdir. Bel bölgesindeki duramater zarı etrafına (Epidural alana) ağrı kesici ilaçların enjeksiyonu ile gerçekleştirilir. Anne adayı baskıyı, dokunmayı hisseder, hatta kalkıp yürüyebilir ama ağrıyı hissetmez. Normal doğum için gerekli olan doğum sancısı, kasılmalar vardır ama rahatsız etmez.
Ne zaman uygulanır ?
Rahim kasılmaları düzenli hale geldikten (Doğum ağrıları oturduktan) sonra rahim ağzı yaklaşık % 60-70 incelip, açıklığı 4 cm’e ulaşınca yani sancılar anneyi ciddi olarak rahatsız etmeğe başlayınca uygulanır. Daha önce uygulanması, kasılmaları etkileyip doğumu geciktirir. Geç kalındığında ise hem anne gereksiz ağrı çekmiş olur hem de ağrılar daha sık geleceğinden anne adayı işlem süresince hareketsiz kalamaz ve epidural uygulanması zorlaşabilir.
Epidural Anestezi vücudun belden aşağısında belirli bir bölgede ağrı iletimini engelleyen bölgesel Anestezi türlerinden birisidir. Anestezi uzmanı, deneyimli bir doktor tarafından uygulanır. Doğum ağrısını kontrol altına almanın en etkili
yöntemi olmakla birlikte sezaryen başta olmak üzere bel seviyesi altında yapılan pek çok operasyonda Epidural Anestezi uygulanabilir.
Uygulamada dura adı verilen zarın önüne ulaşılır ve buraya lokal Anestezik madde verilerek ağrı uyarılarının beyine ulaşması engellenir. Epidural adı da buradan gelir. Bu bölgedeki motor fonksiyonları sağlayan sinirler de etkilenirse tam bir Anestezi meydana gelir ve uygulama yapılan bölgenin altında kalan kısımda duyu ile birlikte hareket kabiliyeti de ortadan kalkar. Hasta bu durumda bacaklarını ne hissedebilir ne de oynatabilir. Bu sezaryen ameliyatlarında uygulanan Epidural Anestezidir. Doğumda ise amaç sadece ağrıyı gidermek olduğundan Epidural aralığa daha az dozlarda Lokal Anestezik ile birlikte güçlü ağrı kesiciler de verilir. Bu sayede motor kayıp olmayacağından anne adayı ağrı duymadığı halde dokunmaları hissedebilir ve bacaklarını oynatabilir. Bu nedenle bu uygulamaya ise Epidural Aneljezi denir. Lokal Anestezik ilaç miktarı çok düşük dozlarda verilirse anne adayının doğum eylemi sırasında yürüyebilmesi dahi sağlanabilir.
Epidural Anestezi ne zaman ve nasıl yapılır?
Vajinal doğumda rahim kasılmaları düzenli hale geldikten sonra ya da rahim açıklığı 4 santimetreye ulaştığında Epidural Anestezi yapılabilir. Kasılmalar düzensiz ise ya da erken dönemde takıldığında kasılmaların durmasına neden olabileceğinden bu konuya dikkat edilmelidir. En iyi uygulama anne adayı rahat iken kateteri yerleştirip, ilaç uygulaması için doğru zamanı beklemektir.
Doğum uzadığında ve ilacın etkisi azalıp hasta ağrı duymaya başladığında ek dozlar verilir. Bu şekilde doğum gerçekleştirildikten sonra eğer kesi ve dikiş gerekmişse ek bir anesteziye gerek kalmadan kolaylıkla dikilebilir.
Vajinal doğumu takiben, hemen; sezaryeni takiben ise 24 saat sonra kateter çıkartılarak uygulamaya son verilir. Kateterin çıkartılması sırasında hasta hiçbir rahatsızlık duymaz.
. Epidural Anestezi uygulamasında en önemli nokta işlemi yapan Anestezi uzmanının deneyimidir.
Epidural Anestezinin avantajları nelerdir?
Doğum ağrılarının giderilmesinde en etkili yoldur
Genel Anesteziye göre çok daha az riskli ve çok daha konforlu olduğundan tercih edilmelidir.
Annenin bilinci açık olduğu için sezaryen sırasında doğuma katılabilir, ameliyat devam ederken bebeğini kucağına alabilir.
Verilen ilaçlar kana ve süte geçmeyeceğinden bebeğe ilaç geçişi olmaz. Böylelikle genel anestezide olduğu gibi çocuk çıkarılana kadar geçen sürede anesteziden etkilenme olmaz.
Uygun zamanda takıldığında normal doğumun ilerlemesini hızlandırır.
Epidural Anestezinin komplikasyonları ve yan etkileri nelerdir?
Epidural Anestezide risk zannedilenin aksine deneyimli uzmanlar tarafından yapıldığında son derece azdır.
En sık görülen yan etki tansiyon düşmesidir. Bu ani tansiyon düşmesinin önüne geçmek için işlemden hemen önce damar yolundan yaklaşık 1 litre sıvı hızlı bir şekilde verilerek damar yolunun dolması sağlanırsa sorun yaşanmaz.
Anestezinin yetersiz olması ya da tek taraflı olması. Bu gibi durumlarda kateterin çıkartılarak yeniden takılması gerekebilir.
Dura zarının yırtılıp sıvının dışarı kaçmasına bağlı olarak % 2-4 sıklıkla görülebilen baş ağrısı. Nadir olarak görülen bu durumda işlemden sonra 1-3 gün içinde şiddetli baş ağrıları yaşanabilir. Avantajı, hasta sırt üstü istirahat ederken ağrı hissetmez ayağa kalkınca şiddetlenir. Ağrılar dayanılmaz olur ise Epidural kateterin yerleştirildiği alana pıhtı yaması yapılabilir.
Kullanılan ilaçlara bağlı olarak hastada yaygın kaşıntı ortaya çıkabilir.
Anne adayı etkili bir şekilde ıkınamaz ise doğumun ikinci evresi uzayabilir ve vakum ya da forseps uygulanması gerekebilir.
Nadiren işlem sonrası idrar yapmada geçici zorluk görülebilir.
Kimlerde Epidural Anestezi uygulanmaz?
Kanama bozukluğu olması
Antikoagülan tedavi alınması
Uygulama bölgesinde enfeksiyon varlığı
Trombosit düşüklüğü saptanması durumlarında Epidural Anestezi uygulanmaz.
Epidural Anestezi hem vajinal hem de sezaryen ile doğumların son derece konforlu ve keyifli geçmesini sağlayan, uzun yıllardır yaygın bir şekilde güvenle uygulanan modern bir tıbbi yaklaşımdır. Her anne adayı bu uygulamadan yararlanması için teşvik edilmelidir.
Doğum ve Evreleri
Doğum anne rahmi içindeki bebeğin, zamanı gelince çeşitli kasılmalarla doğum kanalında ilerleyip dışarıya çıkması, dünyaya gözünü açmasıdır. Her kadının doğumu özeldir ve onun için unutulmaz bir tecrübedir.
Normal doğum üç evrede (aşamada) gerçekleşir:
1. Açılma (Dilatasyon)
2. Bebeğin çıkışı (gerekirse öncesinde Epizyotomi açılır.)
3. Halas (Plesantanın-bebeğin eşinin çıkımı) ile doğum eylemi tamamlanır.
Doğum süresi
Doğum süresi; ilk veya 2.-3. doğum olması, bebeğin ve annenin boyu, kilosu, çocuğun pozisyonu, kanalın anatomik yapısı, annenin ruhi durumu ve benzeri pek çok faktörlerle değişebilmekle beraber; ilk doğumda ortalama 6-9 saat; daha sonraki doğumlarda 3-5 saattir.
Doğum Ağrısı
Doğum ağrısı, kendine has özellikleri olan çok yönlü bir ağrıdır ve genellikle çok şiddetlidir. Pek çok kadın için yaşadıkları en şiddetli ağrıdır. Doğumun birinci evresindeki ağrılar rahim kasılmaları ve rahim boynunun genişlemesi, doğum kanalı açılmasından kaynaklanır. Bu ritmik kasılmalar çeşitli biçimlerde hissedilir ve şiddetli menstruasyon (Aybaşı) sancısı gibidir.2. devrede ise bebeğin başının doğum kanalından aşağıya inip dışarı çıkarken kasık ve kalça tabanındaki yumuşak dokuların kasılıp germesinden kaynaklanır.
Doğumun ilk safhasında hipnoz, akupunktur, Aromaterapi,Etonoks gazı,TENS uygulanması ve Petidin enjeksiyonu gibi bazı yöntemler denenmektedir.Fakat bütün daha sonra yeterli olmayabilir. Doğumun sonraki evrelerinde ancak Bölgesel Analjezi yöntemleri etkilidir.
Analjezi “ağrısızlık, acı, ağrı hissedilmemesi” demektir. Bölgesel analjezi kişiyi uyutmadan, (şuuru açıkken) sadece ağrının oluştuğu veya iletildiği bölgenin geçici olarak uyuşturulması, o bölgedeki ağrı ve/veya hissin bir süreliğine yok edilmesidir.
Normal doğumda bölgesel analjezi 3 farklı teknikle uygulanabilir. En yaygın yöntem epidural analjezidir. 2. yöntem spinal analjezidir (Genellikle doğumun ilerlemiş safhalarındaki ağrı tedavisinde, çıkım öncesi şiddetli sancılarda, ıkınmayı engellemeyecek ilaçlarla uygulanır.) 3. yöntemde kombine spinal epidural analjezidir. Buradaki amaç her iki yöntemin avantajlarından istifade edebilmektir.
Normal doğumda altın standart: Epidural Analjezidir.
Normal doğum için en çok tercih edilen, en etkili, en güvenli ve en sık kullanılan yöntemdir. Bel bölgesindeki duramater zarı etrafına (Epidural alana) ağrı kesici ilaçların enjeksiyonu ile gerçekleştirilir. Anne adayı baskıyı, dokunmayı hisseder, hatta kalkıp yürüyebilir ama ağrıyı hissetmez. Normal doğum için gerekli olan doğum sancısı, kasılmalar vardır ama rahatsız etmez.
Ne zaman uygulanır ?
Rahim kasılmaları düzenli hale geldikten (Doğum ağrıları oturduktan) sonra rahim ağzı yaklaşık % 60-70 incelip, açıklığı 4 cm’e ulaşınca yani sancılar anneyi ciddi olarak rahatsız etmeğe başlayınca uygulanır. Daha önce uygulanması, kasılmaları etkileyip doğumu geciktirir. Geç kalındığında ise hem anne gereksiz ağrı çekmiş olur hem de ağrılar daha sık geleceğinden anne adayı işlem süresince hareketsiz kalamaz ve epidural uygulanması zorlaşabilir.