29 Ekim Cumhuriyet Bayramımız Kutlu Olsun

Cumhuriyet Bayramı

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet yönetimi ilan etmesi anısına her yıl 29 Ekim günü Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs'ta kutlanan bir millî bayramdır.

Cumhuriyet Bayramı'nın kutlandığı ülkelerde 28 Ekim öğleden sonra ve 29 Ekim tam gün olmak üzere bir buçuk gün resmî tatildir. 29 Ekimlerde stadyumlarda şenlikler yapılır, akşam ise geleneksel olarak fener alayları düzenlenir.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, cumhuriyetin onuncu yılı kutlamalarının yapıldığı 29 Ekim 1933 tarihinde verdiği 10. Yıl Nutku'nda, bu günü en büyük bayram olarak nitelendirmiştir.


Cumhuriyet öncesi

Osmanlı Devleti, hüküm sürdüğü 624 yılda 36 padişah tarafından yönetilmiştir.

Padişah, şah, kral, hakan, imparator, sultan gibi tek kişiye dayalı yönetim sistemine "mutlakiyet" adı verilmiştir. Mutlakiyet yönetiminde egemenlik kayıtsız şartsız, tek bir kişidedir.

Mutlakiyetle yönetilen ülkelerde ülkeyi yöneten kişiye yardımcı olması için meclis kurulurdu. Meclis üyeleri halkın isteklerini yöneticiye duyurur, yasa tasarısını hazırlardı. Bu yasa taslakları yönetici tarafından benimsendiğinde yasalaşırdı. Bu yönetim biçimi ise "meşrutiyet"tir. Meşrutiyette meclisin yetkileri sembolik düzeyde olabileceği gibi bir cumhuriyetteki kadar geniş de olabilir. Osmanlı Devleti'nde 1876 ve 1908 yıllarında olmak üzere iki kez meşrutiyet ilan edilmiştir.

İkinci Meşrutiyet'in ilanından 6 yıl sonra, 1914'te I. Dünya Savaşı başlamıştır. Dört yıl süren savaş, İttifak Devletleri ile birlikte olan Osmanlı İmparatorluğu'nun yenik sayılmasıyla sonuçlanmış ve Osmanlı topraklarıİngiltere, Yunanistan, Fransa, İtalya gibi devletler tarafından işgal edilmeye başlamıştır.

Cumhuriyetin ilanı

Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919'da Osmanlı hükümeti tarafından, bölgede düzeni sağlaması için devletinin bir gemisi ile Samsun'a gönderilmiştir. Ülkenin çoğu ilinde kongreler düzenlemiş ve "Tek bir egemenlik var, o da milli egemenliktir. Milletin egemenliğini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." ilkesiyle, yurdun her tarafından gelen ulus temsilcilerini 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisi'nde toplamıştır. Meclis Mustafa Kemal Paşa'yı 'Meclis Başkanı' seçmiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Büyük Millet Meclisi, Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlatmıştır. Halk ve düzenli ordular düşman kuvvetlerine karşı savaş vermiş, omuz omuza mücadele etmiştir.

Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanmasının ardından TBMM 1 Kasım 1922'de saltanatı kaldırmıştır. Padişah Vahdettin, 'vatan haini' ilan edilmiş ve yurdu terk etmiştir.

24 Temmuz 1923 günü İsviçre’nin Lozan şehrindeki Lozan Üniversitesi'nde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCBve Yugoslavya temsilcileri Lozan Barış Antlaşması'nı imzalamıştır. Bu antlaşma ile yeni bir devletin temelleri atılmış fakat devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemiştir.

İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos'ta ilk toplantısını yapmıştır ve 13 Ekim'de Ankara, başkent ilan edilmiştir. Bu dönemde Atatürk, egemenliğin ulusa dayandığı bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmaya başlamıştı. Atatürk 28 Ekim akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırmış ve "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz," demiştir.

29 Ekim günü Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne vermiştir. Meclis önergeyi kabul etmiştir ve böylece Türkiye Devleti'nin yeni yönetimi biçimi Cumhuriyet, yeni ismi "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olarak belirlenmiştir. Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Halk da cumhuriyetin ilanını sevinç ve coşku ile karşılamıştır.

Cumhuriyette, Atatürk'ün de söylediği gibi, egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur. Ulus, kendini yönetme yetkisini, kendilerine temsil eden milletvekilleri aracılığı ile kullanır. Cumhuriyet yönetiminde, yurttaşın seçme ve seçilme hakkı vardır. Seçilen temsilciler, yasaları tasarlar ve yöneticileri ulus adına denetler. Ulus, seçimle yöneticileri seçebilir.

Bayram kabul edilmesi

29 Ekim 1923'te TBMM, Teşkilât-ı Esasiye Kanunu (1921 Anayasası)’nda yaptığı değişiklikle, devletin yönetim biçimini cumhuriyet olarak ilan etmiştir. Aynı gece bu ilan, atılan 101 pare top ile kutlanmıştır. 1924 yılında ise cumhuriyetin ilanı şenliklerle kutlanmıştır.

2 Şubat 1925'te, Hariciye Vekaleti'nce (Dışişleri Bakanlığı) düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerilmiştir. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelenmiş ve 18 Nisan'da karara bağlanmıştır. 19 Nisan'da ise teklif TBMM tarafından kabul edilmiştir. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925'ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde bayram olarak kutlanmaya başlamıştır.

Atatürk'ün Cumhuriyetle İlgili Sözleri

* Türkiye devletinin şekl-i hükûmeti cumhuriyettir.

* Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir. (1924)

* Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemiyle devlet şekli demektir. (1933)

* Cumhuriyet, yüksek ahlaki değer ve niteliklere dayanan bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. (1925)

* Bugünkü hükümetimizin, devlet teşkilatımızın doğrudan doğruya milletin kendi kendine, kendiliğinden yaptığı bir devlet ve hükümet teşkilatıdır ki onun adı Cumhuriyettir. Artık hükümet ile millet arasında geçmişteki ayrılık kalmamıştır. Hükümet millet ve millet hükümettir. (1925)

* Türk Milletinin tabiatına ve geleneklerine en uygun olan yönetim, cumhuriyet yönetimidir

* Cumhuriyet, yeni ve sağlam esaslariyle, Türk milletini emin ve sağlam bir istikbal yoluna koyduğu kadar, asıl fikirlerde ve ruhlarda yarattığı güvenlik itibariyle, büsbütün yeni bir hayatın müjdecisi olmuştur. 1936 (Atatürk'ün S.D. I, S. 372)

* Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır. 29 Ekim 1923 (Nutuk II, S. 814-15)

* Cumhuriyetimiz öyle zannolunduğu gibi zayıf değildir. Cumhuriyet bedava da kazanılmış değildir. Bunu elde etmek için kan döktük. Her tarafta kırmızı kanımızı akıttık. İcabında müesseselerimizi müdafaa için lâzım olanı yapmağa hazırız. 1923 (Atatürk'ün S.D. III, S. 71)

* Onlar, kolaylıkla anlayacaklardır ki, çürümüş bir hanedanın, halife unvanıyla başının üstünden zerre kadar uzaklaşmasına imkân kalmayacak surette muhafazasının mecburî kılan bir devlet şeklinde, cumhuriyet idaresi ilân olunsa bile, onu yaşatmak mümkün değildir. 1927 (Nutuk II, S. 831)

* Bugünkü hükûmetimiz, devlet teşkilâtımız doğrudan doğruya milletin kendi kendine, kendiliğinden yaptığı bir devlet teşkilâtı ve hükûmettir ki, onun ismi Cumhuriyettir. Artık hükûmet ile millet arasında mazideki ayrılık kalmamıştır. Hükümet millettir ve millet hükûmettir. Artık hükûmet ve hükûmet mensupları kendilerinin milletten ayrı olmadıklarını ve milletin efendi olduğunu tamamen anlamışlardır. 1925 (Atatürk'ün S.D. II, S. 230)

* Son senelerde milletimizin fiilen gösterdiği kabiliyet, istidat, idrak, kendi hakkında kötü fikir besleyenlerin ne kadar gafil ve ne kadar tetkikten uzak görünüşe düşkün insanlar olduğunu pek güzel ispat etti. Milletimiz haiz olduğu özelliklerini ve liyakatini hükûmetinin yeni ismiyle medeniyet dünyasına daha çok kolaylıkla göstermeğe muvaffak olacaktır. Türkiye Cumhuriyeti, cihanda işgal ettiği mevkiye lâyık olduğunu eserleriyle ispat edecektir.

* Temeli büyük Türk milletinin ve onun kahraman evlâtlarından mürekkep büyük ordumuzun vicdanında akıl ve şuurunda kurulmuş olan Cumhuriyetimizin ve milletin ruhundan mülhem prensiplerimizin bir vücudun ortadan kaldırılması ile bozulabileceği fikrinde bulunanlar, çok zayıf dimağlı bedbahtlardır. Bu gibi bedbahtların, Cumhuriyetin adalet ve kudret pençesinde lâyık oldukları muameleye maruz kalmaktan başka nasipleri olmaz. Benim naçiz vücudum birgün elbet toprak olacaktır, fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet yaşıyacaktır. Ve Türk milleti emniyet ve saadetinin kefili olan prensiplerle medeniyet yolunda, tereddütsüz yürümeğe devam edecektir. 1926 (Atatürk'ün S.D. III, S. 80)

* Gelecek nesillerin Türkiye de Cumhuriyetin ilanı günü, ona en merhametsizce hücum edenlerin başında, cumhuriyetçiyim iddiasında bulunanların yer aldığını görerek şaşıracaklarını asla farz etmeyiniz! Bilâkis, Türkiye'nin münevver ve cumhuriyetçi çocukları, böyle cumhuriyetçi geçinmiş olanların hakikî zihniyetlerini tahlil ve tesbitte hiç de tereddüde düşmeyeceklerdir.

* Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir. Biz Cumhuriyeti kurduk, o on yaşını doldururken demokrasinin bütün icaplarını sırası geldikçe uygulamaya koymalıdır. 1933 (Afetinan, Atatürk Hakkında B. H., S. 251)

* Cumhuriyet düşünce serbestliği taraftarıdır. Samimî ve meşru olmak şartiyle her fikre hürmet ederiz. Her kanaat bizce muhteremdir. Yalnız muarızlarımızın insaflı olması lâzımdır. 1923 (Atatürk'ün S.D. III, S. 71)

Cumhuriyetimizin 91. yılı kutlu olsun, dilerim gelecek nesillere 900. yılını da kutlamak nasip olur.

Bayramımız Kutlu Olsun, şimdi ve inşallah daima...

Cumhuriyet Bayramı 29 Ekim 1923 ülkemizde cumhuriyet yönetiminin ilan edildiği gündür.
Bugün ulusal bayram günüdür. Her yıl cumhuriyet yönetiminin ilanını 28 - 29 Ekim günleri Cumhuriyet Bayramı olarak coşkun törenlerle kutlarız.
Cumhuriyet'te egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur.
Ulus kendini yönetme yetkisini temsilcileri - milletvekilleri- aracılığı ile kullanır.
Cumhuriyet yönetiminde yurttaşın seçme ve seçilme hakkı vardır.
Seçilen temsilciler yasalar yapar, yöneticileri ulusu adına denetler.
Yönetilenler dilerlerse seçimlerde yöneticilerini değiştirirler.
Büyük önder Atatürk'ün Türkiye devletini kurarken yaptığı en önemli devrimlerden biri de Cumhuriyet rejimini kurmasıdır.
Mutlakiyetle yönetilen Osmanlı'da bile bir süre sonra padişaha yardımcı olsun diye bir danışma meclisi kurulmuş böylece mutlakiyetten meşrutiyete geçilmiş, padişahın yetkileri tam olarak kısıtlanmasa bile Cumhuriyet rejimine geçişte meşrutiyetin etkileri olmuştur.
Kurtuluş savaşı döneminde Avrupa devletlerinin işgaline uğrayan Türkiye, kurtuluşunu büyük önder şu sözlerle belirtmiştir:

"Tek bir egemenlik var o da milli egemenliktir. Ülkeyi yine ulusun kendi gücü kurtaracaktır."

29 Ekim 1923'te Mustafa Kemal Atatürk Cumhuriyeti ilan etti, savaş günlerinin yarası Cumhuriyetin ilanı ile sarılmaya başlandı.

Hem Türkiye'de hemde Kuzey Kıbrıs'ta kutlanan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı aynı zamanda resmi tatiller arasında yer almaktadır. Resmi tatiller takvimine göre tatil süresi 1,5 gün olarak belirtilmiştir.
Ülkemiz için oldukça özel olan bu günde stadyumlarda vb. alanlarda kutlamalar yapılır. Akşam saatlerinde ise geleneksel olarak fener alayları gerçekleştirilir.


Cumhuriyet yurttaşların seçme ve seçilme haklarının olduğu bir yönetimdir.
Ulus temsilcilerinin kabul ettiği yasalarla ülkenin yönetilmesidir.
Cumhuriyet yönetiminde söz milletindir.
Cumhuriyeti korumak, kollamak ve yaşatmak her yurttaşın görevidir.

Mustafa Kemal Atatürk bu görevi yeni nesillere şu sözleriyle vermiştir.
"Ey yükselen yeni nesil, istikbal sizsiniz, Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve yaşatacak sizsiniz."

Bunun için her yıl 29 Ekimde Cumhuriyet bayramı coşkuyla kutlanır.
Bu bayram her Türk gencinin Ata ya olan şükran ve bağlılığının en büyük göstergesidir.

Atatürk'ün Cumhuriyetle ilgili sözleri:
• Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir. (1924)
• Cumhuriyet, yüksek ahlaki değer ve niteliklere dayanan bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. (1925)
• Bugünkü hükümetimiz, devlet teşkilatımız doğrudan doğruya milletin kendi kendine, kendiliğinden yaptığı bir devlet ve hükümet teşkilatıdır ki onun adı Cumhuriyettir. Artık hükümet ile millet arasında geçmişteki ayrılık kalmamıştır. Hükümet millet ve millet hükümettir. (1925)
• Türk Milletinin tabiatına ve geleneklerine en uygun olan yönetim, cumhuriyet yönetimidir. (1924)



Cumhuriyetin İlanı Hakkında...

Mustafa Kemal Atatürk 19 Mayıs 1919'da Osmanlı hükümeti tarafından Samsun'a gönderilmiştir. Bazı illerde kongreler düzenlemiş ve "Tek bir egemenlik var, o da milli egemenliktir. Milletin egemenliğini, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." ilkesiyle ulus temsilcilerini 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisii'nde toplamıştır. Meclis Mustafa Kemal Atatürk’ü 'Meclis Başkanı' seçmiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Büyük Millet Meclisi, Kurtuluş Savaşı'nı başlatmıştır. Halk ve Ordu düşman kuvvetlerine karşı savaş vermiş, omuz omuza mücadele etmiştir.

24 Temmuz 1923’te İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile İngiltere,Fransa, İtalya, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Portekiz, Belçika, Sovyet Birliği, Japonya ve Yugoslavya temsilcileri Lozan Barış Antlaşması'nı imzalamıştır. Bu antlaşma ile yeni bir devletin temelleri atılmıştır. İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos'ta ilk toplantısını gerçekleştirip 13 Ekim'de başkenti Ankara ilan etmiştir. Bu dönemde Mustafa Kemal Atatürk cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmaya başlamıştı. Atatürk 28 Ekim akşamı dostlarını Çankaya'da yemeğe çağırmış ve onlara "Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz," demiştir.

29 Ekim’de Mustafa Kemal Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne vermiştir. Meclis önergeyi kabul etmiştir. Türkiye Devleti'nin yeni yönetimi biçimi Cumhuriyet, yeni ismi "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olarak belirlenmiştir. Mustafa Kemal Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Halk da cumhuriyetin ilanını sevinç ve coşku ile karşılamıştır. Cumhuriyette,Mustafa Kemal Atatürk'ün de belirttiği gibi, egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur. Ulus, kendini yönetme yetkisini milletvekilleri aracılığı ile kullanır. Cumhuriyet yönetiminde, yurttaşın seçme ve seçilme hakkı vardır. Seçilen temsilciler, yasaları tasarlar ve yöneticileri ulus adına denetler. Ulus, seçimle yöneticileri seçebilir.


29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nın Kabul Edilmesi
29 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’nda yaptığı değişiklikle, devletin yönetim biçimini cumhuriyet olarak ilan etmiştir. Bu ilan, atılan 101 pare top ile kutlanmıştır. 1924 yılında ise cumhuriyetin ilanı şenliklerle kutlanmıştır. 2 Şubat 1925'te düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olması önerilmiştir. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafından incelenmiş ve 18 Nisan'da karara bağlanmıştır. 19 Nisan'da ise teklif TBMM tarafından kabul edilmiştir. 628 sayılı bu kanun ile 29 Ekim, 1925'ten itibaren ülke içinde ve dış temsilciliklerde bayram olarak kutlanmaya başlamıştır.

BUGÜN

Durmadan dalgalanır şanlı bayrağım ,
Yurdumun en büyük bayramı bugün .
Ufuklar gül açsın, gülsün toprığım ,
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Ağaçlar bezensin, dallar süslensin .
Bahçeler donansın, güller süslensin .
Ata'nın açtığı yollar süslensin .
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Yurt için savaşmak bir şanlı düğün ,
Yaşamak duygusu her şeyden üstün ,
İstiklal sevdası ufkumuzda gün ,
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Tarihe sığmayan şanlar Türk'ündür .
Ölümden korkmayan canlar Türk'ündür .
Bayrağı renk veren kanlar Türk'ündür ,
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Ata'mız her zaman kalbimizde hız ,
Ülkümüz uğrunda ölmek ahtımız ,
Şölenler kurulsun, içilsin kımız .
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Kanım toprağa katanımız var ,
Bayrağın altında yatanımız var ,
D?stanlar kaynağı vatanımız var ,
Yurdumun en büyük bayramı bugün .

Cumhuriyet

Türk milleti savaştı
Yüce istiklâl için,
Sonunda temelini
Attı Cumhuriyetin.

Atamızın yolunda
Her zorluğu aşarız,
Biz sağlam Türk gençleri,
Neş'e ile coşarız.

Bin dokuz yüz yirmi üç
Yirmi Dokuz Ekimde,
Şan ve şeref içinde
Erdik Cumhuriyete.

Var olsun Cumhuriyet
Yaşasın Türk Milleti,
Bizler yaşatacağız
Şanlı Cumhuriyeti.

Ali PÜSKÜLLÜOĞLU

CUMHURİYET

Atamın yadigârı,
Milletine armağanı,
Şehidimin bayrağı,
Şanlı cumhuriyet.

Kimsesizlerin sığınağı,
Halkımım dayanağı,
Özgürlüğün kaynağı,
Kutlu cumhuriyet.


Cumhuriyet

Kan akıttık can verdik,öyle kavuştuk sana
Adın bile veriyor bahtiyarlık insana
Seviyoruz biz seni canımızdan ileri
Atamıza söz verdik,dönmeyeceğiz geri

Eğer birgün uğruna gerekkirse canımız
Damarımızda saklıdır,senin için kanımız
Yaşamak için ölmek davasıdır HÜRRİYET
Yüzbinlerce şehidin adıdır CUMHURİYET…


29 Ekim

Bizle başlar asalet
içimizde hürriyet
Vatanımız Türkiye
Yaşasın Cumhuriyet

Çünkü Atamız kurdu
Yoktan var etti yurdu
Düşmanları korkudan
Terk eyledi hududu

Cumhuriyet Atamızın
Kurduğu eseridir
layık olan yaşasın
Sonsuzluk güneşidir

Seyit Aybek

Biz Cumhuriyetiz

Cumhuriyetin çocuklarıyız biz !
Cumhuriyetin armağan edilen topraklarında,
Ata'mın emanetçisiyiz biz !
Biz cumhuriyetiz !

Atatürk'üm kurdu cumhuriyeti,
Kahraman milletim sonsuzca sahiplendi.
Yurdumda barış ve sevgi ilkesi,
Cumhuriyetin ışığıyla sardı kardeşliği.

Biz cumhuriyetiz !
Ata'mın emanetçisiyiz biz !
Analarıyız, babalarıyız, çocuklarıyız biz !
Toprağımız uğruna düşen kanın mirasçısıyız biz !

Uğruna atalarımızın yürüdüğü istiklal yolunda,
Dünya'nın Türk'ün kahramanlığıyla tanıdığı biz
Vatan, bayrak sevgisiyle, mutlu yarınlarımızda,
Cumhuriyetin nöbetçisiyiz biz !

Biz cumhuriyetiz!

Berkan Selhan

93.yılında Cumhuriyetimiz kutlu olsun

Ne mutlu Türk'üm diyene

Nice bayramları nice coşkularla kutlamak dileği ile...

Bu vesile ile başta Başkumandanımız ve Büyük Önderimiz M.Kemal ATATÜRK olmak üzere bugüne kadar verdiğimiz tüm şehitlerin de ruhları şad, mekanları cennet olsun!

KUTLU OLSUN.

Aminnn

29 Ekim CUMHURİYET bayramımız kutlu olsun

"NE MUTLU TÜRK'ÜM DİYENE"