- 21 Eylül 2006
- 1.453
- 28
Avrupa'da moda olan ve New York Moda Haftası'nda moda sahnesine ihtişamlı bir giriş yapan türbanı tanınmış Türk modacıları bakın nasıl yorumladılar?
Aysun Öz Kaşi'nin haberi
Geçen ay New York Moda Haftası'nda moda sahnesine ihtişamlı bir giriş yapan türban, Prada'dan Donna Karan ve Raph Lauren'e kadar birçok modacının koleksiyonlarıyla yeniden gündeme taşındı. Peki ama neden? Ünlü modacılarımız Vural Gökçaylı, Evrim Timur, Bahar Korçan, Gamze Saraçoğlu ve Tuvana Büyükçınar, türban modasını yorumladı
1700'lerden itibaren belli aralıklarla moda sahnesine çıkan türban, son olarak 1970'li yıllarda gündeme oturmuştu. Tabii saçı kapatma amacıyla kullanılan türbandan değil, saçların bir kısmını açıkta bırakan ve aksesuvar olarak kullanılan türbandan bahsediyoruz. 70'li yıllarda çekilen filmlerden de anlaşılacağı gibi o yıllarda yerli ve yabancı artistler, yüzlerinin güzelliğini vurgulamak için sık sık bu egzotik aksesuvarı kullanmışlar. Türkan Şoray'ın simsiyah uzun saçlarının bir kısmını açıkta bırakacak şekilde başına sardığı türban, gözlerinin güzelliğini ön plana çıkarırken, Ava Gardner ve Rita Hayworth, taktıkları farklı türbanlarıyla yüz hatlarının güzelliğini vurguluyordu. Derin dekolteli gece elbiseleriyle birlikte kullanıldığı gibi özellikle yaz aylarında plajlarda güneşten korunmak için de takılıyordu ve açıkçası büyük güneş gözlükleriyle acayip havalı duruyordu.
Moda devlerinin 2007 ilkbahar-yaz koleksiyonlarında aksesuvar olarak kullandığı, tarihi Asur Kralı Taglat Phalazar zamanına belki de daha eskilere uzanan türban sanıldığı gibi hep dini amaçlı kullanılmamış. Ortadoğu'nun hemen hemen her bölgesinde yüzyıllar boyu çeşitli nedenlerle kadınların taktığı türban, Hıristiyanlık'tan sonra dini bir anlam kazanmış ve İslamiyet'le birlikte bu anlamı güçlenmiş.
NİYE GÜNDEMDE?
Pek çok İslam ülkesinde kadıların taktığı türban farklı yorumlarıyla yeniden moda gündeminde ve tüm dünyada kullanılıyor. Asırlardır Avrupa'da zaman zaman moda elemanı haline gelen türbanı son olarak Miuccia Prada 2007 ilkbahar-yaz koleksiyonuyla gündeme taşıdı. Ralph Lauren, geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen New York Moda Haftası'nda Donna Karan ve Paris Moda Haftası'nda ise Yves Saint Laurent türbanı farklı şekillerde tasarımlarıyla kombinledi.
Tabii şöhretler de bu modayı yakından takip etti. Jennifer Lopez bir davete giderken taktığı türbanla tüm dikkatleri üzerine çekti. H&M gibi Avrupa'da sokak modasının nabzını tutan hazır giyim devlerinin de koleksiyonlarında yer verdiği türbanı, ünlü moda dergileri de sık sık kullanınca bu egzotik aksesuvar modanın gündemine oturuverdi. Hatta son olarak Madonna da H&M için hazırladığı 2007 ilkbahar-yaz koleksiyonunda türbanlara yer verdi.
Moda otoriteleri türban için 'Türbana benzer şekilde başın örtülmesi kıyafetleri ön plana çıkarıyor' deseler de kıyafetleri yüz bin dolarlar eden moda devlerinin türbanı tekrar gündeme getirmesinin altında pek çok neden olmalı? Biz de Türkiye'nin önde gelen modacılarına türban modasını sorduk.
Ticari bir yansıma - EVRİM TİMUR
Türban modasını ilk defa 1900'lerin başında gördük. Daha sonra 70'li yıllarda tekrar kendini gösterdi ve bu sene yine gündemde. Burada dini ya da ideolojik bir şey yok. Modanın arayışları bunlar. Mutlaka talepler de yönlendiriyor modacıları. Türbanı kullanan modacılar daha çok Körfez Bölgesi'nde yoğun satışlar yapan modacılar, bu nedenle tercih edilen ürün neyse koleksiyonlarında ona yer verebiliyorlar. Türban da bu bölgelerde kullanıldığına göre tekrar modaya dahil olması doğal bir şey. Tamamen ticari bir yansıma bu, ideolojik değil. Avrupa ve Amerika'da açıkçası çok yaygınlaşacağını sanmıyorum, mini etek neyse türban da o benim için. Bu da gelip geçecek bir şey, çünkü moda kendini her gün yeniliyor. Kadınlar saçlarıyla o kadar uğraşıyorlar ki saçın yıpranmış halini göstermemek adına türbanı sevebilirler ama kalıcı olmaz. Türkiye'de ise sadece modayı yakından takip edenlerin kullanacağını düşünüyorum. 70'lerde Türkiye'de modern kadınlar tarafından kullanıldı.Yaz aylarında güneşten korunmak için yine kullanılabilir ama amaca hizmet etmekten çok, modayı takip etmek için
Oryantalist bir espri - Vural Gökçaylı
Türban her zaman vardı ama zaman zaman gündeme geliyor. Ancak bahsettiğimiz saçı tamamen kapatan, dini amaçla kullanılan bir türban değil. Zamanında Ava Gardner, Rita Hayworth da çok taktı ama saçlarının arkası açıktı. Türban modası Avrupa'da, ilk Osmanlı Sefiri 28 Mehmet Çelebi'yle başladı. Fransız modacılar,
28 Mehmet Çelebi 18. yüzyılda Paris'e gittiğinde kendisinin ve Türk askerlerinin taktığı ihtişamlı sarıklardan esinlenerek bir moda yarattılar ve buna da türban ismini verdiler. Fransız İhtilali'nden, 1878 den sonra da yeniden moda oldu türban. Ancak Fransızların türban dediği, saçın arkası ve kulaklar açık, arkadan öne drape yapılarak takılıyor. Türban şekil itibarıyla aslında Hindistan'dan geliyor. Lana Turner bütün filmlerinde türban takardı. Böylece güzel yüzü ortaya çıkardı. Neslişah Sultan da sık sık elbisesiyle aynı renkte türbanlar taktı. Saçının arkası açıktı, politik ya da dini bir amaç yoktu ortada, sadece şık bir aksesuvar olarak kullandı. Bu trend, şapka gibi oryantalist bir espriyle takıldı ve bundan sora da yine moda olayla devam edecektir.
Büyük markaların oyunu - BAHAR KORÇAN
Modacıların tamamen satış odaklı bir seçimi. Çünkü Avrupa'daki birçok insanın bu markalardan alışveriş etmeleri çok zor. Bu markalar, yeni zenginleşen Asya ülkelerinde ve Arap ülkelerinde tercih bu olduğu için olaya biraz satış hedefli yaklaşıyorlar. Parayı bu ülkelerden kazanıyorlar. Bu ülkeler hem bir yandan bu coğrafyalarda savaş çıkarmaya çalışırlar hem de bu ülkelere mal satmak için sahicilikten uzak şeyler yaparlar. Bu moda kesinlikle sokağa inmez, tamamen kadınların kendine has çok özel bir seçimi. Sokağa ineceğini ve büyük trend yaratacağını düşünmüyorum. Ülkemizde türbanı bir yaşam biçimi olarak seçen kadınlar kullanır ama sadece moda diye böyle bir şey takacaklarını sanmıyorum. Türban ülkemizde hassas bir konu. Zaten bu da büyük markaların büyük oyunlarından biri.
Sadece bir akım değil - GAMZE SARAÇOĞLU
Son zamanlarda sıkça gördüğümüz türbanlı koleksiyonların, Müslüman kadınlar hedef alınarak yapıldığını düşünmüyorum. Koleksiyonların tümüne bakacak olursak tasarlanan kıyafetler türbanlı kadınların zevkini yansıtmıyor. Eskiden olduğu gibi 1970'li yıllarda da bağlanan aksesuvarlar gündeme geldi. Bu moda tekrarlanarak 2007 yazında da karşımıza çıkıyor. Bunun sadece bir moda akımı olduğunu düşünmüyorum. Ancak koleksiyonlar hazırlanırken alım gücü yüksek olan Arap ülkeleri de düşünülüyor. Bildiğimiz gibi büyük markaların müşterileri genelde Arap ülkelerinden çıkıyor. Büyük markalar bu kitleye ulaşmak için Avrupa ve Amerika'da markalarını kullanmaktansa, bu müşteri kitlesine uyan farklı bir koleksiyon hazırlıyor ki bu bence daha doğru. Sokak modası ise tamamen farklı bir konsept. Alım gücü farklı standartta olan insanlar, dünya markalarında gördüğü trendleri kendi stillerine göre adapte ederek sokak modasına yansıtabilirler fakat bu kullanım şekli farklı bağlama tarzlarıyla karşımıza çıkabilir. Türkiye'de bu modanın belli alanlarda kullanılacağını tahmin ediyorum.
Ünlüler taktı moda oldu - TUVANA BÜYÜKÇINAR
Modacılar türbanı kendi yaptıkları koleksiyonun tamamlayıcısı olarak kullanmaya başladı. Estetik ve güzel durduğunu düşünüyorum. Bence modada o kadar çok neden ve niçin aranmamalı, yeni arayışlar içerisinde olan modacılar şapka yerine alternatif olarak türbanı seçti. Türban isminde kullanılıyor olsa da tam olarak türban şeklinde takmıyorlar. Böylece türbanın da dekoratif ve modanın bir parçası olabileceğini görmüş olduk. Bildiğiniz gibi bir giyimin veya aksesuvarın moda olabilmesi için Jennifer Lopez'in giymesi bazen yeterli olabiliyor. Türban moda akımı olarak belki çok yaygın olmaz ama Avrupalı bazı kadınların kullanabileceğini düşünüyorum, mesela Fransa ve İtalya'da... Türk kadını modayı yakından takip ettiği için yurtdışında moda olan hele hele ünlü isimler tarafından kullanılan bir aksesuvarın Türkiye'de de moda olmaması için hiçbir sebep yok.
(akşam)
