Addison Hastalığının Nedenleri

Addison hastalığının yaklaşık 10 vakasından yedisi, vücudun kendi bağışıklık hücrelerinin adrenal bezlere saldırdığı ve yok ettiği bir otoimmün yanıttan kaynaklanır. Bu, ' birincil adrenal yetmezlik ' (veya birincil Addison hastalığı) olarak bilinir.

Addison hastalığının diğer nedenleri şunlardır:
  • Adrenal bezlerin enfeksiyonu
  • Kanserin adrenal bezlere yayılması
  • Adrenal bezlerdeki belirli tümörlerin cerrahi olarak çıkarılması.
Bazı durumlarda, endokrin sistemin diğer bezleri, poliendokrin eksiklik sendromu adı verilen bir durumda bir otoimmün yanıttan etkilenir. İki tip poliendokrin eksiklik sendromu vardır - Tip I ve Tip II.

Tip I çocuklarda daha sık görülür. Semptomlar, az aktif paratiroid, zararlı anemi, tekrarlayan kandida enfeksiyonları, kronik aktif hepatit ve yavaş cinsel gelişmeyi içerir. Schmidt sendromu olarak da bilinen Tip II , genç erişkinlerde daha sık görülür. Semptomlar, düşük aktif tiroid, tip 1 diyabet ve daha az yaygın olarak vitiligo (bir cilt rahatsızlığı) içerir.

addison_hastaligi_nedenleri.jpg

Primer adrenal yetmezlik ile ilgili diğer durumlar şunlardır:
  • adrenomyeloneuropati (AMN) – bazı yetişkinlerde ortaya çıkabilir. Omurgayı etkiler ve zamanla dejeneratiftir.
  • adrenolökodistrofi (ALD) – özellikle erkeklerde 100.000 çocuktan birinde görülür. Beyin hasarına neden olabilir ve ölümcül olabilir. Hayatta kalanlar genellikle AMN geliştirir.
Primer adrenal yetmezliğin tedavisi, ömür boyu glukokortikoid (kortizol) ve mineralokortikoid (aldosteron) replasmanı ile yapılır.

İkincil adrenal yetmezlik​

İkincil adrenal yetmezlik, birincil adrenal yetmezlikten (Addison hastalığı) farklıdır. Hipofiz bezi yeterli ACTH (adrenokortikotropik hormon) üretemediğinde ortaya çıkar, bu da adrenal bezlerin kortizol salgılaması istenmediği anlamına gelir.

Hipotalamik hastalık da adrenal yetmezliğe yol açabilir. Bu, üçüncül adrenal yetmezlik olarak bilinir, ancak sıklıkla hipofiz ve hipotalamik nedenler bazen birlikte ikincil adrenal yetmezlik olarak adlandırılır.

Sekonder adrenal yetmezliğin nedenleri arasında şunlar olabilir:
  • glukokortikoid ilaçlar – romatoid artrit ve astım gibi inflamatuar bozukluklar genellikle uzun süreli veya yüksek doz steroidlerle (glukokortikoid replasmanları) tedavi edilir. Doz aniden kesilirse veya uygun azaltma önlemleriyle azaltılmazsa, hipofiz bezi yeterli ACTH üretemeyerek yanıt verebilir. Bu durum bazen tersine çevrilebilir
  • Cushing hastalığı – hipofiz bezinin iyi huylu ACTH üreten tümörü. Bu, çok fazla kortizol üretilmesine neden olur. Tedavi, tümörün cerrahi olarak çıkarılmasını gerektirir. Tümör çıkarıldıktan sonra hipofiz bezinin ACTH üretimine başlaması aylar alabilir.
  • diğer nedenler – enfeksiyonlar, azalmış kan akışı, radyoterapi ve bazı beyin cerrahisi, hipofiz bezine veya hipotalamusa zarar verebilir ve ACTH üretme yeteneğini azaltabilir.
Sekonder Addison hastalığının tedavisi sadece glukokortikoid (kortizol) replasmanı ile yapılır.