Bebeğiniz anlamsız sesler mi çıkartıyor? İşte bu onun dil öğrenme güdüsünü gösteriyor. Bu gayretleri ileride düzenli sözcüklere dönüşecek
Bebeğinizin anlamsız gelen sesler çıkarmaya, anlamsız harflerle sözcükler sarf etmeye gayreti, aslında onun tam anlamıyla dil öğrenme güdüsünün en güzel göstergelerinden biri.
ABD’de Dartmouth Yüksekokulu araştırma görevlisi Laura-Ann Petitto’nun Cuma günü bilim dergisi Science’da çıkacak makalesine göre, 5 ila 12 aylık 10 bebek üzerinde yapılan araştırmalarda, bebeğin ”gau-gau” demesinin beyinde belirgin sesler üreten iki farklı komuta merkezinden kaynaklandığını gösterdi.
Bebek, ağız dil hareketlerini de, beyninde seslerin uyandığı bölgelere koşut olarak iki farklı komuta merkezinin birinden yönlendiriyor.
Psikoloji ve beyin bilimleri uzmanı Prof. Dr. Petitto, bebeğin, bilfiil dil öncesi gelişimini bu seslerle yönlendirdiğini belirtiyor.
‘‘GAU-GAU-AGU-AGU”
Dil işlevleri, bebeğin beyninde çok erken evrede kendini buluyor. ”Gau-Gau-Agu-Agu-Babır Babır” gibi birçok ses video kaydından incelendi.
5 İngiliz ve 5 Fransız bebekte yapılan inceleme, anlamsız gelen mırıldanmaların ve ses oyunlarının genellikle ağzın sağ yanında kendini gösterdiğini, gülümsemenin ise daha çok ağzın sol yanından geldiğini gösterdi. Petitto, ”Bu durum, sözün oluşumu ve gülme gibi diğer tepkilerin beynin farklı merkezlerinde oluştuğunu gösteriyor” dedi.
10 bebek, sesler çıkarırken filme alındı ve bu film yavaşlatılarak seslerle ağız kaslarının nasıl hareket ettiği incelendi.
Prof. Petitto ile makalenin ortak yazarı Siobhan Holowka’nın saptamasına göre, bebekler, ilerinin sözcük hammaddelerini oluşturma yerine rasgele ses çıkardıklarında ağızlarının sağ-sol yanları eşit deviniyor, dudaklar bakışımlı (simetrik) kalıyor.
Beynin sağ tarafı, gülme gibi duyguları değerlendiriyor, ağzın sol tarafının biraz daha çok açılması ve kapanmasını sağlıyor, sol göz çevresinde küçülme görülüyor. Düşünce ve sözcükleri (sesleri) yönlendiren beynin sol yanı ise ”düşünceyi ve sözcükleri” işleyerek ağzın sağ yanına yansıtıyor. Beynin sol yarısı, dil öğrenme merkezini içeriyor.
Bebeğin konuşma idmanlarında kullandığı ”da-da-da-da”, ”ba-ba-ba-ba”, ”ga-ga-ga-ga” gibi hecelerde, mutlaka bir ünsüz ve ünlü harf oluyor.
HER DİLDE
Ağız-beyin etkinliğinin ülkeden ülkeye değişip değişmediğini de inceleyen Petitto, Rusça, Fransızca veya herhangi başka bir dilde fazla fark olmadığını belirtti. Petitto, bebeklerin dil edimlerinin bütünüyle evrensel olduğunu söyledi.
Petitto ayrıca şunları belirtti: ”Bebeğin konuşma öncesi dil etkinliğinde sürekli incelemeler, ileride olasılıkla konuşma zorluklarının çok erken yaşta tedavilerini mümkün kılabilecek. Bir çocuğun konuşma zorluğunun bilinmesi için onun konuşma yetisini kazandığı yaşı beklemek gerekiyor hala. Oysa çok daha erken tedavi mümkün olabilir”
Araştırmanın çıktığı Science dergisi, Amerikan Bilim İlerleme Derneği’nin yayın organı.
Dergide bir araştırma yazısı veya makale çıkmadan önce bağımsız uzmanlarca denetleniyor ve eleştiriler kayda düşülüyor.
